Ke Alaula, Volume III, Number 9, 1 December 1868 — Page 35

Page PDF (997.41 KB)

KE ALAULA. 35

 

NA OLAI MA AMERIKA HEMA.

                He weliweli launa ole ke olai ma Peru, a me Ekuakora i ka la 13 o Augate. Ua hoohiolo ia na kulanakauhale he nui, a he kai hoee ma na kapa kahakai o ia mau aina.
                He nui na kanaka i make i na hale i hoohiolo ia, a me ka lilo o kekahi poe i ke kai, mimiki. He 40,000 ka nui o na kanaka i manaoia ua make ma ke ia mau mea elua, o ke olai a me ke kai hoee.
                He moku ahi manuwa Amerika kekahi e ku ana i kekahi awa o Peru, a loaa i ke kai hoee a make ka moku a me na mea a pau oluna. Pela hoi kekahi mau moku e ae no; ua nahaha kekahi a pakele kekahi.
                Oia kai hoee ka i holo mai iloko o na hora he umikumamalua a hiki i Hawaii nei ia po no. Oia ke kai hoee i ike ia e komo ana i na ipuka hale o Kakaako a me Ulakoheo, i ka la 14 o Augake.
                Ia ia no, ua ike ia ka pii ana o ke kai ma na aekai o Auseterelia, o Kina, a me Iapana.

HE MOKU I NELE I NA MEA E KAUMAHA PONO AI KA HOLO ANA.

                Aole i loihi ka manawa i hala iho nei, e holo ana kekahi moku mahu maikai, he maikai a konane ua la 'la i holo ai. No ka manao he kokoke wale no kahi e hookelekele aku ai, malaila ua holo me ka nele i na mea e kaumaha pono ai ka holo ana, i ole e kualana ka moku, a kahulihuli ka holo ana. Aka o keia wa a ua moku nei e holo nei, aia no i na malama ino, oia hoi ka hooilo, ua kau uuku ia na pea, aole no hoi he ino i hoomaopopoia e hiki mai la.
                O kekahi opio, he pilikana hoi nona ke Kapena o ua moku nei, o ka mea makemake loa noia o ka holo ana ma ka moana, a ua loaa no ia ia ka ae ia mai e holo pu me ke Kapena.
                Holo aku la ua moku nei a hala kekahi mau hora me ka alaneo, he kakae wale no kela, aka, ia lakou i hookaa ae ai ma kekahi lae, nou mai la ka ino nui, a loaa mai la ua moku nei, hakihaki iho la na kia ma ke kui ana, a eia iloko o na ale ia e auku nei, a e paia lewa ia nei ua moku nei.
                Ea! lelele ae la ka oili, e pana ana ka puuwai no ka pono o na makua, oiai no ko laua ae ana i keia holo ana i ili mai ai keia pilikia maluna o keia keiki e ku ana ma ka haalulu. He nui na la i hala ia lakou maluna o ua moku nei, aohe nae i hiki aku kekahi mau olelo hoike i na mea hou mai luna kau o ka moku, na ike ia, a ua nui ka hooikaika ana e pakele i ka ino, aka ua poho wale.
                Ma ia hone mai, hiki mai ana ka lono no ka hoopakele ia ana o ka poe i pilikia ia ka ino, mai ke kae mai o ka make.
                Nolaila e makaala, e na keiki, o kau auanei oukou ma kekahi moku nele i na mea e kaumaha pono ai ka holo ana, o kahuli auanei, o hoomaka auanei i ka hana i kekahi mea i hoao mua ole ia a ike ia ka pono, no ka mea, o ke aloha ia mai e ke Akua, oia no ka mea e kaumaha pono ai, a pilikia ole ai ka holoholo moku ana ma keia ao makani ino, a me na puahiohio, a me na kikio makani.
                E makaala hoi e na makua, no ka ae ana aku i na mea e pilikia ai na uhane, no ke koi ikaika aku o ke keiki, o holo aku me ke kaohi ana e "ike i ka honua," a i ole paha, ua hana i kekahi hana i kupono ole ka uku imua o Iehova.
                E makaala oe e ka mea hewa! no ka holo ana i hookahi hora, me kahi kanaenae ole nae i ke Akua, a me ke aloha ole iloko o kou puuwai ia ia. O hiki koke mai ka ino, a malia o pa mai ua ino nei maluna o ua moku makamae nei i nele i na kua-hao e kaumaha pono ai, a i ole hoi e kualana, a panana wale no ka holo ana e pahua hele ai, a o ka ili no ka hope a nahaha, a palemo ilalo o ka hohonu o ka moana. "Iloko o ka poluluhi o ka po mau loa."

O SIMEONA, KA MONEKA I NOHO MALUNA O KE KIA POHAKU.

                Ua hanau ia o Simeona i ka makahiki o ka Haku 392. He ano pupule ia i kona aoao hoomana. Manao kuhihewa oia e like me kekahi poe eae o ia kau, a o keia kau hoi, he mea oluolu i ke Akua ke haalele ke kanaka i na pono kino a pau, a e hoomeha iaia iho, a noho kaawale loa aku mai kona pili-kana a pau. Hele kekahi mau moneka a noho iloko o na ana, a noho kekahi ma na wao akua, ma kahi papupu hale. Noho mehameha a nui na makahiki a pau ke ola. Manao iho keia poe he alana keia hana hoeha i ke kino, e oluolu ai ke Akua.
                Penei hoi ka Simeona Silite hana hoomainoino i kona kino iho, me ka manao o ka hoopilikia ana i ke kino, oia no ko ke Akua mea e oluolu ai.
                Kukulu oia he kia pohaku, eiwa kapuai ke kiekie, a maluna olaila kona wahi e noho paa ai, i ke ao a i ka po. No kona manao paha, ina he kiekie aku i ka lani kona wahi e noho ai, e oi aku ka pono o ia noho ana, nolaila kukulu hou oia he kia, he kanaiwa kapuai ke kiekie, a maluna olaila oia i noho paa ai. Na hai i malama mai i ai nona. Manao kekahi lehulehu poe kuhihewa, he kanaka hemolele loa keia, i kona hoomanawanui ana i ka mea o keia noho ana oia hookahi maluna o kona kia.
                He kanahakumamahiku makahiki o kona noho hoino iaia iho maluna o na kia pohaku, a make aku oia maluna o kona kia. Kii aku na kahuna pule i kona kino a hookuukuu iho mailuna o ke kia, a lawe ia e na koa he eono tausani i Anetioka, a kanu ia me ka hanohano loa; me he hoolewa alii la. Ua akaka ka naaupo o na kanaka o ia kau, i kuhihewa, he hana ia e hemolele loa ai ke kanaka a mahalo nui aku iaia.
                Nani wale ka lalau ana o kanaka ke haalele lakou i ka ke Akua olelo a hahai mamuli o ka pouli e noho la maloko o ka Adamu kahiko. E laa o na haumana a Kaona, i kipi mai nei ma Kona Hawaii. Aole o ko lakou hoopaa ana i ka ke Akua olelo ko lakou mea e pilikia ai, aka no ka haalele i ua olelo maikai la, a lakou e hiipoi la ma na lima, a hahai mamuli o na olelo wahahee o ko lakou alakai ke kaula hoopunipuni. He mau olelo kana e kue maoli ana i ka ke Akua olelo. E like la hoi me ka hana a Simeona, e hoino ai a hoomaunauna i ke ola a ke Akua i haawi mai ai iaia.
                Ua like hoi ia kuhihewa o Simeona me ko ka poe Moneka o ka hoomana pope e noho mai nei ma na aina i uhi ia i ko Roma hewa. E like la hoi me na Nuna, oia na Virigine e noho mai nei ma na aina pope, a ma Honolulu nei hoi. He noho akoakoa nae ko lakou nei, he poe wahine i hoomehameha ia, aole e mare i ke kane, aole e hapai i na hana mawaho, he noho pukui no i ka hale, a i ka papale, aole e hele iki iwaho a hiki i ko lakou la e make ai. Nani wale ke kuhihewa o ke kapae ana i na pono o keia ao nani a ke Akua i hana ai, a keia poe haumana hahai ia Simeona noho kia.

KE KEAKA LIO.

                Ua ike na mea a pau e noho an ama ke kaona i keia mea hoowalewale i na kanaka u-i a me na keiki. Kukulu ia he hale lole nui, oia hoi he hale-lewa. Hookani ia ka pahu kani, a me na ohe. Ikeia na lio nani, a me na kanaka i kahiko ia i na kapa hanohano. Lilo aku ilaila na hapaha, na hapalua, a me na dala he nui wale. Na loaa i manao ia no ka mahine hou, a no na manawalea e ae, lilo no i keia poe akamai i ka hoowalewale.
                E hele ana kekahi kanaka makua i ke keaka lio. Ike aku oia i kekahi keiki, o Keoni ka inoa. Kahea mai kela ia Keoni; "Ea haele kaua i ke keaka." Hoole mai o Keoni; "aole, he hoowahawaha ko'u makuakane i ke keaka lio." Pane hou mai kela; "e hele pu kaua, a na'u e uku no kou komo ana."
                "Aole i apono kuu makuakane i keia mea," wahi a Keoni.
                "He aha ia manao naaupo o kou makuakane; i hookahi ou hele ana, a ike pono aku oe."
                Pane hou mai o Keoni, ina i apono ko'u makuakane ia mea, ina no ua haawi mai kela ia'u i ke dala e komo aku ai: A he mau hapaha no hoi ka'u e waiho nei ma ko'u waihona, e lawa ai no ka hele ana."
                "E aho no e hele e i keia hele hookahi no, a ike i na hana kupanaha o na lio, a me ke akamai o ka poe hooholo," wahi a ke kanaka; "aole no hoi e ike kou makuakane i kou hele ana."
                "Aole no wau e hele."
                "No ke aha hoi?" wahi a ia kanaka.
                "No ka mea ina e hele au, aole e hiki ia'u e nana pono aku i ka maka o ko'u makuakane," wahi a Keoni.

                E aho no e mare ka'u kaikamahine i ke kanaka dala ole, mamua o ka mare aku i ka mea hupo nona na dala he nui loa.—Themistocles.