Ka Oiaio, Volume I, Number 36, 20 February 1896 — Page 2
This text was transcribed by: | Melissa Eskaran |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/
Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.
JOHN E. BUSH, Luna Hooponopono a me Puuku
HONOLULU, FEBERUARI 20, 1896
HE HOAKAKA.
O ka wehewehe pili hoomana ma ke kolamu mua o ka aoao ekolu, ua hoike mua aku makou aole na makou ia, aka, na ke poo o ka Hoomana Karistiano naauao, na J. Kekipi, a ina e like me ka olelo wehewehe a ke kumu o ia hoomana, he hewa o Karisto, alaila, ua hoike ae no ka hua o ka olelo hookahua oia hoomana i ke kue i kona inoa Karistiano ma ka hoole ana i ko Karisto hemolele, a aia hoi ka Hoomana Naauao ma ia wehewehe ana ke ku nei malalo o ke kumu ao ana i a hewa ai, ka mea i ae ia nana i kukulu mai ka hoomana Karistiano i kinohi, a i hoike i lawe ia hoi he papahi poo no ka Hoomana Karistiano Naauao. He hiki paha ke olelo ia me keia ke ano o keia hoole ana i ka hemolele o ke Keiki a ke Akua, eia ke kui ae nei kekahi lala o Karisto, i ke poo, oia hoi o Karisto, ma ka hoole hoole ana i ka ka Uhane Hemolele i ao mai ai, a ina ua hewa mai ke kumu mai o ka Hoomana Karistiano Naauao, alaila, ke hoomana hewa nei ka Hoomanao Karistiano Naauao, a ua like hoi me kona hoole ana i kona pololei e hana nei, a e loaa ai ke kapa ia mai e ka poe Karistiano Oiaio i manaoio ia Karistiano, he Keiki oia na ke Akua, ka mea hewa ole, a ma kana olelo i olelo mai ai, aia au iloko o kuu Makua a he hookahi maua. Ke ole nae makou e kuhihewa, o ke kapa ana aku he HEWA o Karisto, he ane-Karisto no ia, a he mea maikai no e imi i ka naauao mai ka ke Akua olelo ae, aole i ka lawe wale ana i ko ke kanaka ike a me kona noonoo kohokoho iho oia ka naauao, no ka mea wahi a ka olelo a ke Akua, he hupo ka ike o ke kanaka ke hookuku aku me kona. Ua hiki mai ka pane no keia mea, mai Hilo mai, a oia iho keia mahope nei.
HE HEWA ANEI KO KARISTO
O kela ae la ka ninau i kukulu ia mai e ka mea kakau o ka Ekalesia o ka Hoomana Karistiano naauao, i ike ia ma ka OIAIO PUKA LA, o ka la 5 o keia malama Helu 25. A o ka pane a ua hoa nei o ka Hoomana Karistiano Naauao no ua ninau la, oia iho keia “Ae.: A penei hou iho no. “Ua maopopo he kanaka hewa ia.” (Iesu) Loaa no keia pane a me keia hooia ana ma kela helu i hoike ia maluna ae, malalo o ke poo manao nui, “Ka Hoomana Karistiano Naauao.”
E ka Oiaio: E oluolu mai ia’u, e kamailio aku ai i ko’u mau manao, no kela pane,, a me kela hooia i haawi ia mai, e ka hoa uhaiholo aupuni Lani, no ka hewa o Iesu, a me hoike e maopopo ai, he kanaka hewa ia.
Aole lokahi ko’u manao a me ka’u wahi noonoo uuku, me kela pane, a me kela hooia a ka makamaka o ka Hoomanao Karistiano Naauao. Malia paha, ua kuhihewa ia wau; a a i ole, no ka pokole no hoi o ko’u wahi ike, i lihi launa ole aku me kela hoa a hue pau nei i na wehewehe ana ina huaolelo pohihihi o ka olelo Latina, Hebera a pela aku.
He oiaio, ua hiki ole ia’u ke wehewahe i kela mau olelo kahiko; aka, ma ka ninau i kukulu ia mai maluna ae, a me kela pane hoi i ike ia, aole o’u hopohopo iki e hoike ae i ka’u pane, a me ka’u mau kuhikuhi no ka pono o ka’u pane; a eia mai no ia.
“Aole loa he hewa iki o Iesu.” Aole ma ka hana, aole ma ka manao, aole hoi ma ka olelo; aole ma ke kino, aole ma ka Uhane. He hemolele wale oia mai waho a loko, mailuna oa lalo, mai ka la i hua ai iloko o Maria, a i ka la i hanau ai ma Betelehema; mai ia la aku a i ka la i kau ia ai ma ke Kea; a mai ia la aku a i ke ala hou ana, a hiki i ka hoi hou ana aku iluna i ka Lani, kahi Ona i hele mai ai: Aole loa oia i hewa iki ma na ano a pau. Pela no oia i kupono ai e lilo i uwao, a i kalahala no ke ao nei, no kona kina ole, hewa ole a pela aku. A ke hooiaio mai nei ka Palapala Hemolele penei: Isaia, 53:9, hapa hope. “Aole nae ia (Iesu) i hana i ka mea hewa, aohe hoopunipuni ma kona waha.” 1 Peter 2:22. “Ka Mea i hana hewa ole, aole hoi i ike ia ka apapap ma kona waha.”
Aka, he wehewehe mai nei ka hoa, a makamaka hoi o ka H. K. N. i kahi e maopopo ai he hewa ko Iesu, a he kanaka oia; “mamuli ka o kela kino i loaa ai ia Iesu; oia hoi he kino Taresateriala; a mamuli oia ano kino e pili ai na kanawai honua i ua kino la; a pela iho la o Iesu e lilo ai he kanaka hewa;” e like la me Mose, Iosua, Elikai, Davida, Solomona, Isaia a pela.
A o ka hoohalikelike i pahola ia mai, ua like me ke Kalo Apuwai, a Piko hoi; ina kanu ia ke kalo a ulu mai, mahope ulu mai no ka o-ha: a o ka maneo ana o ke kalo, pela no e maneo ai ka o-ha.” A mamuli oia wehewehe hoohalike, e maopopo ai he kanaka hewa o Iesu, wahi a ka hoa.
Ke hoole aku nei au i ka pili ole, a me ka pololei ole oia hoohalikelike ana no Iesu. Ua kaawale loa kela mau hoohalikelike, a ua kaawale loa ko Iesu ano, a me kona kulana kino, mai na kino mai o ke ano Taresateriala i hoakaka nui ia e ka hoa o ka H. K. N., ma na helu 8, 10, 11, a me 12, o ka OIAIO PUKA LA. Ma ko ke Akua Naauao Kiekie loa, aole oia i hoohuikau iki a lilo i mea kawili pu ia ai ko Iesu ano Hemolele, me ke ano hewa o ke kino kanaka. He ole loa no, mai Kinohi a Hoikeana.
Eia ka hoakaka ana Akahi. Aole ko Iesu kino he kino i loaa mai malalo o na loina a me na rula mau o ke kino Taresateriala e like me na kanaka e ae, e pili mai ai iaia, na kanawai o ua kino la; oia hoi e kino hewa. Aole loa! Oia hoi: “aole o Iesu he keiki i loaa ma ka hui kino ana o Maria (w), me Iosepa (k) kana kane hoopalau. He oiaio keia. Ma ia wahi nihini, i ike ole ia ai e ka lehulehu akeakamai, ka naauao nui o ke Akua: a kapa ia kela kino hemolele loa, he kino Taresateriala.” A pela auanei e alakai ia ai ka lehulehu, e manaoio mai lakou , “ he kanaka hewa i’o no ka Iesu;” a o ka uhi mai no ia o ka pouli maluna o na kanaka ke lawe i kela wehewehe.
He ekolu wale no mau kino i hoea mai i ka honua nei, mawaho ae o na loina a me na rula mau. O Adamu (k), Eva (w), a me Iesu Karisto. O na miliona kanaka a pau mawaho ae o keia ekolu, ala lakou malalo o na o loina a me ka rula mau, o ka loaa ana he kanaka, ma ke ano, he “hooulu, a hookumu hoolaha lahui, kanaka, e like me kauoha a ke Akua.
Haule o Adamu a me Eva i ka hewa, lilo aku ko laua momi, a paniia malaila, he haawina o ka ehaeha. Koe o Iesu, aole oia i haule iki i ka hewa, a hiki i ka make ana ma ke Kea, a ala hou mai, a hoi aku i ka lani, a noho ae la ma ka lima akau o ka Makua, e uwao ana no ko ke ao nei.
Alua. O ko Iesu kino, aole ia he kino kumu hoolaha mai, elike la me ke ano o ke kino Taresateriala, i hoakaka ia e ka hoa ma ka helu 12. Nolaila, aole pili pono kela olelo wehewehe no ko Iesu lilo ana i kanaka hewa. He mea oiaio nae, maloko mai o Maria kona hoea ana mai i ka honua nei. Aka, o ke ano nae, a me ka mole e lilo ai keia Iesu i kanaka hewa, e like me ka olelo a ke hoa, aole loa e hiki ia mea me ka oiaio.
A o ka olelo ana ae e like me ka pane a ke hoa, a me kana mau hoakaka ana me na hoopilipili ana ma ke kalo, ke manao iho nei au he olelo hoino maopopo no ia i ka Haku ia Iesu.” Aka hoi ke hooia mai nei no ke hoa, “ua hiki mai o Iesu i ke ao nei ma ke kino Taresateriala;” a pela iho la oia i manao ai he “hewa ko Iesu, a he kanaka hewa ia.”
Akolu. O ko Iesu, oia ka io, ka iwi, na aa koko, a me ke koko, he hemolele wale no ia mau mea a pau loa; aole loa i pili aku ka hewa ilaila. Nolaila. aole i lilo i palaho ua kino la o Iesu, e like la me na kino e ae o ke ano Taresateriala. He kino hemolele; a he hoao hoi ko Iesu; nolaila ke kumu i palaho ole ai, e like me ka hoike e ana mai a ke Kaula. “Aole hoi oe e waiho i Kou mea hoano, e iki i ka palaho.” Ma ia mea i like ole loa ai ko Iesu kino maoli, me na kino maoli e ae a pau loa he mau biliona.
Nolaila, e hoomaopopo mai kakou i keia:
1. O ka hewa aole loa ia i pili lihi iki aku i ko Iesu kino maoli, oiai oia ma ka honua nei.
2. O na ano e ae; oi ahoi ka pololei, makewai, a pela aku, oia kai loaa ia Iesu mamuli o kela kino kanaka ona. Nolaila, e makaala e na hoa haipule ina hoakaka akeakamai a ke hoa, a e heluhelu no me ka noonoo malie. Nui