Hawaii Holomua, Volume I, Number 17, 28 April 1894 — Na Itamu Porofesa. [ARTICLE]

Na Itamu Porofesa.

• m•»1 i o k* noi ana tn*i o ke o k'"» inai"U mau p-■€ he;u h-!u e hnoputa h'>u ia aku n'» it«mi noe.iu milalo o ko poo ‘ Wiia a me k« Meii.’’ n«iUi!a. ke k - «k«i nei makou i ko ouk.*u •ii:i6em-ke mai ka peni poooi »ku nn o ka nmkou G-b-r el» Leno* l»o wahine nepM»e|«u, a o ke K «pena o kn puali ki:i>« «eeno . ihu l.« hi o nt mea hnna poliihihi, :i m: k u h"i e Una nei ka uianao. e kuiike u<ia la kii me ko oukou mau helehelen» p<'noi t a e uwe alah ni nu kini o KonUUu-1 He hiki loi i kedi:.b->Io k J nohonlii maluna o ke kmaka ino,owa iiilmalelo! A il"ko hoi o ke kamka puni wule no konu uhaneolel A ; a he kumn kan«.lna, aole he km»ki a ke Akua i h.ina mai ai ke ole e l i aa kek ihi kanaka i hanan ia mai e ka wihine —he mau rn >n:io kulike ole ki>m me k ma 1 ihni pini'i, iloko o ke an iir'!'ihia a me k«* au hoolala a me hooko o n i luko k ma. O ke K 'ikamahine Alii o T> ka, ka tn“i hookahi e nana ii aku nei mahope iho o ko ka M"iw.thine V t ria inake aoa aku a me kona mau h'M«ilina keikikane no ka N’ohoalii. e kau aku anu oia nia ke K'l 'inui raa ke kulana M iw.ihine " EueUni. ua kakau naai nei nia a h"olana ia he lehulehu wale o kona niau raina > kalaiainu, e kono aku ana i m wahine a pau e noho ia>" 1 k;i i ei nn na uhahni, e koai" I k- mai i 1« k > o kana ah ihui e kukn!u nei no ka pnmaikai o ka liumnhiimu i na lole aahu no na p. e ilihune o kona luhui. He hana ke’a i mahalo nui ia e ka l ihni o Ber«'tiiiia mai ke kanaka kieKie a hiki i k- makaainana liaahaa. Ua kukulu ia ke kulanakau hale uluwehiwehi i ua pua o Vinisi ma Eumpa Heiua, inalnna o na mokiipuni lehulehu he kuivawulu ka huiua nui.aehoo hui ana ia lakou me na uw.<po niai kela a me keia oiokupum pakahi. He nila maa inan i kainaaina, o ka lauoho o na kane ke loilu koke a puka mai ka launho-hina. he elima m ikahiki maaiua ae o ko na wahine. He 750 ka nui o na ano olelo ; lahui like ole e kamailio ia nei ma ka ainapuniole o Aiuenka I holookoa. O na wahine makemake o ke ao nei e komo iloko o ku hipuu o ka mare, e loaa no ia lakou n« k ne he mukena wale ma ka huina o na Uusani ke holo polo'ei no ke kulunakauha'.e o Keooihug i, ma Afenka Hema. aia inaia'.la ka hihuikaaaka I©j hulehu ole o na wahmo, a ke imhi nei ia lahoi malalo o ka puikaika he 7 kane ftihre no :iot>k .tn Wuhine. N i leoeaona i hana inua loa ka "heuau i i ki maknhiki 1590. Mi ka I’.ihiku o G.b r ileta i k i ipuka o ke Kaiwaenahonua, l,e 70 im!e k« loihi o ke alaok>iua i po’a la aku iluko o ka aiiiu. 0 ka lahui P»ke, oia ki Inhoi o!u loihi inamiiM o na luhui e ne 0 ke ao nei. He mau miliona o iia elem.ikule a me na hialnne e 01 i m n nei mo i keia la we ke o.a kiuo maikai.

He r<ila |»aa a me kanawai j i!<»ko o na nualikoa Pake o K'na, aole e komo k«-kitii kauaka ilo—ko o kona pualikaua, ke ule e hiki iaia huawi i koiie ai&iua lele maluna o kekahi auwai he eouo kapuai konu akea. » O ka oth-<n i hal ; h ili let • o ke * aiipiim o Sueg»lana ina Enri»pa Waeim, oia ke aupuni oihaiia j j lt ta 1 »e ia ma ke kauawai uo ka j j pomaikai piha o k<ma lihui ma ! n < ano a pau, a ua hiki ke lawe , ih n i ukana liiiii a uie u * ukana koikoi. mai ka Uta kaUua aku a hiki i kn hookahi b«rela waiua , ke kaunieha, e lawe la no na ; w.»ln a nau o ka aina n e kahi t • uku h-iuhaa loa h» “uookahi l pooiaUu’wwia’. uu<

U« olelo ia, o ka Moi P’ha hooh.wah»»* me ta hookaah' Ioip ke *o nei, oia no k« M i o ke aupani o 5? atn*. noaa ka wai«•ji 10 o k« han<-bano o kooa Nohoalii waie uo i h:ki akn i ka «1,000,000 a oi, he 30«> ka nui o kaua mau wahme lehulehu, a ; na la*ou hoi ka huina o na keiki ike S7. He mau kaikuaana kona rae na kaikuahme he 50, • he poe inakuakane me inakuahine ohana he 226, a he '200 buke inoo’elo hoonanea ma<oKo o koua haieaiii. He kanaka op;o wale no oia. a eia no i ke 40 o kona mau makahiki e heie • nei i keia manawa. Ma ka mokuama o FoIkirk, ua hanau mai he btbe ke:kikaneuakeknhi kaikainahine opiopio loa o 17 makahiki; a o k<iua makuahine, ke o!a nei no i ke 34 o na makahiki: o ke kupum.wahine, ke ola nei no i ke >4 makahiki: a o ka mokuahme o koua kupunawahine, eia no ke ola nei i ke >3 o ua makahiki. Hohole ka manana o keia raau wahiue. E 1 ke me ka hoike o ka pnpa | !oio o ua mokuaina o Aiuenka, ua ike ia ka liuina o 110 o uu loio wahiue, e h«'okohukohu nei 'o lilo i mau For<’f63ii no ia oihana. Mai !oko mai o keia huma, heewalu wale no Wahiue i • loaa la lakou ka laki nui o ka lona o ka palapala loio piha no ke k'i aua imua o ka Aha Kiekie o ke Anpom Kepuhalika o Amenka Huipuia. “0 ka hoomaha a mo ka poloh i he mau mea maikai keia uo na kiinaka,” wahi a kekahi mhm« i ala ae ai i ka wauaao, oiai ka liau :<nu o iiui pau aua i ka | liouhoo, raa ka pane nna aku i kanu kaue i kela nmu oielo, a a oiai no hoi kaua kaiie e pupue iiii.he una ia haawiua hookahi i o ke uuu,a paue hou uku la kauawihino i ka olelo hooholo 1n» ke kukala kaua. “Ua hoomuha ilio nei au, o ua lawa uo j keia uiau horaioihi, a ua inake1 make aii i keia manawa no ke kuuiuhana pauhananuu o ka 1 hoololi inaliina menmlalo, a me malalo me maluna.’’ Gude kela!