Ke Alaula, Volume IV, Number 3, 1 June 1869 — Page 10
10 KE ALAULA.
HE KAAO NO KEKAHI KANAKA HEWA.
E pili kokoke ana ka hale noho o kekahi kanaka hewa i ka luakini. Aole makau ia kanaka i ke Akua, aole no hoi i manao i na pono o kanaka. Hoowahawaha oia i ka hoomana ana i ke Akua, a me na kanaka haipule. Haalele ia i ka hana pono a pololei, a hahai ma ka hewa no kona makemake no i ka hewa.
E noho kokoke ana oia i ka luakini, eia nae, aole ia i komo iki malaila; O ka mea maikai hookahi ana i makemake ai, oia ka hoolohe ana i na mele. Oia kana mea i makemake loa ai.
I ke kau, ua penaia keia luakini, aole i haiolelo ia malaila, no ka hana hou ia o kau wahi o ia hale. O ke kukulu ana o ka ogana hou kekahi, oia na hana hou ia wa.
A hiki mai ka wa e wehe houia'i ka luakini, ua hoolaha ia, ua makaukau ka papa himeni ma kekahi mau leo mele hou, a e lohe ia auanei ka himeni maikai, ke hele ilaila.
Lohe keia kanaka he maikai na mele, iini loa kona manao e hele e lohe ia, eia nae, aole ona makemake e hoolohe i ka pule, a me ha haiolelo ana, me ka heluhelu ana i ka ke Akua olelo.
Pehea la e pau ai keia pilikia, noonoo nui oia ma ia mea, a loaa kana mea e hana ai. Eia kana, e hele i ka luakini, a hoolohe i ka hookani ana o ka ogana, me ke mele ana, a pau, alaila e ho-o i kona mau manamana lima iloko o kona mau pepeiao, i ole e lohe i kahi hapa o na hana i koe. Hele no oia, imi ia i noho ma kekahi wahi o ka hale, e lohe pono ai oia me ka ike ole ia nae e ka nui o kanaka oloko.
Noho iho la ia a lealea i ka hoolohe ana i na himeni, a me ke kani ana o ka ogana hou. A hiki i ka wa pule, papani a paa loa oia i kona pepeiao, i ole e komo ka hua olelo hookahi a ke kahuna pule i hoopuka mai ai. A himeni hou ia lakou alaila wehe kake ia no kona pepeiao, a olioli hou oia ma ia lohe ana.
Lalau ke kahunapule i ka Baibala, a wehe ia e heluhelu i kekahi mokuna, pani koke keia kanaka i pona pepeiao. Aka, ia manawa no, hoouna mai ke Akua i kahi nalo uuku, lele mai ia a kau ma ka ihu o keia kanaka. Kolo ia i o ia nei, a maneo kona maka. Makau ia i ka wehe i kona lima mai kona pepeio aku e kahili aku iaia, o hokahoka ia manawa pokole, a komo kekahi mau hua olelo o ka Baibala ma kona puka pepeiao.
Hooluliluli oia i kona poo i mea e lele ai ka nalo. Aole manao iki ka nalo ia mea ana, a hoomau i kona kolo ana iluna, ilalo ma kona ihu, a maneo loa. Aoao ia e puhi aku i keia wahi mea uuku e hoopilikia ana iaia, e like me ka makehewa ana o ka hana mamua, pela no keia puhi ana, he makani wale no. Kolo mau no ka nalo ma ka ihu o ua kanaka nei, me he mea la e aa ana oia me nei "Puhi mau kuu hoa hiki paha ia'u ke hoomanawanui ke hiki ia oe."
Aka, aole hiki i keia kanaka ka hoomanawanui, oiai e hoomaneoneo ana ua nalo nei ia ia, a manao oia, aole e hiki ke kahili aku i keia nalo, ku oia a hele iwaho o ka luakini.
Wehe oia i kona lima akau mai kona pepeiao aku, a kahili aku i ka nalo, alaila, papani koke no i kona pepeiao.
I ka wa i kahili aku ai oia i ka nalo, ua heluhelu ia keia pauku pokole. "O ka mea pepeiao lohe e hoolohe ia," komo keia mau olelo ma kona pepeiao i wehe ia a komo loa i kona naau. Noonoo iki oia i ke ano o ia mau hua. A mahope wehe oia i kona mau lima elua, me ka manao e hoolohe i ka mokuna a pau, a me ka wehewe ana no hoi.
Aole hiki iaia ke hoopoina i na mea ana i lohe ai. Hoomaka oia i ka heluhelu ana i ka Baibala, i ka pule ana, a mahope mai, lilo oia i Karitiano. Hui ia me na hoahanau a loihi na makahiki ana i noho ai, he kanaka ikaika ma na hana pono, a ua hoomau i kona hahai ana mamuli o Iesu.
Pela ka Iesu hana mau ana, e hoolilo ana i na mea uuku a nawaliwali loa i mea e holo ai ke kukulu ana o kona aupuni. F. M.
PULE KE KEIKI LIILII.
He mea mau i keia wahi keiki, mamua o ka hoopili ana o kona poo i ka uluna, e kukuli iho ilalo a hoomaikai aku i kona makua ma ka lani no kona aloha mai.
He hiki ole i ke owau, a i ka ilio paha, e hoomaikai i ke Akua. He hiki ole ia oe e hookomo he wahi manao iki no ke Akua iloko ona. Aka, he hiki no ia oe e hoomaopopo i ke Akua, no ka mea he uhane kou.
Eia hoi kekahi hana a keia keiki uuku; nonoi aku oia i ke Akua e kala mai i kona mau manao hewa, a me na hana hewa ana i hana ai, a e hoolilo iaia i keiki hoolohe i like oia me kana Keiki. Nonoi aku hoi oia i ke Akua e malama mai iaia i ka po; i ka wa e hiki ole i kona mau makua e kiai mai no ka mea e hiamoe pu ana no laua ia manawa; aka he hiamoe ole ke Akua. Hoouna mai hoi oia i kona anela e kiai mai a malama mai iaia a ao ka po.
Ke mihi nui no wau ano.
A noi aku ia Iesu,
E kala i na hewa o'u,
E hoomaemae i kuu naau."
"Ke moe nei au ma keia po,
Na anela ke kiai ia'u,
Kuu bela, me ka uluna o'u,
Ka poli oia o Iesu."
"O ka mea malama ia oe, aole ia e maluhiluhi. Aia hoi, o ka mea malama i ka Iseraela, aole ia e maluhiluhi, aole ia e hiamoe."—Hal. 121:3, 4.
NO NA DAIMANA A ME NA MOMI.
Ma ka helu o ke ALAULA no Mei i hala ae nei, ua hoopuka ia he olelo "No ka luu ana no na daimana. He hemahema loa ia unuhi ana. O kahi mea i loaa maloko o ka opu o ka i-a i kapaia he pipi, ho momi ia, aole nae he pono ke kapaia he daimana.
"O ka luu ana no na momi," ka pololei.
O na daimana maoli ua loaa ia lakou ma Inia, ma Borneo, a ma Berazila, He ano pohaku uuku paakiki loa ke daimana. He okoa ka momi i loaa iloko o ka i-a.
HE KEIKI I NALOWALE.
HE KAAO OIAIO.
Helu 6.
Hele koke o Mr. Patona i ke keena a ka wahine i kuhikuhi mai ai iaia a loaa aku i kana wahi keiki i nalowale e hiamoe ana maluna o kahi moe uuku a ua uhiia i na kapa weluwelu. Anoe kana keiki. O na papalina puipui ulaula ua mae a ua wiwi. Hoopaa koke aku ka makuakane i kana keiki a puliki mai iaia, me ka olelo ae, "E hoomaikaiia ke Akua; e kuu keiki, e kuu keiki o Beni."
Ala ae ka keiki mai kona hiamoe ana a nana aku i ka maka hauoli o kona makuakane.
Hooho ae kela "O papa e! na Jesu anei i hai aku ia oe i kuu wahi i huna ia'i? Mai hookuu mai aka e hoopaa mai oe ia'u."
Hiipoi aku o Mr. Patona i kona keiki a hoi aku oia i ke keena kahi o ka wahine mai e moe ana, a ike oia ua kokoke no ia e make. Pane aku oia i ka wahine mai "Imua o ke Akua ka mea au e halawai koke aku ai, a o ka mea imua o kona alo e hui aku ai kaua, imua ona ke kala aku nei au i kou hana hewa ana mai ia'u.
Nana oluolu mai ka wahine mai, a olelo mai me ka leo haahaa loa, "E kala mai hoi o Jesu ia'u," alaila pau ka ike ana mai o kona mau maka, a hoi aku ka uhane luuluu o ka wahine i ke Akua nana i haawi mai.
Lawe o Mr. Patona i kana wahi keiki i kekahi hokele, a hooauau iaia a hookomo aku i na kapa maemae.
Waiho oia he mau dala e hookaa ai i na lilo o ke kanu ia ana o ka wahine i make, alaila hoomaka kona hoi ana i kona home.
Lelele ka hauoli o kahi puuwai ou o Beni i ko laua holo mama ana maluna o ke kaa lio a hookokoke aku i ka hale. A ike ia ka lanai o ka hale, ke alanui a me ke kahua manienie ma ke alo hale, haalulu nui oia, a olelo aku, "E papa, hpokahi wahi minute i koe, a ike au ia mama me ka hauoli nui loa."
E noho kiai ana no o Patona wahine ma ka puka aniani, a lohe kona pepeiao i ka halulu ana o na huila kaa; a nana ka hana aia no ko laua lio eleele me kona poo e kai ana me ka hanohano, a maluna o ke kaa kana kane e noho ana. Lelele ino kona haupo, "O ka'u keiki anei kela? Ae, oia no o kona ano no ia."
Wehe koke aku oia i ka ipuka. Lele koke mai o Beni a haule iloko o kona poli. He wa loihi ia aole i ekemu ai kekahi o laua. O na waimaka wale no ka nui, ka mea ia i kinai iho i na hua olelo. A hala kekahi wa loihi iho, nana aku o Patona wahine i na maka onaona o kona wahi keike, a olelo,
"O ke Kiai hiamoe ole, o ke Kahuhipa e halihali nei i na keiki-hipa ma kona poli, oia ka i hoihoi mai ia oe."
Hoopili loa aku o ua o Behi i kona makuahine a pane mai, "Ae, nana no i hoopakele ia'u i ka ino."
Me ka leo haalulu a me ka naau i piha loa i ka hoomaikai i heluhelu ai o Mr. Patona i ka Halelu 107, "E mililani aku ia Iehova, no ka mea, ua maikai ia; ua mau loa no hoi kona lokomaikai." Na ke kupunakane poohina i alakai maka pule me ke noi aku e ae ia keia keiki o kona wa elemakule e lilo i kanaka makua, a i