Hawaii Holomua, Volume III, Number 183, 21 March 1893 — MA KE KAUOHA. [ARTICLE]

MA KE KAU OHA.

HE KANAWAI. K Ae ana e Puhiia ka Waiona. E Uooholoia < ka Moi a m< ka AhaoU.lo o k< Aupani Hauaii: Packc 1. Ma keia ke haawiia nei ka iraua :ke Kuhina Kaiaiaina e haawi aku i kekahi mea a mau mea paha e nonoi mai ana i palapala ae e puhi i ka waiona, maialo no nae ona kumu, na hoakaka a me na hoohaiki ana e like me ia i hoikeia mahope iho. Packc ‘2. Ona mea a pau e nonoi ana i palapala ae malalo okeia Kanawai, e waiho aku oia i palapala hoopaa, me hookahi a oi aku paha mau hope (e like k<ma ano me keia malalo iho,) a e aponoia hoi ia palapala hoopaa e ke Kuhina Kalaiaina: E ike auanei na kanaka a pau ma keia, owau o ka mua. a me ka hope, ua hoopaa loa ia maua i ke Kuhina Kalaiaina no ka pomaikai o ke aupuni Hawaii, i ka huina daia hoopai o hookahi dala, ma ke dala ku i ke kanawai, a e ohiia mai loko ae o ko maua mau waiwai hui a waiwai like ole, ina e uhaiia na kumu i hoikeia mahope iho nei: ‘*No ka hookaa pono a piha ana aku o ia mau dala ke hoopaa nei maua ia maua elua a ia maua pakahi, a me ko maua mau hooilina. hooko kauoha, lunahoopouopono waiwai a me na hope. “Silaia me ko maua mau sila a kakauia i keia la . . . o M. H. 189.. “ Eia ke kumu o keia hoopaaia ana: Oiai, ua nonoi aku ka mua i hoopaaia ae la maluna i palapala ae e puhi i ka waiona i kulike ai me ke kanawai i hooholoia ma ka la o 189. ,a ua hooko aku oia i na hoakaka ana a ua kanawai la. a no ia mea ua loaa iaia ke kuleana e loaa aku ai lie palapala ae e puhi waiona i kulike me ke kanawai i hanaia a i hoakakaia ma ia mea, no ka maaawa he hookahi makahiki mai keia la aku. Nolaila. ano, ina ikawa e mau ana keia palapala ae aole e kokua aku o i oleloia i kekahi mau mea e uhaiia ai kekahi o na kanawai o keia Aupuni, a kue ole hoi i kekahi o na kumu o ka palapala i oleloia, a i ole ia, o keia Kanawai a o kekahi paha ona rula a me na hooponopono aaa i hoolahaia e ke Kuhina Kalaiaina e like rae ia i hoakakaia mahope iho, alaila, e lilo keia hoopaa ana i mea ole, ina nae aole pela, alaila, mahope iho o na hooiaio kupono ia ana imua o kekahi Lunakanawai Apana, me ka waiho ole la aku imua o kekahi kiure e lawe wale ia no na t!ala hoopai i hoikeia ma keia palapala hoopaa, a o ka palapala ae i haawiia i ua nei e lilo i mea ole. “ Haawiia malalo o ko maua mau lima a me ko maua mau sila i ka la a me ka makahiki i hoikeia maluna ae. Me ka Ikemakai 0 j Papku 3. No hookahi makahiki ua palapala ae la mai kona la e hoopukaia aku ai, a mamua ae o ka haawiia ana aku o ia palapala ae e loaa i ke Kuhina Kalaiaina mai ka mea mai i haawiia ai ka palapaia ae be elua haneri me kanalima dala ma ke ano uku no ka palapala ae. Pauku 4. 0na waiona a pau e hanaia ana malalo ona hoakaka ana a keia Kanawai e haawiia aku no ia iloko o ka malu a me ka malama ana a ua maua c ka Oihana Dute, a malaila no e waiho ai, a hiki 1 ka wa e kiiia aku ai no ka hoolilo ana aku iloko nei o ka aina a no ka hoouna ana aka paha no na aina e, mamuli o kekahi palapala ae i hoopukaia eka Luna Date Nui, a e kona Hope paha, ao na lilo a pau no ka malama ana e ukuia mai no ia e ka ona o ua waiona la e hke no me he waiona la ua hanaia ma na aina e a ua hooKomoia mai iloko 0 keia Aupuni. Pauku 5. Oka waiona a pau i hanaia malalo ona hoakaka ana a keia Kanawai, ua hiKi no ke laweia mai ka Hale Dute mai, mamuli o kekahi paiapala ae i haawaa mai e ka Luna Dute Nui a e kona Hope paha, no ke kuai aku a me ka inuiia iloko o keia Aupuni. a i ka wa e laweia mai ai e ukuia aku no ke dute maluna o ua waiwai la e like pu me ka eha-hap>dima o kona dute e ohiia nei i keia wa a e ohiia aku ana paha ma keia hope aku maluna o na waiona oka ikaika alekohola i like me ko ua waiona i hookomoia mai iloko o keia Aupuni i hana ia ma na aina e. l’a hiki no ke laweia keia waiona no ka hoouna anaaku 1 na aina e e like me ka laweia ana o na waiona no ka inuia ana maanei me ke dute ole, a e pili no na hoohaiki ana a pau a ke kanawai maluna o keia waiona, ma na ano a pau, e like me ia e ku nei i keia wa a c hooholoia aku ana paha ma keia hoj*e aku maluna o na waiona i hanaia ma ua ama e i ka wa e laweia ai no ka hoopuka hou ana aku no na aina e; eia nae hoi. e hiki no kesahi alekohola melulika i hanaia iloko o keia Aupuni malalo o keia Kanawai ke unuhiia aku no ka hoohanaia iioko o keia Aupuni me ke dute ole. Pauku 6. Oka mea iaia ka palapala ae. a o kekahi mea paha ma kona inoa. i maopopo lea na mea a pau, e hoike ae oia i kela a me keia hapaha i ke Kuhina Kalaiaina a me Ka Luna Dute Nui i ka nui a me ke ano o ka waiona i hana ia e ia: ka nui a me ke auo oia waiona i waihoia aku ma ka Hale Dute; ka nui a me ke ano oka waiona i unuhiia mai; a ina ua hoounaia i ka aina ea ua kuaii» paha no ka inuia iloko o keia Aupuni. £ hoohikiia ia hoike e ka mea nana e waiho mai ana i ua hoike la no kona pololei, a ina e ikeia aole pololei o kekahi o na mea i hoohikiia, alaila, e manao ia no ia be hoohiki wahahee.

Paiku 7. Aole Io4 e kuai aku ka oica īaia k* p\ai3pa.A ae i ka waiona. i hanaia e u. no k i inuiia iloko o keia Aupuni mal.ilo mai o ka umi gAiani i ka tva hookahi. Pauku S. O kekahi me* e puhi ana ika waiooa me ia i oie o ka palapala ae e like ma ke e hoopaiia nooia masv uku hoopai aole eoi aku maluna o hookahi uuaani <lala aole hoi e emi mai malalo o hookahi hautri dala a ma oka hoonaahaoia aua ma ka n..tia oolea no ka manawa aole e emi iho maialo o ekolu malama. aule hoi e oi aku mamua o hookahi makahiki. PaUKU 9. 1kawa e waihoia aku ai ka ;>alapala nonoi i oleloia no kekuhi p«iapala ae maialo o keia Kanawai, e waiho aku ka mea noooi me ke Kuhiua Kalaiaina i kekahi palapala i hoohikiia e hoike ana i kahi naoli e hanaia sku ai ua m.iu waiona la me kekahi hoakaka pu o ua wahi la. Packc 10. O kahi e hanaia ai na waiona maialo oka palapa'a ae i hoakakaia maloko nei. e noa no ia i na mea a pau no ka naaaia ana e na makai a me na luna o ka Oihana Dute. Packc 11 l*a hiki no ike Kuhina Kalaiaina mamuii oa mo ka ae ana o ka Aha Kuhina i kela a me keia manawa ke hana i mau rula a me na hoopt\nopouo ana, i kue ole hoi i keia Kanawa i, i mea e hiki a ke malama pono ia na loaa Aupuni a me Ka maluhia o ka lehulehu. a e hoolahaia ia mau rula a me na hooponopono ana ma kekahi nupepa ae likekona mana me he kanawai la. Packc 12. Ke ole e hoakakaia ma kekahi wahi e aku maloko nei, o kekahi uiiai ana a ka mea iaia ka palapala ae, i na hoakaka aua a keia Kanawai. e ku no oia a o lakou uaha i kekahi hoopai anle e enu mai malalo o hookahi tausani dala, a e lilo wale ka palapala hoo{> ia & me ka palapala ae i oleloia, a e hiki no ke koiia a ohiia aku ke «i.ila < ka palapala hoopaa i oleloia mamuli o ka olelo hoonolo o kekahi Lunakanawai Kaapuni ma ke Keena n»e ka waiho ole aku imua o ke ktur«. Paukū 13. O keKaiu mea, koe ka n<ea iaia ka palapala ae, e liko me la i olelo mua ia ae la. e kue ana i na olelo o keia Kanawai, e hoopaiia ma ka ahewaia ana aoie e o,ui mai malalo o elima hanen <ial;i, a i a ua hoakakaia he hoopai okoa mamua ae maloko o keia nei. Pauku 14. E loaa no ka mana ina Lunakanawai Apana lehulehu e hoolohe, hoomaopopo a haawi i olelo hooholo m i na uliai ana i pau i keia Kanawai. koe ma na hoopii no ka hooiiiki wahahee malalo <> ><a Pauku 6 o keia Kanawai. Pauku 15. E mana aku no keia Kanawai mai a mahope aku <ta la o kona hooholoia ana, a ma keia ua hoopauia na kauawai a me na hapa kanawai a pau e kue ana me keia Kanawai a oi loa aku hoi ke Kanawai i kapaia “He Kanawai e hiki ai i ke Kuhina Kalaiaina e haawi aku i palapala ae a mau palai>ala ae paha. e puhi i na waiona ma ke Kulanakauhale o IIouolulu,” i aponoia ma ka la 3«» o D< kemaba, M. 11. 1 S G4, a me ke Kanawai i kapaia “He Kanawai e haawi ana i ka mana i Ke Kuhina Kalaiiina e hnawi i na moa wilik<> i na pa!ai>aia ae puhi Wai Ikaika,” i apmoia ma ka ia 13 o lulai, M H. 1>74. Aponoia i keia la 13 o J.«nuar>, M. II. 1893. Na ka Moi; JoHX F. CoT,B' K\. Kuhina Kalaiaina. LILIUOKAi-ANI \L HAAWI MAKANA WALE NO Ona mea ANIANI NAN'I a pan. na LAKO DALA a me na mea /1lani hwlauu» a na Kamaiki, e haawi' MAKANA wale ia aka ana e Chas. J. Fishel No Kanakolu La Wale No! E hoomaka ana ka hoopakika oai ma ka POAKAHI, N0VEMABA 7,1892 E !oaa ana i kela ame keia m>*a kaai mai a hik I ka |2. r <o a iak : u > Makana. Pehea e hiki ai i.i Makoa? E ;<ne a'jn no makou, ke hana n< . >k •; holi n:ai tu ouk<>u q >onoo i ka Halek lai i kapaia, ka HALEKUAI HOLOPONO. Ake kono ia aku hei oakoa e kipa mai a ike ka nak % ika holo«>ori<< ona « > >ai e koai >a nei. E h->opac ana makoa ika lawelawe a..a ika hana. K kua >: >■ a a aku ana ke koena o na waiwai iioko o 3 mahina. Heaha ia aa i panemai la? Aole au man keiki, aole oe i mar<r? E e ikau Makana i na keisi a K -i h «afaa::»a, a kaisaahtn -. a i ke Uaaui» o kaa po. Ua paa ko makoa manao « nooniao{.<opo ia mai makuu. Aole keia he Kaena HOOMANAO IKO 01 A V k.-ia he K .>-ūa E «aiho ana ma*oa i ka hana a haalele ih > i keia aina, no u nai o na apnka a kanaiaa oukon, aaa I >aa he kaleana ia makon en >i aka e uanaoi > m ... n< la makou. E hooiimahma ia ana ka Haleknai. ao n » lako e kaai ia ana. E Kipa Piai a Laiee aku i ka oukou mau Makana Lako Dula CHAS. J. FISHĒL,