Ke Alaula, Volume II, Number 5, 1 August 1867 — Page 18

Page PDF (1011.99 KB)

18 KE ALAULA.

 

E LILO NO IE SU.
[LEO:--"The Sweetest Name."]

GOLDEN CHAIN.
1. Aloha ko kakou Iesu
I koonei poe haumana,
A hoomaikai a hea mai
E lilo lakou nana.
HUI.--E ue kakou e lilo no
I poe keiki nana,
A mele ae a hoomaikai
I kona aloha mana.

2. A ao ka po a hele no
Na Iesu no e alu,
A po ke ao a moe kakou,
Na ia la e hoomalu.
HUI.—E ae kakou e lilo no, &c.

3. A kula no a maha pu,
A holo a paani.
Na ia la no e kiai mau,
Iaia la e hoonani.
HUI.—E ae kakou e lilo no, &c.

4. He nani no a waiwai pu
Ke lilo ia Iesu la
He waiwai ao, he ola mau
Ma kela ao maluna.
Hui.—E ae kakou e lilo no
I poe keiki nana,
A mele ae a hoomaikai
I kona aloha mana.
Waimea, Iulai, 1867. WAIKOLOA.

KA LIONA.

                Ke alii keia o na holoholona a pau. I kapaia pela no kona ano ikaika, me ke ano hanohano, a me ka lokomaikai hoi i hoikeia i kekahi manawa i na kanaka a me na holoholona nawaliwali i loaa aku iaia. Aole keia he lealea i ka pepehi wale i na holoholona i loaa aku iaia e like me ko ke tika hana ino ana, aka aia no a pololi, alaila pepehi aku a ai iho.
                He loloa ka hulu o ka a-i o ka liona kane, a he nui kona poo. He ewalu kapuai ka loa o kona kino i ka wa e oo loa ai, a eha ke kiekie, a ua like ke kaumaha o kona kino me ko ka bipi wahine—he elima haneri paha paona. He hiki iaia ke pepehi i ka lio a i ka bipi paha, a e kaikai aku i kona kino holookoa a ma kahi ana e makemake ai e ai aku ai. O kona leo i ka wa e uwo ai i ka po, he mea ia e weliweli loa ai, a e haalulu ai ka holoholona a me ke kanaka. Ua ikeia ka liona ma ka aina o Palesetina i ka wa kahiko, a ua kipakuia aku paha i keia wa. Ke loaa nei na liona ma na aina o Aferika, a ma Peresia a me Hinedu. Ua like loa kona mau wawae me ko ka popoki. He pahee loa o lalo o ka wawae, a he mau maiuu loloa e like me ko ka popoki.
                He mau moolelo kupanaha loa ka i haiia mai no ka liona. I ka wa e noho ana ke aupuni kahiko o Roma me kona hanohano, ua hooliloia ka poe i lawe pio ia ma ke kaua i mau kauwa kuapaa. No ke kaumaha loa o ka hooluhiia ana o kekahi kauwa e kona haku, mahuka aku oia a holo aku i ke kuahiwi, a komo iloko o kekahi ana i loaa aku iaia e hamama ana. I iho kela, "He wahi pono keia ia'u e hoomaha iho ai a e moe ai paha, no ka mea, aole e hiki mai na kanaka ia nei e hopu mai ia'u." Aole no he liuliu kona hoomaha ana iho, a ike aku kela he liona nui e komo mai ana ma ka ipuka o ke ana. Aole wahi e pakele ai, no ka mea ua haiki loa ka ipuka o ke ana, a manao iho kela o kona manawa no ia. Hele mai no ka liona a kokoke i kahi i ku ai ua kanaka nei a moe imua ona. Ia manawa ike ua kanaka la ua ku ka wawae o ka liona i kekahi laau kalakala, he papipi paha. Hookokoke aku ke kanaka me ka weliweli, a lalau aku i ka laau ooi, a unuhi mai loko mai o ka wawae o ka liona. Oluolu iho la ka eha o ka liona, a palu iho la i ka lima o kana mea i lapaau mai. O ka nonoho pu no ia o laua ma ke ana, me ka ai pu no i kekahi manawa i ka ai, a hala kekahi wa loihi. I kekahi la hele ka liona a hoi ole mai e ike hou i kona hoa noho, hoa moe. O kona nalowale loa aku no ia. Hala hou kahi wa loihi hopuia ua kanaka mahuka nei, a hoihoiia aku i Roma. No kekahi hewa ana i hana ai ua hooholoia e make oia. He mea lealea wale i kela lahui pegana hoomanakii ka ike ana i ka pepehiia o ke kanaka e na holoholona hihiu. Ua hookuia keia kanaka ma kekahi pa hao, kahi e makaikai hana o ka ilio i kona kahu. O ka liona no keia i noho pu me ke kanaka ma ke ana, a hoomanao no oia i ka hana aloha a ke kanaka iaia. No ka olioli loa o ka lehulehu i ka ika ana i ke aloha o ka liona i ke kanaka, hoola lakou a hookuu aku iaia, a ua haawiia ka liona nona. Alakai hele aku kela kahu i kona holoholona ma na alanui o ke kulanakauhale o Roma.

KA HOIKE MAKAIKAI O KE KULANUI O MAKAWAO.

                Ua hoouna aku makou i ko makou elele kakau nu hou i Makawao i ka pule hope o Iulai ae nei, e ike i ka hoike kula o ka la 25. Ua hai mai oia i ke ano nui o na mea ana i ike ai, penei: Ma ka olelo o ka lahui papalina keokeo ka nui o na hana o ia la; aka, ua unuhiia mai kekahi mau mea na makua o na kaikamahine. Ua hoikeia lakou i ke kakahiaka ma ka Heluhelu, ka Palapala-aina, ka Helu-naau, a Helu-kakau, na ano o ke kino o ke kanaka, a me ke kaka-olelo. I ka auina o ka la hoike hou mai na kaikamahine puu-kani o ka aina ohelo-papa a me ka ua ukiukiu i ko lakou leo lea, e like me ka pupu-kanioe o ka ululaau, a me ke kahuli o ka nahele.
                He mea e hoi ka makaukau o kekahi o na kaikamahine liilii i ka hookani piana Mama na lima i ka lelele a pa pono i na niho kohola. Hala ole na manamana lima i ua hana mama la. He haku mai hoi i na mele loihi i hoopaanaau ia ma ka olelo Beretania. O ke kamailio hoi kekahi ma na olelo-kike, kamailio aku kamailio mai, i na olelo i haku mua ia a hoopaanaauia. Poina ole na manao loihi i hoopaanaauia. O na hana hooikaika kino kehahi mea hiehie i na maka o ka poe e makaikai ana. He mau mea kuai kekahi i hanaia e na lima miki o na kaikamahine i aoia ma na hana he nui. O na mea ona he nui, manawa ole ia i na mea dala o na wai eha. Pau koke i ke kuaiia. He kanakolu-kumamakahi na dala i loaa malaila. He ahaaina ai poi hoi ka i hoomakaukauia no ka poe e ono ana i ka poi o Koolau.
                I nui ke aho o oukou, e na kaikamahine a e loaa ana no ia oukou ka ike a me ka makaukau. E loaa kekahi anuu, a pii hou ua anuu, a pela aku e pii ai i ka puu o ka ike. A hiki hou ua makahiki, e ake makou e loha ua piha loa ke kula i na haumana. I keia wa he kanakolukumamalima ka nui o na kaikamahine, aole nae i piha. Ua ikaika loa ke ao ana o na kumu o keia kula, a aia no me lakou ko makou mahalo.
                E na makua o Maui, e hookomo aku i ka oukou mau kaikamahine ma kahi e naauao io ai. Makepono ka lilo ana o na dala i ka hoonaauao ana i ka hanauna nona ka aina i keia hope aku.

KE ALOHA NEI ANEI OE I KE AKUA?

                E noho ana kekahi keiki uuku ma ka uha o kona makuahine, maloko o kahi kaa-lio lawe ohua. E noho pu ana kekahi kanaka opiopio, imi lealea, ma ia hale-kaa, e hoopaani ana me ua keiki la. Hoolohe oia i kona mau wahi mele i mele ai, a haawi aku hoi oia i kona wahi pahi-pelu iaia i mea milimili. Hu ae la ke aloha o ka naau o ua kanaka opiopio nei i ua wahi kaikamahine uuku la. Kokoke hoi e pau ia holo pu ana, a hiki i ka ipuka o ka hale hookipa kahi e ku ai ka hale-kaa. Hookokoke ae la ua keiki nei i ua kanaka opiopio la, a me ke ano eehia, ninau aku la me ka leo keiki: "Ke aloha nei anei oe i ke Akua?" Nana wale mai ua kanaka la me ka maka hilahila, a ku a ehel aku, me ka nana o0le mai, a nalowale aku la.
                E hele ana kahi kanaka me ke ano noonoo mawaena o kekahi kulanakauhale o ke komohana o ka aina; a i kona hele ana, alawa ae la kona maka ma ka puka aniani o kekahi hale nui, a ike oia i kekahi wahine. Komo aku la ke kanaka, aloha aku la i ua wahine nei, a i aku la iaia: "Aole au i hoopoina ia oe me kau wahi kaikamahine a kakou i hui ai malko o ka hale-kaa elima makahiki mamua aku nei. Na ua kaikamahine la i ninau mai ia'u, 'Ke aloha nei anei oe i ke Akua?' Makemake au e ike i ua kaikamahine la."
                Ku ae la ua wahine la a kauoha i ke kanaka e hahai aku iaia. Komo aku la laua iloko o kekahi keena uuku, a e waiho ana na palapala o ua kaikamahine la, kona Baibala, a me na mea milimili o kona wa keiki. "Eia," wahi a ka makuahine, "na mea i koe o Neti, kuu kaikamahine aloha."

                "Aole pela," wahi a ua kanaka nei. "Owau kekahi maanei--he hoailona au no ka lokomaikai o ke Akua, no ka hana o kau kaikamahine."

                Heaha ke ano o keia wahi kaao? Eia no: O kela kanaka opiopio, oia keia kanaka i hui hou me kela makuahine. Ua hoohuliia oia i ka pono no kela ninau a ke kaikamahine. Ia wa hoi ua make o Neti, eia nae ka hope o kana hana i koe. E na keiki, e hana pono oukou, alaila, ina lilo oukou i ka make, e like me Neti i lilo ai, koe ka hope o ka oukou hana maikai. E. J.