Ka Oiaio, Volume I, Number 4, 7 January 1896 — Page 2

KA OIAIO PUKA LA

J. E. BUSH, LUNAHOOPONOPONO

HONOLULU, IANUARI 7, 1896

 

KE ANA O KE OLA KINO.

 

            Ma ke kuhikuhi a ka Uhane Hemolele ia Io@@@ ka apokolo, ua hoike ia mai o ka logou, oia ka Olelo a ke Akua, me ke Akua no ia i Kinohi i hana hoi i luna o na mea a pau. Ma Hebera. 1:@@ hapa hope ua hoike ia mai ma o Paulo, na ke Keiki a ke Akua, i hana na honua.

Nolaila, o ka mea nana i hana na honua, o keia honua pu kekahi, oia no o Iesu Karisto, a ina oia kai ike i na mea a pau i hana ia, oia ka mea i ike i ke ano o na mea e pili ana i ke kanaka ana i hana ai, a i na mea kupono no kona ola maikai a ola loihi ana. Oiai ua maopopo ae la keia, no laila, he mea kupono ia kakou e ola nei, e ike nei i na hiona a me na pilikia o keia ola kino a me ke ola uhane, e hoomaopopo i ka Karisto mau olelo ao a pau, i mea e loaa ai ia kakou ka palekana mai na popilikia a me na poino e loohia nei i ke kanaka.

No ko makou ikemaka eia ka hapanui o na kanaka o keia paeaina ke noho nei iloko o ka nohona kuhihewa o ka poino o ke ola kino a me ke ola uhane, ua manao makou e hoolilo i kekahi kolamu o keia elele i wahi e hoolaha aku ai i na mea i hoike ia mai, he mau mea e hoihoi hou ai i ke ola o ka lehulehu, e like me ka hiki, a lilo hou kona kino nei i kino hemolele ma na mea make, na mea e palaho ai o ke kanaka, i like me kona ano, oia ke poo o na mea a pau, me kona hoonoho pu ana mai hoi i na rula hooponopono ana i ke ola a me ka noho ana o na mea a pau i hana ia, mai ke kanaka a na mea ola a pau, a me ka honua pu hoi a me na mea o ka lewa. He mau kanawai ko keia mau mea a pau, oia na kanawai o na mea maa mau, a kanawai kumu pa@@.

Ua waiho ia mai hoi me ke kanaka na ao kumu ana e pili ana i na mea a pau i hana ia e ka Mea Nana i hana me ka waiho pu ia ana mai o ke kanawai mau loa o ke Akua, ke ana hoi e mau ai ke ku ana o na mea a pau no ka wa pau ole, ke malamaia.

Ma keia hana, ua hoike mai ke Akua i ka mea ana i hana ai i kona aloha nui iaia, ma kana mau kuhikuhi ana i ke alanui o ke ola ana e loaa aku ai ka Hemolele mau, a e ola mau ai ke kanaka, a ua waiho mai hoi iaia, he kulana kuokoa e koho, e wae, a e hana nona iho.

A i ka poe i ike i ke aloha o ka Makua i kana Keiki @@@@ hiki loa ia lakou ke hoomaopopo i ka nani o ka ke Akua mau hana a pau a ke hooia i kana mea i hana ai, a ae hoi, he oiaio he Akua aloha oia. Ua piha ka Moolelo Hemolele a ke Akua i kona manao a me kona aloha kamahao a me kona hoomanawanui palena ole. Ua loaa keia ike i ko ke ao a pau, ma ka lalau ana ae, a hoonaauao iho, a me ia mea hoi e loaa ai ke ola kino maikai, e pii mau ana a hiki i ka loaa ana o ke ola uhane, ke ola i loaa ia Enoka a me Elia na mea i lawe ola ia.

Mamuli o ko ke kanaka koho ana a hana aku i ka mea e kue ana i ka rula paa i waiho ia mai he alanui nona e hahai ai, i pii ai oia mai kona maikai a ke Akua i hana ai iaia i kinohi, a loaa aku ka hemolele a ke Akua i makemake ai e loaa, ua haule hoi oia a me kona puka ana aku, a ua ilihia mai hoi ka mana o ka pouli maluna ona ma kahi o ka malamalama mua i loaa ia ia, a ua haule hoi oia mai kona kulana ola a ke kulana make. A o keia mea hoomake @@@ ka mea i loaa iaia, mamuli o kona puni ana, i ka hoowalewale i ka mea kipakuia mai mai ka lani, oiai ia mea e imi ana e lilo keia aupuni honua nei nona.

Ua make kakou ma o Adamu mua, i kona haawi pio ana i kona kulana paa, oia keia honua, i ke Lii o ka Lewa, i ke Alii o ka Po, ka Anela o ka make, oia o Lucifa. Aka, aole kakou e make ana a paa loa hoi malalo o ka make, oiai, ua hoomana ia mai no ka ipuka o ka lanakila maluna o ka paa a ka make, a oia ka pomaikai hou ma ko ke Akua aloha ia kakou, ma o Karisto wale no e loaa ai. Oia ke ana a kakou e hoohalike ai i loaa ia kakou ka Hemolele e komo aku ai iloko o ke aupuni o ke Akua, kahi i hana ia a Hemolele, a i noho ia e ka poe Hemolele.

Eia ka ninau, pehea la e hiki ai ke loaa kela kulana, ke ana e loaa ai ke ola mau loa a e noa ai keia ola ana. E hoolohe, wahi a ka olelo hemolele, i na a'o ana a pau a ke Akua, a e manoio aku ia Iesu Karisto, oia ka hoike o ka ke Akua olelo a pau ma ka noho ana ma keia kino.

 

NO KE OLA KINO

 

"Aole anei oukou i ike, o oukou no ka luakini, o ke Akua, a ua noho ka Uhane o ke Akua iloko o oukou." 1 Ko@ 1:16.

O kekahi mea nui a ka lahui kanaka i hoohemahema ai, oia no ke ola kino maikai, a o ka lua oia hoi ke ola uhane maikai. E hele like ana keia mau mea elua, a i na e hoomaopopo ole ia kekahi, pela no i poino ai laua a elua. Aka, he hookahi no nae ola nui e loaa ai keia mau haawina i ke kanaka, oia no ke alanui oololi i kuhikuhi ia mai ma ka ke Akua olelo, oia hoi ke alanui ololi o ka noho hoopono. Malalo o keia kumu e hoomaikai ia ai ko kakou ola kino a me ko kakou uhane. O na rula o keia alanui o ke olakino, oia no na rula maa mau. No ka haalele ana o ka lahui kanaka: ka mea maa mau i kuhikuhi ia mai iaia, ma o na kupuna mai, oia ka mea loohia ai i ka poino a me ka haumia o kona ola, a me kona kino e emi mai hoi kona makahiki. Ua hoike mai ka moolelo a ke Akua i na mea a pau i hana ia, kona kino a e hoohaumia ai i kona noho ana, a lilo he haka hoowahawaha na ka Uhane Hemolele, a he punana punahele na ka Uhane hoohaumia.

I ka wa i hanaia ai ke kanaka i kinohi, ua hanaia oia, e like me na mea e ae a pau mai na mea i ike ole ia, ma o ko ke Akua mana. He ano ole ka honua, he olohelohe, he pouli aole he alaula, aole he malamalama maluna o keia honua a me kona lewalani. Ua hana ia iho la ka malamalama a ua mahele ia ka malamalama mai ka pouli, he ao ka mua, a he po ka lua. Hana ia iho la ke ao uli, a hookawale ia ae la ko ka lewa wai mai ko ka honua. Hookaawale iho la oia i ka wa a hoea ae la ka aina maloo.

Pela iho la ke Akua ma o kana Keiki i hana ai i hooulu aku ai i ka manu, a me na lau nahele na laau. I ka pau ana o keia mau mea i ka hanaia, i mea e hookaawale ai i ke ao a me ka po, a e lilo lakou i mau mea hoailona, a i mahele hoi no na kau, no na la, a me na makahiki. Hoohua aku la oia i na mea maloko o ke kai a maloko o ka lewa, na mea kolo, a me na holoholona, maluna o ka aina. Mahope o keia mau mea a pau, hana iho la oia i ke kanaka e like me kona helehelena, he kane a he wahine, a haawi aku la ia laua i ka mana o na mea a pau maluna o ka honua.

Mahope o ka hoomaikai ana o ke Akua ia laua, haawi mai la oia ia laua i ka mea kupono a laua e ai i mau ai ke ola kino hemolele iloko o laua, a i noho mau ai hoi ka Uhane Hemolele iloko o laua. Ma keia kakou e ike ai, ua loaa mua i ke kanaka he helehelena o ke Akua a he Uhane Hemolelo iloko ona.

E ai olua, wahi a ke Akua, i na lau nahelehele a pau e hua ana i ka hua maluna o ka honua a pau, a me na laau a pau iloko ona ka hua e hua mai ana, a o keia mau mea a pau, he mau mea ai na olua. Pela iho la i hanaia ai ka lani a me ka honua, a me na mea a pau maloko oia mau wahi.

 

Na Itamu Kuloko

 

Ua holo ukali aku o Major C. P. Iaukea me ka Peresidena no Hawaii.

 

Ua holo aku o Mr. Wilimana no Kapalakiko, ma Auseteralia.

 

I keia ahiahi he paikau ka ka Batallion mua, mamua o Iolani pa.

 

Ua @udala ia kekahi mau lio ma ka pa o Kimo Laukeke e Mogana.

 

He heihei lio ko auina la apopo ma Kapiolani Paka.

 

Ua hoolaha ae ke Kuhina King, he kulaia aupuni ka la 17 o Ianuari.

He kiki hookuku ia na laina makai i ke kakahiaka onehinei. Na ka laina ekahi ka eo.

 

He hookahi hora o Kapena Makai Hookano e luakaha ai ma ka rumi hooikaika kino o ka Y.M.C.A.

 

Ua hoao ia o Jas Nottopio e powa i ka po o ka la Hoonialolo, ma ke alanaui "Mala Uwaina."

 

Ua holo aku o L. K. Frear no ka mai loa o kana wahine e waiho la ma Kapalakiko.

 

Ua paani hoi ka Bana i ka Hale o ka Lunakanawai Kiekie, no ka piha ana o ke 58 o kona mau makahiki, i keia kakahiaka.

 

Mai poina i na lole a me na papale hou ma kahi o L B. Kerr. He emi ke kumukuai.

 

Ua hopii aku la hoi o W. A. Aldrich i ka waiwai o kona makuakane, ma na Aha o Kaleponi. O C. W. Akepoha kona loio.

 

Mahope o ka hiki ana mai o Mrs. S. Paka a me ka ohana, ua mai ia iho la oia me ka hiapo kaikamahine, a eia ke waiho mai nei i keia mau la.

 

He mau la holo wale aku no keia no ka Baltimore no ka home.

 

I ka paani hope a na keiki puhi-ohe, Hawaii he $300 ka lakou loaa. Kii aku o Libornio i dala nana, olelo ia mai ua pau i ka hao ia e na keiki no o ka Bana. Ua kue loa lakou no keia kumu, a ua kiloi ia e kekahi poe keiki ma ko lakou kaa, a hopii o Wilson no ia mea i ka Mayo o ke kulanakauhale.

 

Ma ke kauoha a ka Papa Hoonaauao, ua hoopau ia ka hoolilo ia ano o na hale kula aupuni i wahi no na hoomana e ao ai i na keiki o ka lakou hoomana.

 

He 99 ka nui o na haumana o ke kula po i keia wa, nona na makahiki mai ka 15 a ke 30.

 

Ua kipu aku ka batari i na pu aloha no ka holo ana o ka Peresidena Dole no Hawaii.

 

Ua ku ka hui hoomoe uwea telegarapa a Colonela Spalding o Kealia, Kauai, ma Amerika Huipuia. He umi miliona ka nui o na dala, a he 100,000 na mahele. Aia nae ka mua o keia hui a kokua mai ke aupuni Amerika.