Ke Alaula, Volume V, Number 9, 1 December 1870 — Page 35

Page PDF (1.04 MB)

KE ALAULA. 35

 

KA MAKE ANA O ABELA.

HE ALOHA KE AKUA.

                Ua nui na ano o ke Akua i haiia mai iloko o ka Baibala. He mana loa, he ike loa, he hemolele loa, he pololei loa, he luli ole, he oiaio loa. Aka, ua komo poko keia mau ano a pau iloko o keia mau hua eha i ikeia maluna, He aloha ke Akua.
                O kona mana, kona ike, kona hemolele, a me kona mau ano a pau a kakou i ike ai, he mau ano okoa wale no o kona hoike ana i kona aloha.
                E hele kaua e makaikai aku i na awawa nani o Hawaii nei. Nana aku i ka nani o na hana a ke Akua, ke hekili mau mai nei na wailele ke lelele mau nei na wailele iki maloko loa o na poowai o na mauna, e anapa ana i ka la me he mau daimana hehee la; ke kau mai nei na wailele ma na pali Koolau, e lele kawa ana mai ko lakou mau kulana kiekie, a haule loa iloko o ke kai, me he mau lipini kilika keokeo la i ka nana aku ko lakou hulali ana i ka la, e welo ana i ka makani mai ke kae o ka pali a hiki i ka nalu e poi mau ana i ke kumu pali. Alawa ae na maka i na uliuli o ke kahawai, nani na waihooluu he lehulehu o na nahelehele a me na ululaau. Lipolipo mai la na ohia ai, me na ohhia ha; uliuli mai la na lehua nani me ko lakou kalaunu pua ulaula; hakeokeo mai la na ulu kukui, omaomao mai la na koa, a hauliuli paapu mai la na uluwehiwehi.
                Nohea mai la keia mau wai-hooluu okoa a pau? Aole noloko o na mea ulu, no ka mea, aia a poeleele, hookahi wale no wai-hooluu o lakou a pau, he eleele. Aia wale no a puka ka malamalama o ka la alaila kau na wai-hooluu; aia a nalo ka malamalama o ka la, nalo pu me keia mau nani a pau. Me he kapa aahu la a na ululaau i hookomo ai i ke ao, a po iho wehe ae. Akaka ae la, noloko mai o ka malamalama o ka la keia mau wai-hooluu a pau. Ina e hoohuiia lakou a pau, loaa ka hulali aiai olino o ka la. I ka pa ana nae o kona mau kukuna maluna o kela lau keia lau nahele, okoa ke ano o ka pa ana, a nolaila ua maheleheleia na wai-hooluu noloko ae o na kukuna malamalama. Oia mau no ka malamalama, a me kona mau ano, aka ua okoa nae na ano o. kona hoike ana iaia iho maluna o na mea okoa.
                Pela no hoi ko ke Akua ano. He aloha ke Akua. Oia kona ano nui, kona ano mau. Eia nae, ua nui na wai-hooluu okoa o kona hoike ana iaia iho.
                E hoomaopopo kakou i keia: he aloha ke Akua ma kana mau hana a pau.

HILIHEWA.

                I kuu wa keiki, hoouna ae la kuu makuakane ia'u i kekahi la e lawe aku i kekahi mea a i ka hale o kekahi makamaka, he mau mile ekolu paha ka loihi o ke ala e hele aku ai a hiki i ka hale o ua makamaka nei. A no ka mea, ua nui na ala e ae e manamana ana i o ia nei, kuhikuhi pono mai la oia ia'u, "E hele pololei oe ma ke alanui, a hala ka lua o na pohaku mile, a hala mai ka hale nui mao aku, me na laau kiekie ma kona alo, alaila, e huli ae oe ma ke ala e mana ana ma ka lima akau, a o kou alanui no ia a loaa aku ka hale o ua makamaka nei. Malama pono oe. Mai hilihewa." Pela mai la kuu makua. O kuu hoomaka aku la no ia e hele. E like nae me ke ano mau o ke keiki, hele nanea aku la au, me ka paani, a hiki i kahi a kuu makua i olelo mai ai, e mana ana ke alanui i ka hema a i ka akau, ua palaka loa wau, a ua poina i ke ala ana i kauoha mai ai o laua. Noonoo iho la au, o ka lima akau paha, o ka lima hema paha, owai la kana i olelo mai ai? i Pela wau i nune iho ai a liuliu, koho iho ka manao ma ka lima hema, a o ka hilihewa no ia. Ke manao nei no hoi au, o ke ala pono no ia, a ke hele aku nei me ka manaolana ua kokoke hiki i ka hale.
                Oi hele aku no, a haiki loa mai ke alanui, a hiki i kahi i pani paa ia ke ala e ka puka nui. Pii aku la au maluna o ka puka e lele aku ma kela aoao, eia ka, ua hai kekahi ami o ua puka nei, owala ana ka puka, a palaha pu aku la au iloko o ke kiolepo paapu loa i ka lepo. He wahi hale kokoke i ke alanui, a i ka lohe ana i ka nakeke o ka puka alanui, oili mai ana he ilio e lele mai me ka huhu, holo ino aku au a i kahi laau e ulu ana, pii koke iluna. Eia ka, he laau kalakala, paapu i na oioi; a nahae ae la kuu lakeke. Manao iho la au e oki i kekahi lala i mea e pale aku ai i ka ilio. I unuhi ae ka hana i kuu pahi pelu, moku kuu lima i ka pahi, a haule aku la ka pahi iloko o ka nenelu a nalowale loa. Noho iho wau a hoi aku ka ilio, iho hou mai ilalo a hele hou aku ma ke ala. Oi hele aku no, a hele aku, aohe loaa aku i ka hale. A ike aku la au i kekahi kanaka, ninau aku la au iaia, "Aia mahea ke ala e hiki aku ai i kahi o mea?"
                I mai la kela, "Ua hilihewa oe. Aole keia ke ala e hiki aku ai." A kuhikuhi mai la oia i kahi e hele ai a loaa aku i ke ala. O kuu hele no ia a hiki pono ilaila. A loaa ka mea a'u i hoounaia mai ai e kii, hoi aku la au i kuu makua me ka manao kaumaha, a me ka mihi i kuu hilihewa ana. A ike mai la, kuu makua ia'u, i mai la oia, "E Lapaki e, i hea aku nei no hoi oe a palua ka loihi o kou hele ana i ka manawa kupono o ia hele ana! Nani no hoi ka paapu o kou aahu i ka lepo! a nohea mai keia nahae o kou lakeke?" Hahai aku la no hoi au i kuu lalau hewa ana, a me na pilikia i loaa ia'u mamuli o ia hilihewa ana.
                Pane mai la oia, "E Lapaki e, ke ike nei oe i ka pilikia o ka poe i hilihewa ko lakou hele ana. He mea uuku wale no ia i ka hoomaka ana; he mea nui nae mahope aku.
                He poe hele alanui na kanaka a pau o keia ao. A ina oe e nana pono, e ike auanei oe, ua nui ka ilihune, a me ka uwe, a me ka pilikia ma keia ao. A o ka hapa nui o keia mau ino a pau, ua loaa mamuli o ka hilihewa ana.
                Ina oe e ike i ka mea malama ole i ka la Sabati, ua hilihewa oia. Ua kuhikuhi mai kona Makua ma ka Lani i ke alanui pono e hele ai, eia nae, ua lalau oia.
                Ina oe e ike i ke keiki hookuli, a hoowahawaha i kona mau makua, aia hou ua hilihewa nei.
                Ina oe e ike i ka mea inu ona, ke ike nei oe i ka mea hilihewa.
                Pela no hoi ka piliwaiwai, ka aihue, ka lealea, a pela aku; he mau alanui wale no e hilihewa ai.
                Hookahi wale no alanui e hiki aku ai i ka Lani, oia no ka hahai ana mamuli o Kristo. O na alanui e ae a pau, he mau alanui hilihewa wale no, a o ka poe a pau e kapae ana ma ia mau alanui, e auhulihia auanei ilalo i ka lua ahi ke ole lakou e huli ano a imi i ke alanui oiaio hookahi a loaa aku."

KA LANALANA.

                I kuu hele ana ma ke alanui, ike aku loa au i kekahi lanalana e uhola ana i kona punawelewele mawaena o kekahi mau lala kuawa. Ua ikaika nae ka makani o ia la. Nana aku la au i kana hana. Hooholo aku la oia i kona mau kaula kilika mai kekahi lala a i kekahi, a hoomaka aku la e hoopaa i na maawe pokole mawaena iho, pa mai la ke kikiao makani, puhiia kana hana a lilo i mea ole. Kiei aku la au iaia, o kona hoomaka hou no ia, hana hou, puhi hou ia e ka makani. I iho la au, "E, lanalana e, poho kou luhi, haalele ana oe i ka hana, imi aku ma kahi e." I nana aku ka hana, aole ka! Ke hoomaka hou aku la no e hana. A lilo hou kana hana i mea ole. Pela hou aku no, a poho hou no. Hooikaika hou aku la oia, a hanaia i kaula nui, ikaika, a hala aku ka ikaika o ka makani, lanakila kona hana. Hoopili iho la au i ka hana a kanaka. Ina e hooikaika lakou e like me keia wahi lanalana, lanakila aku la maluna o na pilikia.

NA KUKUI MALAMALAMA.

                Hele aku la au ma ke alanui i kekahi po pouli loa. Oi hele haha wale aku, a okupekupe ka hele ana i ka poeleele. A liuliu iki, ike aku la au imua o'u, he kukui hele po e laweia'na. Aole no hoi i ike pono aku i ka mea nona ua kukui la. Hookokoke aku la no hoi au, a ike aku la he keiki e hele aku ana imua o'u e paa ana i ua kukui la. Aole no i ike mai ua keiki la ia'u. Aka ua pomaikai nae au i ka malamalama o kona kukui. No ka mea, ua hoomalamalama mai ua kukui nei i ke alanui mahope mai o ke keiki a mamua pono iho o'u. I malama no ua keiki nei i ke kukui nona iho wale no. Aole no i ike mai ia'u, aole no hoi i manao e pomaikai ana o hai i kona kukui. Noonoo iho la au. Pela hoi ka malamalama o ka poe pono. Ina no hoi e a poho ana na kukui o kanaka, e ikeia'na ko lakou malamalama ma na aoao a pau, a e lilo ia i malamalama no na mea e ae.