Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 29, 3 November 1893 — Page 1
This text was transcribed by: | Violet Wilder |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.
Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.
HONOLULU, POALIMA NOVEMABA 3, 1893 HELU 29
@NTONE ROSA.
(Akoni Rosa)
Kokua ma ke Kanawai.
@ana---Alanui Kaahumanu sep30-tf
@OKA JOHNSON
a he Kokua ma le Kanawai
@na Ho@iaio Palapala no ka
@o Oahu
@ana---Alanui Kaahamanu sep20-tf
@K. KAHOOKANO
a he Kokua ma ke Kanawai
@@ana---Alanui Kaahamnu sept30-tf
@. M. POEPOE
a he Kokua ma ke Kanawai
Hana—Alanui Betera, ma-
@Hale Lela sept30_tf
@ JOS. NAWA@@
a he kokua ma ke Kanawai.
@ Hana-Alanui Betera ma
@ Kaukahi me J. M. Poepoe
sep30-tf
W.C. ACH@.
a he Kokua ma ke Kanawai
@eri no ka Lehulehu.
Hana -Kihi o Alanui Beter
@@ Moi. sept30-tf
SAM. K. KANE.
a he Kokua ma ke Kanawai, a
@i no ka Lehulehu.
@ Hana-Kuhio Alanui Betera.
sept30-tf
@. L. KAULUKOU.
a he Kokua ma ke Kanawai.
@a Hana-Kihio Alanui Betera
sept30-tf
J. M. KANEAKUA
a he Kokua ma ke Kanawai,
@gena Hooiaio Palapala no ka
@uni o Oahu.
@a Hana-Kihio Alanui Betera
sept30-tf
W. L. HOLOKAHIKI.
a he Kokua ma ke Kanawai
Agena Hoohaio Palapala no ka
@ o Kona, Oahu.
@na Hana-Kihio Alanlu Betera
@oi. sept30-tf
JAMES K KAULIA.
a he Kokua ma ke Kanawai
ma Hana-Kihi o Alanui Moi-
@e me Nuuanu. sept30-tf
SAM. M. KAAUKAI.
o a he Kokua ma ke Kanawai,
Mea Ana Aina
ona Hana-Mauka o ka Hale
sept30-tf
JAMES PAELE.
a he kokua ma ke Kanawai
ona Hana- Alanui Kaahumanu
sept30-tf
KA MOOLELOKAAO HOONANEA
NO
Kinikalapu
Ka
Ui opio noho nahele o Kanediro Ene
lani kahiko.
Ka ho@o paio o na kanaka ikaika ewalu.
Ka ui i lawe ia ai i ka lewa e Hailama ke Akua hoopahaohao.
Ka ui i loaa ai ka mana no ke komo kula me la ipakukui aniani kula ekaeka.
Ka mea nona ka lio lele i ka Hikina a ka la.
Ka haleaniani Lole i hoopaaia me na Owililauoho kanahao na kanaka eha.
Ka make ana o Hailama kahi Akua Pahaohao.
Halawai aku la laua me ke kahi wahine, heaha kau mea hou ma ka laua ninau a ke keikiahi.
Hai mai la ka wahine, ma kai o ka kaona, he haneri koa i hoouna ia e ka Moi e hopu i kana kaukamahine, ina ua mare i ke kane.
Ninau hou aku la ke keiki alii, pehea i maopopo ai i ka Moi ua mare? Ua telepona ia e ke kumukula a ua kaikama hino la.
Kaawale ae la lakou, olelo aku la ke keikiahii kana ipo awiwi kaua a loaa ko kaua mau wahi kapa mehana, aole hoi kaua e lohi ma mo kaua ha le @ 5 minute, malia paha ke hoouna ia mai nei na kiu no kaua.
A hiki laua i ko laua ne hale, e ka ana ka makaio ke kula a ke kaikamahine alii. Pane aku la ka makai, ua kauoha ia mai a@ e kau kumukula e hele oe i ke kula, no kou nalo an a elua a.
Ae aku la ke kaikamahine alii, ae a hiki ae i ka hora 9 hele aku au E hele pu no kaua, wahi a ka makai kula. E hele e oe wahi a ke kaikamahine alii, na'u no au e hele aku
Ua maikai ia i ka manao o ka makai kula, heaha kau mea hou? hai mai la ka makai, he auhou ano nui no kekahi kaikamahine o ke kula.
Oiai keia makai aole i maopopo iaia o ka kaikamahine alii keia i hoolaha ia mai la, ana hoi e kamailio pu nei. Hoi aku la ke kaikamahine alii iloko o ka rumi a hoi loa aku al hoi ka makai kula.
Olelo aku la ke keikialii, o keia ka wa maikai loa a kaua e hele koke ai, ae aku la kana aliiwahine. Kipa aku la ko laua alahele ma kekahi wahi ala ololi mahope o ka laua wahi hale noho.
Aole i hala ka hapaha hora o ka laua hele ana, lohe aku la laua i ke kani ikuwa o na leo o ka o-le kahea i na kanaka noho koke mai.
Olelo aku la ke keiki alii i kana alliwahine, nani ka pakele o kaua, o kela o-le e kani mai la, he o le houluulu kela i n kanaka i mea e ike ia ia kou ano a me ko'u a hopu ia kaua no ka hale malu o ka make mau loa.
Haalele iho la laua i ke kulanakauhale kuahiwi a nalo loa aku la laua no na ululaau kau hiwi o Farani.
E haalele kaua e ka mea he luhelu i ke keikialii a me kana ipo aloha e auwana hele la iloko o na uluaau, a e huli ae a kaua a kamailio no ke kahauna-e pule moneka.
He Moolelo
NO
Aukelenuiaiku.
Ka Umikumamakahi o na Keikikane Ike Kapapaiakea.
Ka Hoolei ana a na Kaikuaana i Aukelenuiaiku ilalo o ka lua o ka Mooianea.
Ka Haawi ana a ka Moo ia Aukele=nuiaiku i ka Mana.
Ka Ola ana o Aukelenuiaiko.
Ka Make Elua ana o Aukelenuiaiku
Ka malama Maikai ana o Aukelenuiaiku i kona Akua ia Lonoikaoulialii.
Ka Hoao ana me ka Moiwahines Namakaokahai
I ka hina ana o ka la o Kane i ke auhulipupu i ka po i o Kane, ka manawa kani o ka pahu Lonomainuu, oia ka wa e paapu ai na kapu apau.
I ke kani ana o Lonomainuu k pahu a ke akua iloko o ka hale hoano, ua paa aku la o iku iloko o ka hale hoano no elua anahulu laua me Kapapaiakea.
Ua komo aka la hoi o Aukelenuiaiku iloko o ka hale oihana kahuna, no ke a'o ana i na kanawai a me na kauoha a me na oihana laa o ka oihana kahuna e like me ka kakou i olelo mua ae nei no elua anahulu.
Pau na hanauna a me na mamo malalo o ke kapu moe i ka wa i kani mai la o Leonomainuu no elu anahulu.
Maanei e kamailio iki kakou no keia kapu a Iku e olelo nei.
He manao kahiko keia o Iku mai kela wa a Kapapaiakea e uwe ana.
A oia ka manawa a Iku i hoolala mua ai i keia manao, o ke kumu, o make o Aukelenui aiku i n kaikuaana.
A oia no kana i olelo ai ia Kapapauakea ke ohumu nei na keiki mua a laua e pepehi i ko lakou kaikaina.
A i mea e hiki ole ai kela manao ohumu o na kaikuaana, ua lawe ae la o Iku i keia kapu i elua anahulu e kapu ai na moku a pau.
I keia hana a Iku, aole e hiki i kana mau keiki mua ke hapai hou i kela mau manao ohumu, ua hiki ia lakou ke moe i ke kapu no elua anahulu.
He hana akamai keia a Iku i hana ai, a i ole ia, e like me ke kauoha a ke akua ola iaia, ma kona ano kahuna nui @ oano.
Iloko o elua anahulu e noho nei o Iku me Kapapaiakea ma ka hale hoano, pela no ka loihi o ko Aukelenuiaiku manawa iloko o ka hale oihana kahuna.
O ka wa e noa ai o kela kapu moe, oia no ka wa e kani mai ai o Lonomainua kela pahu o ka hale hoano.
E kamailio ana kakou no no keiki mua Iku, ma keia wa e hanaia nei na hana a pau no ka poni ana ia Aukelenwaiku aia na keiki mua i Nuumealaui.
Nolaila, aole he keiki o lakou i ike i keia mea ano nui no ko lakou kaikaina koe wale no hookahi kaikuaana i ike oia o Noiaiku.
Ua hiki mai la na kaikuaana mai Nuumealani mai i ka manawa Nuumealani ma i ka ma nawa e paa ana o Kuaihelani i ke kapu moe na la elima koe alaila noa.