Ke Alaula, Volume II, Number 9, 1 December 1867 — Page 35

KE ALAULA. 35

iki iho kela, alaila waiho aku i kona ko hookahi i koe ma ka poho-lima o ka makuahine, me ka olelo iho: "Ae, mama lawe pau loa ko! mama lawe pau loa ko!"
                Nani no ka hoolohe a keia i wahi kaikamahine i kona makuahine. Pela anei kakou e hoolohe nei i na kauoha a ka makua ma ka lani?
                Ua hoalaia mai keia mau manao iloko o'u i ka ike ana i na makua e hoomoe ana i ke kupapau o ko laua wahi milimili iloko o ka lepo. Ehaeha loa ka naau i ke laweia'ku o na milimili mai o kakou aku. He kulu na waimaka, a he luuluu ka naau. Ina nae he poe keiki io kakou no ka Haku, olelo kakou: "Papa ma ka lani e lawe pau loa! Papa ma ka lani, e lawe pau loa!"

NA KUPAPAU AIGUPITA.

                He mau kii keia e hoike ana i ke ano o ka malama ana o ka poe Aigupita o ka wa kahiko i ko lakou, mau kupapau. Aole lakou i kanu ma ka lepo i na kupapau o ko lakou poe make; no ka mea ua manao lakou o ka mea e ola mau loa ai ka uhane o ka mea i make, oia ka malama loa ia o ke kupapau, i ole lilo i ka popopo a me ka palaho. Nolaila i ka wa i make ai kekahi mea o lakou, kaha lakou i kona kino a hookaawale i na naau, a hoopiha aku la i na hakahaka o loko i na hua ala a me na kepau ala. Alaila wahiia ke kino a paa me na owili lole lahilahi he kinikini wale. Ua hoomauia keia lole i na wai ala, me ka mura a me ka libano, a ua hookomo nui ia na hua ala mawaena o na owili. Pela ka owili kaawale ana i na manamana lima, a me na lala a pau o ke kino, a paa na lala kaawale, alaila pau pu ke kino holookoa i ka owiliia a manoanoa loa. A no ka hanaia pela o keia mau kupapau, aole popopo iki na iwi, a he maloo loa ka io, a ua loaa no ia mau kupapau i keia wa, e waiho ana ma na hale kupapau o lakou, kahi i waiho ai iloko o keia mau makahiki he ekolu tausani.
                Mai manao oukou o ka maka maoli kela o ke kupapau ka i ikeia mawaho. He maka kela ua penaia mawaho o ka wahi lole, i mea e maikai ai i ka nana aku. Aia maloko loa ka iwi, poo a me na poopoo maka. Pela ae me na kii i penaia ma na aoao, o kekahi ano kakau kela o ka wa kahiko, a ke hai nei paha ia mau kii i ka moolelo o ka mea i make.
                Pela ka hana ana o na Aigupita i ka wa ia Mose a me Parao. A i keia wa ke kii nei kekahi poe haole i keia mau kupapau, a i ka wehe ana ae o na owili lole, ua loaa i kekahi manawa na komo lima gula o ka mea make, a i kekahi manawa ua ikeia aia no he mau pua maloo e paa ana ma ka lima. Kupanaha ka hana a keia poe. Aole nae lakou i ike he mea ola mau ka uhane,--popopo no ke kino a lilo i lepo, ola no ka uhane, pela ka kakou ike,--aole nae pela ko lakou manao naaupo a nolaila ko lakou malama loa ana i ke kino o ka mea ua make. C. L.

HE AKUA LAPU.

                Holo mai o Rev. D. Balauina a me kana wahine mai Kahului mai i ka malama o Novemaba i hala iho nei, e hoi mai ana maluna o ka moku i ko laua home ma Lahaina. Ua kauoha mua ia e holo aku kekahi waapa i Kaanapali e hoihoi aku ia laua i Lahaina. I ka hiki ana o ka moku i Kaanapali, aole waapa i hoea mai; nolaila, pae laua nei i uka ma Kekaa, ma kahi kanaka ole o ka aekai o Kaanapali. Oi kali wale no laua nei, aole mea waapa i kii mai ia laua. No ka lahilahi hoi o na kamaa, he hiki ole ke hele aku ma ke one, a ma ke a-a, a ma ka nohu i kahi o na kauhale—he mamao aku. Napoo iho ka la, a hohola mai ka po i kona mau eheu maluna iho o laua, a moe laua ma kahi poopoo paha o ka pohaku. Iwaena o ka po lohe o Mr. Balauina i ke kamumu o kekahi wae, a he waapa paha, e holo ae ana. Manao iho kela, o ka waapa paha kela e kii mai ana ia laua; aka hoi, he waa keia e hoi ana i Molokai. Kahea ae o Balauina ia lakou. I iho kekahi o lakou, "He akua, ke hea mai nei ia kakou!" Aole hoi lakou i pane aku. Kahea hou o Balauina, a olelo hou lakou, "Ae, he akua; he wahi akua no keia o Kaanapali." I iho kekahi, "He leo kanaka no kela," a i iho kekahi, "Aole, he leo akua no kela." Ninau aku kekahi o lakou nei, "Owai oe?" Pane mai kela, "O Balauina." A olelo iho kekahi, "He diabolo!" A pane, hou aku o Balauina, alaila holo aku lakou nei i uka, a loaa, o Balauina ka! me kana wahine. I ka pae ana, noi aku o Balauina ia lakou i wahi ai a me ka wai, no ka mea ua aneane pilikia loa oia a me kana wahine i ka makewai a me ka pololi. Haawi mai lakou i ka ai a me ka wai. Koi aku o Balauina ia lakou e hoihoi ia laua i Lahaina aka, no ko lakou pilikia i kekahi makuahine me kana keiki uuku, aole i hiki ia lakou ke hoihoi aku. Olelo o Balauina, "Ou holo aku oukou, aole maua e pilikia, ua kokua mai oukou i ka ai a me ka wai." Noho iho laua, a holo aku ka waa i Molokai. Ia ao ana ae, hele wawae aku o Balauina i Lahaina, a kiiia aku kana wahine.
                Akahi no makou a lohe i ka hooakuaia ana o kekahi o na makua misionari a kakou. Aka, o ke ano mau no keia i na akua lapu. Ina e hele maoli aku kakou a halawai pu me ia mea weliweli, e ikeia aku no he kanaka, a he holoholona paha, a he mea kino e ae paha. Aole paha i hoomalamalamaia ma na Kula Sabati ka poe i manao io i na akua lapu. O ka poe naauao ua hoomaopopo lakou hookahi wale no Akua, o Iehova no ia, ko kakou Makua; aole no i manao lakou he akua lapu kekahi.

KA LUAHINE KUAI ALANI.

                He kaikamahine o Ale, e noho ana ma kona home maikai. Ua hoi mai ia mai ke kula mai i ka auina la, holoi ae la i kona mau maka, a komo i ka epani keokeo. Hii ae la i kona kii keiki i haawiia mai e kona kaikunane, a hele aku la iwaho o ka puka o ka pa e hamama ana ma ke

alanui? He laau malumalu e ku ana malaila, e mele lea ana na manu kamaaina o ua laau la, a e kapalili ana na lau i ka makani wehelau o ka wa oluolu o ke ahiahi.
                Hele mai la he luahine me ke ie ma kona lima, e hii ana ma kona aoao, ua hapa piha ua ie nei i ka alani, no ka mea, i ka hale kaa mahu aku nei ua luahine nei i ke kuai alani i na ohua holo kaa. He ano ekaeka ke kapa aahu o ka luahine, a humuhumuia nae a paa na wahi nahaehae. Noho ae la ia ma ka pohaku nei e hoomaha, no ka mea ua luhi.
                Aloha aku la or Ale, a ninau aku la, "Aole paha hiki ia'u ke haawi aku ia oe i kekahi mea e kokua ia oe?"
                "Ae paha," wahi a ka luahine; "he makemake nae ka'u i kapa aahu hou."
                "I kalekoa maikai?"
                "He mae wale ke kalekoa."
                "I arabia eleele paha?"
                "He nahaehae koke ia," wahi a ua luahine nei.
                "I papa-mu paha?" pela o Ale.
                "Mamuli hoowahawahaia ka papa-mu; he makemake au i kapa no na makahiki he tausani."
                "Auwe, he pupule paha ua luahine nei," pela ka noonoo ana o Ale. "Ke manao nei oe e mau ana kou ola a he tausani makahiki?"
                "Aohe pau kuu ola i ka tausani makahiki."
                "E noi aku paha wau i ko'u makuahine e kuai kapa aahu nou."
                "Aohe waiwai kou makuahine i hiki iaia ke kuai i ke kapa a'u i makemake ai."
                "O kuu makuakane paha?"
                Hoole mai no ka luahine.
                "He kapa aiii ka kau i makemake?"
                "Ae," wahi a ka luahine, "a e loaa ana no ia'u, a ia oe no kekahi, ina e makemake oe. A e nui ae oe, ku no ua kapa maikai nei, aohe pilikia, aole no e ekaeka ana."
                "Auwe! heaha la ia kapa?" ninau ae la o Ale me ke kahaha.
                "O ke kapa aahu o ka pono a me ka hala ole a me ke ola, a Iesu i hana ai no kaua. He mau kapa ekaeka ko kaua, oia ka hewa o keia noho ana; nana nae e hoaahu mai i ka aahu nani e noho me ia ma kona hale alii me he mau keiki alii la."
                "Ae, ua makemake no au ia aahu ke haawi mai ke Akua aloha ia'u pela."
                Hele aku la ka luahine me ke ie alani, me ka haawi nae i kekahi alani ia Ale, a hoi aku la o Ale i ka paina ahiahi. C. L.

KA HAULE ANA O WILI.

                Lohe mai nei makou no kekahi pokii o ke Kula Sabati o Waialua i hele aku nei me na makua i Lahainaluna e noho ai. Hele aku oia i ke Kula Sabati malaila i kekahi Sabati, a i kona pii ana ma ke alapii loihi i ke komo ana'ku, pahee kona kamaa, a haule iho kela, a kakaa aku a hiki loa ilalo. Ehaeha ko makou naau, a aloha hoi i ua pokii la i loohia i keia eha iaia e hele ana ma ke ala o ka pono. Ua ko nae ka olelo, "aole ona iwi hai." Iaia e kaa ana, ua malama mai paha na anela, i pakele kona ola; a ua olioli makou i ka lohe ua ola kona mau palapu. Aole makou i lohe i keia i na makua o ke keiki, he lohe wale ia hai ka makou. E hoili mai oukou, e na makua, i na manao pili keiki i kupono ke hoopuka ma keia pepa.