Ke Alaula, Volume II, Number 11, 1 February 1868 — Page 41

Page PDF (446.10 KB)

KE ALAULA.
BUKE II. HONOLULU, FEBERUARI, 1868. HELU 11.

 

KELEKE KALINA.
(GRACE DARLING.)

                E waiho ana ma ka aoao hikina akau o Enelani he mau mokupuni liilii i kapaia na Mokupuni Pane (Farne.) He aa wale no keia mau wahi puu pohaku, me ke kau wahi nahelehele uuku i ulu kumimi ma na wahi awawa. Aole kanaka, aole he holoholona i noho ma ia mau puu pohaku panoa, koe o na manu o ke kai wale no.
                He nui na moku holo pili aina i ili a nahaha maluna o keia mau mokupuni liilii, a ua loheia ke kani ana o ka pu kuniahi kani minute o ka moku nui i ili ma ia wahi ino, a me ka leo kahea a na luina i loohia i ka poino.
                He kanakolu makahiki i hala iho nei, oia ka makahiki 1838, i ka malama o Sepetemaba, e holo ae ana kekahi moku ahi mai Hulu (Hull), kekahi awa o Enelani i ke awa o Kunede (Dundee), ma Sekokia, a ili oia i ka hora 4 o ka po maluna o ke kohola o kekahi o keia mau mokupuni liilii. He kanaha ka nui o na ohua maluna o keia moku me na luina kekahi, a he nui hoi ka waiwai i hooiliia maluna.
                I ka nahaha ana o ka moku, lilo aku ka nui o na kanaka a me na ohua i ke kai a make wale, koe eiwa kanaka i paa iho i kekahi apana nui o ka moku. I ke ao ana ae, ike aku ke kiai o ka hale kiai kau kukui i keia poe kanaka eiwa e paa ana i ka apana i koe o ka moku ahi i ili, hookahi paha mile mai ka hale kiai aku.
                Hookahi wale no ohana i noho ma ia hale kiai, oia o Kalina (Darling) a me kona ohana. Ehaeha loa ko lakou naau i ka ike ana'ku i kela mau kanaka eiwa e paa ana i ka apana moku, no ka mea ua maopopo e make ana no lakou ke ole hele kekahi e kokua. Aole hoi he mea e ae ma ia wahi, o keia ohana hookahi o ke kahu o ka hale kiai kau kukui wale no.
                Nana aku ke kiai i ka nui o ka nalu a me ka ikaika o ka makani, me ka olelo iho, "aole no he hiki ia'u ke holo aku io lakou la." Koi ikaika mai kekahi o kona mau kaikamahine e holo lakou e kokua aku i ka poe i pilikia. I aku oia i kona makuakane, "O kaua no ke holo aku ma ka waapa." Mamuli o ka paipai ana o keia kaikamahine, ae oia, a hoolana aku i kona waapa. Lele pu aku ke kaikamahine iloko o ka waapa, lalau i ke kuau hoe, a hoe pu aku laua iwaena o na nalu nui a me na ale kupikipiki-o. Ma ka ikaika o ko laua mau lima, a me ke koa maoli o ka naau, ua hiki aku laua i kahi apana moku i ili, a ua hoopakele laua ia mau kanaka a pau. A ike aku keia mau kanaka i keia kaikamahine opiopio i hoopakele ia lakou i ka make, piha ko lakou naau i ke ke kahaha a me ka hoomaikai iaia.
                Ke ike aku la kakou i keia kaikamahine ma ke kii e hoe pu ana me kona makuakane ma kahi waapa uuku, e hookele ana iwaena o ka ino loa. Ke hai la ka nalu maluna o laua; hoe aku no laua me ka wiwo ole.
                A hiki aku ia poe i hoopakeleia ma ko lakou aina o Enelani, hookaulana aku lakou i keia hana kamahao a Keleke Kalina, ke kaikamahine o ka hale kiai, a kaulana loa iho la kona inoa. Makemake loa kanaka e ike aku iaia, a ua holo kekahi poe e ike iaia ma kona home ehu kai. Ua kokua pualu kekahi poe ma Ladana i dala makana nona, i mea e hoike ai i ko lakou aloha a me ka mahalo iaia.
                Makemake na kahu hooponopono o kekahi hale keaka ma Ladana e hoolimalima iaia e hele mai e hoikeike iaia iho iloko o kona wahi waapa ma ko lakou hale keaka; aka, hoole no kela, no ka mea he haahaa kona manao aole hoi i makemake e hookaulana iaia iho. He mau makahiki eha mahope mai, make aku keia kaikamahine opiopio.
                E mau ana no ke kaulana maikai o ka inoa o Keleke Kalina, ke kaikamahine haahaa o ka hale kiai kau kukui; a e hoomanao pu ia kona inoa, me na inoa o ka poe kaulana o keia ao i haalele i ko lakou pono iho, a me ko lakou ola iho e hoopomaikai a e hoola aku ia hai.

HE OLA NO NA KANAKA A PAU.

                Ma kapa o ka muliwai "i hoohaule ai kona mau wai kahe i ke kulanakauhale o ke Akua," ke ku mau nei Iesu, e hea ana e like me ka hea ana i ka wa kahiko: "ea! na mea a pau e makewai, e hele mai oukou i na wai, a o ka mea kala ole, e hele mai hoi oukou, e kuai no, a e ai iho; oia e hele mai, e kuai i ka waina, a me ka waiu, me ke kala ole, a me ke kumukuai ole." "Ke olelo nei ka Uhane a me ka wahine mare. E hele mai. A o ka mea makewai la, e hele mai ia; a o ka mea makemake, e lawe wale i ka wai o ke ola." A ke kahe mau nei na wai o ua muliwai la, he hohonu a he laula. E hiki no i na mea a pau e inu i ka wai o ke ola; aole no hoi e inu wale no, aka, e like me Nuamana, ka lepera no Suria, e hiki no ke "auau oe a e maemae."
L. L. N.

APOPO.

                Oia no ka la e imi ai ke kanaka molowa i hana nona; oia ka la e haalele ai ke kanaka lapuwale i ka hana apiki ana; oia ka la e mihi ai ke kanaka hewa a e hui i ka pono; oia no ka la apopo. A hea la e loaa aku ai ia la? Nani ke kuhihewa a me ka poho o ka poe hoopanee.