Ke Alaula, Volume III, Number 7, 1 October 1868 — Page 26

Page PDF (983.66 KB)

26 KE ALAULA.

 

KA HAIOLELO NO NA PAKE.

                Ua hoomaka iho nei o Mr. S. P. Ahiona i kana hana ao i kona lahui Pake e noho nei iwaena o kakou ma na mea pili i ke Akua. Malalo o ka hooponopono ana o ka Papa Hawaii kana hana i hoomaka iho nei. Ua hoopau aku oia i na waiwai o kona hale kuai, a ua hele aku oia ma na mahi ko o Maui e lawaia kanaka ai. E holo aku ana oia i Hawaii, a e kaahele aku paha i na wahi a pau o Hawaii nei, kahi e noho akoakoa ai na Pake.
                E haawi aku auanei na Kahu Ekalesia a me na hoahanau a pau ma kahi ana e hele aku ai, i ka lima akau o ke aloha.

NA BIPI WAIU.

                Pomaikai na keiki i keia holoholona maikai i haawi oluolu mai i kona waiu i ai na kakou. Hele kela i ke kula e ai ai i na lau nahele a me ka mauu, a ahiahi hoi mai, ua piha kona u i ka waiu momona, he ai kupono no ka poe ai waiu.
                Mahea ka ai e ae e like me keia ka maikai a me ka momona.
                Ma Maikonisia, ma ka Pae Aina o Apaiana a me Ebona, na aina i noho ole ia e ka bipi, ike makou i ka hana ia o ka waiu noloko mai o ka hua niu. Lawe ia ka niu ua oo, aole nae i maloo loa ka wai oloko, wawahi aku a malama ka wai oloko ma ke bola. O ka io o loko, wauwau ia a makalii, alaila, ninini ia ka wai maluna o ka niu i wauwau ia, iloko o ka lole nahenahe, a puka ae he wai keokeo, e like ana me ka waiu i ka nana'ku, a he mea momona hoi.
                Manomano na mea ono a ke Akua i hana ai ma kela aina keia aina, aka o ka oi paha o ka ai kupono i na keiki a me na kanaka makua, oia no ka waiu bipi.

E KOKUA IA'U, E ALOHA IA'U, E HOOLA IA'U.

                He mau mea hou ano nui mai a Rev. Numana Holo mai, oiai oia e pii ana ma na mauna o Kamabalana.
                I kekahi po mamua ae, ua moe au ma ka hale o kekahi kanaka mahiai, a ia la ae, hele aku la ma ko'u ala, a ia'u e aneane aku ana e hiki pono i luna pono o ka Mauna, lohe aku la au he wahi leo no ke kau wahi keiki hipa uuku, ua uwe mai oia me he mea la, aohe au i lohe i ke keiki hina uuku i pilikia e uwe ana e like me keia wahi hipa e uwe akena ana, a ekeeke no hoi, a me he mea la e olelo maoli mai ana no e like me ke kamailio maoli ana. "E kokua ia'u, E aloha mai ia'u, E hoola ia'u." Hele mai la ua wahi hipa nei a hiki ma ko'u wahi e noho ana, maluna o ka mauu, ike iho la au ua pololi loa. Ku iho la ua wahi hipa nei, ua pau na wahi hulu i ka helelei. Ku mai la a nana pono mai la ia'u, a neenee loa mai la a pili pu ko maua mau papalina, a e alala ana no. 'E kokua ia'u. E aloha ia'u. E hoola ia'u.' Me he mea la, pela kana olelo mai ia'u. Lalau aku la au i ua wahi hipa nei a hii ae la. Manao iho la au, ua haalele ia la e kahi makuahine; ike aku la au i kekahi hipa e ku mai ana, malia paha o ka makuahine ia. Lawe aku la au i ua wahi hipa nei a hookuu pu aku la me ua hipa nei, aka hele aku la kela a holo hou mai la ua wahi hipa nei ma ko'u wahi e ku ana, me ka alala mau no. A lawe aku la au i ua wahi hipa keiki nei i kekahi hipa e ae e ku kokoke mai ana no, a hookuu aku la ia ia ma kahi e ulu ana ka palapalai, i ole ai e holo hou mai na ko'u wahi. Pee iho la au me kuu manao, e huli aku ana la ua wahi keiki hipa nei i kona makuahine, aka holo aku la ua hipa nui nei, a ku iho la ua wahi hipa nei iwaena konu o ka nenelu o ka palapalai, e uwe ana no, 'E kokua mai ia'u, E aloha mai ia'u, E hoola mai ia'u.' Alaila haliu hou aku la au a kii hou aku la ia ia, olelo iho la au ia'u iho, aole pono ia'u e lawe pu i keia hipa, no ka mea, he loihi ke ala e hiki hou ai i kekahi hale hou. Manao iho la au, malia paha o halawai aku au me ke kahu hipa, aole paha kela e huli mai, a e manaoio mai i ka'u e olelo aku ai, he hipa keia i haaleleia, aole mea nana e malama, a nolaila au i lawe mai nei i keia. A aole no hoi he pono ia'u ke waiho wale ia ia pela a make. Ua hooikaika mai oia ia'u e kokua aku ia ia, a e kani mau no auanei kana alala ana ma ko'u mau pepeiao. Noho iho la au me ia, e noonoo ana i ka'u mea pono e hana ai.
                Ia'u e nanea ana, ike poliuliu aku la au i kekahi mea e naue hele mai ana ma ka aoao o ka mauna, a aole i liuliu iho, ike aku la au i ua mea la, he kanaka, a ia wa no, kokoke iki mai ana kela, a aole no i liuliu iho ike pono loa aku la au o kuu hoa aloha no ka, a hiki kela, haawi mai la he mau palapala na'u, a hoike aku la no hoi au i ua wahi hipa keiki nei: Olelo mai la kela. I kekahi wa, ana a nele ke kula i ka mauu, alaila haalele no na makuahine i ka lakou mau keiki. Ka, mai make maoli keia wahi hipa! Ua ike no au i ka mea nana keia hipa. Na'u ia e pikale aku me kahi waiu, alaila e pau ana no kona pilikia. Mai make maoli keia wahi hipa, ina aole i loaa iho nei ia oe. Lalau iho la ua kanaka nei i ua wahi hina la a hookomo ae la i ke poo malalo o kona poee, a pau iho la kona uwe ana. O ua kanaka nei hoi, he kanaka nui, eono kapuai ke kiekie, iho aku la ilalo o ka mauna me ua wahi hipa nei.
                "Owai la o oukou, e na keiki ke manao ae i ko Kristo aloha. E hanai no oia i ka poe hipa me he kahu hipa la, e hoouluulu no oia i na hipa keiki liilii, a hii ia lakou ma kona lima, a e lawe ia lakou ma kona poli? Noonoo iho la au no'u, ke kanaka i hewa a haule no ka loaa ana ia'u, a no ke komo hia ana mai iloko o'u, o ke aloha no keia wahi hipa uuku i pololi a i haalele ia hoi e ka makuahine, aole e hiki ia'u ke haalele ia ia e pilikia, oiai hoi ua hele maoli mai no hoi oia a ua noi mai ia'u e kokua aku ia ia. Pela no o Iesu ka Punawai, ka hoola o ka poe i palupalu, ina he wahi hipa keiki pilikia, hipa auwana ua hoeha ia, e kukulu ana ke koko, a e make ana paha, e hele io na la, a e noi aku. "E Iesu, E kokua ia'u, E aloha ia'u, a e hoola ia'u, a i ole ea, e make auanei au." E kipaku mai auanei oia ia mea hewa? Aole Ioa oia e hana pela.
                A liuliu iki, a hala kekahi manawa ma ia hope iho, e hele ana au ma kahi o ke kanaka nana i lawe i ua wahi hipa nei, kuu hoa aloha hoi, ninau aku la au i ua hoa nei. Pehea iho nei ua wahi hipa nei a kaua? 'Ea, ei ae no,' wahi ana, 'oia hookahi no ka hipa oi o ka momona a me ka ikaika iwaena o ka poe hipa holookoa, ua pale kona loa kela.' A pehea la ka pinepine o ka poe hewa, poe ona e pua-na hele ana, ina –lakou e hele aku io Iesu la ke Kahuhipa maikai, a ua hoolilo ia poe lala io no ko ke Akua ekalesia! E kokua e ke Akua, i lilo ai kekahi poe o ia ano awaawa i keia mau la i mau lala no kou ekalesia.

KA HANA A KA RAMA.

                I kekahi mau makahiki mamua aku nei, e noho ana ma kekahi o na ahupuaa o ka Moku aina o Nu Ioka, he kanaka noho malie i mahalo ia e kona mau hoalauna. Ua hoowalewale ia keia kanaka a koino i kekahi hale kuai rama a inu a ona. Hoi aku kela i kona hale, a iloko o ka pupele ana o ka ona, pepehi oia i kana wahine mare a make loa. Iloko no o ia ona ana, hopu ia oia e na makai a hali ia aku i ka halepaahao; hoopaa ia ilaila ia po a ao. Ala mai kela i ke kakahiaka, ua pau ka ona. Nana kela i ka paia a me na ipuka hao o ke keena kahi ana i hoopaa ia'i, a ninau mai kela; "He halepaahao anei keia?"
                "Ae mai kekahi, ae, he hale paahao keia."
                Ninau hou mai kela me ka haohao, 'Heaha ko'u mea i hoonohoia mai ai maanei?"
                Pane mai "No ka pepehi kanaka?"
                Ninau hou mai kela me ka pihoihoi loa.
                "Ua lohe anei ka'u wahine i keia hana a'u?"
                Pane hou ia mai, "O kau wahine no kau mea i pepehi ai"
                I kona lohe ana i keia olelo, pouli mai kona ike a haule iho la oia ilalo.
                Eia hoi keia, o ka makai nana i hopu i keia kanaka i pepehi i kana wahine, oia no ka mea i kuai mai me ia i ka rama e opa ai, a pupule ai oia. O ka Lunakanawai i hoopuka ka palapala hopu, oia no kekahi o ka poe i haawi ka palapala ae kuni rama; a o ka Makai Nui nana i li i keia lawe ala, he hale kuai rama a he hale maika no hoi kona.
                Pela anei ma Hawaii nei? O kekahi anei o ka poe i hoonoho a e kau kanawai, a e hooko kanawai, o lakou anei kekahi o ka poe kuai rama? Aole anei keia he pepehi kanaka?

EHIA LA AKUA?

                Ua ao pono kekahi Makuahine haipule i kana wahi keiki no ko ke Akua ano a me kona mana! Ninau aku kekahi iaia, "Ehia la Akua? Pane mai ke keiki liilii, "Hookahi no." Ninau mai kona kaikuahine, "A pehea la e ike ai oe, hookahi wale no Akua?" Pane koke mai kela, "No ka mea, aole wahi i koe e noho aku ai na Akua e ae, Ua piha na wahi a pau ia ia." E hoomanao oukou i keia pane ana a ke keiki naauao, e ka poe naaupo e hoonohonoho akua nei.

                O ka hoopaa koke ana i ka nahae uuku o kou lole, oia no ka mea e nui ole aku ai ka humuhumu ana mahope aku o ka nahae nui ana'e.