Ke Aloha Aina, Volume I, Number 14, 24 August 1895 — Page 8

Page PDF (764.59 KB)

This text was transcribed by:  Suzanne Kariya-ramos
This work is dedicated to:  Marti Steele

KE ALOHA AINA

8          KE ALOHA AINA, POAONO, AUG 24, 1895.

 

Ka Makai Kiu

O KE

Keena Waihona Buke o Nu Yoka.

SALIUKA OPIO,

A O

KE KAPENA MAKAI HAWADA.

KE PIHI I NA-HA-HA.

 

MOKUNA X.

HOOKUI ME KA WELIWELI.

            Hooiaio maoli iho la oia he poe kela e kii mai ana e hoopekele ae iaia, ke hiki nae iaia ke hana ae i mea’no lakou e ike mai ai i ko laua wahi e noho aku ana.

            Hooholo iho la ia e lawe i na poino a pau e kau mai ana maluna ona, ma o ka hoao ana i mea e hiki ai.

            No ia mea, lele aku la oia imua o kahi e komo mai ai o ke ana a uwe kapalili ae la.

            Me ka hikiwawe loa e like me ka po poki e poi ana i ka iole, pela iho la oia i paa ai i ka hopu ia a papani ia iho la kona waha.

            Ua @ ki oe, i hihio iho ai kona leo hawanawana.

            Ina ua lohe ia mai la koo leo e make no oe.

            Ia wa ku ae la ua kolohe la @un@ a hoolohe ae la kona mau pepeiao huluhulu i ka nehe mai o na kapuai wawae o ua poe la.

            Aole lakou i lohe mai nei i koo leo kahea, wahi a ua ino la i hawawaua hou iho ai.

            Aole no i holopono kau kumuhana i makemake ai e hana, aka, ke ike nei au he mea pono no’u ke hana i na mea a pau.

            Ia manawa wehe ae la oia i kona mau lima mai ka waha ae o ke kaika mahine, @ puliki hou iho la ma kona mau lima a paa loa.

            Ke hooho hou ae oe e llke me ke kani ioio ana a ka manu keiki, e komo koke no ka’u pahi ma kou puuwai me ka hakalia ole.

            No ka weliweli i ili iho maluna o ke kaikamahike, oia ka mea nana i sila paa iho i ka owaka ana ae o kona mau lehelehe.

            No kekahi manawa hou aku, hooi hou ae la oia i ka ikaika puliki a kona mau llma me ka hoopili ana ae i na lima palupalu o ke kaikamahine opio i kahi hookahi.

            Alaila, unuhi ae la oia i kekahi welu hainaka mai loko ae o kona eke, a hikii iho la a paa i ka waha o ke kaikamahi ne i hiki ole iaia ke kuhea hou aku i na poe la.

            Ua pakeie oe, wahi a ua ino la i pane mai ai.

            E noho iho oe ilalo e noonoo ai a hooholo iho no ka mea e pili ana i ka’u kumuhana pili aupuni e waiho la mamua o kou alo.

            E hele ana au e nana ina eia kekahi mea ke hakilo mai nei ia kaua ma keia wahi.

            Hele aku la oia a ma ka puka o ke ana, alala hou ae la o Maud maluna o kona noho.

            I kela manawa i ike aku ai oia i ka haule ana mai o ua kanaka la iluna o ka papahele; ua komo mai la kekahi pahi oilua a papani ke kuau ma kona auuwai.

            Ia wa oia i uwe ae ai mai ka noho ae a ku ae la iluna me ka hauoli no kona pakele,

            Mahope loa, hele mai la na hoaloha e hoopakle iaia.

            I kela manawa no i maweheia mai ai na lala waina e hihipea ana ma ka waha o ke ana.

            Aole i liuliu, komo @@@ la kekahi kanaka iioko o ke ana @@ kahi a Maud e noho ana.

            I kela wa no i hoauhee i@ aku ai kela mau manaolana a pau maikona uma uma aku.

            No ka mea, ike aku la oia i ka mea i komo mai ai, aole ia he kanaka ok@@, aka, oia no o Belphigor ka nika nui aihue kamaa.

            Maule koke iho la oia i ka makau, me he mea la ua make.

            Liuliu iki, puka mai la mai kona puu wai ae kekahi mau huapule paupauaho – O ke Akua iloko o Kona aloha ka mee nana e hoopakele ae iaia mai ka make mai.

            Me ka nonolo ana i ku i ka weliweli i peku aku ai oia i ke kino make @ ke kanaka e waiho ana me kona mau ka puai n@nui peleleu.

            I ke paho ana aku ma kahi e, hele pololei aku la oia ia Maud.

            Hoao ae la oia e ku iluna, aka, aole e hiki i kona mau kapuai wawae ke kal kai ae i kona mao lala i hele a piha haa lulu.

            M@e iho la kona mau maka e noonoo ana i na wa a pau i ka hoopa ia iho o kona kino mehameha e ke a mea ana i makau nui ai.

            Iaia i hele mai ai no kekahi mau kapuai i ona ia, ua ku malie iho la ia me ka pane ana iho.

            E kaakaa ae kou mau maka, e ianei e moe nei.

            Aka nae, aole i ala ae ke kaikamahine, nolaila, kamailio hou iho la, oia me ka leo hawanawana:

            He hoaloha oiaio au nou.

            Ia wa, kaakaa ae la kona mau maka a haka pono ae la iaia me ke pahaohao nui.

            Ua kahaha a ano e loa oia i ke kamailio a ka nika.

            O kana i hoomaopopo ai mamua nona, he kulana kona o kekahi holoholona ahiu.

            Hoomaopopo aku la ka nika i na manao e uluku ana iloko o ke kaika mahine no kona kulana ana i ike ai iaia mamua.

            Me na huaolelo nahenahe, kamailio hou aku la oia:

            Ke ike nei au i kau mea e noonoo nei me ka hoowahawaha pu mai ia’u, oiai au he alauka.

            Oia iho la no kou ano, hookah wale no mea nana e papale aku ia mau noonoo ano ao kanaka ole, oia keia a’u e hai aku nei:

            O na mea a pau loa, ua manaoio no lakou he holoholona ahiu oa au.  Ua pono lakou.  Owau nei la ka mea nana e hoopahu aku i kona puuwai iwah@ a e hakihaki aku hoi i kona mau lala a liilii.

            He helehelena ku no i ka weliweli ke nana aku i ka manawa ana e kama ilio ana.

            No ia mea, komo hou iho la ka ma kau iloko o Maud, me he mea la e hu hu mai ana oia iaia;

            Aole paha i maopopo ia oe ka’u mea e kamailio nei.

            Wahi a @a nika la mahope iho o ko na ku mal@ ana, alaila, hoomau hou mai la oia:

            Oia kou enemi, a pela pu n@ h@i me a @.

            Aole ia he mea okoa, aka, oia no o Mado.

            N@ na makahiki loihi ko’u lawelawe ana malalo @@a me ka ho@manawanui, o ka mea nae i loaa mai ia’u oia no ka pepehiia ana o kuu Magarita me ka menemene o@.

            Aka, e make aku ama @@a ia’u.  I@ make ana oia.

            E hoopahu ia aku an@ e a’u kona puuwai a me kona op@, a e hakihaki liilii ia aku ana e a’u kona mau iwi aoao a hiki i kona iwi kuamoo.

            Pau ae la kana kamailio ana, huli aku la oia i ke kanaka make e waiho ana, a unuhi mai la i kana pahi pelu manoanoa.

            Me ia pahi oia i okioki ae ai i na kaula i hoopaa ia ai na lima o ke kaika mahine, a wehe ae la i ka hainaka e paa ana ma kona waha me ka olelo ana aku.

            I hele mai nei au e hoopakele ia oe ma kahi e maluhia ai @e.  E. @ilinai mai ana ane@@e?

            Me he kuaua la i mae ae ke kai ana ae o ka maeele maka’u mai iaia ae, a he manaolana ke pahola ana ma kona puuwai no ka hoopakele ana e manao @@ nei me ka pa@lele

            Hoo@a@o iho la o Belphigor i kana mea i kamailio ai i ke kaikamahine, me keia mau huaolelo o ka ninau hoohauoli puuwa:

            E hiki ana @@ ane@ @a oe ke he@e, a i ole, na’u oe e lawe?

            Ua hiki no ia’u ke hele.

            Ua pono loa.

            Alakai aku la oia ma kahi e ha naina mai ana a puka aku la mawaho, papale ae la oia i na lala waina e hihi ana a oili aku la iwaho.

            E haawi mai i kou lima akau na’u e paa.

            Haawi aku la o Maud i kona lima, a hoomaka aku la laua e hele auau ma kekahi awawa.

            Ina ua awiwi loa ka’u hele ana, e hai mai oe ia’u.

            A ina ua hiki ole ia oe ke hele, na’u oe e lawe iloko o kuu lima me he kao keiki la.

            Hoopaakiki aku la no o Maud, ua hiki no iaia ke hele wawae, pela no laua i hoomau ai i ka hele ana imua a hiki i ko laua hoea ana ma kekahi pa kupapau.

            O ke kaikamahine i kela wa, me he mea la he ai oia na na holoholona hihiu.

            Aole nae e hiki iai@ ke hoole aku i ka hahai ana mahope o kona alakai, oiai hoi na nika la e hele ana me ka awiwi.\

            Kokua mai la oia i ka hapai ana iaia a hookuu aku la ma kekahi aoao o ka pa.

            Alaila alakai aku la oia ma ke aia e hoea aku ai i kekahi halekupapau e ku pono mai ana.

            Aia hoi ma ia wahi koke no e ku ana kekahi luakini.

            Aole i ki ia ka p@ka o ka luakini, a wehe aku la oia.

            Maiimakau oe, maanei oe e hoho ai me ka maluhia e lo@a ole ai i kou mau enemi.

            Kokoe ae la oia i ke k@kaepele a ku kuni @ku la i keka i ipukukuke kau ana iluna o ke pakaukau.

            Mahope o kekahi paila pahu @ pau, wehe mai la oia i ke@@ pa@ e komo aku ai iloko o kekahi @ okoa aku.

            Maluna o kekahi pu@ kekahi wahine.

            Ike koke aku la oia i @@ wa@ oia @@ o Magarita, @a wahine @ ka a Mado i ki ai i ka @ iloko o ke ana.

            Ua hiamoe ia oia, i ha@ ai o Belphgor me ka le@ kaikamahine.

            Mai hoaia aku oe iaia, e @ mai au.

            Papaiu malie mai la oia i ka puka @ haalele iho la i ke kaika@ wahine e hiamoe ana.

            Noho ih@ la o Maud, @ ana i ke ano o ka wahine, o@ ana @@ aole i lil@ kona ola @ aku.

            K@@@ mai la iloko ona ka @ oiai he ku maoli no i ke ao@ o loko k@ ohna ae, me he mea @ laa ia iho ana oia e kekahi kupo@ kona p@.

            Aka, kakali iho la oia o ka @ mai o Belphigor, alaila hoopa@ kona makau.

            He hapalua hora a oi ae, lohe, @ oia i ke pahupaha mai o na kapuai@ wahu mai o ka hale kupa@au.

            He wahi manawa poko@e @ iho wehe ia mai la ka puka @ kekahi kanaka ma ka paepae @ ena o waho.

            Ik@ aku la o Maud iaia, he e @ me ka hauoli, a kahea aku @ leo hawanawana.

            O oe mai la ia?

            Ia manawa no, hoomaopopo @ oia, ua kumakaia hou ia no oia @ enemi.

            O ua kanaka la ana i kuhi@ oia no’@ Mado, a e ku ana @ mahope mai.

 

MOKUNA XII

HAULE MA KE ALA

            He nui ka piena o Saliuka @ kona haule hope ma ka umii ana @ na mau enemi iloko o ke ana @ manawa, ua aa loa oia e halawai @ hou me Mado a me ka poe a pa@ ia.

            Ua manao oia e hoolele @ k@ mele ma na paia o ke ana mamua @ na hiki aua aku.

            Aka nae, loaa hou iho la no @ mau noonoo akahele, no ke kali @ ka hoomanawanui.

            Iloko o kekahi manawa e @ ana iloko ona na noonoo hoonauk@ pane iku la oia imua o kona alakai @ m@ ka poe a pau me ia.

            Ua hoohoka mai lakou ia kak@ keia manawa, aka, aole nae he @ no ia kakou ke hoohakalih wa@ manawa.

            I keia manawa e hooko@o koki @ kou ma ko lakou meheu, mai koemi hope iki a hiki i ka wa e komo pono ai lakou malalo o ko kakou mau poho lima.

            Ano, wahi a ka makaikiu.  E hookuu liilii koke kakou, a e iho koke @ke ilalo o ke kauhale liilii, a e hoao e @ mai i na kuhikuhi ana a kekahi p@ aku.

            Owau pu aku an@ kekahi e hiki @ ana ilaila i keia po, a i ko @uk@ lohe ai i @ kani kapalili ana o k@ e akoakoa koke ae oukou ma ka hale inu rama.

Aole i pau