Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 166, 9 November 1893 — Na mea Hou o ke Kai Malino a Khu. [ARTICLE]

Na mea Hou o ke Kai Malino a Khu.

Mb. Lusahooposopono: Aloha oe; E oluolu mai kou ahonui e hookomo iho oe i na huaolelo 8 kau ae la malnna ma kahi kaa'wale o kau waha olelo poka paku. Poakahi, Oct. 30.—Ua hiki kino ae la ke Kahu Kula nui o ka Paeaina nei, Mr. Alalau T. Alkinson, ma ke kula olelo Beritania o Napoopoo, no ka hoike ana ia kula. I ka lohe ana o na makua mea keiki, ua akoakoa ae la lakou e ike kumaka i na mea i ao ia e na kumu. Ua hoomaka ka hoike ana a ke Kahu Kula nui ma ka hale kula elua, malalo o ka lawe- . iawe ia ana e Miss MariaKino, kekumu hoi-a kaluna kula, Mr. John D, Paris, i hookohu mai ai. Ūa piha o waho mai 0 ua hale kula nei i na makua a me loko pu kekahi. Ma na ninau mua no ake Kahu Kula nui i ninau aku ai iaia, aole i hiki iaia ke pane pono mai. Ma ka hoolohē aku o kekahi poe i maamaalea ma ka olelo Enelani, ua hoike ae ke Kahu Kula nui, aohe oe 1 kupono i ke ao ana, oiai aole i lawa kou makaukau ma ia olelo. Ua nui ke kahaha o na makua mea keiki i ka emi hiki wawe ana o ka makaukau o na keiki a lakou i ike ai he eleu a he makaukau maoli no i ka wa o Mr. Anna Kahaulelio ke kumu. Aka, he mea keia e ike mai ai na kini o kuu aina aloha i ke ano o ka hana a ka luna kula o keia apana. Ua ike no o Mr. John D. Paris, aole i kupono ia kumu, aka, hoonoho mai no nae. 0 ka lua oia hoonoho ana mai, o ka hoopouliuli hou aku i na pulapula i hoomaka ae ka olino o ka ike iloko o lakou. Ua akaaka loa ia mea malalo o ka boike_ki.no ana a ke Kahu Kula nui. Ua hai ae na keiki i na makua, ua hoike aku ke kumu luna, D. H. Kahaulelio ia lakou malalo o ke kauoha a Mr* Atkinson, Kahu Kula nui, e hoomanawanui na makua a hiki mai he kokua kumu maikai mai iaia mai. Ma ka hale kula e lawelawe ia ana e Mr. D. H. Kahaulelio, ua hoike ae ke Kahu Kula nui, ua lawa pono na mea i makemake ia,- a ua nui kona hauoli.

j Ua haawi ae oia i kekahij mau ninau kuwaho i kekahi papa, ma ko D. H. Kahaulelio , keena. a ua pane ia aku me ka eleu i kulike me koua makemake. He hoike ana mai ia he io na mea i hookomo ia ilo- : ko o na haumana. Ma ka la 1, oia ka Poakolu o keia mahina, ua hoike aku ke Kahu Kula nui i ko Hookena kula olelo Beritania malalo o ka noho poo ia ana e Mr. Ko- • bert Amalu. Ma keia kula, aohe mea e hoohalahala ai, ua maikai na mea i hana ia, a he = mea no ia e hoohauoli mai! ana i ko laila mau makua no ka lakou. mau keiki. Ma ka la Sabati nei la 5 o keia mahina, maloko o ka luakini o Kealakeakua, ua ku ae ka luna kula Mr. John D. Paris, a keakea ae la, me ka olelo ana ae aole e ae ia kekahi hana hoonaauao e ae maloko 0 na hale kula aupuni, e like: me ka paio, a me ao himeni. 1ka lohe ana ona mea a pau, ua nui ko lakou kahaha, i kinaf ana o kekahi keiki a kekahi misionan kahiko o keia Paemoku i ua hana maikai a | kupono. Ua hoike ae ke kumu poo o D. H.* Kahaulelio, ua hookahaha loaia kona noonoo ī kona lohe ana i na olelo i puka mai mai ka waha mai o Mr. John D. Paris. Ua hoike . v ae oia he eha ona makahiki i lawelawe ai i ka oihana kumuma Molokai, aole oia i hana ia mai e like me keia, ua haawi ia mai. iaia he mana e nana a e hoomaln ina hale kula ana • e noho ana ae ao ana i na . •■haumana: ; 0 na poino mamuii paha o kana hana ana i kekahi hana, ua kau iho no ia malunaona. Ua, hele kino aku o Mr. D. H. Kahaulelio e noi i ka oluolu oka luna kula, Mr. John D. Paris, oka pane i pane ia - mai, aole me ka huhu. I ko’u lohe ana i keia mau mea, ua lilo ia i mea na ko’u lunaikehala e naluea ai. A e lilo ana ia i kumuhana nui na’u e kamailio ai imua oka lehulehu ame na hoa oka Papa Hoonaauao i ke ano o keia luna kula ame na luna kula a pau e hana ana i na mea kue i ka hoolomua ana i ka naauao o na opio Hawaii, malalo o ka ninau. He hana maikai a kupono anei ke keakea ana o ka luna kula i kekahi mau baua hoonaauao kupono e ae maloko o ka hale kula o ke aupuni, oiai ai no ke poo kumu e nana ana a e hoomalu ana ia poe i akoakoa ae malaila? Ke noi aku aei au i ka poe loea ma ke kalai manao, e kalai pu iho maluna o kela ninau, i hoopau ia ae na pohihihi, a i ike ia ke ano o keia luna kula ke ano kupono o kana hana me ka ole, ma kana oihana e paa nei. He wahi manao e paha ke kumu o ka hana ana pela, keakea wale. Ina pela, na ka Mana Lani e hooponopono i kona mau aoao. Makai Kiu. Kona, Hawaii. Hoyemaba 6, 1893. « - I