Ke Alaula, Volume I, Number 11, 1 February 1867 — Page 41

KE ALAULA.
BUKE I. HONOLULU, FEBERUARI, 1867. HELU 11.

KE KAU LULU HUA.

                Iloko o na malama la ua waiho wale na aina me ka mahakea, a ua ulu ka nahelehele. Ke hoomaka mai nei ka haule mai ana o ka ua. Ua palauia na aina; ua hoohuliia na eka; ua hoowaliia ka lepo a maikai; a ke hoohana nei na kanaka i ko lakou mau bipi, a mau lio i ka hapuku ana i ka aina, a me ka hoomaikai ana, a me ke kaha ana i na kaha kanu. O ke kulina, ka huika, ka papapa, ke ko, ka pulupulu, ka ipu, ka uala, a ia mea aku, ia mea aku, ka lakou e kanu aku ai i keia mau la. O na mea ai a pau e pono ai ke kanaka, ka puaa, ka moa, a me ka lio, eia ka wa kupono e kanu. E hoopaaia ka lio i ka oo-palau, a nana no e waele aku mawaena o na lalani kulina a me ke ko, i hapa ka luhi o ka waele lima ana. E lohe aku no kakou i ke kani ana o ka uwepa a ke kahu bipi a me kona leo nui e kahea ana i kana mau kauwa hooluhi e hoohuli ana i na eka a me na paapaa lepo.
                Ma ke kii, ke ike nei kakou i ke kanaka mahiai e kau aku ana i ka ili maluna o kona lio, a e hoopaa aku iaia i ka oo-palau. O ka lio keiki ka i hookuu wale ia me ka hoohana ole ia a nui. O kona wa kamalii no keia, a o ka haawina o kamalii liilii, o ka paani wale, oia no kona haawina a pau na la o kona noho opiopio ana.
                Ke ike aku nei kakou ma ka waena, he kanaka e lulu hua ana. O ka huika paha kana e lulu nei. O ka moa makuahine no kekahi e hele nei me kana keiki e mahiai ma ka waena, e helu ana ma na puu opala, a ma na kaha o ka aina i palauia, e imi ana i na elelu, na poko, na peelua, a me na pulelehua, i mea ai nona iho, a no kona ohana keiki.
                E ala oe, e ke kanaka mahiai, eia ke kau lulu hua. Mai hiamoe oe a hala na la ua, a hiki aku i ka makalii, alaila e launa aku auanei oe me Nele ma laua o Pololi a me Ilihune.
                Ke i nei ke kanaka naauao, "He wa e kanu ai, a he wa hoi e uhuki ai i ka mea i kanu ia." A eia hou no: " O ka mea hooiliili i ke kau, he kanaka naauao ia; o ka mea hiamoe i ka wa e ohi ai, he keiki hoohilahila ia."

HE PALAPALA NA E. M. LONA.
HELU EHA.

                E NA HOA'LOHA OPIO, ALOHA OUKOU :—Ina owau pu me oukou ma ka oukou Kula Sabati, e olioli pu auanei kakou. E aa mai ana ka onohi o ko oukou mau maka onaona. Heaha la ka mea e hoohauoli nui nei ia oukou i keia wa? Eia; no ka mea e kamailio aku ana kekahi ia oukou, a oia no kekahi mea a oukou i makemake loa ai, o ke kamailio ia mai.
                Ua ninau ia aku kekahi mau keiki, "Heaha ka oukou mea i makemake nui ai? E koho mai." I iho kekahi, "I hale uinihepa nui a hanohano ko'u." Olelo iho kekahi keiki, "I eke dala melemele ko'u." Koho iho kekahi, "I lio, a i noho lio maikai." A o kekahi hoi. "I mea ono, me ona ko paa a me ka pinake." Ina e loaa iaia ia mau mea, aole ona wahi pilikia i koe.
                Ua like ke koho ana o keia wahi keiki me ko kekahi wahine a'u i lohe ai. Olelo kela, "Ina e hooliloia na ohia a pau o ke ao nei i hookahi ohia nui, a e kau ia ua ohia nui nei maluna pono o kahi moe, alaila he hiki iaia ke hiamoe, a ala mai, ai iho i ka ohia, a hiamoe hou aku no." He lai loa ia i kona manao naaupo.
                Pehea la ka oukou manao? Ina e loaa aku i keia po ka lakou mea e koho ai, e pomaikai a hauoli io anei lakou a loihi? Aole loa no. Ina i loaa ia lakou i ko ke ao nei waiwai a pau, a i nele i ka naau hou, aole no e pomaikai, aole no he lai a oluolu maoli. E mau no ka hune a me ka poino.
                E hai aku no wau i ka olelo a kekahi kaikamahine no keia mea. Ua lohe oia i ka olelo ana a kekahi kahunapule i kamailio mai me na kamalii, i ka i ana ae, "O ke keiki ilihune loa e noho nei ma keia kulanakauhale, oia no ke keiki nona na makua homaloka, a aloha ole i ka Haku ia Iesu." Ua ao keia wahi keiki i ke aloha i ka Haku, a i kekahi la ua loaa kona makuahine iaia e pule ana ma kahi mehameha. I iho ka makuahine, "E hoopau wau i keia hana moewaa i keia keiki." Nolaila hoouna aku oia iaia i ke kula e ae ia ka hula, a hoohele aku iaia i na aha hula a me na wahi lealea. Kaumaha loa a luuluu kona manao i keia mea. I ka hoi ana mai i kekahi po mai ka aha hula mai, ua aahu ia oia i ke kilika, he lei gula ma kona a-i e paa ana i kekahi mau lima. E wehe ae ana oia i kona mau kahiko nani, a waiho aku i kona kino ma kahi moe, i iho kela, "Ae, owau no ke keiki ilihune loa o na keiki a pau e noho nei ma keia kulanakauhale. E olioli no wau e haawi i kuu mau waiwai a pau e loaa ia'u ke kamailio aloha ia mai o a'u mau makua no ke ola o kuu uhane, a no kuu Haku Hoola."
                Aia, ke ike la oukou, e o'u mau hoa opiopio, aole e pomaikai io ke keiki i ka loaa wale ana iaia na waiwai, na kapa maikai, ka hale hanohano, na lio nani, a me na mea one e ai ai.
                Ua loaa anei ia oukou ka noonoo no keia mau mea? Ae, ke ike nei au i kekahi mau keiki i noonoo. Olelo mai kekahi keiki noonoo ia'u pe-