Ke Alaula, Volume III, Number 6, 1 September 1868 — Page 23
KE ALAULA. 23
a'u i ike ai. Aia no ke keiki e moe ana ma ka poli o kona makuakane, me na maka alohilohi loa i ka nui o kona olioli. E paa ana ka makuahine i kona lima me ka uwe nui ana. Komo mai ka malamalama o ka la i kokoke i napoo, a hoomalamalama ae la iloko loa o ka rumi; a kani maikai mai la ka manu kaneri me kana mele nani. A ike powehiwehi mai la oia ia'u no ka mea, e make ana ia, olelo mai la ia, " Aole au maka'u i ka make i keia wa, e kuu kumu aloha; o Iesu ka mea nana i kokua i ka poe i make no kona inoa, oia no ia me a'u nei, a nana no e hoomalamalama nei ia'u." Honi aku la au i kona lae, aole nae pane aku.
"E himeni mai, kuu makuakane," wahi ana, "e himeni, He punawai i weheia'i, Ke koko o Iesu."
Hoao ae la ka makuakane e himeni, aole nae hiki, aka hoomak ae la ka makuahine. Pau aku la ka pauku mua ia ia, a na ka makuakane i alakai ma ka pauku elua. A pau ae la ua himeni la ia laua, nana liuliu ae la i ka maka o ka laua keiki; ua hala. Ua hala i ka lani e hui pu me na anela i ko lakou mele nani ana ia Iesu.
Ma ka papa mabala e ku ana ma kahi i kanu ia kona kupapau e kau ana keia olelo.
"Aole i nalowale, aka, ua hala e mamua."
E na pokii, he makau anei ia oukou i ka make? Ua like anei ke komo ana i ke ao pau ole me ke komo ana i ka hale ano e i ka po, me ke kukui ole? Ou hele, e like me Ioane la, io Iesu la; nana no e hoomalamalama mai. Ina oia pu me kakou aole no e pouli loa ana na ilina, he wahi paku lahilahi e pale ana i ka ipuka o ke kulanakauhale laa, kahi i komo ole ka malamalama o ka mahina me ka la; no ka mea, o ke Akua no ka mea hoomalamalama i ua kulanakauhale la, a na ke Keikihipa e hoomalamalama aku." L. L. N.
NO KE KALA ANA I KA HALA.
"E aloha auanei, e Kupuna," wahi a Kanale opio, "E hele ana au i ka mahiai maanei aku nei la, a aole paha au e hoi mai a kela la aku."
"E hele pu aku no o Iehova me oe, e kuu keiki." wahi a kahi luahine kupuna ona ia ia, "aka mamua o kou hele ana, ua makemake au e ike ina ua hooponopono oe i kela hihia ou me Mahoe.
"Ua hoohiki iho no au, aole e launa hou aku me ia, aohe a'u mea i koe e hana hou aku ai au ia ia. Ua hana ino loa mai kela kanaka ia'u, aole no hoi o'u makemake e hana ino aku ia ia, aka aole o'u makemake e launa hou aku me ia."
"Ua kala aku anei oe ia ia?"
"Aole no o'u manao e hana aku i kekahi hewa ia ia."
"Ua kala aku anei oe ia ia?"
"Aole no ia i noi mai ia'u e kala aku iaia. Ua olelo mai o Kristo, 'Ina e olelo mai kou hoahanau, ke mihi nei au, e kala aku oe ia ia.' Aole no oia i mihi mai i kona hewa."
"E hoomanao i ka ka Haku i olelo ai, wahi a ke kupunawahine. I ko oukou ku ana e pule, e kala, ina ua lawehala kekahi i kau, no ka mea, ina aole oukou e kala aku i na hala o ka poe i hana hewa mai ia oukou, aole no hoi e kala mai ko oukou Makui iloko o ka lani i ko oukou hewa. Ua ae ia kakou e noi aku i ke kala ana i ko kakou mau hewa, a me ke hai pu no hoi, 'E kala mai i ka makou lawehala ana, me makou e kala aku nei i ka poe i lawehala mai i ka makou.' Aohe pono ia kakou e noho i hookahi la me ke kala ole ia o ko kakou hewa. Ina e kalaia ko kakou mau hewa alaila, he pono ia kakou ke kala aku i ko hai hewa."
O kekahi haawina e pono ke ao ia i na keiki ma na kula, a ma ke kauwahi e ae paha, oia hoi ke kala ana aku i na hala, a o ka hana maikai aku i ka poe i hana ino mai ia kakou.
Ia wa hele aku la o Kanale i ka mahiai, ua hana oia a po ia la, a ua ano poina ka laua kamailo ana me kona kupuna wahine. A i ka po ana iho, moe iho la oia, noonoo iho la oia no na hana ino a pau a Mahoe ia ia, a piha loa iho la oia i ka huhu, a noonoo iho la oia no ka olelo ana mai a kona Haku ia ia, "Ina aole ae e kala i ko hai hewa, aole no hoi kou Makua i ka lani e kala mai i kou hewa." Noonoo iho a oia, mai pono loa, ina i kala aku nei au i ko Mahoe hewa, aka aole au i kala aku nei, ua hoao no, aka, aole i hiki. Alaila waiho aku la oia i keia mau mea a pau maluna o kona Hoola, a nonoi aku la i loaa ia ia ka manao e kala aku, a ua loaa no.
Nolaila ina e halawai oe me kekahi pilikia, a hihia paha, a ina he nui a he uuku paha, me kekahi o kou poe hoa paani, alaila e hoomaka koke ia wa e noonoo i loaa ka manao kala aku, i kala ia kou mau hewa, a i hoomaemaeia ko'u naau.
MAKAU WALE.
"Auwe! Auwe! Make au la!" Pela i hooho ai o Keoni me ka leo nui, i kona ike ana he wahi lana e moe ana ma kapa alanui. "Heaha la kou mea e maka'u loa ai ia wahi lana, holoholona liilii loa. Malie paha ua piha kona opu i na peelua a me na mu ai i na hua, o na laau, a ke moe nei kela ma kapa alanui e olala ai i ka la."
Pela mau kekahi mau keiki. Maka'u wale i na mea liilii loa. Ina e ike aku i kekahi moo, he moo kaula paha, he peelua, he lanalana paha, o ka hooho leo nui mai no ia. He maka'u loa no i na wahi holoholona, a me na mea kolo liilii loa. Ina e hele i ke kula, he maka'u i ka bipi; ina i ke kulanakauhale, he maka'u i na ilio liilii nahu ole i ka aoa mai. Holo mai kahi ilio a aloha mai me kona wahi leo kani, "wau, wau, wau," o ka uwe leo nui no ia o keia wahi keiki a haalulu loa, a holo aku kahi ilio ma kahi e me ke kahaha o kona naau i ka uwe wale o kahi keiki i kona pane leo aloha aku.
Komo keia wahi keiki maka'u wale iloko o ka hale, a loaa no i na mea e maka'u ai malaila. Hoopuka mai kahi iole i kona nuku e makaikai iki mawaho o kona wahi puka poo, o ka pioloke nui no ia o keia keiki naaupo.
Ike au i ka hele ana ae o kekahi lanalana ma ka papa hele, holo nui kekahi kaikamahine i kahi e me ka uwe nui. Pane mai kona kaikuaana, "E Kete, heaha la kou mea e puoho ai. I iho paha kahi lanalana, 'he mea nui ke keiki, he uuku loa kuu kino. He mama loa ia i ka holo me kona mau wawae elua, ina hoi e pa iho kona wawae maluna o kuu kino o ka pepe loa no ia. Aole ou wahi mea e pakele aku ai iaia, ke hana ino mai kela ia'u, aka, he maka'u loa hoi kela ia'u, e holo nei i kahi e.' Aka iki paha kahi lanalana i kona ike i kou holo wale, hohe wale imua ona."
NO NA AO.
E na kamalii, ua nana mau no anei oukou i na ao, a ua ike oukou i ka nui o na ano ao. I kekahi wa, ua like loa lakou me na hau keokeo e lele ana ma na aouli; i kekahi wa, ua like me ka piko o na puu ma kahi mamao aku; i kekahi wa, ua like me he mau pele ulaula puka makani la i kauia ae ma na puka makani o ka lani, i kekahi wa, ma ke ahiahi me he mau alapii gula 'la e alakai ana i kahi o ke Akua, i kekahi wa, he mau ao polohiwa ke ike ia aku, a i kekahi wa, hapa-upa-u mai la, a hooluolu mai la ia kakou ma ke kuaua o ke kau, a i kekahi wa, ua pale aku i na kukuna wela o ka la.
Ua hoikeike pinepine loa mai ke Akua i ka poe Iseraela maloko o na ao. I ko lakou wa e holo aku ai mai Aigupita aku, aole lakou i ike i ke ala e hele ai, aka, alakai aku la ke Akua ia lakou me ke ao. Aia a ma kahi a ke ao e ku ai, alaila, malaila no hoi lakou e ku ai, aia hoi a hele ke ao, alaila hahai aku lakou. Maloko no hoi o ke ao ma ka Mauna o Sinai i haawi mai ai oia i na Kanawai, a i ko lakou kukulu ana i luakini no ke Akua ma Ierusalema, ua piha kona wahi i ke ao.
Ke hoomanao nei no auanei oukou, i ka wa o Petero, Iakoba, a me Ioane, me Iesu ma ka mauna, i ka uhi ana mai o kekahi ao ia lakou, a kamailio mai ai ke Akua maloko mai o ke ao, a olelo mai ai ia lakou o Iesu kana Keiki hiwahiwa, a he pono ia lakou ke hoolohe a ke manao i kana mau mea e olelo mai ai. A i ko Iesu haalele ana ia lakou, a e hoi ana i kona Makua, oiai ua pau kana hana a ka Makua i haawi mai ai ia ia e hana ma ka honua, na ke ao i lawe aku ia ia mai o lakou aku.
Nolaila, ua pau ae la ka na ao hoolauna ana ia kakou me ke Akua. Aka, ke manao nei no auanei oukou i ko kakou wa i kamailio ai i ka hua olelo ao? Aohe kakou e olelo, e he ao o ka olioli, aka he ao e ke kaumaha, no ka mea, o na ao he poluluhi a he uliuli. Ma ka lani aohe ao, aohe mea nana e hoopoluluhi ma ka lani, no ka mea, aohe hewa malaila. O ka lani, wahi a ka Baibala, "Aole pono ka la ma ia kulanakauhale, aole hoi ka mahina, i mea e malamalama ai maloko; no ka mea, ua hoomalamalama mai ka nani o ke Akua ia wahi, a o ke Keikihipa, oia kona malamalama."
Aole mea hookahi e hunaia mai kona malamalama mai.