Ke Alaula, Volume VII, Number 2, 1 May 1872 — Page 7

Page PDF (987.08 KB)

KE ALAULA. 7

 

KA HUA, ME KONA KUPU ANA.
HELU 2.

                E Ioane, e nana hou oe i ke kumu omaka. Elua ona mahele; ua kapaia kekahi he pelume, oia ka hapa i puka mai iluna, a lilo i kumu lala. A o kekahi ua kapaia he radile, oia ka hapa i iho ilalo a lilo i mole, i kumu aa. Nani ka pii ana o kekahi, a ka ihona o kekahi. O ka radile, ke kumu aa ka i puka mua mai loko ae o na ili o na anoano; ka hoomaka no ia e iho ilalo, e imi ma ka lepo i ka ai e hanai ai a e paa ai hoi ke kino e ulu ana maluna. He mea mau ia ka iho ana o ke kumu aa ilalo ke kanuia ka anoano me ka aoao omaka iluna, a ilalo, a waiho aoao, ua like pu. Ka omaka, na lobe a me ka ili, he mau mea ia e pono ai na anoano o na mea kanu a pau.
                Pehea ma ke kau anu, a paa ka honua i ka hau? Ino a make anei na anoano? Pela paha kekahi, aka o kekahi aole i ino a make. Make nae ke kupu mai a hoomaka e ulu.
                Ino a make nae na anoano ke nui loa ka wai. A i pulu loa a loihi, pehupehu na anoano, a pahu ka ili a make; a i ole e palaho no, a pela e make ai. Ina nui loa ka pulu a hui pu me ka wela nui i ka wa hookahi, o ke kupu a ulu mai no ia me ka manawa kupono ole. Oia ka mea e ulu ino ai ka huita a rai i kekahi manawa, a pono ole ka palaoa a me ka berena ke hanaia.
                A, ahea ka manawa kanu? O kekahi mau anoano, ua kanuia i ka wa anu, i ka hooilo paha; a o kekahi, ua kanuia i ke kau i ka makalii, ka wa mehana. Kupu koke mai kekahi mau anoano, a o kekahi; ua waihoia a loihi iloko o ka honua; a mahope loa mai, puka mai ka omaka iwaho o ka lepo. He mau makahiki ka waiho ana o kekahi mau anoano maloo loa, a kupu pono mai no mahope. O na anoano o na ipuaimaka, ipu ala, hiki no ke waiho a kanaha makahiki me ke ino ole; kulina a me ka rai he 30 a 40 makahiki, a o kekahi mau papapa he 100 makahiki, a kanuia, kupu no a ulu maikai.
                Hoolohe ea, i keia mea kupanaha loa. He mau hua huita i owili pu ia me na wahi lole he kinikini wale o na kupapau Aigupita, a hoopaaia iloko o na pahu 3,000 makahiki, a i ka wehe ana a loaa ua mau hua nei, a kanuia, aole ka i ino, maikai no, kupu a ulu a hua hou mai no. Nani ke kupanaha, ea. 3,000 makahiki i hala a pau ole ka mana kupu o na huita. No ke aha ka mau ana?
                E Luiki, e hoomanao i keia, ekolu mea e kupu a ulu ai na hua, ka wela, ka wai, ka ea. Ua paa anei? Ina loaa ole keia mau mea ekolu, mau no na anoano me ke ano hou ole ae. Aole e kupu, mau nae ka mana kupu ke paa ma kahi ea ole a wai ole.
                Nani ka mana o ke Akua, nana i malama a hooulu i na hua. Nana no i hana mamua na anoano a pau, a Nana hoi hoomau a haawi mai i ka lau nahele, ka pua me ka hua, a me na pono a pau. E hoomaikai aku Iaia.
                E Iuliana, mahea i maopopo ai e mau ana ka wa kanu a me ka wa ohi a pau na la o ka honua? Kinohi 8:22. E hoopaa oe ia pauku.

E HOANO I KOU MAU SABATI.

                I keia ho li ai ana e hoike au ia oe i kekahi mahinaai, aole ona lua ma keia kaona, a e hana ia no na hana a pau i ka la Sabati; pela ka i ana o kekahi kanaka hoomaloka i kona hoalauna haipule i papa aku iaia no ka hewa o ka hana ma ko ke Akua la hoano.
                Mamuli o keia olelo ana, ua hoomakaukauia ka aina, a ua lulu ia na hua ma na la Sabati; a ua kali ua kanaka hoowahawaha nei, i ka haule ana o ka ua malie, me ka pa ana o na kukuna mehana o ka la; aole nae oia i hoomaopopo na ke aloha a me ke ahonui o ka Mea ana i hoowahawaha ai i haawi mai i keia pono.
                Ae no ka Mea nana i hoouna i ka ua maluna o ka poe pono a me ka poe pono ole, e holo imua kana hana me ke keakea ole ia; ua hiki iaia ke olelo penei: "Ua palau no au, ua lulu i na hua, ua hooiliia iloko o kuu hale papaa ka huita lua ole o kuu mahinaai, aole he huita i hoouluia ma M., i na wa i hala; a o na hana a pau ua hanaia i ka la Sabati." Ua haunaele ka la hoano i ka hahau ana i ka huita, e hookaawale ana i ka oka me ka hua maikai, a e waiho ana na puu huita nui ma ka la i maloo, alaila e hoo ana ma ka waihona no na la e hiki mai ana.
                Aole i liuliu, ua loheia ka leo o ka hekili e kolo ana ma na wahi mamao. Emoole a ua ikaika loa ka leo e pa mai ana, he weliweli ka lohe ana aku. Piha na paahana i ka makau, haalele iho la i na mea hana, a ua holo aku mai ka leo weliweli o ka Mea a lakou i hoowahawaha ai mamua.
                He mau hora, a ua pau ka uila me ka hekili; aole nae i hoi na kanaka i ka hana, ua pau e ka lakou hana i ka uila, ua pau ka nani o ka hale papaa, ua hiolo, a o ka waiwai o loko, ka luhi o na la Sabati, ua pau i na minute pokole; a mai loko o kahi neoneo ua hoomaopopo ia keia olelo a ka Mea nona ka mana: "E hoano hoi i ko'u mau Sabati; a e lilo i hoailona iwaena o'u a me oukou, i ike oukou Owau no Iehova ko oukou Akua." Ezekiela 20:20.
                Beke, ke kanawai ehia kai kauohaia oe e hoomanao i ka la Sabati? E hai mai oe ia kanawai a pau.
                Kalua, ua aha ia ke kanaka i hoiliili i ka wahie ma ka la Sabati? Nahelu 15:32, 36.
                E na kamalii a pau, mai uhauha i ka la Sabati, aka e hoano ia la.

O KA HOIKE I IKE OLE IA.

                He wahi mikini uuku i hanaia me he waki la a ua hoopaaia ma ke kaa, e hui ana hoi me na huila. Ua hooponoponoia i mea e kuhikuhi pololei ai i ka nui o na mile i ke kaa.
                Ua hooponopono kekahi kanaka hoolimalima kaa lio i kona kaa me kekahi o keia ano mikini, a ma ka nana ana ilaila ua maopopo lea iaia ka nui o na mile i holoia e ka mea hoolimalima kaa.
                Elua kanaka hoolimalima i kona kaa e holo i kahi kaona, he umi paha mile ke kaawale. Aole nae i hana mamuli o ka laua olelo ana, aka ua holo aku i kekahi kaona e aku, elima mile ma o aku o ke kaona mua, kahi a laua i olelo ai, nolaila he kanakolu mile i hala ma ka hele ana a me ka hoi ana mai.
                Hoi mai laua, a me ka ike ole o laua ua nana ke kahu kaa i keia mekini hai loa, a maopopo lea na mile i holo ai ke kaa.
                "Ihea aku nei olua?" wahi a ke kahu o ke kaa.
                "Aole anei i hala ma o aku?"
                "Aole no," wahi a laua.
                "Ehia ka huina pau o na mile i hala ia olua?" "He iwakalua."
                Hoopa oia i ke ki, lele ae ke pani, a ma ka maka o ua mikini nei, ua kakau ia ka hele he kanakolu mile i holo ai ke kaa.
                Kahaha nui keia mau kanaka no ke kuhikuhi pololei ana i keia hoike i ike ole ia, i hali pu ia me laua ma ke ala loa.
                Pela ka ke Akua hoonoho ana i hoike ma na naau o kakou. Ma kahi a kakou i hele ai, hali pu ia no keia hoike. Na ke Akua i ki mau a hooponopono. Me ko kakou noonoo ole ana, ua kakauia e Ia na hana, na olelo, na manao o kakou.
                Ua manao paha e hoopunipuni i na hoa o kakou, aka nae, o ka hana oiaio ua kakauia ma ko kakou naau. Ma keia hope aku e hoopa ke Akua i ke ki, alaila e ikeia na mea a pau i kakauia malaila. E oki auanei kakou i ka hana ana i kekahi mau mea, ke ike e nana mai ana na maka o hai ia kakou. Ke hali mau nei kela mea, keia mea i ka hoike ike ole ia me kakou.

E AA I KA HANA PONO.

                Ma kekahi kakahiaka Sabati maikai ma Nu Ioka, ua ikeia kekahi keikikane uuku e hele ana ma ke alanui e hiki ai i ke kula Sabati, me kana buke ma kona lima. Iaia i hiki aku al i ka huina o ke alanui e hiki aku ai i ka halepule, lohe oia i ka leo o kamalii e ualaau ana, huli iho oia e nana a ike aku la e kinikini hua ana. Hoao mai la lakou e hoowalewale iaia e hui pu me lakou; aole nae oia i ae; alaila henehene mai la lakou; aole nae oia i huli mai; alaila uwa mai la lakou mahope, a kahea mai la, "Aole aa e ku; aole oe aa e haalele i ke kula Sabati." Huli ae ua keiki nei a nana pono aku i ko lakou maka, a pane aku la, "Aole; aka, ke aa nei au e hele, ina oukou e akaaka mai." He keiki koa ia. Pomaikai na keiki o Hawaii nei i hana e like me keia keiki koa, a wiwo ole, a makau ole no hoi i ka hana pono. Mai makau i ka hooheneia mai no ka pono.