Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 8, 10 October 1893 — Page 3
This text was transcribed by: | Shawna Alapa'i |
This work is dedicated to: | Hapa Boy "Baby Boy" Alapa'i |
KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.
Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.
@oa ka oihana mahiai o @o ka oi loa aku e ka @ka poe mahiai o ka @palika.
@aha ae kakahi poe @ ka noho hoomalaia Amerika malalo o ka @ ka aoao Deinekarata, @ amoli i ka pono o ka @.
@ ia kekahi moku @a i hoolako ia me @ mea kaua malalo o @na a Boynton e ka ka @ Beritania. No @ana e komo aku ma Rio de Janero me ka @e maluna o kona mau @ manao e kokua i na @e la ia ana malaila. @awa eai @ oia ke paa @ao na ke kapena o @a.
@ kolokoloia o Boynton @ o Amerika, a ua @ kou aole i pili ka @. A aole no e hiki Brozilia i ole o Beri @ ke ahe@ iaia.
@loa ke kaua ma Rio @ @oia kumu na ka@ Akuhina Amerika ma@ @pena o ka mokukaua @ hoomaha i ka waiwai @ makaainana Amerika e @ malaila. Ua telegalapa @ hoi oia i na mana o @ noonoo koke lakou i hoopaa koke ia ai na @ ana ma Rio de Janero nui na ola i ma ke a @o hoi me na waiwai i @ali o ke kapu @ ai mau @poka ana maluna o @auhale.
@ malu kane ke wawa ia @ Europa, a na manao @ika ana o Enelani ilo@ @oponopono ana e hoo@ ai ka maluhia.
@kai @ ola o ka @ e noho nei, @ nanaina maikai @ mau helehelena @ nonoi haahaa nei @ i @ Mana Lani
Mele Oli
@ Iehova, @ @u Alii, @lani, @ e aloha no @oho ai, @ona lahui, @ii a Kauai. @ no nae, @ enemi; @ oi lua, @ia no ke ola, @ia oia mau, @, Amene
Oluolu Maikai.
He mea maikai i ka makou maka p@@i ka hoike ana aku i ko makou mau loa lahui manao maikai, oi ae o ka mak@e@lii, e noho ana ma na kaiaulu o keia Paem@k@ i ka ‘olu’olu maikai o ke ola o ko kakou Moi ke Alii hookahi, nona ke kahua hoomanawanui, i hailuku ia e na hoa ai pu.
Maikai no kona mau nanaina aole pihoihoi maka koa no, ua piha oloko o kona umauma i ka manao aloha lahui pela no ika makou nana ana a kilohi aku mawaho aku o kona aahu, he nani h@.
Nani kaa@
Ka mauna o Hualalai
Ke kahku o Haehae i ka makani
E paha ana i ka lei na kuahiwi
Ka mauna li---hauanu o Poliahu
A ka ua awaawa e hoom@ la i uka
Oia---i---o oia nei ke!
Oia ka kalehua makanoe
Ua Ha oe kalili i ka ua
Kela Me Keia
Ua lilo ae nei o P. Muhlendorf, i Lunahooponopono no ka ai kaa ole o Geo. W. Lincoln.
Ua lele ae Ka Luna Lola@ Nui ma @ Lahaina maika M@kah@la o ke kakahiaka Poalima nei, no ka hele ana @ i ka hol@m@ia o ka oihana le@a ma ia apana. Ma ke Kinau o ka Poakolu ae nei e hoi mai ai.
Aole i hiki mai ke Komisina Willisa me ke Kanikela Mills ma ka Australia o ka Poaoao nei. Me he mea la, ma ka mokuahi Oceanic laua e kau mai ai, ma ka la 17 o keia mahina.
Ua pepeia ka manamanalima o kekahi o na keiki une hoe o ka papapai o ka Holomua ma ka Poalima nei, a ua hooana ia aku oia e hoomakaikai i na paia o ka Halemai Moiwahine, kahi nana e malama kupono iaia a hiki ike ola@ana A paha kauhale o ka makamaka.
@ elua mau keiki kanaka i hoopai ia no ka aihue i ke dala o ka oihana Kalolika o Waiohinu, Kau, a ka Mikahala i lawe mai nei no ka hoopololei ana i na ha hana kolohe a keia mau kanaka opio loa, no laua na makahiki he @ pa@ a emi iho paha. He $170 ka nui o na dala aihue ia. Na-na no!
OLELO HOOLAHA HOOKAPU
Owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke papa a hookapu loa aku nei au i ka mea a mau mea paha e helehewa ana maluna o na auwai o Hanauwake me Kolokohonu. A ke papa pu ia aku nei hoi ka poe auau, holoi, a kukulu ana paha i na lio a me na auwai i oleleia ae la ma, luna. O ka mea a mau mea e kue ana i na olelo o keia Hoolaha, e hoopii ia no lakou e a’u ma ke kanawai.
Owau iho no,
ME. K KEKUA
Luna Kiai Wai Nui
Hanaiokamalama, Oct. 6, 1893
e@@ 9-3@
Kauka McLennan
(Makalena.)
Helu 131 Alanui Papu.
Na hora hana: 9 A.M. a hiki i ka hora 1 P.M.; a mai ka hora 5 a hiki i ka hora 5 P.M.
Tel. Keena Oihana 682 MUTUAL
Halenoho Tel. 287
KAUKA
Yong Kam Pung
(APANA)
Helu 81 Alanui Maunakea.
KAUKA LOEA O KA AINA PUA
Ua hiki ke hoola ia kela a me kaia ano ma’i mai ko na kane, wahine a me na keiki liilii. O na ma’i ha-no ua hiki loa ia ke hoola’ia, na ma’i Akemama a me na ma’i Puuwai a me na ano ma’i no a pau. Pela pu hoi na ma’i lele, Kolera, Hehera, fiva lenalena, lepera, Maialii, Keoki a me ka hoola ana, pau pu me na koko ino.
Ua hiki i ka’u laau ke hoohemo keiki i ka wa nahunahu me ka poino ole. He laau no kekahi no ka hooponopono hou ana i ka waihona keiki a i ka wa e inu ai i keia laau me ka malama loa i ka @@la, e loaa no he kaiki i ka poe i loaa’ole he keiki mamua aku.
Eia no hoi me a’u he mau laau hoohanau keiki, oiai, o kekahi poe he eiwa makahiki o ka noho pu ana me ke kane aole nae he loaa o ke keiki, i keia wa, ua loaa he elua keiki, mamuli o ka ai ana i ka’u laau.
E Naue Mai i Ike Maka
He pomakai nui keia no na makamaka i hoonele ia me keia haawina makamae. E hauoli no au ke ike aku i na makamaka e kipa mai ana e kuka pu me a’u ma na ano a pau e pili ana i ka’u oihana?
E KIPA mai e ka poe i hooluuluu ia me na haawina pilihua a ke hia’i, a na’u oukou e hooluolu aku.
KAUKA YONG KAM PUNG.
Honolulu, Sept. 27 @
HO YEN KEE MA.
MEA HANA TINI, A MEA KUAIPA, A LAKO ANIANI O NA ANO A PAU.
Ua hiki ke hoomie ‘ia na paipu wai o na ano a pau, a ua hiki ke hana a hoomaemae hou ia na paipu wai kahiko, o kela a me kaia ‘ano.
E hooko ia no na kauoha hana a pau me ka hikiwawe loa.
Helu 41 Alanui Nuuanu – Mawaena o na Alanui Mo’i me Hotele. Ma ka hale o Asen.
Kauka Hana Niho.
Ua hiki ke huki ia a Niho me ka eha ole iloko o ka manawa opoole loa. He loea me ka noeau ma ka hoopiha ana i ka niho me ko Gula, Dal a mea e ae-paha. He akamai loa o’e i ka hana ana i na niho ku’i o na ano a pau.
He mikioi ka holoi ana i na niho. He palanehe kona mau lima ma kana mau mea hana niho o na ano hou loa i loaa mai nei. He oluolu no keku kai olelo ana no kona ukuhana.
O ke kanaka Hawaii hookahi wale no keia maloko ae o ka huina o 40,000 kanaka i loaa ka Laikini Kauka Hana Niho mai ka Papa Kauka Han Niho mai o ke Auponi Hawaii, mamuli o ka ike ana o na Hoa o ka PapaOle i kona akamai maoli ma keia Oihana ano nui.
E ile ia kakou hoa kanaka, o kipa hewa ke aloha ia lakou nei ae.
Keena Hana - Maluna ae o ka Hale Hana Pu i ke kihi o Alanui Moi me Betela. Puka komo e pii ana iluna o ke keena ma Alanui Moi. sept30 – tfd
Hawaiian Hardware Company, Ltd.
Poaono, Sept. 23, 1893.
Mai ka manawa mai o ke kukulu ia ana o keia hale oihana a hiki i ka hoomaopopo ana o na kanaka i ko@a ano ua lawelawe ia na hana me ke kuoo a me ka hoopono, mai ka manawa mai, ua kapa mai la kekahi poe i ka inoa o ka “HAWAIIAN HARDWARE CO,” ka hui waiwai hou loa. I mea e oluolu like ai na mea a pau, pela pu hoi me ka poe e nana mai nei maluna o ko makou holomua me na maka ewaewa, a i mea e hoonalowale loa ia ai na hoopalaimaka ana o keia mau la, ua hooponopono makou, a ke waiho aku mei i keakea, i ko makou noho mana maluna o kekahi mau hui paakai nui i loko o keia Apana, a e haawi ia aku ana hoi i na kanaka o keia Paeaina na paakai keokeo helu ekahi nona ka waihooluu i maa ole i ka ike ia iloko o kekela Hui Hoahu Paakai mamua. O ka makou mau hooponopono ana, oie ka hooko ana aku i ua kauoha a pau. E hooko a no na kauoha ma ke eke hookahi, a i ole ma ke tausani paha me ka hikiwawe loa.
O na hale ma ke Alanui Kalepa, ua hoolilo ia i mau hale hou me ke pena a Hend@y i hoowali mua ia. Pela pu ! o hoi me na hale e noho hana ia nei e C.O. Berger me Robert Grieve, oia kekahi mau mea e maopopo ai na mea kahiko i hoo’ilo ia i mau mea hou. O na hale noho a puni ke kulanakauhale, ua hoao ia me keia mau pena, a i ka wa e huli hoi mai ai na hale kahiko mai ka lakou huakai. Hoikeike Honua mai o ke ao, e manao ia auanei na hale o Honolulu nei, ua loli ano e ae ko lakou mau kulana. O ka makou mau waiwai o ka noho na hooponopono kino ana, oia hoi na lako hale o na mea pili hao, a aniani, aole hiki ke nahaha, a ina e nahaha ana, alaila, mamuli no i a o ka loli ano e ana o ke au o ka manawa. Ua loaa ia makou he heluna nui oia mau waiwa kuponono keia manawa. Ua hiki ke hoemi ia na waiwai kumukuai pii a i ke kumukuai haahaa loa.
Ua hiki ka makou mau waiwai maikai loa i kinohinohi ia me na mani like ole ke hoouna ia aku ia oukou, no ke kumukuai o ekolu dala a pii aku. O na waiwai maikai loa, e loaa no ma ka puka aniani makai o ko makou halekuai. E mino aka iho ana oukou ke hoike aku makou ia oukou i ke kumukuai oia mau waiwai.
O ka like ole mawaena o na lakou lealea maikai a me na mea ino, ua hoomaopopoia ia iloko o kela a me keia kau. He mea makehewa wale no ia oukou ke kuekaa ana aku i ka olelo ana ae o na waiwai maikai a pau mailoko aku no ia o ko makou halekuai. Ma ke kau kimanao Oct. 1, ua wae ae nei makou he heluna nui o na poka-pu kau poohiwi i maa mau i ka lawelawe ia ma Amerika Huipuia, a ina oe e kuai ana i keia mau poka, alaila, aole e lilo ana kau mau dala i ka manu a kanaka. Ma keia hoi ana mai o ka mokuahi Auseteralia, e loaa mai ai ia makou he mau papale keokeo kupono no ka uhai holoholona a kimanu ma ke kula. Mawaho ae o keia, ua loaa pu mai ia makou he heluna nui o na hao hoomaemae pu, a me kekahi mau ako kimanu lehulehu e ae.
Ua hoouna mai ko makou mau Agena mai Kapalakiko mai, he mau mea hana no na mea i nahaha, elike me na ipulepo a me na pa nahaha, ka laau a me ka ili i hookaawale ia no na hana nui oia @ina. He nui loa oia mau waiwai ia makou i keia wa, a ina oukou e makemake i kekahi a oia mau mea no ka hana hou ana i na mea nahaha, ua hiki no ia makou ke hoolawa aku ia oukou ma ke kauoha.
O kekahi mau mea maikai loa a makou, oia na mea paluku huamoa a kapaia ka “Keeptone Beater” ua hiki i keia mea ke hoowali i na huaai e ae maikai o na ano a pau. Ua hiki no hoi ke hana ia na padina, me na meaono e ae a pau e ka papaaina, a he oi lo i aku no hoi keia o ka emi a me ka maikai i na waa pau mamua o ke kakini mea paluku hua i kuai ia ma ka makeke no na makahiki he umi i hala ae nei.
HAWAIIAN HARDWARE CO., Ltd.
Ma-o mai o ka hale pohaku o Sprooke’s.
Helu 307 Alanui Papu