Nuhou, Volume I, Number 15, 10 February 1874 — Untitled [ARTICLE]
MA KA lĪALAWAĪ aua o ka Aliu Knk.nnalu i ka lu inehinei, i kaheaia| )io k<i kuka ana i kekahi mau olelo liooliolo hooalohalolia kupono no ka make ana o ke Alii ka Moi Lunalilo. TTā hoopu.ka mai ka ilea Hanohano I'ihopa, ma ka aoao o ka Alia Kuliina, i keia mau mea nialalo nei, a makou i inanao ai he mea kupono ke waiho kōkc aku imua o na Makaainana. Ua hoopuka mai ka mea lianoliano, (:>iai, na koi pinej:ine ia ka Moi i hala, i ka malama o Sepateniaha, e hoopnka mai i Ilope līooilina iio ka Xoho Alii ; aka, aole nae oia (ka Moi) i hool'" ka niai i koiia manao no ka hōonoho ana i Ilope nōna ; a aole no hoi i hoopnka mai iaia ponoi i kau wahi manao no ke kolio ana i kahi mea ma ke aiio i Hope nona ma ka JSToho Alii ; ;i i)U! ka aoao o kona mau ho;i Kuhi-!-a; ua hai mai oia, aoie ka Moi i liāla i lio<.)puka mai imua o lakou, naKuhina a pau, a i kekahi Kuhinapakaliihoi, ; k<uia mana.o no kona Hope. A mahoniai nei hoi, i kona manawa i hoi 'iun ai i līonolulu nei. mai Ilawaii ;:uā, ua koi pinepine ia aku oia e liooi uka mai i kona niauao no kona līope, loa oia i hoiko mai i kona manao hookohu i ke kahi mea ; a me kaīiai i niepine aku no lioi o Ilon. .Bihopa, *• kahea koke 110 oia ī ka halawai ana 0 ua Lii, iiia e loaa ana mai iaia mai Ka nianao ana e hookohu i Ilope noua. Ma ka hoomaopopo ana, me he mea iii ui makou lie pane kupololei loa ke•a i ka olelo lioike i puka mai ai i kela aku nei i leakau inoā ia ai e Emma Ka i,eleoxalaxi. .vla ; ka nanaina i kā hoopuka leo nui 1 j ia o ka halawai nui i malanniia ma ka Luakini o Kawaiahao i ka la 4 nei, aohe he kanalua ana i koe o ka manao m«kee laulaha o na Makaaiuana 110 ke LII KALAKAJ T A : a he liookupinai iiku ka makou i ka manao o ka Leliuleliu, a me ka apono pu aku ia mea. Ke manao nei makou, ina o ka makeiiiake a me ka manao maoli o ka Moi i hala o ka hookohu ana i kahimea iina i miinao ai i līope nona ma kā N'olu. Alii. ina ua hoopuka mai no la • >ia 110 ia mea. Aka, o keia ninau ano nui, ijaJilo ī.mea ole uia ka 'hoike pololei ana mai a na Kuhina. Ile mea maopopo no KALAK.VUA. iiit kuleana ikaikii lo;t e koho a e paulele nm ai Uā liakahaka ka Xolso Alii o na Kamehamelia, a e koho-. iit ana he Moi hou ; aole nae noloko mai o ka līale o Kamehameha ; a na hoomaopopoia e na Makiuunana o keia kulanakauhale o ke 'UĪ KIEKTI-] KALAKAUA ka lakou Alii i kaunui loa ai. Xo ka mea, oia ka ma•akahiapo o kekalii ohana Alii Iviekie o Ilawaii nei, i pili koke loa i ka Ila!e o Kamehaineha, a o ka hookohu aua iaia i Moi, lie hana kuj)ono lon ia () k;v lohulehu o koia mau Mokupuui e liooko ai. /. OL. 1 () HAWAII I A'E . IKUA .' E MAU K I'.OLA O KE AI.II KIKKIE KAL AKAL'A !
He wa nui keia o ka nune olelo, a he rnea pono e|loaa niaoli ka hoike pololei mai na aoao elua mai. Ua ike no oukou i ko "\uhou hoopuka ana i ka mea ku 10 i ka hoomau ana i ke kuokoa o Hawaii nei a ua kue ikaika hoi makou i ka haawi ia Pnuloa, a noia mea ua huhu ino jloa na haole ia makau noia mea. Nolaila e |hoomanao oihkou eia makou ke hoike nei i na mea oiaio |no ka pono o Hawaii nei. Ua ike makou i kekāhi mau.pepa i hoola:haia e na majvamaka o ka Moiwahine Emma, e hoike ana i na mea oiaio ole. Ua olelo nuiia o Emma ka Hooilina o |Imnalilo, aole nae pela, aohe mau hoike lOiaio. Ina u|a hana, aua manao paha o Lu|nal ilo, healia i kakau oie ai o Lunai palapala a hoike ae. He mea hiki [wale noia i iāia ke kakau ana i ka wa pokoj k, a aohe nana e keakea aku kona ma[kemake. | t;a pleloia.he alii ilihune o Kalakaua, a o |Emma ka waiwai; aka, aohe no hoi o |Emma waiwai, na ka Ahaolelo no e haawi nei eono tauāani dala o ka makahiki. } Aole no na'"Emma' i kukulu ika Halemai! Aole 110 o Emma ka Hooilina o ka waiwai .o ka Aīoi i make, He wahi hale hookahi iwale no ka Lunalilo i hooili iho ai nona, aia |i Waikiki, aole nae e l!Io e i ua o Emma, aia a inako a|vii oC. Kanaina. Pela ka palapala e waiho nei. He wahahee ka olelo ae ina e noho Moi o Kalakaua alaila lilo o Puuloa. © Kalakaua! hookahi wale no ke alii i hoole paakiki a hoopaapaa ikjāika me na haole ma na nupepa aole haawi ia Puuloa, aole hoi e hoohui aupuni, Ca loheia no ka anee ana oka Moiwahine me ka manaQ e koikoi aku, e lilo laia ka Hooilma Moj aoie nae i ae mai ka Moi, a make wale no. O ke alii wale no ka mea nana e hoomau i keia Kuokoa ana, a e hoonoho \ na kanaka Hawaii ma na oihana aupuni, j| 0 Ema nae \iaku oia e haawi aku i nat oihana aupmii i na haole, i loaa ai ka poe kokua īaia, O Kala!vi\im wale no ke alii kane kupoiiQ 1 koe o na alii a e lilo no oia i Moi, O na walaau|a ka poe naaupo e kokua nei mahope o e hapalahaukae nei i ka 110« ho alii, he mea hoonaueue keia a hoopihoi. hoi i na haole a komo aku, ke aupuni kona Kuokoal iloko o ka pilikia. E hoohui kupaa, o lilo a helelei walo kq oukou manaeilana no ko oukou aiaa, maj hoolohe i ke kahea a ka poe e ake nei e hauji i mau lialoia ma Honolulu nei ona hoa ka Ahaolelo i akoakoa uei, ua maoppopo no ia lakou, a ua koopa% ia ko ]ftkou a heaha ka waiwai o ko« ia hana ana ij 13aloca xua Houolulu nei 3 O ua nuLpinaua aloha uiaoli i ka aiua, aole loa lakou e kokua aku aua i kela hana, a o iilo ana m i hana waiwai ok\ Ma ka poe naaupo \i~ale no kela hana. E ala e ix2 Luna Makan|inaua, e koho ia Kalakaual Moi »o kukou. 1 /