| | e kakau aku i keia la mamua hoi o ka hoopanee ana a kekahi
manawa aku. E olelo aku oe ia Karisebela ame Beta aole e
hapai hou mai i keia kumuhana ma nei hope aku, no ka mea,
aohe o'u makemake.'"
Ua ae aku la o Konelia i kana noi a haalele koke mai la i
ka mmi, a i ka noho hookahi ana iho o ka makuakane, hoopo-
nopono ae la i kona makaaniani, kiola aku la i na leka ana i
noonoo nui ole ai, a hoomaka iho la kana hana ana ame ka
hoolele pau ana i kona noonoo mamuli o na hana e pili ana
i ke kilo ana i na hokulele o ka lani.
Ma ko Konelia manao iho he mea maikai ole ka hoike ana
aku i na hoahanau ona no keia hoololi i hoolalaia maloko o ko
lakou ohana ahiki i ka paa ana o ka leka a hookomoia aku i
ka haleleka; no ka mea, i kana, noonoo ana iho pehea ana la
ko laua manao no keia hoololi a ko lakou makuakane, he hana
hoi i manao niua ole ia.
Nona iho, aohe no oia i apono no keia hoololi, aka, ilia e ho-
ike aku ana oia i kona manao ku-e e lilo ana paha ia i mea
hoeha aku i ka noonoo o ko lakou makuakane, hooholo iho
la oia e hoike aku i kona niau hoahanau, me ka maikai loa o
na olelo e hiki ana iaia ke kamailio aku. .
No Mrs. Karisetabela Moaleka, ua hoi hou mai oia i ka hale
o ka makuakane mahope iho o ka make ana o kana kane, o ka
elua ia o ka Mr. Kolisona kaikamahine, a he wahine, kane-ma-
ke oia i nei manawa, a no kekahi mau makahiki lehulehu ma-
mua aku kona hoi ana mai, a ma kekahi ano ke nana aku, o ia
ke poo o ka hale, o na hooponopono ana a pau oloko iho o ka
hale ua kaa aku malalo o kana hooponopono ana, aka nae,
oiai o Konelia he kaikamahine oi ae o ka ikaika o kona noonoo,
a he akamai pu hoi ma ka hookele anu i na mea e pono ai ka
home, o ia maoli ka mea oiaio nana e rula ka home a iia ike
iho no oia i ka loaa o ka mana piha iaia.
No Beta, he mau makahiki lehulehu koiia opiopio iho ma-
mua o na hoahanau he kaikamahine malie loa ia o lakou, a
he iike ole kona inau ano me kona manao mai na hoahanau
mai, ma na mea he nui.
Elike no me ka Konelia i noonoo mua ai aole e apono mai
ana kona mau hoahanau i ka manao hoololi o ko lakou ma-
kuakane no ka hoihoiia mai o Esperana a noho pu me lakou,
pela no ka mea i oleloia mai iaia ma kona manawa i hoike aku
ai i ka manao o ka makuakane i na hoahanau, a ua hookaha-
haia mai no hoi oia i kona manawa i hoike aku ai ia mea.
No Bela, he liilii loa kana mau olelo o ka pane ana mai, aka
no Mrs. Moaleka ua nui Kona nukunuku me ka olelo ana mai :
"He kaikamahine Palani hiki ole ke hilinaiia, he poe hoopu-
nipuni !"
"O no Bella au i olelo mai la, no kou makau o a'oia i ka
hoopunipuni, ua loaa mua no ia mea iaia i nei manawa," i
pane aku ai o Konelia, no ka mea aole oia i makapo a ike ole
hoi a o Bella. "Eia hou, ma ka mea e pili ana i kela hoaha-
nau o kakou, aole oia he kaikamahine uuku loa elike me Bella
nei, a o kekahi no, he kaikamahine Palani oia i makaukau ole
i ka kakou olelo, nolaila, aole oia e hui mau ana me Bella. He
umikumamaono makahiki o kela kaikamahine i nei manawa,
pela ko'u manao"
"Owai kona inoa la ina ua lohe oe?" i ninau ae ai o Bella
me ka mau no o ka nana ana a kona mau maka maluna o kana
buke e paa ana i ka lima.
"Maloko o ka leka a kona kaikunane i hoike mai nei o Ese-
parana ka kona inoa. aka nae, ma ko'u manaoio he inoa waena
kekahi ona, o Ame, ka inoa no o kona makuahine, a ina pela,
e kahea mau aku no kakou iaia ma ia inoa," i pane aku ai o
Konelia.
A ina no kona hoi mai ianei e noho ai me kakou, o ka mmi
hea ana kona? Ua ike no oe, aole hiki ia kakou ke lawe i na
mmi a pau loa a nele kekahi rumi no kekahi mau malihini e
hoea mai ana."
Ke ike iho ia o Konelia i kona pilikia ma keia ninau, no-
laila noonoo iho la oia no kana pane, a i ka loaa ana, i aku la :
"E hooponopono aku no hoi paha kakou i kekahi wahi ma-
luna ioa o ka alika e pili ana i kaupaku, i loaa kona ni mi e
moe ai; he akea loa kela wahi, ina no ka hooponoponoia aku
e lilo ana ia i wahi maikai a oluolu o ka moe ana, a he kaa-
wale loa no hoi mai na rumi e ae. No'u iho, ina no ko'u olelo-
ia mai e hoi malaila. ua oluolu loa au e lawe ia mmi no'u.
"Ke ike nei au aohe mmi e ae e hiki ai ke haawi aku iaia,
o kela wahi wale no, koe wale no a haawi aku i ka rumi o ke
kanaka wahine ole e hele mai ai ianei a moe me kakou," i
pane hou aku ai o Konela.
"O, aole, he wahi kela i makemake mau ia," i pane mai
ai o Mrs. Moaleka me ka pikanana. "Iloko o na mahina hau-
lelau e hiki mai ana e piha mai ana kakou me na malihini ; ua
manao au e noi aku ia Makane opio, ke kanaka kahakii, e
hoohala oia i kekahi mau la kakaikahi maanei me kakou; no
ka mea he makemake ioa au e pau koke ko Bella kukaiia i
ka hanaia mamua o ka pau ana o kona mau niho ai waiu i
ka helelei.
"Ina pela ua pono ; alaila he mea pono na kaua ka nana ana
aku i kela mmi maluna loa i nei manawa, manao nae au, o kau
laina hana ia mamua o ka'u, malia o oe ka mea kupono e kuhi-
kuhi mai i na mea e hana aku ai, aole owau." Mahope o ko
Konelia lalau ana iho i kekahi Baibala Hebera me kekahi
buke kakau, haalele mai ia oia i ka rumi.
ia Konelia i hala aku ai, alaila hoomaka iho ia o Mrs. Moa-
leka e hana i kekahi mau lihilihi hoonani, a ua kapa iho oia
ia hana he "hana aloha", a oiai oia e hana ala, ke noonoo ino
loa la oia no ka ohana Mabilona, ka makuakane o Eseparana,
i hoolako pono ole ai i kana mau keiki me na mea e pono ai
ko laua ola ana oiai oia e ola ana, a iaia i make aku la, ua hoo-
iliia mai la ke kaumaha o ka malama ana aku i kana kaika-
mahine maluna o ko lakou makuakane a e lilo ana paha aua-
nei ka hoihoi ana inai ia Eseparana me lakou i mea hoopilikia
mai i ka moopuna-wahine a ko lakou makuakane. MOKUNA XI. - - I ka hala ana mai o ka gasepa leka o ka hoounaia ana mai
i ka anakala Kolisona, kakali iho ia laua me ka manaolana
ioa no ka loaa aku o ka pane, elike me ka laua i manao ai, a
hoao iho ia e hoomama ae i ko laua mau noonoo pilihua, no
ka mea ua noiia mai la hoi ke kokua, e hala ana nii la o ka
pilihua ioa, e loaa aku ana he kokua, ke loaa io aku hoi.
Eia nae, i ka loaa ana aku o ka pane ua hoohoka loa ia ko
laua no ka pilikia. O ka leka i loaa aku ai a e kau ana hoi
ke kuni mawaho o ka wa-hi mai Rikekeka aku, ma ke kaka-
hiaka nui loa ka hoea ana aku.
I ka loaa ana mai o ka leka ua piha ko Gasepa naau i ka
hauoli me ka manao he pane i kulike me kona makemake ka
i loaa mai ia, eia nae, i ka wehe ana ae ka hia a nana iho la | i na manao i kakauia maloko, a e kulou iho ana hoi o Esepara-
na maluna o ka poohiwi o ke kaikunane, ua hooho like ae la
laua no ka pupuka maoli o na hua kakaulima, he like me ke
kopekope ana a na wawae o ka papai, a me ka hookolokolo
malie loa laua i heluhelu iho ai, i hiki ai e loaa ka manao.
Ma na manao mua i kakauia aole no he ku i ka lokoino, he
mau manao wale no e hoakaka ana no kona kaumaha no ka
hoopuniia ana mai o ke kulanakauhale o Palika e na koa Pe-
rusia ame ke kulana kupilikii loa o Palani, a ma ka hapa-hope
o na manao ua lilo na olelo i mea hoopii ae ia'i ka ula ma ko
laua mau papalina, a penei na olelo:
"Aole na'u e koho iho i ke koikoi o ko olua ilihune i nei ma-
nawa, a i ala mai hoi mamuli o ke kulana kupilikii o ko olua
aupuni, a i ole mamuli paha o ka hoopalaleha a hoomaopopo
ole ma ko Mr B Mabilona aoao, a mamuli oia i ala mai ai ko
olua ilihune ana, aka ma ko'u ano he kaikunane no ko olua
makuahine, u apaa au malalo o ka pili ana he koko iloko ona,
e haawi aku ia olua i kekahi kokua."
"Ea, e gasepa, uwoki, mai heluhelu hou iho oe! He loko-
ino maoli kana mau olelo ke nana iho ! Pehea la oia i aa ai
e kamailio mai i kekahi mea e pili ana no papa?" ina aohe
ona makemake e haawi mai i kekahi kokua ia kaua no keaha
no hoi kona pane moakaka ole mai, me ka hoike ole mai i ke-
kahi mea e pili ana no papa. Ua hana o papa i ka mea hiki
iaia ke hana no kaua, aka, mamuli o ke au o ka manawa o keia
iho la ka hopena i loaa ia kaua."
Nui iho la ko Gasepa hanu, aohe nae i kiola iho la i ka
leka, a i ae la:
"E kuahine, aohe kulike o ko'u manao me kou; e hoomau
aku kaua i ke noi ana iaia ahiki i ka hopena, no keia kumu,
ua hoike mua aku au ia oe, no kou pono, he mea pono e loaa
mai kekahi kokua ia'u, ina no kou kaawale aku he hoomama
ana ae hoi ia ia'u nia kekahi ano, a na'u lio hoi ia e lilili aku
no ko'u pono o ke ola ana."
Alaila, hoomau hou iho la laua i ka heluhelu ana i ke ko-
ena aku o ka leka :
"No ka mea e pili ana i kau i noi mai nei, no kekahi hana
"a'u e haawi aku ai nau, ke ike nei au aohe a'u hana e haawi
aku ai, o ka hana a'u e hana nei he kakaawale loa mai ka hana
mai a kekahi kakauolelo, a no ka mea e pili ana i ko kaikua-
hine, oia ka hana mua a'u e noonoo nei. Ua kaumaha loa
au no ka mea e pili ana i kona ola kino, elike me kau hoakaka
ua lilo ka hoopuniia ana o Palika i kumu hoopilihua loa i kona
noonoo a o kekahi kumu hoi o kona ma'i ana e hilinai mai oe
i keia, o ka hana a'u e hoomakaukau nei i manawa a'u no e
manaoio nei e apono ana no oe, e makaukau koke ana ia no
ka hoihoi ana mai iaia me a'u. E hauoli loa ana au ke hooki-
paia mai oia i ko'u home ma ke ano oia kekahi ohua o ko
makou home nei. E loaa aku ana iaia na mea apau ana i
makemake ai, a e lilo ana no hoi oia i hoanoho me kona mau
hoahanau maanei, a ke manaoio pu nei au e Hio ana kona
hoololiia ana mai ianei i mea kokua nui aku i kona ola kino,
me kona hoohauoli pu ia aku no ka loaa ana iaia o kona mau
hoa e noho pu ai- Ua lilo ka noho pu ana o kou kaikuahine
me oe i inea hookaumaha loa maluna iho ou no ka malama ana
iaia, ma na mea apau, ina no kona kaawale mai, e hiki pono
ana ia oe ke malama ia oe iho, a e kaawale pu ana no hoi oe no
ka hele aiia aku e huli i hana nau. Ke hooki nei au maanei,
me ke kakali aku no ka loaa mai o kau pane. Kou me ka
oiaio loa, E. J . Kolisona."
ia Eseparana e heluhelu iho ana poniuniu ae la kona poo,
aohe hiki iaia ke uwe iho, aole hoi ka hooho ana ae i kona uki-
uki. Hookahi wale no huaolelo no ka manaolana poho o ka
puka ana ae mai kona waha : O, he mea hiki ole ia e hanaia !
Aohe o gasepa i hoopuka iho hookahi huaolelo, apo mai la
nae i ke kaikuahine a pili iaia.
Aia iloko o ko Eseparana noonoo ia manawa he lehulehu
na kumuhana like ole; O kela home ma Rikekeka, e ae aku
anei oia e hoi ilaila? E lilo ana anei ko'u hoi ana aku i kela
home i mea hoomama loa "ae ia Gasepa? E hiki pono anei
iaia ke hoomanawanui i na hana hookaumaha e hanaia mai
ana iaia?
Aneane ioa oia e hooholo loa i kona manao no ka hoi ana
aku ilaila, ia manawa kokoke no nae ala ae la iloko o kana hoo-
manao ana na olelo hoahewa a ka anakala Kolisona no lia
makuakane i mea nona e noho mumule hou ai a i ae la:
"E gasepa, aole hiki ia'u ke hoomanawanui hou iho i ka
ehaeha o ka hoi ana aku a noho me ia maloko o kona hale
me kuu ike no aohe ona manao maikai no kuu makuakane,
a ua Hio kana mau olelo ahewa ia papa i mea hooulu ae la
i ka inaina iloko o'u. O, aole he hana hiki ole ia ia'u."
Ua ike iho o gasepa ia manawa i ko ke kaikuahine hilinai
ioa maluna ona, ua ike pu oia e apono ana no ke kaikuahine
i kana olelo hooholo ia manawa, eia nae, o ka naauao o ia
olelo hooholo ana i ku-e i kana olelo hooholo mua e hoi ke
kaikuahine me ka anakala, no ka pono anei ia i oi aku, a i ole
no ka poino paha?
He mea oiaio ua nui kona aloha i kona kaikuahine a ua
makemake mau iaia e noho kokoke mai no iaia, he oi aku ka
pono e lilo aku ko laua maii mea apau ma keia ao mamua o
ka hookaawale ana ia laua. Aneane ioa oia e hooko i kekahi
manao o ka ulu ana ae e hoole aku oia i ka anakala aole e hoi-
hoi aku ia Eseparana me ia, a e hooikaika no oia no ko laua
pono o ke ola ana, elike me ka hiki iaia ke auamo.
Eia nae, ia manawa hookahi, me he leo ia kana o ka lohe
ana ae e i mai ana, "iloko o ko Gasepa manawa kupilikii loa
ua noi mai oia ma ka pule no kona alakaiia a ua haawiia aku
ka mana alakai maikai iaia."
ia manawa hookahi, ua kau aku ia ka ike a kona mau maka
maluna o ke Ke'a laau Miana maluia e lewalewa ana ma ko
Eseparana a-i, a hoomanao ae la oia ia mea, o ka Iavote ma-
kana ia o ka haawi ana mai i Eseparana, alaila, loli loa ae la
kona helehelena, alaila kamailio ae la me ka leo malie me
ke Kuio.
"Ua loaa iho la keia manao ia'u, a o ka'u olelo hooholo hoi
ia, e pono oe e hoi me Anakala, o kou kaawale ana aku no ko
kaua pono like ia ma kekahi ano a kaua e hiki ole aku nei ke
ike i nei manawa. aka, no keia mua aku. E noonoo iho oe
no na olelo a ka makuakane o kaua i olelo mai ai mamua o
kona make ana, heaha la hoi ia mau olelo?"
"O na mea a pau he hana like no ka maikai oi ae," i kamailio
ae ai o Eseparana, oiai no oia e uwe ana ia manawa. "E hoao
ana au e hoomanao mau ia olelo, e gasepa. Ua nui loa ko'u
uluhua lio ka ehaeha, a i ka nana iho he nui hou aku ke hoea
mau mai ana.
"Malia paha, e oi aku ana ka maikai o na mea e hiki mai
ana maluna ou mamua o keia. E hoomau aku i ko kaua
manaolana ana me ka hoomanawanui, a no ka mea, ua hoaka-
ka mai ka Haku ma kana olelo maopopo loa." Aole au e haa-
lele ana ia oukou a nele owau pu me oukou i na manawa apau.
(Aole i pau.) | MA KE KAUOHA KANAWAI 235 (Bila Senate Helu, 127.) HE KANAWAI E PiLi ANA i KA HOiHOi KiPAKU iA ANA AKU
o NA POE MA'i, HE PoE NOHOPAA OLE o KE teritore i
HOOPAAiA MA KA HAUKiPiLA o KE teritore, E Hooholoia e ka Ahaolelo Kaukanawai o ke Teritore o Hawaii: PAUKU 1. He hana iia ka Papa Ola o ke Teritore o Hawaii
ke kokua a hana like ana me ka Papa Hoopae Limahana o Ame-
rika Huipuia no ka hoomakaukau ana no ka hoihoi kipaku ana
aku i na poe aole he mau makaainana i hoopaaia, a i ole e hoo-
paaia aku ana maloko o na haukipila teritore (hale pupule). PAUKU 2. E hoihoi aku no hoi ka Papa Ola o ke Teritore o
Hawaii i na poe makaainana aole nae no ke Teritore nei e paa
nei maloko o ka hale pupule, a i ole e hoopaa ia aku ana malaila
ma keia mua aku, i ka mokuaina a i ole na mokuaina o lakou i
noho ai a i ole he kupa nolaila. i wahi e hooholomua aku ai i ka
hoihoiia ana aku o ua poe la, ua hiki no i ua Papa Ola nei o ke
Teritore o Hawaii ke komo pu aku ma ka aelike me na papa,
komisina ai ole luna aupuni o ua mau mokuaina lo no ka hoihoi
ana aku i ka lakou, a hoihoi mai hoi lakou i ko Hawaii nei poe
ma'i o ia ano e paa ana a i ole e hoopaaia aku ana ma keia mua
aku maloko o ka hale pupule, a ke hoomanaia nei ua papa ola nei
e waiho aku i ka ae ana ma ke kanawai no ka hoihoiia ana mai
o ua mea la e hoopaaia ana ma ka halema'i pupule o ua mokuaina
nei, he makaainana a he kupa no ke Teritore, a aole i hookuu
pono ia inai nia na ano e ae mai ua haukipila a hale pupule nei
o ia mokuaina. PAUKU 3. Ma keia kanawai e manao ia kekahi kanaka he kupa
no keia Teritore ina oia i noho kailike maloko o keia Teritore
no ka manawa o hookahi makahiki, a ma ia hana ana aole oia i
noho a kupa no kekahi mokuaina e aku ma kona noho ana maloko
o ia mokuaina no ka manawa kailike aole e emi iho malalo o hoo-
kahi makahiki mamua o kona noho ana mai maloko nei o ke teri-
tore; koe nae keia, aole e heluia ka manawa ona i hoopaaia ai ma
kekahi hale pupule, ai ole paha e noho hoomaluia ana no e na
luna nui o ka hale pupule mahope mai o kona hookuuia ana no
ka manawa, maloko o keia helu manawa no ke kuleana kupa. i
ka hoomaopopoia ana o ka manawa o kekahi keiki oo ole, e hoo-
maopopoia ka loihi o ka manawa o ka noho ana o na makua o ua
mea nei i hoopaaia ai, a ina o kekahi a i ole o na makua a elua o
ua keiki oo ole la he mau kupa no ke Teritore o Hawaii alaila e
manao ia ua keiki oo ole la he kupa no ke Teritore o Hawaii. PAUKU 4 O na lilo apau no ka hoihoi hou ana i ua kanaka
nei i kona mokuaina, e ukuia no ia e ke Teritore o Hawaii, aka
o na lilo o ke kanaka e hoihoiia mai ana no ka mea he kupa no
keia Teritore e ukuia no ia e ka mokuaina mailaila mai i hoihoiia mai ai. PAUKU 5. O ka lilo apau i hooliloia aku no ka hookoia ana o
keia hoihoi hou ana, e ukuia no ia mailoko mai o na haawina dala
i hookaawaleia no ia hana, a i na aole he niau haawina i hookaa-
waleia no ia hana, alaila mailoko mai o ka hawina dala i hookaa-
waleia no ka malama ana i na ma'i pupule, lolo a pela wale aku,
e like me ia e iawa ai ua mau hoolilo nei, malalo o na bila aie i
aponoia e ka Papa Ola. PAUKU 6. E mana keia kanawai i koiia aponoia ana,
Aponoia i keia la 27 o Apelila, M. H. 1927 . W. K. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 236 (Bila Senate Helu 272.)
HE KANAWAI E HOOKAAWALE ANA I KA HUINA O KANA- ONOKUMAMAONO AME 5/100 DALA ($66.05) NO KA UKU ANA AKU IA R. M. FAULKNER
E Hooholoia e ka Ahaolelo Kaukanawai o ke Teritore o Hawaii: PAUKU 1. O ka huina o kanaonokumamaono ame 5/100 dala
($66.05), ma keia ke hookaawaleia nei mailoko mai o na dala
maloko o ka waihona o ke Teritore i hookaawale mua ole ia, no
ka hoihoi ana aku ia K. M, Faulkner i kana mau dala i uku mua
ai no na lilo o ke Komite Hoonaauao nana e malama ana i na
mea hoikeike o na kula ma ka Fea Teritore o 1926". PAUKU 2. O ka huina ma keia e hookaawaleia nei, e ukuia no
ia mamuli o kekahi bila kikoo dala i hoopukaia aku e ka luna
hooia o ke Teritore, mamuli o kekahi bila aie i aponoia e ka Luna
Kula Nui. PAUKU 3, E mana keia kanawai i kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 27 o Apelila, M. H. 1927 . W. K. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 237 HE KANAWAI E HOOKAAWALE ANA I HAAWINA DALA NO KA UKU ANA AKU I UKU KAULELE I KE KAKAUOLELO O HA- WAII. E Hooholoia e ka Ahaolelo Kaukanawai o ke Teritore o Hawaii: PAUKU 1. Ma keia ke hoomanaia nei a ke kauohaia nei ka
Puuku o ke Teritore o Hawaii e uku aku i ke Kakauolelo o Ha-
waii, ina o na bila kikoo dala i hoopukaia e ka Luna Hooia o ke
Teritore, i huina dala i kela ame keia mahina, a o ua huina la,
ke hoohuipuia aku me ka huina e ukuia nei a e loaa nei iaia ma
ke ano he uku hana mai ke aupuni mai o America Huipuia, e
liki aku i ka eono haneri dala ($600.00) o ka mahina hookahi,
o ka manao o keia kanawai o ia no ka haawi ana aku iaia i uku
makahiki o ehiku tausani elua haneri dala ($7,200.00) ke huipuia
nie ka uku ona e ukuia mai ai e ke aupuni o Amerika Huipuia,
a o ka huina e hiki ai ke hooko aku i ua uku nei ona, ma keia ke
hookaawaleia nei mailoko mai o na dala e waiho ana ma ke wai-
hona laula o ke Teritore. PAUKU 2. E mana keia kanawai i ka ia 1 o Iulai, 1927 .
Aponoia i keia la 27 o Apelila, M. H. 1927. W. K. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 238 (Bila Senate Helu 273.)
E Hooholoia e ka Ahaolelo Kaukanawai o ke Teritore o Hawaii: HE K A NA WAI E HOOLOLI ANA I NA PAUKU 3894, 3900 AME 3901, A E HOOPAU LOA ANA I KA PAUKU 3902 O KA MOKUNA | 214 O NA KANAWAI I HOOPONOPONO HOUIA O HAWAII 1925 E PILI ANA I NA HANA LELE I KA LEWA, A E HOOKAAWALE ANA I HAAWINA O UMI TAUSANI DALA ($10,000.00) NO KE KOMISINA TERITORE O NA HANA LELE I KA LEWA. PAUKU 1. O ka Pauku 3894 o na Kanawai i Hooponopono,
Houia o Hawaii 1925, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei :
Pauku 3694. Ka Lele ana i ka Lewa ua Ku i ke Kanawai.
O ka lele aiia ma ka lewa. maluna o ka ama ame na kai o ke
Teritore ma keia ke hoike ia nei ua ku i ke kanawai, koe wale
no aia a lele me ka haahaa e hoopilikia ole ai i ka hoohanaia ana
o ua aina a wai nei, a i ole o ka wahi maluna koke ae o ua aina a
wai nei, a i ole e lele ana me ka hoomaopopo ole ia o ka hoopilikia
ia ana o ke kino o na kanaka ame na waiwai i kuleana maluna o na
aina ame na wai malalo o kahi e lele ia ana, a i ole ua lele me
ke kue ana i na rula ame na hooponopono ana i hoolaha w ae e ke
Komisina Teritore o na hana lele i ka lewa, e like me ia i hoo-
maopopoia ma ka Pauku 3900, O ke kuu ana iho o kekahi moku-
lele maka aina ame ka wai o kekahi, me ka loaa mua ole o kona
ae ia ana, ua kue kanawai ia, koe nae keia ma ua hiki ole ke alo
ae, e kau aku no ke koikoi maluna o ka ona a i ole o ka mea nana
e hoolimalima ana i ua mokulele nei, e like me ia i hoomaopopo,
ia ma ka Pauku 3895." PAUKU 2. O ka Pauku 3900 o na Kanawai i Hooponopono
Houia o Hawaii 1925, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:
"Pauku 3900. Komisina Teritore o na Hana Lele i ka Lewa :
Kona Mana ame Kana Mau Hana. Ma keia ke kukuluia nei ke
Komisina Teritore o na Hana Lele i ka Lewa, i emi ole mai ma-
lalo o elima lala, a i oi ole aku maluna o ehiku lala, e wae ia e ke
Kiaaina e hana i ka haiia me ka uku ole, a hookahi o lakou e hoo-
kohu ia aku e ke Kiaaina i lunahoomalu. Aole e emi mai malalo
o ekolu lala o ua komisina la i niau pailaka lele lakou i laikini
piha ia, a i ole he niau poe lele e paa ana i na laikini o ia ano mai
na oihana kaua, kaua moana, marina a poe malama aekai, i huipuia
aku ka puali kaua pualu aina ame kai o ke Teritore o Hawaii.
Na ka lunahoomalu e apono na bila aie apau no ua lilo maa imu
o ke Komisina, huipuia me na lilo kaahele o ke komisina oiai lakou
e lawelawe ana i ka hana a ua komisina nei. Ua loaa i ke Komi-
sina ka mana, ina he haawina dala kekahi, e hoohana i kakauolelo
ame na kakauolelo pokole ame na poe limahana kokua e ae.
"O na mana ame na hana e ae a ua Komisina nei eia no ia ma-
lalo iho nei:
"(1) Ka hoomakaukau, hoohana ana ame ka hooko ana i na
rula ame na hooponopono ana e pili ana i ka hana lele ma ka lewa.
ame na hana like o ia ano maloko nei o ke Teritore o Hawaii, a
o ia poe rula, i ko lakou manawa e aponoia ai e ke Kiaaina, e like
no lakou me na kanawai e ae;
"(2) Ninaninau ana ame ka laikini ana i na poe lele kalepa.
mekanika ame pono lele e ae, e ae pu ia ke komo ana aku a nana
ana i ua mau mokulele nei apau ame na lako e ae e pili ana i k.i
oihana lele ma ka lewa.
"(3) Ke kukulu ana ame ka hoolako ana i na wahi kuu o na
mokulele, ame ua wahi kapu maloko nei o ke Teritore no ka
lele ana;
"(4) Ka malama kaokoa loa ana ame ka hoohana ana i na wahi
kuu apau i noho ona ia e ke Teritore, a i ole i hoolimalimaia o
lakou.
"'Aole nae kekahi mea maloko o keia e manaoia e pili aku i na
poe lele, na mekamika, na mokulele ame na iako lele e hoohana
ia ana e ka oihana kaua aina, moana, manna, a poe malama aekai
o Ameika Huipuia nie na puali pualu kaua aina ame kaua kai
o Hawaii a i ole o na Koa e Noho Kali ana." PAUKU 3. O ka Pauku 3901 o na Kanawai i Hooponopono
Houia o Hawaii 1925, ma keia ke hoololiia nei heluhelu ai penei :
"Pauku 3901. Na Hoopai. He hana kue kanawai na kekahi
kanaka ka hoohana ana i kekahi mokulele maloko a maluna ae o
ke Teritore Hawaii aia wale no a o ua kanaka la, me kona meka-
nika, ka mokulele ame na lako lele ua laikini mua ia e like me ia
e hoomaopopoia nei ma ka Pauku 3900, a o kela ame keia kanaka
e hana ana pela, a o kela ame keia kanaka e uhaki ana i na mia
ame na hoonopono ana i hoolahaia ae e ke Komisina, e ku no iaia
ka hewa mikamina, a i kona manawa e ahewaia ai, e hoopaiia no
ma ka hoopai dala aole e oi aku maluna o ka hookahi tausani dala
($10.000), a i ole nia ka hoopaahao ana no ka manawa aole e
oi aku ina o hookahi makahiki, a i ole ma ia hoopai dala me
hoopahao ana no." PAUKU 4. O ka Pauku 3902 o na Kanawai i Hooponopono
Houia o Hawaii 1925, ma keia ke hoopau loa ia nei.
PAUKU 5. Ma keia ke hookaawaleia nei mailoko mai o ka wai-
hona laula o ke Teritore, ka huina o umi tausani dala ($10.000.00)
no na lilo maa mau o ke Komisina Teritore o na Hana Lele i ka
Lewa no na makahiki elua o 1927-29. PAUKU 6. E mana keia kanawai i kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 27 o Apelila, M. H. 1927. W. K. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii KANAWAI 239 (Bila Senate Helu 174.) HE KANAWAI E HOOLOLI ANA I NA PAUKU 3407, 3408 AME 3409, O NA KANAWAI I HOOPONOPONO HOUIA O HAWAII 1925, E PILI ANA I NA DALA HOAHU A NA KEIKI OO OLE AME NA KAHU, AME NA DALA I HOAHU HUIIA. E Hooholoia e ka Ahaolelo Kaukanawai o ke Teritore o Hawaii: PAUKU 1. O ka Pauku 3407 o na Kanawai i Hooponopono Houia o Hawaii 1925, e pili ana i na dala hoahu a na keiki oo ole, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: "Pauku 3407. Dala Hoahu a na Keiki Oo Ole. I ka manawa
o kekahi hoahu dala a me kekahi banako, hui malama dala a i ole | |