Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 8, 10 October 1893 — Page 1
This text was transcribed by: | Kanani Yamashita |
This work is dedicated to: | My Kumu, Keali‘i Ceballos |
KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.
Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.
Lolo Piha
@ ROSA
@pui Rosa.)
@ tua ke Kanawai
@ Alanui Kaahumanu
@epl30-tf
JOHNSON.
@kua ma ke Kanawai,
@poiaio alapala no ka
@
@-Alanui Kaahumanu
@epl30-tf
@AHOOKANO.
@kua ma ke Kanawai.
@-Alanui Kaahumanu
@epl30-tf
@POEPOE
@u i ma ke Kanawai.
@-Alanui Belera, ma-
@Leia sept30-tf
@NAWAIII.
@makua ma ke Kanawai
@-Alanui Betera, ma
@kahi me J.M. @poe
@sept30-tf
@C. ACHI
@kokua ma ke Kanawai,
@ ka Lehulehu.
@-Kihi o Alanui Beter
@ sept30-tf
@M. K. KANE.
@kokua ma ke Kanawai, a
@ka Lehulehu.
@-Kihio Alanui Betera.
sept30-tf
@KAULUKOU
@kokua ma ke Kanawai,
@Hooiaio Palapala no ka Oahu.
@-Kihi o Alanui Betera
sept30-tf
@KANEAKUA
@Kokua ma ke Kanawai,
@Hooiaio Palapala no ka
@Oahu
@-Kihi o Alanui Betera
sept30-tf
@HOLOKAHIKI
@Kokua ma ke Kanawai
@Hooiaio Palapala no ka
@a, Oahu
@na ---Kihi o Alanui Betera
sept30-tf
@ES K. KAULIA
@Kokua ma ke Kanawai.
@ha - Kihi o Alanui Moi-
@Nuuanu
sept30-tf
@ M. KAAUKAI
@Kokua ma ke Kanawai,
@a @
@ - Mauka o ka Hale
sept30-tf
@MES PAELE
@kokua ma ke Kanawai.
@na - Alanui Kaahumanu
sept30-tf
Kinikalapu
Ka
Ui opio noho nahele o Kanediro Enelani kahiko.
Ka hoao pa'o o na kanaka ikaika ewalu.
Ka ui lawe ia ai i ka lewa e Hailama
ke Akua hoopahaohao
Ka ui i loaa ai ka mana no ke komo
kulu me ka ipukukui aniani kula
ekaeka.
Ka mea nona ka lio lele ka Ilikina a
ka la.
Ka Haleaniani Lole i hoop@ia me na
Owililauoho kanahao ua kanaka eha
Ka make ana o Hailama kehi Akua
pahaohao.
Ka ikaika no na i kipaku i na koa ikaika
o Farani kahiko mai na lepo aku
o Enelani kahiko.
Ka lilo ana o ka ipukukui mana.
Ka noho ilihune ana.
Ka hopena ikaika waiwai a koa hoi.
Ka noho Moi ana no Pelekaure kahik
a me Farani kahiko.
Pela io no ka loihi o ka manawa a'u i kuko nui a me kuu Raku moi, wahi a ka moi i hooia aku ai i mua o ka wahiae kolokilo.
A pehea la, i ninau aku ai ka moiwahine i ka wahine kilokiko manaoio nei anei oe e loaa io ana ka maua keiki? pane akula ka wahine kikokilo, Ae.
Olelo akula ka moiwahine, nani wale ke loaa ka maua keiki: Minamina au i kou kiuo u'i, olelo ia mai ana paha au i ka u'i keiki ole.
A ua minamina iho no a@i ko'u luahine e ana me kahi kama ole, he oiaio io ia olelo ke olelo ia mai au pela. Ke hii moopuna mai nei kou mau hoa i hanau pu ia ai a me ka poe mai mahope o'u.
Aina ho hiki i kou ike kilo kilo ke hooiaio mai i ka loaa o ka'u keiki, o hauoli mau loa au a be nui kuu olioli nou, a e liaawi aku no au ia oe i na mea a pau au e makemake ai, a e hooko no au e like me ka'u e ele lo nei
Ewalu wahine kilokilo me ehiku kane, a'u i haawi aku ai i ka'u mau makana makai ma na makana nani, ma na mea gula, momi a me ke daimana wale no o ke helu kiekie, ua liilii nae ka helu oia mau mea ia'u mamua o ka loaa ponoi ana o ka'u keiki mai ko'u puhaka ae
Nani wale kuu olioli i na e loaa io ana ka'u keiki ia oe. Elima kilokilo i hanai i a'u i na hua ai, elima o lakou, ua hanai ia'u i na laau inu, elima o lakou ma ka haha i ko'u kino i na he mau laau ia no ka hoohapai keiki, ua loaa mua akula ke keiki.
Olelo akula ka wahine kilokilo, aole no i hana ke akua ia oe i wahine hanau keiki
Puoho ino ae la ua moiwahine uei me ke ano okalakala a kunahihi na olelo i pane aku ai i moa o ka wahine kilokilo. Ea, pehea iho la i maopopo ai ia oe, aole i hana ke akua ia'u wahine hanau keiki.
E ka Moi, he oiaio kau e olelo uei ia oe, i na au e haha a nana ma kou mau nijo, maopopo auanei aole ia ua ke akua i hana ia oe i Wahine hoohanau keiki.
Pehea la ka oe i olelo mai nei e loaa ana ka'u keiki, Wahi a ka moi Wahine. Olelo akula ka Wahine kilokilo, ma ko'u ike hoololi ia, elike me ka'u olelo mua ia oe.
I na hoi ha pela, o hana aku oe i kau mau hana hoolo@ a lavva i na eia ma kou kino.
He Moolelo no
Aukelenuiaihu.
Ka Umikumamakahi o na Keikikane
Ike Kapapaiakea.
Ka Heolei ana a na Kaikuaana ia
Aukelenuiaikuilalo o ka lua o ka
Mooianea
Ke Haawi ana a ka Moo ia Aukelenuiaiku
i ka Maua
Ke Ola ana o Aukelenuiaiku
Ka Make Elua ana o Aukelenuiaiku
Ka Malama Maikai ana o Aukelenuiaiku
i kona Akua ia Lonoikaoulialii
Ka Hoao aua me ka Moiwahine Namakaokahai.
Ka Lawe ana a Halulu ia Aukelenuiaiku ka manu Aikanaka mai ka Lani mai.
Ka Makeana o Halulu ia Aukelenuiaiku Puna o ka Pali o Kaapeape.
@e kii ana a Aukelenuiaiku i ka Wai
Ola Loa a Kane ilalo o ka lua o Kamohoalii.
Ke komo ana iloko o ka Pahukapu o Kuahailo.
Ka Ipo Hoohai a Kamalanaikuahaehea
Ka Wahine pana i haaheo ka lihilihi i o ka La.
O ka lau o ka lima o na kanaka kona Alanui.
Ka Hoihoi ana o KaukihikamalamaiAukeenuiaiku.
E kuu haku, ua oiaio paha kau; ke hooko nei oe i ko ke Akua hoike ana mai no kana mea i koho'ai no kana hana.
I na hoi ma kou ano makua no kau ohana keiki, e manao @ho nohoi oe i kahi mau haawina no lakou.
He mea kaumaha keie no'u a no kaua pu, i ka nele ana o ka kaua mau keiki.
Ke haawe nei au i keia mau ukana ko'iko'i, a no keia kumu ko'u ehaeha e uwe nei. Aole e hiki ke hoomamaia keia eha o ka naau.
E kuu alii wahine, mai hookaumaha oe ia oe iho; o lilo au anei ia kaumaha i kumu e hoowalulu ai i ka noonoo.
Aole nohoi oe e noonoo iho o ko kaua mau alii kau ana, o ko lakou alii kapu ana no hoi ia. Ma owai la hoi i alii ai ka kaua mau keiki? Ma o kaua np. O ko kaua papa alii nana i noho alii na moku eha a me ana lahui kanak ekolu.
O ko ke Akua makemake, aole ia i koho mai no lakou a pau, aka, na wae oia hookahi o lakou.
E kuu haku, e ae mai oe i kau noi. O ke kapu alii ame ke kapu o ka aina, no ka kaua mau keiki mua.
O ke kapu hoano a me ke kapu akua, i ka kaua keiki hope ia. Aole au e ae i kau.
Olelo akula o Iku ia Kapapaiakea ma ke Sabati hahau pula o ka hale hoano maole, ua hoike maila ke Akua i ka ohumu o na keiki mua a kaua e pepehi i ko lakou kaikaina a make.
Aole anei o oe a me a'u na Iku Hai Moi Lele a me ka Iku Hai Lani (Luna kanawai). Aole anei o ka kaua mau keiki ka mamo Hai, o ka papa o ka Iku nee (papa Luna o Anuulani) a ua like lakou me kaua.
E kuu haku wahine. Mai hoopaakiki oe, ua kokoke mai ka la hoano no ka'u hana a me oe pu.
Pane akula o Kapapaiakea, e ae mai oe na'u no e hele aku a ku i luna o ka Ukuwai [Paepae laa] o ka Hale o Kamaukoli (Hale oihana kuhuna) e ae pu mai oe ia (Lauhai) he ipu ahi hoomaemae uo ke kala ana oiai he loihi na la.