Ke Aloha Aina, Volume I, Number 22, 19 October 1895 — Page 7

Page PDF (868.28 KB)

This text was transcribed by:  Kumu ?Aina Badua
This work is dedicated to:  Kaʻu kāne, papa (Ido)

KE ALOHA AINA

                                                                                                            POAONO OCT. 19 1895.

 

 

(CONTINUED FROM ANOTHER PAGE.)

 

haumana o na kane a me na wahine hanohano o ko Hawaii Pae Aina, no ke kokua a malama ana i na ohana e noho ana ma ke aloalii nei, i na mea e pono ai ke ola kino; mamuli o na hana hoomalule a ka mai korela, no na anahulu ekolu a oi aku ka loihi o keia hana mai kai ana.  A nolaila, ua wehe ia ka Hale Halau a ke aloha, a ua moa kea ka piko a ka lokomaikai, e ka Ahanui Manawa lea Hawaii, nolaila.

            E HOOHOLOIA: O na hana maikai a me na haawina pono a pau; i hookoia maloko o ka Ahahui Manawalea Hawaii, he mau hana pookela oi kelakela loa ia o ka nani a me ka hune o ka lahui Hawaii ma ke aloalli nei, e lilo auanei i kia hoomanao no na puuwai o ka lahui no ka wa pau ole.

            E HOOHOLOIA:  O na kane hanohano a pau i kokua mai me ka manao maikai a piha lokomaikai nui wale.  E pahola ia me ke kaulike i na hoomaikai i pale na ole ia, e na ohana hune a pau, e hoho ana ma ka Mahele 8 o ke kulanakahale o Honolulu o ko Hawaii Pae Aina.

            E HOOHOLOIA:  E paiia me na nupepa ke kope o na olelo hooholo, mahope iho o ka loaa ana i ka Ahahui Manawa lea Hawaii keia palapala hoomaikai.

            O makou iho me ka haahaa o na lala o ke komite i koho pono ia e na makaainana e noho ana ma ka Mahele 8 o Honolulu nei.

            L. W. P. KANEALII,             E.K. LILIKALANI,   D.M. PUNINI, JR.,    KEMALIE KUHIA   W.H. KAILIMAI

 

                        Ke Hoole Nei Aohe Kolera Asia

 

            Ma ka halawai ana o ka Papa Ola ma ka auina la Poakolu, Oct. 16, na hoouna mai o Kauka Surmann he palapala e hoike ana i kona manao e pili ana i keia kolera iho nei.  Ua koike mai kela kauka, o kela mai luku iho, aole loa ia he kolera Asia.

            O keia Kauka Surmann, he kauka Geremania oia, a ua maa loa oia i ke ano o ka mai kolera ma ia aina. Oia keia e hoole loa ia nei, aole keia he mai kolera o Asia mai.

            Ua koiia oia e Kauka Day e hoao ma ka lawelawe kino ana i ka poe i loaa ia i.  ka mai, Aka, ua hoao ia he hookahi wale no mea, a ua olelo oia aole e hiki ke koho pono i ke ano o ka mai ma ka nana ana i ke kino hookahi wale no; aia a he eono, a i ole ia he hookahi kakini mai paha e nana pono ai, alaila, hiki pono ke koho i ke ano o ka mai.

            He eha poe kauka i hoopuka mua loa i ka lakou olelo hooholo ma ka hora 2:30 p.m. o ka la 22 o Augate, 1895; he kolera Asia iho nei keia; a o ko akou mau inoa oia no na Kauka Day, Wood, Herbert, a me Myers.

            Ke kue nei ka ike a Kauka Surmann ia lakau nei!  He hoomaka e iho koe.

           

            Ua haalele ak ia Kapalakiko i Seoatemaba 28 ka mokukaua Piledelepia a holo aku la no Port Angeles.

 

                                                            MOKUNA VIII.

 

            KA LIULIU KAUA MAO AHO O KA PA ALII

           

            Aka, i ka wa i hookokoke aku ai o Hilaria ma kahi o Anadarea e ku ana ea neenee aku la oia i hope me ka huna ana iho i kona mau helehelena.

            No keia mau hana ano e a Anadarea, ua pane mai la o Hilaria.

            E ke kamahele o ka po nana i hoopakele ae nei ia maua, e oluolu anei kou hanohano e hoike mai i kou mau helehelena?

            I ike pono aku ai hoi maua i ko mau hoola o keia po pouli.

            Aohe he leo pane i loaa mai ia Anadarea mai, aka, ike aku la nae o Hilaria i ka luliluli ana ae o kona poo.

            A ike iho la keia, aole i makemake ko laua hoopakele e hoike mai i kona helehelna, nolaila, pane ho aku la oia.

            Ina ua makemake ole oe e hoike mai i kou mau helehelena e ko maua hoopakele, alaila, e oluolu anei oe e hoike mai owai kou inoa, i hiki ai hoi ia ʻ u ke hoomanao mau ia oe i na manawa a pau, a hiki i ka pau ana o ko ʻ u ola ana ma keia honua?

            E like no me ka Anadarea mea i hana mua ai pela no oia i luliluli hou ae ai kona poo.

            Ua makemake no a Anadrea e hoike aku iaia iho imua o Hilaria, aka, no kona hophopo he mea hoehaeha wale no paha ia Hilaria i kona wa e ike mai ai iaia.

            No kona ake loa e ike owai la keia kanaka, nolaila, nee hou mai la oia imua, aka, e like me kona nee mai pela no o Anadarea e nee la ihope.

            Me ka naau kaumaha no kona ike ole i keia kamahele o ka po, huli ae la o Hilaria a hoi aku la no kahi a Ipita e ku ana.

            I kona hiki ana aku ma kahi a Ipita e ku ana, huli hou mai la ia, a nana mai la i ke ku aku no a Anadarea.

            Haupu ae la oia o kana aloha no paha keia, aka, i na paha oia kela aole i nele kona hoike mai, aole anei he leo o kela kanaka i walaau ole ma ai ola ia ʻ u?  wahi ana i puana ae ai.

            E ko mamua hoopakele, wahi a Hilaria i pane aku ai, na na Mana lani e haawi mai, i na pomaikai he nui ia oe no kau mau hana aloha i hana mai ai ia maua.

            Kunou aku la o Anadrea a nee aku la i hope me na kaina wawae auau.

            A o Hileria ma hoi hoomau aku la laua i ka hele ana imua no ka home o Orida ka pahu hopu.

            I ka ike ana o Anadarea ua mamao kupono oia no ka hele hou ana imua me ka ike ole mai o kana aloha, ua hahai hou aku la oia mahope.

            Hoomau aku la oia i ka hele ana, a hiki i ke komo ana o Hilaria iloko o ka pa Onda me ka maluhia.

            Ia manawa huli ae la o Anadarea a hoi aku la no kona home.

            Hoolala iho la oia i kana maa e hoopakele ai i ke ola o Rebino me kona manao mua ole ua pepehi ia oia a make ma ia po.

            Ma ia po a hiki i ke ao ana aole he hiki iaia ke hiamoe, no ka nui o na kuko e lauwili ana iloko ona.

            Hoohala iho la oia ia la me ka pihoi hoi nui no kona kii ia mai e hopu make ano he alakai no ka poe kipi.

            Hoouna aku la oia i kana wahi kauwa ma na huina alanui, e hoolohelohe ai lona  mea hou.

            Kali iho la oia i na mea hou a kana wahi kauwa o ka hoi mai, aka, i kona hoi ana mai he uuku loa kana mea i lohe ai.

            Kali ho oia o ka poeleele koke mai, alaila, bele aku hoi oia e ike i kono mau hea alakai kipi.

            I ka napoo ana aku o ka la, a hohola mai la na eheu o ka pouli maluna o Tureke.

            Komo iho la oia i kona aahu helepo a haalele iho la i kona home, a hele aku la no ka hale o Licodia.

            I kona hiki ana aku ma ka home o Licodia, ua halawai iho la oia me kekahi o kona mau hoa alakai.

            Ninau aku la oia i ka lakou mau mea hou i lohe ai ia la, aka, he neo ka mea i loaa mai.

            No ka mea, ua like no keia poe me ia, ua pee lakou ia la no ka makau o kii ia mai e hopu.

            No ka hiki ole ia lakou ke loaa kekahi mea hou ma ia hale, nolaila, hooiho la lakou e hele aku i ka hale o kekahi alakai o lakou, i hiki ole mai ia po.

            Haalele iho la lakou i ua hale la, a kamoe aku la, no ka hale a lakou i maopopo ole ai e lohe mai ana lakou i kekahi nu hou.

 

                                                                        MOKUNA IX.

 

                                                KA HOEA EKOLU ANA O DORA.

 

            I ka wa i puka ae ai o ka la a hoolei pau aku la maluna o Tureke, puoho ae la o Tidora mai kona hiamoe ae.

            A holoholo ae la oia maloko o kona rumi me ka pau pono ole o kona maluhiluhi, o ka po i hala aku.

            Komo iho la oia i kona mau aahu, a kuko iho la oia iloko ona, ina o Anadarea e hoike io mai ana, ua aloha no oia ia ʻ u alaila, e kaili no au i keia nohoalii mai i Kusitino.

            A o ka ʻ u mea i aloha ai oia auane ka ʻ u e hoonoho aku ai i alii no Tureke nei.

            Aole e oluolu ko ʻ u uhane , ina aole e hooko ia ana ka ʻ u mea i makemake ai.

            Kani mai la ka bele aina a naue aku la oia e hoopina i ka la o ka inaina.

            I kona hiki ana aku ma ka rumi aina ike aku la oia ia Kusitino, e noho ma ana ma ke poo o ke pakaukau.

            Komo iho la ka manao konakona iloko ona, no ka mea, o kona ui a me kona opiopio aole i kupono ia Kusiti no, oiai ua elemakule oia.

            Haalele iho la o Tidora i ka papaaina, me ka olelo hoopunipuni ana aku aole i pau pono kona maluhiluhi.

            Holoholo ae la oia maloko o na mala pua me ke kali ana o ka poeleele koke iho, a naue aku oia e ike i ka mea a kona puuwai e i ʻ a nei.

            A ua hoohala iho la oia ia la me ka hoonaukiuki no ka napoo koke ole aku o ka la.

            I ka napoo ana aku o ka la a uhi mai a ka pouli.

            Me ke kali hou ole iho, hele aku la oia e hai ia Kusitinoa, e hoi ana oia e hooluolu, no ka mea, aole i pau pono kona maluhiluhi.

            Ae mai la o Kusitino, a hoi aku la oia no loko o ka rumi me ka hauoli nui.

            Kii aku la oia i kona mau aahu nani, a komo iho la.

            A hoike mai la kona kulana, aole oia o Dora ka wahine me ka aahu lepo, aka he wahine opio o ke kulana kiekie.

            Minoaka iho la oia i kona kilohi ana iho i kona mau kahiko me na mea gula kumukuai nui e anapanapa ana i ka malamalama o ke kukui.

            I ka paa ana o kona mu aahu, haalele iho la oia i kona rumi, a hele aku la no ka hale o Anadarea.

            Kikeke aku la oia ma ka puka pa, aole i liuliu mahope iho ua oili mai la kahi kauwa a Anadarea, a pani mai Ia.

            Ua hele kuu aku nei haku, aole oia ma ka hale nei.

            E kali no au a hiki i kona hoi ana mai wahi a Tidora.

            Aole paha oia e hoi koke mai ana.

            Ua olelo mai anei oia e pela?  Aole!

            Alaila, heaha iho la kau mea o ke kamailio ana mai pela?

            Namunamu iho la kahi kauwa i ke kahi mau huaolelo halili no Tidora.

            Alakai aku la kahi kauwa iaia iloko o ka rumi ana i hui mua loa ai me Anadarea panee mai la i ka noho, a haalele mai la iaia.

 

                                                            Huluhipa Maikai no na Kapa Apana.

 

            UA MAKAUKAU ka mea nona ka inoa malalo iho nei e hoolawa aku i na huluhipa maikai loa no ka hana anai na kapa apana no na home o na mea a pau loa ma Hawaii nei.

            He oluolu ke kumukuai, he 20 keneka o ka paona hulu hookahi.  E hoouna mai i ka oukou mau kauoha ia ʻ u ma Waimea, Hawaii, a i ole ia e waiho ae paha i ke kauoha ma ke Keena o KE ALOHA AINA ma Honolulu, ae hookoia no ka hikiwawe loa.

                                                                                                            Owau no, H. AKONA.

                                                                        Waimea Hawaii, Augate 26, 1895                  3m

 

                                                                                    Olelo Hoolaha Papa.

 

            E IKE auanei na kamaka a pau ke nana mai lakou i keia.  O makou oka hapanui o na Hoahanau oiaio o ka Ekalesia o Kaumakapili, Honolulu, Oahu, ko Hawaii Pae Aina.  Ma keia, ke hoikeia aku nei ka lohe mamua, a ke papa loa ia aku nei, na mea a pau loa, aole lakou e kuai mai i na Kahuahale Halawai o Holokahana  me Iwilei, maloko o Honolulu nei, a i kekahi paha o ia mau apana Kahuahele i oleloia ae la, me ko makou ae ole aku, na Hoahanau o ka Ekalesia o Kaumakapili, mao J. Alapai la ke Komite.

            Honolulu, Oahu, Oct. 15.  2wk--d.wkly.