Ke Alaula, Volume V, Number 9, 1 December 1870 — Page 34

Page PDF (1.01 MB)

34 KE ALAULA.

 

KE ALAULA.
He Nupepa Hoikeike Kii.
Hoopuka mau ia ma Honolulu, i kela malama keia malama e ka PAPA HAWAII, no na Kamalii Hawaii.

                25 keneta ka uku no ka makahiki no ka pepa hookahi; 20 keneta pakahi ka uku no na pepa he iwakalua a oi aku paha ma ka ope hookahi, ME KA HOOKAA MUA IA MAI.
A. O. POLEPE, Luna Hoopuka.

 

AUHEA OUKOU!

                E na makamaka heluhelu ALAULA, he wahi manao keia na oukou. O keia wahi nupepa pokii a kakou. A heaha? Eia hoi paha, o na hapaha i koe. Ina ke lawe nei kekahi poe, aole nae i hookaaia na hapaha o keia buke elima, ke kauleo aku nei makou, e holoi koke ia ua aie nei. E hookaa aku no oukou i na Luna o ke ALAULA.
                He leo kahea no hoi kekahi i na Luna ALAULA. Ina eia ia oukou na koena hapaha o ke ALAULA no keia makahiki, e wiki oukou e hookaa mai, oiai o ka rula mau o keia wahi pepa o kakou, he hookaa mua mai. E holoiia ka maka a maemae, e kaheia ka lauoho a maikai, oia ka rula o keia wa naauao. Aole hoi o ka hele aku imua o kanaka me ka maka ekaeka, a me ka lauoho i paapu i na hapaha i hookaa ole ia. E hoomaemae koke kakou i keia makahiki, a e waele i ke alanui a kaawale ke hiki aku i ka makahiki hou.
                Ke ahai aku nei makou i ka olelo ia oukou, mai kanalua oukou. No ka mea, aole no e haaleleia ana ko kakou nupepa nei. E hoomauia ana no i keia makahiki aku, e like me na makahiki i kaahope ae nei. A e hooikaika ana makou e imi i na mea e momona mau ai a e waiwai io ai kona mau kolamu.
                Ua kauohaia aku nei na kii hoikeike hou, oiai ua kokoke pau na kii hoikeike i loaa mua ia iloko o keia mau makahiki. A ke lana nei ka manao, e oi aku ka nani o ke kahikoia ana o kahi pokii nei a kakou ke hiki mai ua mau mea hoonani nei.
                E ike auanei oukou ma ka aoao mua, i kekahi palapala a kekahi makamaka o kakou e pili ana i na mea a kakou i kamailio ai mamua aku nei no na kula Sabati. Ina no hoi he manao hoopuka ko kekahi, a he mau ninau paha e pili ana i na oihana kula Sabati, a i na pauku Baibala paha, e hooili koke mai ma ka leta, a na kakou e kanana pu ma ke ALAULA.

HE KEIKI ELEU.

                He mau makahiki i hala iho nei, ua hoolaha kekahi poe kalepa i ko lakou makemake i keiki hana. Ia la ae nui na keiki imi hana i hele mai. Iwaena o lakou kekahi keiki liilii i hele mai me kekahi makuahine ona, ka mea i malama iaia. I ka nana ana iaia, wahi a ke kalepa, "Aole makemake iaia, ua nui na keiki; he liilii loa no hoi."
                "He liilii no," wahi a ka wahine, "aka he keiki eleu a malama pono."
                He maka maikai no ka ke keiki; noonoo iho la ke kalepa, a kuka pu iho la me kana hoa.
                "Heaha la ka waiwai o ua keiki la, he liilii loa, aole paha i oi aku i ka iole." Ua aeia nae ke keiki e noho i ka hana.
                Aole liuliu mahope mai o ia manawa, kahea ke kalepa i mea noho ma ka hale kuai ia po a ao. Eleu ua wahi keiki nei i ke kokua; aka o na keiki e ae aole makemake. Iwaena o ka po nana mai la ke kalepa, a ike iaia e hana ana ma kekahi hana i pili i ka oihana kuai laau lapaau.
                "Heaha kau hana?" wahi ana; "aole au i kauoha ia oe e hana i ka po."—O ke kiai wale no kana hana.
                "Pela no," wahi a ke keiki, "aole oe i kauoha mai ia'u, aka ua makemake au i ka hana, aole i ka noho wale.'' I kakahiaka ae ua papaluaia kona uku, no ka mea, "he keiki eleu ia."
                A hala kekahi mau pule, hiki mai ma ke kaona he keaka hoikeike holoholona, a pau na keiki hana i ka naholo e ike i ua keaka la, koe nae keia wahi keiki. Ike kekahi aihue ua pau na keiki i ka hele, komo aku la ia e powa i ka hale, aka lele mai ua wahi keiki eleu nei a hoopaa iaia. Ua paa pu me na mea ana i aihue ai mai na hale e ae mai.
                "Heaha ke kumu o kou hele ole e ike i ke keaka?" wahi a ke kalepa.
                "Ua kauoha mai oe ia'u, mai haalele i ka hale kuai ke hele na mea e ae, a ua manao no au e noho."
                Ua kauoha koke ia "E hoopapalua i ko ia nei uku, no ka mea he keiki eleu a malama pono."
                Mahope mai ua loaa iaia $2,500 ma ka makahiki, a i keia manawa he hoa kalepa iloko o ua hui la.
                Ke kumu o kona pomaikai, oia no kona eleu i ka hana, a no kona malama pono, me ka hoolohe pono i kona Haku. Aole no e nele ana na keiki o ia ano. L. L. N.

NAHESA MAKE.

 

HEAHA KA WAIWAI O KEIA HANA.

                "Mahea o Kimo?" wahi a Keo Pea, i ke komo ana ma ka pa-hale o Mana, a ike aku ia M rs. Mana e ku ana ma ka ipuka.
                "Aia ma kona keena malu, e hoopaa haawina ana," wahi a ka makuahine o Kimo.
                "Aia mahea ia wahi?" wahi a Keo. "Aole au i ike mamua he keena malu kona."
                Aka iki ka makuahine o Kimo, me ka i ana ia Keo, "e hele ma ka mala pua, a malia paha e loaa ana iaia."
                Hele aku oia, a hoono nui ae "E Kimo, e! auhea oe?" O mai ka leo mai luna mai. Nana ae o Keo iluna—a, aia hoi kona hoaaloha e noho ana ma ka lala o ke kumu ohia, me ka papa a me ka buke ma kona lima. "Ea," wahi a Keo, "e hele ana na keikikane e hooholo waapa, a ua makemake lakou ia oe e hele pu." I mai o Kimo "Aole hiki, e hoao ana au e hoopaa i keia haawina ma ka Hoailona helu; paa ole ka makou haawina i keia la."
                Pane ae o Keo, "O ke ahiahi Poakolu keia, a na makou ka manawa. Aole a'u e imi haawina ana i keia la; i me aha la hoi ka imi ana?"
                "Eia ka'u, o kuu hana mamua, o ka hoopaa ana i keia haawina," wahi a Kimo.
                "Ka! wela loa ka la, aole hiki ke imi haawina; a eia hoi, ukiuki loa au i ka Hoailona helu, mea aha la ka hooikaika ino ana ma na p hui w?"
                "Ke manao nei au, he waiwai no ma ka huli ana i na haawina a pau," wahi a Kimo.
                "Aia a paa ka haawina, heaha la kau e hana ai?" I mai o Kimo, "Alaila e hele ana au e waele i na akaakai."
                "He la maikai keia, a e lilo ka i ka hana. I aha la kou noho ana maanei, e hoopaa wale i ka manawa. Ua maopopo ia'u, aole no au e noho maanei, e hana i keia ahiahi."
                "Eia ko'u manao, he waiwai no ma ka hana ana i na mea i waihoia mai e hana," wahi a Kimo.
                Oia ke aho oia mau keiki elua, a i ka hala ana o na makahiki he iwakaluakumamalima, e nana hou ia laua. O Kimo he paa loa kona manao hoomaopopo ae la ia i ka mea ana e hana'i alaila me ka hoomanawanui a me ka ikaika ka hooko ana. Aole haalele wale me ka i ana, "heaha ka waiwai o keia hana?" He kulana kiekie kana ma ke Aupuni, a he kanaka makau i ke Akua.
                Pehea hoi o Keo? E like me kana hana mau ana i ka wa kamalii, me ia no hoi i kona wa oo Ina ili mai kahi hana nui, i mai la ia, "I mea aha la ka hana ana, a heaha hoi ka waiwai o keia hana?" Pela no hoi ma na hana o ka uhane, he mea ole ma kona manao.
                He waiwai no ma ka hoopaanaau ana i ka haawina, a hooikaika ana ina he paakiki loa i loaa. He waiwai no ma ka waele ana i ka mahinaai, ka imi ana i na bipi, ka heluhelu ana, a me na hana a pau a na makua e haawi mai ai e hana.
                Ina i loheia ke keiki e i ana, "heaha ka waiwai o keia hana" no kona makemake ole e hana, e hoomaopopo iaia, e lilo auanei ia i kanaka molowa, a palaualelo.
                Hana me ka makemake, a me ka ikaika i na hana a pau e waiho mai ana, ke manao e lilo i kanaka ikaika, makaukau ma keia hope aku.

E NANA I KE KUMU HOOHALIKE.

                E kakau ana o Mele iloko o kona buke kakaulima, ma ke kula. Ua kakau ke kumu i na huaolelo maikai ma ke poo o ka pepa, a e hoomaamaa ana o Mele i ke kakau ana. Aole nae i holo pono kona kakau ana. Kekee na hua, a inoino hoi. Ukiuki iho la o Mele, a kahea aku la oia i kona kumu. "E, inoino maoli no hoi kuu kakau ana. No ke aha la?" Pane mai la ke kumu, "I inoino kou kakau ana i kou hoohalike ole aku i ka haawina i hoonohoia maluna. Aole paha oe i nana pinepine ilaila e hoohalike aku ai."
                Oiaio no. A o ke kumu no paha ia i inoino ai na hana a kanaka e noho nei. Hana wale aku lakou mamuli o ko lakou manao iho. Aole i nana pinepine aku ia Iesu, ke kumu hoohalike maikai no na mea a pau. E nana mau aku iaia, a e hoohalike aku iaia.

                A hala ka hooilo, a puka ke kau, oia ka wa e opuu ai na pua, a mohala ae, a kauhua na laau. Ina hoi e puka ole na pua, a kau ole na hua o ka laau ia wa, aneane e loaa ole ka pua o ia laau a pau ka makahiki. Pela no hoi oe, e ke kanaka. Ina aole oe e hoohua mai i na hua e hoonaniia'i ka inoa o ke Akua i kou wa opiopio, aneane e loaa ole ia mau hua i kou wa e halawai aku ai me na la oneanea o ka wa elemakule.