Hawaii Holomua, Volume I, Number 15, 14 April 1894 — Ka Olelo Hooholo A KA HALAWAI MAKAAINANA O KA Poakahi, Apenla 9. [ARTICLE]

Ka Olelo Hooholo A KA HALAWAI MAKAAINANA O KA Poakahi, Apenla 9.

MAU OLELO H00H0L0. Xo k.v mea hoi, ua kahea ae nei ke Aupuni Kuikawa o ko Hawaii Paeaina i Ahaelele no* ka manao e hoomakaukau a e kukala ae i Kumukanawai no keia mau Paemoku. a ma ke Kanawai hoi e kahea ana no ia Ahaelele, ua hoakakaia he 37 ka huina o na lala, e hui pu aku hoi me na lala he 19 o ka poe i koho maoli iho no ia lakou ponoi iho a he poe wahaolelo ole hoi no ka Lahui iloko o na Aha Hooko a me Kuka o ke Aupuni i oleloii, a he 18 na lala e kohoia aku; a Xo ka mea hoi, ua hoakaka ke Kanawai i oleloia e lawe mua na poe koho no na elele i ua . Ahaelele la, a me ua poe elele pu la no hoi kekahi, i kekahi hoohiki e kakoo ana me ka manao oiaio i ke Aupuni Kuikawa i oleloia, a e kue aku hoi i ke kukulu hou ia ae o ke Aupuni Moi ma ko Hawaii Paeaina nei,—a mamuli hoi o ia ua hoohaiki kupono ole ia na makaainana, a me ua Ahaolele la, ke wae ae hoi lakou i kulana hooponopono Aupuni paa, —a aohe hoi he hoakaka ana i hanaia no ka waiho ana aku i ke Kumukanawai e hanaia aku ana pela., i kekahi koho anono ana mai a ka Lahui; a Xo ka mea HOi, aia no ke waiho mai la imua o ke Aupuni o Amerika Huipuia, me ka }>au ole i ka hooponoponoia, ka Palapala Akeakea a ke Au}>uni Kumukanawai o Hawaii nei, e kue ana i na hana a na poe na lakou na hana i kahulihia ai ke Aupuni Kun.mkanawai 5 oleloia o Hawaū nei, ma ka la 17 o lanuari. 1893; Xolaila, ano, E Ho oholoia e kakou, na makaainan'a kupaa o Honolulu nei. i akoak<»a ma kekahi Halawai Makaainana Akea, ma ke ahiahi o keia la 9 o Apeiila, 1894. e kue a e hoole loa no kakou i ka lawe ana i ka olelo hoohiki i oleloia. a i ole ia. e hooj>aa paha i na inoa a koho pah.a no na elele i ua Ahaelele la e like me ia i olelo mua ia ae nei; a ke lloole hou aku nei no hoi makou i ke komo ana aku a lawelawe pu aku paaa ma kekahi kahua hana a ke Aupuni. Kuikawa i oleloia e kinai ai i ke Kumukanawai Hawaii o 1887. a i ole ia, apono aku paha i kekahi ano hooponopono Aupuni okoa aku mawaho ae o ka 1 mea i aeia e ke Kumukanawai i oleloia, aia a loaa mai he pane maopopo a hope loa i ka Palapala Akeakea i oleloia a ke Aupuni Kumukanawai i oleloia 0 Hawaii nei mai ke Aupuni i i oleloia o Amerika Huipuia; E Hooholoia. kc manao nei makou no ke Kanawai i hooholoia e ke Aupuni Kuikawa i oleloia, a oi loa aku hoi i na hoakaka o ua Kanawai la e hoolilo ana i na lala o na Aha 1 oleloia i mau lala no hoi no ua Ahaelele la, a mamuli hoi o ia ua hooiaia aku he hapanui o na lala i koho ole ia i mau lala no loko o ua Ahaelele la,—ma i ke ano he mea ia i upuia a i manaoia e pale aku ai i ka ike

' piha a kaulikeia mai o ka lahoi iioko oua Ahaelele la; a ko manao nei no hoi makou no ka hoohiki i hoakakaia maloko o ua Kanawai la tna ke ano ho kaili kaokoa maopopo loa ana ntai no 5a nnai ka l.aliui Hawan aku i ka pono koho ba!ota. a r>ela no hoi nio na poe e ao. i like ko kupaa ana ino k< • ouk -u. i ke ano hooponopono Aapuni i kulama mau ianoi mai ka manawa mai i ike olo īa: E Hooholoia. ko uwal ' aku noi makou i ko inakou luau h< ’.i makee aina a mo na poeo aloha makahohi mai ana a puni ka aina holookoa, e ku mai n° mo ko kupaa mau ma ko oukou hoole ana e lawo i ka olelo hooliiki i oleloia, a i olo ia, e ho«>paa paha i na inoa a koho l>alota paha no na elolo i ua Ahaololo la; E Hooholoia. ma k< ia ko kauohaia aku noi ka Lunahoonialu a me ko Kakauololo o koia Halawai, o hooima aku i ko kope o koia Mau (Molo Hooholo i ka Moa Mahaloia. ko Kuhina Mana Xui o Amcrika Huipuia ma Hawaii noi, me kc noi aku o hoouna aku oia ia mau olelo hooholo i k«ma Au- , pum.