Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 96, 11 July 1893 — Ke Kaua ma Kalalau. [ARTICLE]

Ke Kaua ma Kalalau.

Ua holo loa ka hana o ke aupuni ma ka hoomaemae loa ana i ke kahawai o Kalalau. ; aohe mai lepera i koe malaila, o Koolau wale no. Ua hoopuni ia no hoi oia ma ka pali kahi e loaa ole ai ka wai a me ' ka ai. Ua maopopo, he mau : la uuka koe ae pio aua, a i ole ' ia, e make aaa. He nui ko makou minamina * a rae ka ehaeha no ka lilo ana J o kela kanaka i ka powa a - puni e like me ka hea a hiu. Aohe kumu o kona pale ana i * na lima maua kauawai o ka J Papa Ola, e imi ana e hoomalu 1 a e hoomaikai aku iaia. Ke lawe pu nei no hoi oia i ke ola ( o kana wahine a me ke keiki. ] 0 keia no ka hana o ka mea i 1 lilo i holoholona hae, Aole he ] hana noonoo kanaka keia. He nui no hoi ko makou : minamina i na koa ekplu i i make. Ua hele wiwo ole lakou '< imua, a ua loaa i ko lakou ] make ana ke auo koa maoli. ■ Ua make lakou me ka hano- ■ hano o ka hooko aua i ka hana i haawiia ia lakou me ke kuemi ole aku i hope. Ua loaa ia lakou na inoa hoomaikai ia. Eia uo kekahi hemahema nui ma Hawaii nei, o ka lokahi ole o ka manao o kauaka maoli me ko na haole no ka pono o ka hookaawale loa ana 1 ka poe ma’i lepem, a me ka hoomalu pono ana ia lakou e lilo ole ai i kumu hoolaha wale i keia mah weliweli iwaena o ka lehulehu. Ke ike iea nei kakou a pau, he lokahi na haole no ka pono e hookaawale i ua poe ma : i la. He lokahi no ka Papa Ola ma ia mea, 0 na hoa pili alii ma ka Papa Ola, he ikaika loa ka manao e hopu i na ma’i ma Kaialan a lawe i Molokai. Ua makemake ka Peresidena W. 0 Smith (Kamika) e hoopanee 1 kela haua a pan na pilikia e ae o ke aupuni e noho nei, aole nae he ae o kekahi hoa o ka Papa Ola lie pili alii, e hoopanee,aka e hana koke. Kolaila, okeia make ana onahaole ekolu i ka hooko ana. Ina e holo ana a hooko ia ka ; manao o ka hapanui paha o kanaka Hawaii, e hookuu wale ■ i P oe m < r ii pake, e noho ' wale iwaena o ka poe ola. e

like me ka poe ola, me ke. poe mai e ae. alaila e haumia loa ana ka aina, aole e hiki ina lahui eae ke noho pu. Kookahi wale no mea i koe i na haole, e haalele loa i keia pae moku. E paweo ae no hoi na moku a pau aole e pae ma keia aina. Aka, ke ike lea nei kakou a pau, aole e ae na lahui e, e hoolilo i keia pae moku nam o Hawaii iwaenakonu o ka moana e hoohaumia ia pela. Ina aole kakou e hoomalu pono i ko kakou poe lepei'a. alaila e kii mai ana na lahui e, a e hoomalu ia kakou i maemae ka aina, i hiki ai i ko lakou noe moku ke kipa oluolu maanei. He pono i na kanaka Hawaii e haalele loa i ua noonoo naaupo, a e kokua lokahi me na lahui naauao, ehoomaemae loa iko kakou aina mai keia ma’i lepera mai.