Ke Aloha Aina, Volume I, Number 13, 17 August 1895 — Page 2

Page PDF (727.20 KB)

This text was transcribed by:  Kelly Murray
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

He Moolelo NO ANADAREA, A ME TIDORA, A I OLEIA, NO HIRALIA. KA UI NOHEA.

 

NA IPO ELUA I KE ALOHA HOOKAHI.

 

MOKUNA V.

 

ILOKO O KA RUMI O KA EHAEHA.

 

            E malama pono oe e Ebala, wahi a na Moiwahine la i pane aku ai i kekahi o kana mau kauwa.

            E hopu oe i ke kanaka a'u i makemake ai, aole i kekahi kanaka okoa aku, no ka mea, e kau aku ana au i kekahi hoopai maluna o na poe a pau e kue ana ia'u.

            Ua kamaaina au i ke kanaka ma ka inoa o Purita, aka, ke hopohopo nei au nona.

            Me he mea la ma ka hoike mai a kona mau maka, a ke ole au'e kuhihewa, oia pu aku la no kekahi ma keia hookahuii aupuni.

            O e pau ana na mea a pau i ka hoikeia i kona manawa e komo ai iloko o ka rumi o ka ehaeha.

            Ua hele aku la o Ebala no ka rumi o ka ehaeha, a i kona hoi ana mai, ua alakai aku la oia ia @ no ua rumi ala.

            O keia rumi, he luahuna ia aia malalo o ka halealii, kahi e hoi paa ia ai na poe pio me na kaulahao nunui kaumaha.

            He mau alapii kaula kona ala e iho ai nalo, a aia maloko @ ua rimi la, e waiho mak@ki ana na lako pepehikanaka.

            O ke kanaka e komo ana iloko o keia rumi, he mea paakiki loa kona ike hou ana i ka malama aina o ka la.

            Aole he mea e ae i ike i na mea a pau o keia rumi o Tidora wale no ka Moiwahine.

            O Ebala hoi, he nika kauwa ku paa oia na Tidora.

            Ua hiki no iaia ke hooko i na hana puuwai eleele a pau a kona @ me ka menemene ole o ka naauao.

            E hoehaeha mua ia ana ke kanaka mamua o kona pepehia ana a make a no ia mea, ua kapa aku o Tidora i ka inoa o keia luahuna o ka rumi o ka eha eha.

            He mee oiaio, i ka wa i hiki ai o Pu@ita ma ka aoao akau o ka halealii, ua hopu ia iho la oia a nakii ia iho la a paa i ke kaula a lawe ia mai la imua o Tidora.

            E hookuu mai i manawa no maua e Ebala wahi a Tidora.

            Huli ae la o Ebala a haalele mai la ia laua, ia wa o Tidora i nana mai ai ia Purita me ka minoaka.

            E Purita, wahi a Tidora, ua maopopo anei ia oe kou kumu i lawe ia mai nei ia nei?

            Ua hoopuka aku ka Moiwahine me ka leo olu waipahe, e hiki ole ai ke ike ia aku kona manao puuwai eleele o ka pepehikanaka.

            Pehea au maopopo ai? wahi a Purita i ninau aku ai.

            Ina oe e oluolu mai ana, e hai mai i ka manawa hea la e lele kaua ia mai ai ka paalu i keia po.

            Aole au i maopopo i kau mea e kamailio mai nei.

            E hai mai ano, a mai huna a e loaa no ia oe kekahi uku makana kiekie mai ka Moi aku.

            Aole oia wale, aka, e hookiekie pu ia ae no koukulana.

            A ina oe e huna ana, alaila, e ike no oe i kkahi hoehaeha au i moeuhane mua ole ai.

            Ke hai aku nei au ia oe me ka oiaio e Tidora, aole loa au i ike no keia hookahuli aupuni.

            E Purita, ke kaumaha loa ia nei au nou.

            He kanaka koa oe a me ka wiwo ole aka, aole e hiki ia'u ke ike i kekahi mea hana ina aole oe e hoehaeha ia ana.

            Ke ike nei au i kou manao, ke ina kemake nei oe e hoopahuia i ka'u mau hoolaia ana a hiki i ka hala ana o ka wa kupono.

            Aohe a'u mea i ike, wahi a Purita la.

            Uhau iho la o Tidora i kekahi pauku hao iluna o kahi oki poo, a kani oeoe ae la oia, aole i liuliu iho komo mai la o Ebera me kekahi mau kanaka hou.

            E hopu i keia kanaka, a e hookomo iloko o ka holi waa.

            O keia holowaa, ua kapili ia me na papa manoanoa a ma kona kino a puni e wakawaka mai ana na kui hao loloa hoopaa ia.

            A i ka wa e kaomiia ai o kekahi laau kaumaha i hoapaa ia i ua holowaa la oia ka manawa e umii ae ai o ua holowaa la, a o ke kino, e palahe liilii loa ana ia.

            I ka manawa i hookomo ia ai o Purita iloko o ka holowaa, kali aku la o Ebala ia Tidora, no ka wale loaa mai ai o ke kauoha no ka lawe ana i ke ola.

            Aka, ani mai la ka lima o Tidora e kali.

            Purita, wahi hou ana me ka hoomau ana mai.

            He hookahi a'u noi hou ana i kue, a ina oe e pane pololei mai ana, alaila, e hookou no au ia oe mai loko mai o keia huliwaa.

            Aia ma kou poo a puni kekahi mau kui me na niho wakawaka, a e okomo ia aku no ia mau kui iloko o kou iloko ina oe e huna loa ana.

            Ano, e hai mai a mai huna, ina ua ike oe i kekahi mau mea e pili ana no keia hookahuli aupuni.

            Ua hiki i kela holowaa me na Kui ke hoolilo i kou kino i mea ole.

            Aole a'u mea i ike waho hou a Purita.

            Ebala, e umii i ka uha aku me ka malie.

            Me na helehelena minoaka maluna o Ebala, kaoini iho la oia i ka lawe e paa ana i ka holowaa, a hoomaka ae la ua holowaa la e umii ia Purita la.

            Ua hoomanawanui o Purita i kinohi, aka, ke hoomau la no o Ebala i ke kaomi ana, a o ka holowaa hoi ke umii mau la ia Purita me ka ehaeha nui ana i ike ole ai mamua.

            Alaila, uwa ae la o Purita me ka lio nui.

            E kuu Akua !  E aloha mai ia'u .

            E hoike mai ana anei oe i na mea a pau !

            Ae, ae -e kuu Akua !

            Pehea la e hiki ai ia'u ke auamo i nei mau hoehaeha ana?  E kuu Akua, e hoopakele mai ia'u.

            E hookuu ae iaia, wahi a ka Moiwahine.

            Hoi kuu ae la o Ebala i ka umii ana a kaholowaa, ia wa hoi hou mai la ka noonoo kanaka iloko o Purita.

            Ua hai mai nei oe e hoike mai ana oe i na mea a pau.  Ua makaukau akei oe e hai mai, a i ole e umii hou ia aku?

            E na lani, e hoopakele mai ia'u mai ka make mai.

            Ebala, e umii iho i na uha a i elua ona.

            Aole, aole i uwa hou ae ai o Purita.  E hai aku ana au i na mea a pau.  Aka, e kumakaia anei au i ko a mau hoale ha, aole.  E hana e like me kou makemake.

            E umii iho e Ebala, wahi hou aia Tidora la.

            I ka wa i kaomi hou iho ai o Ebala i ka laau, uwe ae @ Purita me ka ehaeha nui.

            Ua pau ua pau !  E hai aku ana au i na mea a pau a ua ke.  Akua e kaia mai ia'u.

            Ua lawa e Ebala  i pane mai ai @ Tidora.

            Ano, e Purita, e hai koke mai me ka hookaulua hou ole aku, a i ole, e hakihaki liilii no kou mau iwi.

            E hookuu ana anei oe ia'u, ke hoike aku au ia oe i na mea a pau?

            Ke hiki ia oe ke hoike mai i na mea a pau, wahi e Tidora.

            Aka, ke nawaliwali mai nei au, wahi a Purita.

(Aole i pau.)

_____

Ka Nane-huna a Kauikeaouli.

 

KA NOIAU OI AKU NO KAKOU E HAWAII. (Hoomauia.)

 

            A ua maluhia no hoi na kamaaina huipii a hahai pu i ka hana a ka Haku me ke pakike ole ia o na kumu mikanele, a na na hana o ka makahiki 1887 a hiki mai i keia makahiki 1895, i ao mai i na haipule Hawaii e pakike me ka haalele i na luakini Hoolepope, a pau i ka holo i na hoomana e ae.

            Oia kekahi hua "anaana"  i i ulu mai mai na "anaana" lepo kahiko mai, i hoike ia ae nei, a ua lilo i mau poka kepau ua mau "anaana la" nei.

            Ua ike ia keia mau anaana kepau e kiki ia ana ma ka la Sabati e ao ia ai.  A oia mau mai no a hiki i keia wa e nee nei, ka hoolilo ia o ke Sabati hoano i la kiki pu e keia au naauao ma ka olelo ana, aole iho ka makau ia Iehova ka mole o ka naauao.

            O ka naauao -Kaunaoa hihi paha keia a kakou e hana nei.  Ke kue aku nei i ko Iehova kanawai.

            (4.)  Ke koi aku nei kakou ia Iehova e hana mai i wahi hana hou, aole o na mea i ha@ loa pono mai no ia ia @.

            Nolaila, e na hoahanau @ ma ka iwi a me ka io @ mai o ke kulu koko hooka@ Karisto ma ke ola o ke @ A nona no ma ke ola @ ka'uhane.

            Mai kuhihewa kakou @ milimili ia mai o ka @ paakiki kepau, a o ia @ kumu e holo ai ia ia nei @ hoomana like ole io @ aole pela, aole no i kuka@ Karisto me lakou ma @ ia mea.

            Ua ike no kakou, o ka @ e hana i kahi hana, na @ no e ao ae.  O kahi no @ e holo aku la, aia no @ Iehova, aole no @ i kau pule.  Ina no ka @ naau ke kumu i holo @ ke pule aku, aohe e lohe @ pule aku me ka inaina @ hoahanau i Ioane 4 2, @/

            Ina e olelo aku ke@ aloha aku nei au i ke @ hoomaau aku nae ia i @ hanae, he wahahee @ mea, o ka mea aloha @ hoahanau ana i ike @ pehea la e hiki ai iaia @ i ke Akua ana i ike @ ai?"

            I na e mohai aku @ kahi leo pule, e kal@ laulea, aku i ka hoaha@ he mea kau e hewa @ hoahanau, Mataio @ na o ka oni o kahi @ kumu i holo ai i kahi @ okoa, aohe puka ea@ puka wale ae la no ia o @ a Karisto e a'oa'o mai@ iaia 6:14.  "Ina paha @ kala aku i ka hala o kau@ kala mai no hoi ko oukou @ kua o ka lani i ko oukou @ uku 15,.  "aka, i oli @ kala aku i na hala o @ aole no hoi e kala ma@ kou makua i ko oukou @ Nolaila, ea mai holo i@ ua oi aku ka pono @ no.  Oihana 17:27.

            Imi lakou i ke Aku@ paha lakou e haha a e @ ia, aole hoi ia e loihi @ kela mea keia mea @ Pauku 28.  "No ka @ loko Ona e ola nei a @ a e noho nei kakou e@ ka olelo ana a kekahi @ mele o oukou, he poe @ kou nana.  O ka ike @ Hemolele, oia ka noono @ iho no.

            Ke hoea ae la a @ O Kamehameha IV @ kokua mai, e haawi @ na kokua ia kakou @ kou mau mamo a hiki pena o keia ao.

            Ina mihi ole kakou @ hou ole ae, alaila, ua @ kakou iaia, aole kako@ noho aloha pu me @ Uhane Hemolele @ Makua.

Aole i pau