Ke Aloha Aina, Volume I, Number 8, 13 July 1895 — Page 2

Page PDF (771.78 KB)

This text was transcribed by:  Kekai Robinson
This work is dedicated to:  Maiau Kalani Kawaiola Pili Robinson

KE ALOHA AINA

 

KE ALOHA AINA, POAONO, IULAI 13, 1895.

 

            E moe iho ilalo e ke keiki, a e kii ae au i ko mea ai.

            I ka makaukau ana, hoomaka ae la oia e noonoo no ka ehaeha e hoalii ana maluna iho ona.

            Aia hoi, pauhia iho la oia iloko o ka hiamoe nui, a he mau hora kona himoe ana.

            A i kona puoho ana ae, ike ae la oia i ka wahine e noho ana me ka ipuka e paa ana, a ninau mai la:

            Pehea oe i keia wa?

            Oluolu loa ia au.

            Pono loa.  E paina oe i keia wa.

            Kii aku la oia i kekahi wahi pa-palai maluna o kapuahi e a ia ana e ka nanahu, ninini ihola iloko o ke pa, a haawi aku la i ke kaikamahine.

            Ea, he moa opiopio loa paha keia?

            Aole.  E ai iho oe a pau, i ikaika mai o loko ou.

            He oiaio, ua pololei io no o Maud, oiai, aole ana wahi mea ai i hookomo iki ai no kahi wa loihi, a hoonuu iho la oia me ka ono kupono.

            O oe io no anei ke kaikamahine a Kilaman?

            Ae; wahi a Maud.

            I keia wa ana i hoopuka ai i kela mau huaolelo, ua helelei koke iho la kona mau waimaka o ke aloha makua.

            Ina pela, ua ike mua ka paha oe ia'u?

            Ae; a me kou makuahine kekahi.

            Ua ike no ka oe i ko'u makuahine?

            Ae.

            Aole i pau.

 

Na Hookaau o ka Manawa.

MEI 29, 1895.

            O ka pakiko, oia ka huaolelo kiai.  O na manao o ke Aupuni a me na kanaka pakahi, ua kuleana like no iloko o na ninau kalai waiwai.  O ka pepehiia na o ka Auhau Loaa ma Amerika Huipuia, he mea hoopahaohao loa ia ia, e na kanaka he lehulehu, aka, ia wa no nae aole no ia he mea e hoopahaohao ia ai ka napa nui.

            Ua hoohoihoi ia makou, no ka mea, o ka Aha Kuhina a Kalivilana, ua piha loa kona mau lima, a ua like loa me makou e puiwa nei no na pilikia o ka repubalika o Hawaii.  Ina ka Independent he manao, eia ke holohope nei ke aupuni i kela a me keia la.  Aohe aupuni e hiki ke hapai hana me ka poe uku auhau ole, e makaukau ana e kokua iaia, o ka eleu nae ke uhi iho i na wa a pau.

            I ka hoea ana i ka manawa, ua hiki ia makou ke hoike aku, ua loaa ia makou he "bebe" i oi kona ike ma na ano a pau i ku i kona ano.  O keia "bebe" he mekini humuhumu ia a o kona kulana ua kulike me ko ka bebe naauao ma keia ao.  Ua hiki ia oe ke humuhumu i kahi mea maluna o na'e like ka maikai, me ko mekini mahu hehi wawae.  O ka bebe ka mea wili ma ka lima, a nana e hoopiha i ke kikiki na wa a pau.

            I ka wa hune nae ua hooemi iho no makou i ke kumukuai o keia mea humuhumu, a ua hoolilo aku makou no ka $5.00 o ka mea hookahi.

            E hoao no makou e hoike aku ua loaa ia makou kekahi Ulili i kapaia ka Ulili Develine he ulili hoopuiwa loa.  Ua hiki kona lea ke hoopuehu liilii i na hudalamu o Kamaki Kuea; a i ole o ka poe Makai Kaulio pu no kahi.

            O ka makou pahi oki mauu Seymour o ia ka mea makahehi loa ia e na poe ona pa hale a pau.  E hooemi loa ana makou i ka makou kumukuai ilalo, i na e pii hou ae ana ka auhau luna.  Ano e hele mai a e wae nou iho.

            Hawaiian HARDWARE Limited.

 

He Moolelo

NO

ANADAREA,

A ME

TIDORA,

A I OLEIA NO

HIRALIA

KA UI NOHEA.

NA IPO ELUA I KE ALOHA HOOKAHI

MOKUNA III

NO HIRALIA KA UI

            O keia aliikoa e ku nei imua o Anadarea, oia no o Rebino, ka luaui makuakane o ka Ui Hiralia.

            Oia kekahi o na aliikoa kiekie o ka puali kiai kino o ka Moi Kusitino.

            Aka, mamuli o na hana makona a ua Moi la a me Tidora kana wahine, ua hoolilo aku la oia ia laua i mau enemi nona, a kuko iho la e hookahuli i ke aupuni.

            Ua kali makou ia oe i ka po nei.

            Wahi a ua aliikoa la me ka hoomau ana aku:

            Eia nae, aole oe i hoea ae, no ia kumu, ua ulu mai la na manao hoohuoi nou, a hooholo iho la maua me Hiralia e hele mai e ike ia oe i keia hora kakahiaka nui.

            Ua hohola ae la na minoaka ma na papalina o Anadarea, a meha pu hou iho la.

            Aole kaua e hoolohilohi loa i ka kaua kamailio ana, oiai, ua haalele aku nei au ia Hiralia ma ke alahele e hoea mai ai ianei nei.

            Aole anei he poe e hoolohe mai ia kaua?

            Aole; wahi a Anadarea.

            Mai oi loa aku ko makou hauoli nou, ina oe i hiki ae i ka ponei.

            Ua hiki ae ilaila o Hipita, a ua hooholo ia na mea a pau no ka hookahuli ana i ke aupuni.

            Ke maopopo mai la no anei ia oe keia mea, e kuu hoaloha maikai.

            Ae, wahi a Anadarea.

            Eia mahope o kakou he heluna nui o na koa aupuni i makaukau loa.

            A mawaho ae o lakou, he mau tausani o na kanaka aloha aina oiaio e komo pu mai ana me kakou.

            Ua hilinai piha au, e holopono ana na mea a pau i hoolala ia i ka ponei.

            I ka wa hea la i manao ia ai e hapai keia hana nui i hoolala ia ai?

            Wahi a Anadarea i ninau aku ai me ka leo malu loa, o lohe ia mai.

            I keia pule ae, i ka la e wehe ia ai na lealea maloko o ka hale hoikeike o na holoholona hihiu o na mauna.

            E hiki pu ae ana ka Moi Kusitino me Tidora malaiia no ka makaikai ana i na lealea e malama ia ana ia la, a ia wa e hooko ia ai.

            Eia la e hauoli ai au, a kue aku hoi i kela Moiwahine puuwai makona me ka oi o ka'u phaikaua.

            O kona mau helehelena, he ui, o kona lea, he waipahe, aka, o kona puuwai he oi aku ka eleele mamua o ka nanahu.

            E hoomakaukau no ia la o kuu hoaloha maikai.

            E haalele ana au ia oe, no ka mea, ke lohe nei au i ka leo o Hiralia.

            Oili aku la oia iwaho a pani mai la i ka puka, a noho hookahi iho la o Anadarea iloko o ka rumi.

            He mau hana hilahila maoli keia a kela kauwa kuapaa lapuwale i hana mai nei maluna ou e kuu haku.

            Wahi a Ipika, ke kauwa wahine a Hiralia.

            E hoopau i kou inaina no kela wahine, e kuu Iupita maikai, a mai hoopuka ia mau huaolelo o lohe mai o papa.

            Ua lohe pono aku la o Rebino i na mea i oleloia e ka wahine kauwa, nolaila, hele mai la oia a ninau mai la.

            Heaaha ka mea i halawai mai nei me olua, e hai mai ia'u i keia wa?

            Ua haukae ia kuu lole i ka lepo, e papa!  Wahi a Hiralia i pane aku ai.

            E hai mai e Ipika, owai ka mea nana i hoohaahaa i kuu kaikamahine?

            I olelo aku ai o Rebinu, me ka leo nui o ka mea i piha i ka inaina.

            Ae, e hai aku au ia oe, aka, mamua o kuu hai ana aku la oe, ua papa mai nei kuu haku, aole e hai ia mea ia olua.

            No ka mea, ua ike oia, aole olua e oluolu ke lohe i na mea i hana ia maluna ona.

            Huli ae la o Hiralia me na minoaka hoomahie a nana aku pono aku la maluna o Anadarea, oiai oia e hele mai ana e huipu me ia.

            Ua haikea koke ae la kona mau helehelena i ka ike ana aku i na hiona kunahihi o kana aloha, a uwe iho la oia me ka ehaeha.

            Ae, nawai hoi e ole kunahihi, ua ala ia ka po a ao me ka hookomo ai ole, aole hoi i kau i ka pela nolu o Tureke, ha ino!

            E hai mai i na mea a loa, a mai huna iki i kahi e Ipika, i pane koke aku Rebino.

            Na Zoe, ke kauwa wahine kuapaa a Tidora, nana i @ keia lepo hoohaahaa ino@ ka opuu rose o Tureke.

            E nana! -e nana i ka@ ka mea i hanaia maluna o @ kaikamahine, wahi a Ipika@ ka leo huhu.

            Kuhikuhi aku la oia i ka @ o Hiralia ma kahi i hauka@ lepo, a holoi ae la kona @ ma i ka lepo.

            Ua haka ponoi aku la na@ ka o Anadarea me Rebino @ luna o Ipita, a hoike mai la @ laua mau nanaina i ka piha@ hu i ke kauwa wahine @ a Tidora.

            E hoike mai i na mea @ i hanaia maluna ou, e Hiralia @ wahi a Anadarea.

            He ulia kela i halawai @ me maua ma ke alahele @ aloha Anadarea.

            Aole pela; ua kulai ia @ e kela kauwa laepaa i @ ai o Ipika.

            Ua huna ka Ui o @ aka, na Ipika i hoike @ mea a pau i hanaia.

            A no ka nui loa o kona @ ina ia Zoe, ua hoopuka aku @ i keia mau olelo.

            Na Rebino e ao ia oe, @ mau hana lapuwale.

            E hahai mahope o'u, @ Anadarea, i pane koke aku ai @ Rebino.

            Ia wa, hele aku la oia ma @ kahi rumi okoa, eu ae la @ Anadarea me ka manao e @ aku mahope ona, aka, paa @ la nae oia.

            I kona huli ana ae, ike @ la oia i kana aloha e ku aku @ mahope ona, me ka pane @ mai.

            Mai ae i na manao o @ kuakane i oi aku mamua @ palena kupono.

            No ka mea, ke ike @ ua piha loa oia me ka @ aole he noonoo maikai @ ona.

            Wahi a ua ui la i @ na aku ai ma na @ Anadarea.

            Aole e hiki ia'u ke @ i kana mea i inaina @ a Anadarea.

            Ua loli ae la na @ ka ui iaia i ike mai ai @ hiamoe o ka ipo, a oi@ pane mai ai.

           

            E hoomanawanui iho @ heluhelu i ka alawa aha @ hooni puuwai a Anadarea @ oia a ola hou mai i ka la @ hope loa.

 

            Ua ike ia kekahi @ ano e mawaho ae o @ i kekahi mau la o @ nei.  Ua lono wale ia, @ no ka mokukaua J. @ kiai ai.

            E hoomanawanui iho @ heluhelu i ka alawa aha @ hooni puuwai a Anadarea @ oia a ola hou mai i ka la @ hope loa.

 

            Ua ike ia kekahi @ ano e mawaho ae o @ i kekahi mau la o @ nei.  Ua lono wale ia, @ no ka mokukaua J. @ kiai ai.

            E hoomanawanui iho @ heluhelu i ka alawa aha @ hooni puuwai a Anadarea @ oia a ola hou mai i ka la @ hope loa.

 

            Ua ike ia kekahi @ ano e mawaho ae o @ i kekahi mau la o @ nei.  Ua lono wale ia, @ no ka mokukaua J. @ kiai ai.