Ke Alaula, Volume I, Number 11, 1 February 1867 — Page 42

42 KE ALAULA.

nei: "I kuu Hooloheia ana i ka haiao i nehinei, manao iho la au, pehea la au ke ili mai maluna o'u ka make mau loa? Weliweli! E pule oe no'u, i ole au e haule i ka lua po, kahi o na kaimonio."
                Palapala mai kekahi wahi kaikamahine ia'u penei: "I kuu ike ana i na hana maikai a pau a ka Haku, noonoo iho au, pehea la wau i kuu la e make ai? Ina paha au e pii aku a i ka ipuka o ka lani, ilaila e kikeke ai, a e hooemu mai paha na anela ia'u me ka olelo mai, 'e hele pela oe, ke keiki hewa; a huli ae au e iho ilalo me ka huakai o ka poe make, kahi o ka uwe ana a me ka ui ana o na niho, pehea la wau ia la?"
                E o'u mau hoa opio, aole no e ili ana keia poino maluna o oukou, k e noonoo e oukou i keia la maikai he la e maliuia mai.
Na'u, na E. M. LONA.

KA MAKAHIKI ELUA O KE ALAULA.

                Hookahi no helu i koe a pau aku ka makahiki mua o ka lana ana o ko kakou wahi waa nei maluna o ke kai. Ma ka lokomaikai o na makamaka, ua kokua ia mai makou i na manao e hoopuka aku. Elua mea e noho la ma ka aina ua kipuupuu o ka mokupuni o Keawe i kokua mahuahua mai ia makou—o ka mea haku mele, o Waikoloa, a me kekahi iho no. Me laua ko makou aloha. He mau mea e iho no i kokua mai ma ke kakau pokole ana i kekahi mau manao. Me lakou no hoi ke aloha.
                Mamuli hoi o ka lokomaikai o na makamaka he lehulehu e noho la ma na apana a pau o keia pae aina, ua holo loa ka hana o ke ALAULA i ka makahiki mua o kona laha ana. Aole paha he kulanakauhale a he awawa ma Hawaii nei kahi i komo ole aku al kona malamalama. Ke hoike nei makou i ka mahalo i na luna o ke ALAULA no ko lakou ikaika ma ka hoolelel ana'ku i na kukuna o kona malamalama ma kela wahi keia wahi o na apana a pau.
                Ua holo pinepine aku no hoi ko kakou wahi elele nei, iloko o keia makahiki, i na keiki Hawaii e noho nei ma Nu Ioka—i na kanaka e noho nei ma na one ula o na kahawai o Kaleponia—i na elele o ke Alii o ke ao e noho la ma ka hema aku o ka poai-waena-honua, ma ka aina i kakau ia ka maka o kane a me na lehelehe o na wahine—i na kauwa a ka Haku e hoomanawanui nei i ka wela ikiiki o ka la kupono ma na malu niu o Maikonisia, a i na kanaka hoi e noho nei ma na aina ululaau ole, kahi e hao ia nei ka lepo, a laweia'ku i na aina e hooulu i na mea kanu a ka poe mahiai.
                Ua hoili ia mai no makou, maluna o Hoku Ao, mai Bosetona mai, he mau pena pepa keokeo, no ka pai ana o ke ALAULA i ka makahiki hou. Aia no hoi ma ia moku he papa keleawe i kahakahaia, he poo hou no ka pepa a kakou. E ku mai ana paha ua moku la i na la hope o Malaki, a e ike auanei na hoa'loha i ka helehelena hou o ke ALAULA ia makahiki.
                Ke hilinai nei no ko makou manao maluna o ka poe i kokua nui, e kokua hou no lakou ma ka hoolaha ana i keia wahi pepa a me ka ohi mai i ka hapaha, ke kumu hoolimalima haahaa loa o keia wahi kumu ao.

                I nui ke aho, e na pokii, i ka imi ana i ai no na uhane, oia hoi ka naauao lani.

NA KEIKI MA KA IPUKA O KA LANI.

Owai na kapuai liilii
Hele malihini mai?
A ke hea la i ke 'Lii,
Iaia lakou e kipa'i.
"Owau no ko Inia papu;"
"Owau no aina Omaomao;"
"Owau no Aferika po;"
"No na moku liilii au."
"Hala ihope na uwe,
Luhi, eha, kanikau,
Hiki mai makou ia nei,
Ma ka ipuka o ke ao."
Keiki lanakila nei,
Hee Satana, ia lakou;
Puka momi, wehe, e!
'Na pokii, i komo no.—Lira Kamalii.

O KA MOLE O KA NAAUAO.

                I ke kaapuni ana o ke Kahu Kula Nui e hoike i na kula o keia Pae Aina, ua haawi mai ia he mau olelo-ao i na keiki, a i na makua. Penei i na keiki:
                Ka mua.—"E lilo oukou i mau keiki hoolohe i na makua. O na keiki hoolohe ole, he mau keiki haahaa lakou, naaupo, a pela aku."
                Ka lua.—"E lilo oukou i mau keiki oiaio, hoopunipuni ole; hoolohe i na kumu. O na keiki maa e olelo oiaio, he mau keiki pomaikai lakou mahope, malama ohana, kukulu hale kiekie, pono ka noho ana; aole pela ka poe hoopunipuni, palaualelo, auwana wale, haahaa, hoowahawaha ia, a pela aku."
                Ke kolu.—E lawelawe hana me na makua, mahope o ka pau ana o ke kula, a e hana mau, a pela e maa ai i ka hana, ke lilo i kanaka makua. Ina malama ole ia keia mau olelo-ao a makou, e na keiki o Hawaii nei, e nalowale koke keia lahui."
                Penei i na makua:—"E lilo oukou i kumuhoohalike no ka oukou mau keiki, no ka mea, me ke ano o ka makua, pela na keiki; ina lilo na makua i ka ona, pela no na keiki, he mau keiki ona kana. He kumuhoohalike i na keiki na hana a pau a na makua i hana ai, imua o na keiki."
                He mau olelo-ao kupono no keia i nia keiki o Hawaii nei, mai o a o, aka, ua lawa anei? Aole anei i koe ka mea nui loa, oia hoi o ka mole o ka naauao? Ke ao aku nei o ALAULA, ko oukou makamaka, e na opio Hawaii a pau, i ka mea i ao ole ia, a i poina hoi ia lakou la i ke kaapuni ana e launa me na opio a pau mai Hawai a Niihau, oia o "ka makau ia Iehova." Aia a hui pu ia aku keia me na olelo-ao mua, alaila lawa— paa, mole, ilalo, a ilalo loa no. Ina o ka naauao wale no, aole ona mole, ua like ia me ke kaunoa, ka hihi wale no. "Hihi kaunoa, hihi i Mana."
Me ke aloha, E. H.

PAPA INOA
O na Apana i lawe a i hookaa i ka uku no ke "Alaula" no ka makahiki 1866.

HAWAII.

Hilo
Rev. T. Coan, 20
C. H. Wetmore, 430
A. B. Clark, Esq., 30
480
Puna
Opihikao, Makuakane, 9
Panau, L. Kaina, Esq., 9
Kaimu, Paakaula, 19
Puula, Kaui, 9
37
Kau
Kapaliuka, Rev. J. Kauhane, 30
Waiohinu, Rev. J. F. Pogue, 70
100
Kona.
Kapalilua, Rev. S. W. Papaula, 16
Napoopoo, Hon. J. G. Hoapili, 28
Kaawaloa
Rev. J. D. Paris, 10
Mr. R. B. Neville, 4
Lumaawe, 22
G. W. Kini, 6
P. Palea, 12
Keauhou, Rev. J. W. Kupakee, 50
Kailua, Rev. G. W. Pilipo, 5
Kekaha, Rev. G. P. Kaonohimaka, 10
163
Kawaihae, Rev. A. Pali, 75
Kohala,
Rev. S. C. Luhiau, 51
Rev. E. Bond, 205
Waimea, Rev. L. Lyons, 110
Hamakua,
Waipio, Rev. Kukahekahe, 33
Kawela, P. Kaaekuahiwi, 70
Mauna Hoano, Kamelamela, 50
1,374

MAUI.

Lahaina. Rev. C. B. Andrews, 100
Lahainaluna, Rev. S. E. Bishop, 27
Kaanapali, Rev. J. H. Moku, 30
Wailuku, Rev. W. P. Alexander, 150
Makawao, Rev. J. P. Green, 40
Haiku,
P. Nui, Esq., 100
George E. Beckwith, Esq., 4
Keanae, Rev. S. Kamakahiki, 15
Hana, Rev. D. Pahi, 50
Kaupu, Rev. P. W. Kaawa, Esq., 21
Honuaula, Rev. H. Manase, 10
567

MOLOKAI.

Kaluaaha,
Rev. A. O. Forbes, 83
Miss Mary Paris, 20
Halawa, Rev. S. W. Nueku, 80
Waikolu, Kahulanui, (haawi wale ia,) 13
198

LANAI.

Rev. Noa Pali, 37

OAHU.

Honolulu.
Waikiki, 21
Kamoiliili, 24
Manoa, 30
Pauoa, 19
Kawaiahao, 268
Kaumakapili, 195
Kalihi, 31
Moanalua, 21
Kula Kaikamahine o Makiki, 4
Kula hooponopono a hana lima ma Keoneula, 4
Wailupe,
Waimanalo, Rev. S. Waiwaiole, 24
Kaneohe, Rev. B. W. Parker, 70
Kailua, Kaimanumanu, 30
Waikane, Rev. Z. Poli, 35
Kahana, Mr. E. Kekoa, 14
Punaluu,
L. Severance, Esq., 10
Kaaimanu, 12
Hauula, Kinimakalehua, 41
Waialua,
Rev. M. Kuaea, 105
Kula Kaikamahine, 57
Waianae, Rev. A. Kaoliko, 40
Ewa, Rev. J. Bicknell, 84
1,139

KAUAI.

Waioli,
Rev. E. Johnson, 100
Mr. A. Wilcox, 4
Koolau, Rev. E. Helekunihi, 37
Anahola, T. K. Anahola, 24
Lihue,
Rev. J. Waiamau, 50
Mrs. M. S. Rice 12
Koloa, Rev. J. W. Smith, 100
Waimea, V. Knudsen, Esq., 85
Hanapepe, 16
NIIHAU—Rev. D. S. Kupahu, 10
438
Lawe pakahi ia, 10
Amerika Huipuia, 14
Kaleponia a me Oregona, 20
Mokupuni o Haulani, 3
Pae aina o Nuuhiwa, 5
Na pae aina o Maikonisia, 21
72
Huina pau loa, 3,826