Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 101, 19 July 1893 — He Kumakaia i ka Ekalesia o Kaumakapili. [ARTICLE]

He Kumakaia i ka Ekalesia o Kaumakapili.

Hoomau ia. Iua paha oukou i hana me ke 'kuhihewa alaila. ano ka * manawa e hua ae ai i na hua o ka mihi, no ka mea, ua paewaewa ka oukou hana, ua ae aku oukou i ka mea i akaka loa kona hewa i na mea a pau ua maopopo loa ia J u ko oukou haawi pio ana malalo o ka enemi o ka pono, ina i kupaa oukou alaila, aole no e lanakila. mai na ipuka o ka po, no ka mea ua ike au i ka oukou hana he kapae i na mea ino. Auhea oukou e o’u mau hoa lawelawe hana o na hana mai-, ; kai a ka Haku,- ua kaulaua ka inoa o ko kakou makua aloha Rev. James Bicknell, kokakou ahahui heluhelu Eaihala a kinai i na hana hoomanamana a . ,.me na mea ino e ae, i kukulu ia maHonolulu a me Hookena i'Kona Hema, aole raa Hawaii nēi wale no aka ke o aku nei kona malamalama ma na welelau o ka honua. TJa hoomaha mai ke Akua i kp kakou makua aloha, ua pau . kana hana ana me kakou, ua , :pau ko kakou lohe aua i kona leo aloha, ua pau no ko kakou ike ana i kona kino palupalu, .nawaliwali, e hele ana ma na ; alauui o keia kulanakauhale i _ ka po a meke ao ma ko kakou

mau halawai ana, he mau hoikekakou no kona hoomauwa-. nui ana i ko kakou mau pouo, aole oia i manao nona iho i kana wahine a me kana mau keiki, aka, hohkahi mea nui iaia o kakou. o ke anu i ka ua a me ka makani a me na ehaeha maluna o kona kino palupalu, ua lanakila no kona aloha ia kakou no ia mea, aole oia i haalele i ka hui pu ana me kakou a ma na halawai a pau, a hiki i kona hala ana, aole no hoi i pau ka hana, aole nb hoi he pani nona, aka, o kakou o kana mau keiki a me kela mau hoahanau e hana mai la me ka hoomanawanui ma Hokena, mai ka manawa o ko kakou makua e ola aua, a hiki mai i keia wa ke pii mau nei ke ohohia nui, no ka mea ua kue aku kakou i na hana hoomanamana a me na hana ano ino e ae, e like me ko kakou ao ia ana mai e ko kakou makua aloha, ua makemake ke Akua i ka oiaio, ka maemae, a me ka noho pouo ana iloko o ke ao nei e hilinai mau nna. i na kokua inai ia Iesu mai. Pela i ike iaaikakou ma na alanui a me na wahi akea e ae e hai anai ka euanelio uo Iesu Kristo, ma ko kakou kupaa mau aua ma ke kahua o ka oiaio i hookumu ia ai e ko kakou makua aloha, e pono ai kakou a i ole pela e ko auei ka olelo ao a ka kakou kumu, e kipaku ia kakou iwaho o ka pouli, e like me Ē. W. Palau ka hoi hou e ai i ka luai a me ka haluku ana iloko o ke kiowai lepo o ka hoomanamana a me na ha'na hoopailua e ae i ao ia mai ia kakou e kinai aku ia mau hana o ka pouli. Nolaila, e o’u mau hoa uhaiaholo, ke hoala aku nei au i ko oukou noouoo e hoomaopopo i ke au o ka manawa e nee nei a me ko ka wa i hala. E noho mau kakou ma ua mea ana i ao mai ai, e nee mau aku imua a hiki i ke oo loa ana no ka mea, wahi ana, iluna kahi maka, a i lalo nei,-a pela auanei kakou e lanakila ai. Aole he kaula e ae e like me ka kakou kumu aloha, ka mea naua i wauana mai i ko kakou poino a me ko kakou pomaikai >na hana a ko kakou ahahui, .a ma kana haiolelo hope loa ma ka luakiui o Kaumakapili, i ma ka po o ka la 18 o Sepatemaba 1892, na wanana mai oia uo ka noho alii ka lahui kauaka Hawaii, ko kakou aupuui a me koua ’ kuokoa. ua nui ka poe i kanalua no ka ikaika loa o keia inau olelo aka no’u iho a me kekahi poe iloko oia anaina, aole lakou i hoomaloka i ka oiaio oia mau mea aua i hai mai ,ai, e like mē kana i olelo mai- ai i kela anaina. “Ina e hooholo ia ka hila lotery, alaila e hooko ia na mea a pau ana i hai mai ai.” Aole I uele ka oiaio oia mea e like me kana i wanana- mai ai, pela no i hooko ia mai ai e ke Akna ikeia makahiki, mahope koke iho no o ka hooholo

—— —wa—MHMW i ana o ka ahaolelo a kakau iaoa ka Moiwahine, pnka mai la ka oiaio o ua mea ana i olelo ai, a maalo aku la ka noho alii ke aupaui Moi, kona kaokoa, a lilo io la i lehu, a i momokuahi na laau uliuli ou, ua hakihaki na iwi, he alualu wale no koe o ke aupuni Moi, aole nae i Ikahoka ke aupuni makaainana no ka mea, aole i ike ia kona mama. Auhea oukou e ka poe i hoomaloka i ka haiolelo a ka makua kumu, aole he kaula e ae mai ke Akua mai o Eev. J. Eieknell wale no, he nui no na kaula i keia manawa mamuli o ka mauao o ke kanaka aka, o ka makua aioha nana i kukulu i keia mau ahahui ma keia Paeaina, ua ko no na mea aua i wauana ai no makou, na hana o keia mau hui ana i hookumu ai ua hooko ia ka hapanui o na mea ana i hai mai ai he liilii koe, na ke Akua no ia e hoike mai i kona manawa pono. Ka hope loa o kana olelo wanana i'hai ai ma ke akea me ka ikaika piha o kona leo, a me ke koikoi oia mau olelo, oia no hoi no ka noho alii o Hawaii, ka lahui kauaka, ke aupuni a me Kona kuokoa a me kona hopena, mahope aku o ka hooholo ia ana o ka hila lotery ua hala oia, ua koe kana mau haua, i kia hoomanao nona i keia hanauua a mau aku a hiki i ka hopena o ke ao nei. Owau o ko oukou hoahanau a hoa lawelawe hana iloko o ka haku, e hai aku aua au i keia mea ma ke akea me ka manao maikai no e hoike i ka oiaio, ke hoomanao ae la no aenei oukou i ka hoike a Kahuakai a me Keamalu no na mea i pili i na hana ma ka Paalii imua o ko kakou halawai i ka po Poakahi mahope mai o ka la i manao ia ai e kukala i kumukanawai hou no ko kakou aupuni. Oia ka’u mea e hoike aenei, wahi a ka olelo hoike a Kahuakai ma, penei: “Ua koi aku o J. Alapai i ka Moiwahine aloha e nana mai i kaua mau alalmi, ua hoole aku ke ’lii iaia, oiai, ua hala ia wa, no ka hoolohe ole ia ka o kona manao, nolaiila, ko ole ka makemake o na makaainana. Ko keia mea, ma na ano a pau loa, ua mauao au o keia olelo hoike imua o ko kakou ahahui he hoike kue ia i ka oiaio ole o na manao a Alapai no koaa hoomanamana ole i waiho ai imua o ka ekalesia i hai mua ia ae nei. Ina he oiaio na olelo a Alapai aole ona hoomanamana, pehea o Kahuakai i hoike mai ai kekahi lunakahiko hoomanakii a hoomanamana no hoi, ke koi aku i ke alii e hoolohe i kana mau alakai? No ka ae ole ia o kana, nolaila haule ka pono o ka lehulehu. No ka M. H. 1SS8 nae paha ia hoike? Ua hapai ia anei ka hana e hoolaha i kumukanawai hou ia makahiki? 0 Liiiuokalani anei ko kakou Moiwahine ia, manawa? īna

aole pela, alaila he kanaka| hoomanamana maopopo mao-, li oJ. Alapai, mai ka maka- i hiki ana i hoike mua ai i kona j hana pela, ame na makahiki | ana e olelo nei aole oia i hoo- { manamana 1884 —1898. Ina e j mau ia i ka hoole i ke ao a me j ka po, e mau ana ka malama- j lama o ka la, mahina, a me na j hoku iloko oke aouli, pela no j ka oiaio e mau ai imua oke alo o ka poe hoopunipuni a pau. i Ma keia e maopopo ai ka | oiaio o na mea i hauaia ma i keia Ekalesia, he kaumaha no, | he ehaeha no hoi ka naau, ua i lana no ka manao ika Haku { nona ke kihapai, aole ia e haa- i lele i kona poe kanaka a nele, j aka, oka olioli ana oka poe! kolohe, aole e mau a lilo no i i ole. i Aole i pau.