Ke Alaula, Volume II, Number 10, 1 January 1868 — Page 38

Page PDF (932.22 KB)

38 KE ALAULA.

 

kula. He umi-kumamalima ka nui o na haumana. Haawi aku au i na haawina no kekahi la ae, a ia la no holo aku i Wailua, a ike i kekahi mau wahi pana, a ahiahi hoi mai.
                “O ka hale kula a'u e hele nei, aia i kahi o ke Kiaaina, o Kanoa: mai Lihue mai ka lawe ana mai o ia hale kula--i hapaiia mai. I ka la elima hoomaka aku au i ke kula, a ao aku au i ka himeni; ua loaa i kekahi poe, kekahi poe aole kohu pono; a ma neia manawa aku e hai aku ai au i na mea hou.
                "E aloha no auanei, e kuu mau hoa opio. Mai poina i ka Haku no'u, i hiki ai ia'u ke hapai i na hana a ka Haku me ka wiwo ole no. Aole i pau ko'u hoohihi ia Waialua--aole he lua o kuu home ehu kai. M. P."

                                Ala'e, ala'e kuu keiki makamae,
                                Mai moe a uwe me he bebe la;
                                E ala hou, a holo no,
                                Me ka makaala nae.

KA POINO O KA MEA HOOKULI.

                He mau hoahanau o Frede laua me Heneri, na keiki a na makua oluolu a haipule. O Frede ka mua, he keiki eleu a ike; a o Heneri, kona kaikaina, ua emi kona eleu, aole nae he keiki lolo. A, oiai he akamai o Frede, he pono ole nae. He keiki hookuli, a e lohe koke kakou i kona hoopai weliweli ia mai.
                I kekahi kakahiaka ua pau ke kula, a olelo o "Mrs. B—, ko laua makuahine, "Ou hele olua a paani a hiki i ka aina awakea."
                "E mama e," wahi o ua o Frede la, "heaha la maloko o kela pahu ma ka papa maluna iloko o ke keena malalo o ka hale?"
                "Aole no he mea e pono ai oe," wahi a ka makuahine; "mai hoopa iki aku olua."
                "Aole no maua e hoopa iki aku ia mea," wahi a Frede.
                Hele aku laua a paani iho la me na mabala, na hupa a me ke kinipopo, a liuliu iki haalele laua i ka pa mea kanu. Noonoo iho la o Frede, a olelo aku la i kona kaikaina, "E hele kaua i ke keena malalo o ka hale."
                Ae iho la o ua o Heneri, a iho laua ilaila.
                "E nana," wahi a Frede, "aia ka pahu a'u i ninau ai ia mama, e kau ana ma kela papa maluna—ina kaua;" a waiho iho la ia i noho kiekie malalo ae o ka papa me ka manao e nana ae i na mea o loko.
                "U' oki e, Frede, u'oki," wahi a Heneri; "ua papa mai hoi o mama ia kaua aole e hoopa aku ia mea."
                "Aohe no he hewa, aka, e ike koke no kaua." Kau iho la oia maluna o ka noho kiekie, a nana iho la ia i na mea o loko o ua pahu la i hookapuia. "Aole he mea e makau ai," wahi a ua Frede la: "he mau kui popopo, a he mau omole liilii, me ole o loko. A, eia kekahi mau mea elua i hoailonaia laau make; aka, aole paha manao o mama e inu ana au i ka laau make, ea? Ma kela omole he wai wale no—e hoonaha paha au," wahi ana, a hooleilei iluna, a hopu hou iloko o kona lima. Pinepine kona hooleilei ana iluna a hopu hou no ma ka lima. Puiwa ae la o Heneri i ka lohe ana i ka uwe ehaeha ana o kona kaikuaana me ka lele ana i o ia nei, e wauwau ana iaia iho, a e haehae ana i kana mau lole me he mea pupule la, a kaa iho la oia ma ka lepo me ka uwe ehaeha loa. Ua hemo ka pani o ka omole, a ua hanini ka mea o loko ma kona kino a puni.
                I ka lohe ana i kona uwe ana, holo koke mai la kona mama, a ua haehae loa kona naau i ka ike ana iaia iloko o ia pilikia, a no kona ike ana, oia no ka hua o kona hookuli ana. Aole liuliu a hiki mai ke kauka. He laau wela loa (oil of vitriol) ko loko o ua omole la, a ua komo ma ka puka umauma o kona palule, a ua pohapoha na wahi a pau i pili ai ka laau. Pilikia maoli ua wahi keiki hookuli nei. I ka wahi ana o ke kauka i kona mau eha, hai aku ia i ka makuahine, "Aole elua la i koe, a e make ana kou keiki." O kona moe no ia me ka ehaeha loa, a kokoke hala ka lua o ka lau, make iho la.
                He mau minute mamua ae o kona make ana, nana ae oia i kona makuahine, a pane mai la, "E mama e, e kala mai ia'u;" a o kona huaolelo hope, "Ua hookuli au." Ae, o ka hookuli o ka hoolohe ole i ka leo o kona makuahine, oia no ke kumu o kona make weliweli ana. A hala na la ekolu ua kanuia kona kupapau. Aole no e poina ia'u kona hoolewaia ana. "Iwaena o ke ola, aia no kakou iloko o ka make."
                E na pokii, e noonoo oukou i keia hope weliweli o Frede, a noi aku i ke Akua e kokua ia oukou i ka hoolohe pono i ka oukou mau makua a me ka oukou mau kumu-ao. E makaala i ka hewa mua, o lilo ia i kumu e alakai ai a e kauo ai ia oukou iloko o ka pilikia loa. L. L. N.

MANAO A KE KAIKAMAHINE KULA SABATI.

                E noho ana kekahi papa Kula Sabati, a ninau pakahi mai ke kumu i na haumana i ko lakou manao, "Ahea la e imi ai oukou i ka pono?" Ninauia kekahi haumana, a pane aku kela e like me ko Liholiho pane ana aku i ko Binamu ninau ana aku iaia mamua o kona holo ana aku i Beretania a make aku ilaila, "Ahea la oe e huli aku i ka pono?" Pane ae kela, "Aia a hala na makahiki elima, alaila no e mihi au a e huli i ka pono." Make e aku no nae kela--aole i pau na makahiki elima ana i manao ai e hoolealea iaia iho. Pela no ka pane ana o kekahi haumana, "Aia a hala na makahiki elima." A ninauia aku kekahi haumana o ka papa, pane mai kela, "Aia a lilo au i kanaka makua." Ninauia hoi kekahi kaikamahine uuku, "Ahea la oe e huli i ka pono?'' Pane ae kela, "Aia a ike au i ka hewa, alaila no e huli i ka pono." Kamahao no ka pane ana o kahi kaikamahine uuku, "Aia a ike au i ka hewa, alaila e huli ka pono." Ina pela kakou a pau e hana ai, me ke kali ole no na la a me na makahiki o keia manawa aku, aka, i ka ike ana i ka hewa, alaila e huli koke i ka pono, e ola auanei kakou.

HAPE-NU-IA.
[LEO:--The Gospel Ship.]

1. He la maikai a oli,
Oli, oli,
He la maikai a oli,
No ka makahiki hou.
E hui mai a oli,
Oli, oli,
E hui mai a oli,
E na hoa nei a pau.
CHO.--Hape, hape-nu-ia,
Me ia pu ke mele nani,
Hape hape-nu-ia,
Hape-nu-ia no kakou.
2. He makahiki luhi.
Luhi, luhi,
He makahiki luhi
Ka i hala iho nei.
Ma keia la e maha,
Maha, maha,
Ma keia la e maha,
A e oli pomaikai.
CHO.--Hape, hape-nu-ia, &c.
3. E hui mai na kumu,
Kumu, kumu,
E hui mai na kumu,
Me na keiki kula pu.
Ma keia la e mele,
Mele, mele,
Ma keia la e mele
A e hoomaikai kakou.
CHO.--Hape, hape-nu-ia, &c.
4. E hui na makua,
Hui, hui,
E hui na makua
Me na keiki makamae.
Hauoli a memele,
Mele, mele,
Hauoli a memele,
I ka Haku e ola'i.
CHO.--Hape, hape-nu-ia,
Me ia pu ke mele nani,
Hape, hape-nu-ia,
Hape-nu-ia no kakou.
WAIKOLOA.

KA HOA MARE AIA.

                E imi ana kekahi kanaka haipule i wahine mare nana, a nana aku oia ma ka helehelena maikai o kekahi wahine hoomaloka. Punihei aku kona naau i ka hinuhinu a me ka nani o waho, a lawe iaia i wahine nana. A hiki aku i ka la Sabati, olelo ua wahine nei i kana kane, "He makehewa kou hele ana i ka pule e hoolohe i ka hai-olelo; ua like no kou ike i ka Baibala me ko ke kahunapule. Ua lawa no ia oe ka heluhelu Baibala ma ka hale nei. E noho pu kaua, he luhi wale ka hele i ka pule." A noho pu no laua.
                I ka wa i hoomakaukau aku keia no ka pule ohana, olelo iho kela, "Ua ike no oe i na mea o loko o ka Baibala; he makehewa ka heluhelu hou aku, ua paanaau no ia oe; na ko lunaikehala e alakai aku ia oe; a ua lawa no ia oe ka pule mehameha." Me ia mau wahi olelo i hoohiolo iho ai oia i ke kuahu maikai o ka pule ohana.
                Hoomakakiu aku keia wahine, a ike i kana kane ua hoi i kahi keena mehameha e pule ai, hele aku keia a ma ka ipuka kikeke aku. Puoho ae kela me ka manao he mea pilikia keia, ke kikekeia mai nei, alaila kamakamailio aku ka wahine a loihi. Pela kana hana pinepine ana a pio