Ke Alaula, Volume II, Number 1, 1 April 1867 — Page 2
2 KE ALAULA.
REV. O. H. KULIKA—ALOHA OE:— Ua ike au ma ka palapala a E. M. Lona, helu eha, i hoopuka ia i ka malama o Feberuari iho nei, i ka olelo a kekahi kahunapule i ka i ana ae, "O ke keiki ilihune loa e noho nei ma keia kulanakauhale, oia no ke keiki nona na makua hoomaloka, a aloha ole i ka Haku ia Iesu." A me ka ae ana'ku o kahi kaikamahine i alakaiia e kona makuahine ma na aha hula a me na wahi lealea, i mea e hoopau ai i kona ano haipule: "Ae, he oiaio no, owau no ke keiki ilihune loa o na keiki a pau e noho nei ma keia kulanakauhale."
Hoomanao iho la au i ka'u mea i lohe ai no kekahi keiki i loaa iloko o keia mau la koke iho nei no i ka noonoo no ke ola o kona uhane makamae. He mau makua pule ole kona. Papa mai kona makuahine, "Mai hele me na haipule e kamailio ai no na mea o ka uhane. He hana uko ole ia." wahi a ka makuahine hoomaloka. I iho la ua wahi keiki nei, "Ina no e hoi au me kuu kupuna-wahine haipule, oia ko'u makamaka oiaio e kokua mai ia'u i ka imi ana i na pono uhane."
Aloha wale na wahi keiki a ka poe hoomaloka e imi ana i ka pono, me ke keakeaia e na makua. O lakou io no na keiki ilihune loa. Aka, na ka Haku no lakou e alakai me kona Uhane. Eia ka olelo hoolana no lakou: "Aia a haalele ko'u makuakane a me ko'u makuahine ia'u, alaila e ohi mai no hoi o Iehova ia'u."—Hal. 27:10.
Na'u, na MINAMINA-KEIKI.
KE KEPU.
(THE ZEBU.)
He ano bipi keia i noho ma na aina ma ka hema o A sia, ma Inia, ma na mokupuni o Malaisia, a ma ka aoao hikina o Aferika. Ma na ano nui a pau, ua like no keia bipi me na bipi o Hawaii nei, aka, ua oi aku ka nui kino o ko ia nei, a he pokopoko na kiwi o ia la. He mau pepeiao nui luheluhe, a he puu nui maluna o kona hokua—he puu iwi ole, he io momona wale no, a he ono ka ai ana i ka io o ia puu, wahi a na kamaaina. Ua like no ka ai ana o ka io o ke kepu me ko ka bipi. Ua hoohanaia hoi keia holoholona i ke kauo i na mea kaumaha, a me ka hoounaunaia i na ukana. Ua kauia hoi e ke kanaka, a hooholoia ma ke kau wahi me he lio la, no ka mea, ua oi aku kona mama i ko ka bipi o Amerika a kakou i ike ai ma keia aina. He houia ka ihu, a hookomoia ke kaula alakai. He nui na ano hulu o keia bipi—he puakea kekahi, he keokeo loa kekahi, a he eleele kekahi.
Ma Inia, ua hoomanaia kekahi o keia mau bipi, e like ma ko Aikupika hana i ka wa kahiko. Manaoia paha he akua keia bipi. Ua like no hoi ke kuhihewa me ko na kupuna o ka lahui Hawaii i hoomana ai i ka mano, ka pueo, ka alae, a me kekahi mau ia a manu e ae no. Nani ka naaupo a me ke kuhihewa o ka hooakua ana aku i na mea a ke Akua i hana ai i kauwa no ke kanaka, a hoomana aku ia lakou.
O kekahi o keia mau bipi i hoakuaia, ua hookuuia e hele wale me ka hoohana ole ia. Hele wale no lakou ma na kula a ma na kulanakauhale me ka laka loa. Komo aku no i kekahi manawa iloko o na hale kuai, a ai wale aku i na maia, a me na hua ona e ae e loaa ana iaia. Aole mea nana e keakea i kana ai ana e like me kona makemake a maona, no ka mea he akua ia. A ina e moe kekahi o keia mau bipi ma ke ala, kahi e hele nui ai na kanaka a me na mea hana a pau o ke kulanakauhale nui, aole mea e hoala aku a hoemu aku iaia, no ka makau iaia no kona ano akua. Pela e hooluhi wale na lahui kanaka e ia lakou iho ma na kapu pono ole he nui wale, a he mau mea hoopilikia loa mai i ka pono o ke kanaka. Aole i like me ko kakou hoomana ana ia Iesu, no ka mea he oluolu kana auamo, he mama hoi kana ukana.
SILENTLY OR SWEETLY SING.
[ GOLDEN WREATH.]
1. Komo mai, komo mai,
Me ka wawa ole nae;
Noho pu, noho pu,
Noho a maikai;
Kula a hana no kakou,
Me ka maluhia no
Oli pu, oli pu,
Pela no a mau.
2. E ku ae, e ku ae,
Ku lalani a makai,
Wehe pu, wehe pu
I na buke nei:
Heluhelu pololei,
Mai lalau a hookekee,
Hoao no, hoao hou,
Hana akahai.
3. Hana mau, hana mau,
Me ka olioli pu,
Imi ae, imi ae
I ke akamai.
Ina no i paakiki
Kahi ninau kamalii,
Hoao no, hoao hou,
I loaa maikai.
4. Mele e, mele e,
Me na manu makalii,
Lele no, lele no,
Like me lakou,
Awiwi ke hele mai,
Awiwi ke hoi ae.
Oli no, oli no,
Mai ke ao a po. WAIKOLOA.
HOONEEIA KA MOKU NU I E KE KEIKI UUKU.
Ua kapiliia kekahi moku nui ma kekahi wahi kapili moku ma Enelani, a ua hoomaopopoia ka hora e hoolana aku ai i ka moku ma ke kai. Akoakoa mai kekahi anaina kanaka nui loa e ike i ka hooholo ana'ku o ka moku ma ke ala pahee i hoomakaukauia nona e holo ai a haule aku i ke kai. Wehe ae na kamana i na makia e paa ai ka moku, me ka manao e pahee koke aku no ia; aka, pipili no, a holo ole aku. Minamina ka lehulehu i ka ike ole i ka holo aku o ka moku. Ia manawa koke holo mai kekahi keiki uuku, a pahu aku i ka moku me kona ikaika a pau. Kani ka aka o ka lehulehu i kahi keiki e pahu ana i ka moku nui. Ia sekona no, ikeia ka naue ana o ka moku nui, a o kona pahee aku no ia a haule aku me ka lanakila maluna o ka ili o ke kai. Huro ae la ka lehulehu me ka hauoli nui. O ka ikaika o kela wahi keiki uuku, i huiia me na mea e ae i hoomakaukau mua ia, oia ka mea i hoonee ai i ua moku nei la.
E ao ia oukou, e na keikikane a me na kaikamahine, e keia wahi mea keia keiki i hana ai. O na hana liilii a oukou e hana nei, he mau mea hua nui no ia mahope. O na wahi olelo aloha, na wahi hana hoomaikai paha, he hopena nui loa paha auanei ko lakou—e hoopomaikai ana ia oe paha, a ia hai paha. Nolaila, e pahu ikaika aku oe i ka moku; e hana aku i na hana pono, ina he hana ano nui paha, a he ano liilii paha, a na ke Akua no e hoolilo i ka hopena i mea e pomaikai ai.
MOKU HOKU AO.
Ka Hele ana o na Kula Sabati e ike.
Ma ka hora elua o ka auina o ka la 19 o Maraki i naue ae nei, ua akoakoa ae na haumana kula Sabati o Kawaiahao a me ka papa himeni, a me na haumana kula Sabati o Makiki, Manoa, Waikiki a me ko Pauoa. Mahope iho o ka akoakoa ana, ua hoonohoia ka huakai penei: O ka hae Hawaii mamua loa, o ka papa himeni iho o Kawaiahao, o ka hae kula Sabati iho, o ke kula haole iho a W. Kulika, ke kula haole iho o Kawaiahao, a me ke kula Hawaii, ko Makiki, Manoa, Waikiki, Palolo, a me ko Wailupe. Ma alanui Alii ke kai ana oo ka huakai, a hiki i ke alanui Nuuanu, iho pono i kai a hiki iluna o ka moku. I ke ea ana aku o ka huakai, aia hoi, ua hele e o luna o "Hoku Ao" a lehau i na kanaka; a e hoolai mai ana hoi na kula Sabati o Kaumakapili, Maemae, Pauoa, Kalihi, Moanalua, me ko lakou mau hae kula Sabati iho. Ku iki ka huakai, a hookaawaleia na kanaka, alaila pii na papa himeni o Kawaiahao a me ko Kaumakapili iluna o ka hale mahope o "Hoku Ao."
Ka Hookipaia ana o na Haumana.
Pule o Rev. L. Kamika, a mahope, himeni ka papa himeni o Kawaiahao, a haiolelo pokole mai o Rev. H. H. Pareka; a pau ia, ua noiia ka lehulehu e huro, a ua huroia. Hai pokole mai o Kapena H. Binamu i kona hooikaika ana i na keiki o Amerika e kapili i moku, a ua kapiliia a paa, oia hoi ka "Hoku Ao." Hoike mai no hoi oia i ke aloha o kona makuakane, oia hoi o Binamu makua, i ko Hawaii nei, a mahope iho, himeni ka papa himeni o Kaumakapili; a pau ia, hoopiiia na keiki kula Salati iluna o ka moku e makaikai ai. Oiai na keiki e makaikai ana, aia hoi ka papa himeni o Kawaiahao e hoowawalo ana me na leo himeni e hauoli ai ka manao o ka lehulehu, ma ke alakai ahonui ana o Mrs. Dominis.
Ka Holo ana o keia Moku.
Ma ka auina o ka la 28 o Maraki i hala ae nei, ua holo lai aku ka moku "Hoku Ao" i ka Pae Aina o Nuuhiwa mai ia nei aku a Hilo, i kau aku o Rev. T. Koana, alaila holo loa aku. Mamua o ka haalele ana, ua hoomaikaiia ke Akua, ma ka himeni ana i ka himeni 287, pauku 4, a me ka pule; a pau ia, ua hoi mai ko uka nei, a naue aku la, ia. Ua hoi aku ka poe Nuuhiwa i laweia mai ai e "Hoku Ao" mua. Eiwa ko lakou nui--ehiku kane, elua wahine—hookahi wahine i nawaliwali. I ka nana aku, he uku paha ka pae ola o ia wahine. Ina pela, aole aloha a koe.