Ke Alaula, Volume I, Number 1, 1 April 1866 — Page 2

Page PDF (966.12 KB)

2 KE ALAULA.

 

OLELO HOOLAHA.

                I na luna o keia nupepa:—Ke paipai ia aku nei oukou e hoike koke mai oukou i ka nui o na pepa a oukou e makemake ai.
                E ohi koke mai no hoi oukou i ka uku no na pepa, a i ka hui ana o ka Aha Euanelio ma Honolulu nei i June, oia ka wa e hoihoi mai ai i na dala no na pepa i lawe ia; a o ke koena o na pepa i lawe ole ia, oia ka oukou e hoihoi mai ia wa.
                O ka poe a pau e loaa aku ana he ope pepa mai ka Luna Hoopuka aku, o lakou ka i manao ia he mau luna hoolaha aku i na pepa iwaena o ka lehulehu o Hawaii nei.
                He pono i na makua a me na keiki ke lawe i keia pepa. O. H. KULIKA.

No "Ke Alaula."

1. Ala'e, a na'ku la,
Na kamalii oonei,
Eia no hoi, owau la,
He malihini e.
O ko'u inoa Ke Alaula,
Ke Alaula ano e,
He pua na Hokuloa,
I nalo aku nei.
2. Ua moe a loihi
Ka hooilina nei,
Ano, ua ala mai la,
Me keia kino e.
Kuu wahi noho mua,
Maluna o na puu,
Na mauna hiwahiwa
I nani no lakou.
3. Ua iho au ilalo,
Me keia ano hou,
Ke ku nei ma na puka,
E kike ana no.
E ake au e komo,
A noho me oukou,
I ikeia kuu ano.
A me na pono o'u.
4. Uuku no ko'u kino,
He kino maikai nae,
Ua puni i ka olino,
Ko loko he waiwai;
He waiwai no na uhane,
Na uhane o oukou,
A oi i ke gula,
A mau loa aku no.
5. He waiwai no na kumu,
Me na haumana pu,
Na keiki, na makua,
He waiwai no lakou.
He waiwai no na kula,
Na kula Sabati,
A lilo i lei gula
No kamalii liilii.
6. Uuku hoi ko'u uku,
Ke lawe ae oukou,
A pau ka makahiki,
He hapaha la no.
No kau aloha nui
I koonei kamalii,
Ua emi ae kuu uku,
I lawa na pokii.
7. Wehea na puka nui,
Na puka haiki pu,
I komo wau, Ke Alaula,
I lama no oukou;
I hee ae ka pouli
A maamaama no,
I mau ke awakea,
Aole e po hou.  WAIKOLOA.

KA OPAKUMA.
(THE OPOSSUM.)

                He holoholona liilii keia a pokole hoi na wawae. Elua kapuai ka loa o kona kino a hookahi pahe kapuai kona kiekie.
                O kahi i noho ai ka Opakuma, ma Berikila, ma Mekiko, a me kekahi o na moku aina hema o Amerika huipuia.
                Ua hoolako ia ka Opakuma makuahine he wahi eke ma kona opu, malaila e komo aku ai kana mau keiki i ko lakou wa liilii, malaila e pee ai i ka wa pilikia, a na ka makuahine no e halihali ia lakou maloko o keia waihona ma kona opu.
                Aia a nunui iki ae lakou hoomaa lakou i ke kau maluna o ke kua o ka makuahine, a owiliwili ae lakou i ko lakou huelo a paa i ka huelo
o ka makua; hoopaa hoi lakou i ka hulu o ka makuahine, a nana e kaikai ia lakou ma kana wahi e holo ai. Pela oukou e ike ai ma ke kii.
                Noho nui keia wahi holoholona ma na ulu laau. Hoopaa kela i ka lala laau me ka huelo a hookuu iho i ke poo ilalo e lewalewa ai. Pela ia e kowali ai me ka hoopaa ma ka huelo wale no, a lele aku ia laau aku ia laau aku, e ai ana i na hua o na laau momona.
                He ai no hoi ka Opakuma i na manu liilii, i na moa a me na hua moa.
                He wahi holoholona hookamani loa keia. Ina e hopu ia e ke kanaka, o kona moe no ia me ke oni ole iki ae, me he mea la ua make loa. A i kou wa e palaka ai a haalele i ka hoopaa pono ana, o kona manawa no ia e holo ai a pakele mai kou lima aku.
                Nolaila, he olelo ka na haole, e hoohalike ana ke kanaka hookamani, a maalea hoi, me ka Opakuma. "He hookamani me he Opakuma la."

KE KORELA.

                He mai ahulau weliweli loa keia e luku nei i na kanaka ma Tureke, ma Aikupika, a me na kulanakauhale nui o Europa. He mai hi keia, a he mai e make hikiwawe loa ai ke kanaka, a he uuku ka poe i loaa a ola mai mahope. He mau hora ka mai ana a haalele mai ka ola i ke kanaka. I kekahi mau makahiki ka hiki ana mai o keia mai ma ia mau aina, alaila nalo aku no a hala kekahi mau makahiki.
                Ma Konetetaniko, ke kulanakauhale alii o Tureke, kahi i ikaika loa ai keia mai i keia mau mahina i hala iho nei. Mai ka 800 a i ka 1,000 ka nui o na kanaka i make i kela la keia la ma ia kulanakauhale nui, iloko o kekahi mau hebedoma. Ma Parisa 200 kanaka i make i ka la hookahi i keia mai. Aole i laha nui keia mai ma Beretania. Aole paha i hiki ae keia mai weliweli i Amerika.
                Pomaikai kakou ma Hawaii nei i ko ke Akua hoopakele ana ia kakou mai na mai luku. Mai ka loaa ana mai ka mai puupuu liilii i ka makahiki 1853 a hiki i keia makahiki, aole i loaa hou mai kekahi mai i make nui ai o kanaka.

KA MOKU POWA KENAKOA (SHENANDOAH.)

                Ua lohe nui kakou i ka makahiki i hala i hope no ka moku powa o ka Hema, o Alabama kona inoa. Aole paha kakou i manao e hiki mai ana kekahi moku oia ano i o kakou nei i keia moana Pakipika.
                I ka mahina o Aperila, 1865, hoea aku kekahi moku ahi, o Kenakoa ka inoa, i Kenikeni, oia o Ponape, kekahi o na moku aina o Maikonisia, kahi i noho ai o Mi. Kureke—kahi hoi e holo mau nei ko kakou moku o Hokuao. Mai Beretania ka holo ana mai o keia moku powa. Malaila kona wahi i kapiliia'i, a malaila kahi i loaa ia ia na pu, ka paula, a me ka poka. I ke ku ana'ku o keia moku powa ma Ponape, loaa ia ia malaila hookahi moku okohola Hawaii, o Harvest ka inoa, a me na moku okohola ekolu o Amerika. Mai Honolulu ka holo ana'ku o keia mau moku i ka malama o Feberuari a me Maraki. No Kimo Pelekane a me kana mau hoa keia moku o Harvest, a o na luina he poe kanaka Hawaii wale no.
                Pau keia mau moku eha i ka puhi ia i ke ahi, a o na kanaka, pau i ka hoolei ia i uka me na kamaaina e noho ai.
                Ka holo aku no keia o ua moku powa nei i ka Akau e imi hou ana i na moku okohola ma ka moana Anu Akau. Ka huina pau o na moku okohola i loaa ia ia a i puhi ia e ia i ke ahi he iwakaluakumamaha. He nui wale na kanaka Hawaii maluna o keia mau moku i hoopoino ia e keia powa aloha ole. Pau keia mau moku i ka ai ia e keia kama a Pele, kona holo loa no ia a hoi loa i kona home, oia kona aina hanau o Beretania, a ua ku aku ia ma ke awa o Livepula, ma Enelani.
                Ka hoi ana mai nei no ia o ka moku Kamehameha V. i kii aku nei i na luina o na moku i puhi ia i ke ahi ma Ponape. Ua lohe makou i na kanaka i hoi mai, no ka hookipa pono ana o ke Alii o ke aupuni o Matalanima, ma Ponape, i na luina Hawaii. He Alii haipule kela, a ua kukulu oia i keia makahiki he luakini maikai no Iehova. Pomaikai na luina i ka hiki mua ana'ku o ka ke Akua olelo malaila. Ina ua mau ka noho pouli ana o kela aina, e like me ia i na makahiki mamua aku nei, ina paha ua hoopoino loa ia keia poe nele i ka lakou noho malihini ana'ku ilaila i na mahina eono. No ka hiki ana o ka malamalama ilaila, nolaila ke aloho ana mai o na kamaaina ia lakou, a hanai ia i ka ai, a hookipa ia ma na hale.
                E hoomanao oukou, e na keiki, i keia, i ka oukou wa e haawi ai i na hapawalu mahina hou a oukou i mea e houna ai i ka ke Akua olelo i kela mau aina pouli. Ke ohi koke nei no na luina Hawaii i ka hua o keia hana maikai a ka Ekalesia Hawaii.
                "O ka mea e hoomanawalea aku, e momona ia; a o ka mea e hoomauu aku, e hoomauu ia mai oia."