Ke Aloha Aina, Volume I, Number 30, 14 December 1895 — Page 6

Page PDF (848.25 KB)

This text was transcribed by:  Diana King
This work is dedicated to:  In memory of Margaret and Richard King

KE ALOHA AINA

 

 

HE LA UA KA POAHA NEI

_____

 

            O keia la 12 o Dekemaba, 1895 he la keia a ka ua ia haule mahuahua loa mai ai.  Ma ka po nei, ua ike ia na ano ao kupaianaha keokeo, e manamana ana ko lakou mau welelau iluna o ka lani, o na kumu, me he mea la ua hoohui ia i hookahi.

            Ua mau keia ku ana no na @@@@@loihi loa, a hiki i ka wa lilo ae ai i noe poeleele, a ha@le mai la ka ua.

            Ua hoomauia ka ua a ao ae nei i keia la, a po, a e po hou ana no paha keia la (Poalima).

            Aole e ikeia ana ka La, o ka wai nae ke kahe auwai nei ma na alanui o ke kulanakahale nei.

            Ke haalulu nei na hekili ma kahi ma mao aku, a o na olapa uwila ana kekahi e ukali mai ana.

____________________

 

O UHI-MAI-KA-LANI-PO!

_________

 

             O keia ke ano o ke kulana o keia la e ike ia nei, ua manoanoa na ao ua piha i ka wai, nolaila, aole he ikeia aku o ka La.

            Alaila, hoopuka ae la kekahi makua o ka wa kahiko loa penei;  Uhi-mai-ka-lani-po!

            He oiaio, ua uhi mai ka malu o na ao pouli o ka lewa, a ua hiolo mai la na pakaua eloelo, a ua pouli mai la ka Lani a poele hoi na hale i ka wa awakea ke a mai nei na Kukui-uila.

            Eia ka keia uhipaa o ka noe, ei ae ka Nene Ahiu.  (Wild Swan) ke au mai nei i ka moana.

            Ma ka hora 2 p.m. o ka Poaha kona telepona ia ana mai, a i keia wa eia oia mawaho o ke awa o Mamala.

            O ka mokukaua Beritania keia i kipa mai la i o kakou nei mamua ae o kona alo ana aku no lalo o Amerika Hema.

 

_______________________

 

KA LAINA MOKUAHI HOU.

___________

 

            He Laina mokuahi hou keia e hooholo ia ana mawaena o Kapalakikoa me ka mokupuni o Hawaii ponoi iho.  Ua manao ia he elua e ekolu paha mau moku e hookomoia ana ma ia laina hookahi, no ka lawe ana i na ohua me na ukana.

            Ua olelo ia aole keia laina hou e hoopilikia aku ana i ka Laina Mokuahi o Waila ma, a me ka Hui Mokuahi Holo Pili-Aina, aka, e hoemi ana lakou nei i na lilo palua ana no ka lawe ana i aa ukana.

 

[column 2]

 

            O keia mau hoolala ana na ka poe mea dala no ia o Kaleponi, alaila, ina e paa io ana keia laina, alaila, e holo ana lakou malalo o ka have Hawaii.

_________________

MAI KA BANA LAHUI MAI.

________                                                                                           

Topeka, City, Kansas, Nov. 20 1895

J. NAWAHI, ESQ

                        Aloha oe:--

            Eia hou au ke hoolauna hou aku nei ia oe, no keia mau wahi hana a makou e hele nei.  He mau kulanakauhale liilii keia o ka Mokuama o Kanesasa nei, nona ka huina nui o na kanaka, he 15,000 ma kekahi, a he 10,000, a he 6,000 ma kekahi wahi.

            Ma ke kulanakauhale o Emposia, Kanesasa nei, ua loaa i ko kakou Mele Lahui ka hanohano mao ke ku likeana o ke anaina mai o a o, oiai makou e himeni ana ia Hawaii Ponoi, ka lua hoi o na wahi i hoohanohano ia ai ko ko kakou Mele Lahui.

            O ka hapanui o na makaimai i hele mai ia la, he poe haumana kulakane a wahine i kapaia hoi, Norman School. He poe kanaka makua ka hapanui o lakou, no lakou na makahiki he 45 ke kiekie, a malalo iki mai no hoi kahi. He loloa na umiumi o na kane, a he ano aoo no hoi na wahine, hele no nae i ke kula, a me he mea la ma ka'u koho wale aku, he mau paa mare no paha kekahi o loko o keia halekula.  O keia ka lua o na halekula o keia ano a'u i ike ai.  Aia i San Jose, Kalepon Hema, a ia nei iho la no hoi.

            Ma ke kulanakauhale o Wichita, Kanesasa, moloko o ka Auditorium Opera House, i haiolelo ai ko makou Peresidena i kekahi o ka ke Akua olelo imua o na tausani makaikai e nonoho mai ana, a oia hoi, ua hoo'ah@iae ko makou Lunanui maloko o na nupepa o ia kulanakauhale, he kahunapule kekahi oloko o ka Puali Puhiohe, a ua kakau pu ia me kona inoa iloko o ka nupepa.

            Nolaila, i ka hiki ana mai i ka manawa hana, i iwaena o n hana i hoomakaukau ia, ua ku aku la oia imua o na  tausani makaikai e noho mai ana, a heluhelu aku la i ka Episetole mua a i Io ane 4:8, hapa hope, "He aloha ke Akua.

            A penei na mea i kamailio ia:  E na lede a me na keonimana, na ohua o ke Akua Kiekie Loa, mamua o ko'u kamailio ana aku i ka ke Akua olelo ma ka oukou olelo ponoi, ke nonoi aku nei au i ko oukou oluolu e kala mai ia'u i ka hoike ana aku i ka ke Akua olelo ma ka'u olelo ponoi, a na ko'u kokoolua e unuhi aku ma ka oukou olelo ponoi, mahope iho o ka pau ana o ka himeni, "E pili i ou la wau."

            Ua wehewehe mai la oia penei: "O ke aloha o ke Akua, aole hiki ia'u keana me ke ana kapuai a ka poe kamana hale i ka loa a me la laula o ko ke Akua aloha, aole no hoi i ka kiekie a me ka hohonu, a hoike aku ia oukou penei iho ia ko ke Akua aloha.  Aka, e hoike aku ana au i ka mea hiki ia'u, a e like hoi me ka mea i kakau ia ma Kana olelo.  No ke aloha o ke Akua i ke ao nei, ua haawi mai la oia i Kana Keiki Hiwahiwa e make no na lahui kanaka a pau.  He hiapo, he milimili, a ne kamakahi na ka Makua.  A owai la iwaena o na lahui kanaka o ke ao nei i mo lia ak@ i kana keiki punahele nu ka pono

 

[column 3]

 

o no lahuikanaka a pau. Aole! Aole loa!!

            A, e na Lede a me na Keonimana hanohano, o keia ke kolohana pookela loa o ko ke Akua aloa, a'u e hooia aku nei ia oukoa i keia la, a oiai, ua hoakoakoa ia na mea a pau, e pono a ko ke kanaka noho ana ma on a la.

            Aia ma kona lima akau ka loihi o na la a me na makahiki a ma kona lima hema hoi ka waiwai a me ka hanohano nui.

            O kona inoa ka mea ola ai n@ kanaka a pau, nolaile, ua pomaikai kakou ma o kona haawi wale ana mai i kona aloha me ke kumukua@ole, ua haalele aku makou i ko makou aina aloha, ko makou lahui kanaka me ka ohana pakahi, e noho ana iloko o na kipona o ko ke Akua aloha, he mau tausani mile ka mamao mailaila mai a i kahi a'u e ku aku nei imua o oukou i keia la.

            Aole no na hana maikai a ko makou lahui Iaia, aka, ma kona aloha wale a'u e hoike nei i kona aloha imua o oukou i keia la, ma na wahi a pau a makou i kipa aku ai.

            A oia aloha a me ia lokkomaikai ka makou e hoike nei imua o oukou i keia la, a oiai hoi, ma na wahi a pau a makou i hele ae nei, aohe o makou makamaka, aohe hoi he hoaloha nana i hookipa akn ia makou malalo o ko la kou lokomaikai, aka, hookahi wale iho no o makou makamaka o ke aloha o ka Haku o Iesu Karisto.

            Nolaila, me keia mau manao pokole ke waiho aku nei au na ko oukou lunaikehala pakahi e kaupaona i ka pono o ka'u wehewehe manao ana maluna o keia kumuhana.

            E hoonanai nuiia ka inoa o ko kakou Akua, ka Makua, ke Keiki, a me ka Uhane Hemolele. 

            O keia ke pau ana o na mea i kamailio ia imua o kela anaina, a ke manaolana nei au, e hoike aku ana oe i keia mea imua o kuu lahui aloha.

            Kou haahaa,

                        SAMUEL K. KAMAKAIA.

___________________

 

            Na Hoopahenehen Ana.

_________

 

            O na põe hoohuiaina o na Mokuaina Hikina o Amerika Huipuia; ua hoopuka ae la me na olelo hoomakeaka, ua kue loa na nupepa o ka Hikina i ka hookomo ana aku i na nu hou pili ia Hawaii nei, a ma ka hoopau ana o ka manao, ua olelo iho la:--"Ua make loa ka Ninau no Hawaii!"

                        P.C. Advertiser.

            Ina oia ka olelo a ko na Mokuaina Hikina, alaila, aohe waiwai o Kakela a me Haki e noho la i Wasinetona, oiai, ua make loa ka Ninau (Hoohuiaina) no Hawaii!

_________________

           

HOONOAIA KA LAWAIA ANA.

_____

            Ma ka halawai ana o ka Papa Ola inehinei, Dec.11 ua hooholo ia, ma keia mua aku, ua noa ka lawe ana mai i na papai a me na mea e ae ma ka Makete no ke kuai ana aku.

            Ma ka hoike a ka Luna Nana i'a Keliipio, ma Dec. 10, 1895, he 95,000 ka nui o na ano

 

[column 4]

 

i'a i laweia mai i ka Makete no ke kuai aku.

            He hoike keia no ka ulu mahiehie o keia kulanakauhale i ka ai i'a iloko o 13 wale no laua aneane like me 7300 i'a i ai ia i ka la hookahi ma ka awelike.

            Ua makepono ka poe mea dala i keia wa, oiai, eia ka i'a ke alualu mai nei i ke dala, aole o ke dala ke aluahi aku ana i ka i'a. Pela ka olelo akea a na mea he lehulehu ma ka Makete.  Aole e like me na la mamua.

_______

 

Nuhou o na Aina E

_____

            Ma ke ku@ana mai nei o ka mokuahi Auseteralia i ke ahiahi Poakahi nei, Dec. 9, ua loaa mai kekahi mau mea hou o na aina e a hiki i ka la 2 nei o Dekemaba.

_____

 

KA WEHE AHAOLELO LAHUI O AMERIKA HUIPUIA

_____

 

KOHOIA O T. B. REED O MAINE I LUNAHOOMALU NO KA HALE MAKAAINANA.

            Wainetona, Dec. 2-- Ma ka Poakahi nei, Dekemaba 2, ma ke awakea, ua wehe ia na hana e like me ka maa mau no ke Kau-Kanalima-kumamaha on a Alhaolelo Lahui.

            Ua noho hoomalu ia ke Senate e ka Hope Peresidena Stevenson, a o ka Hale Makaainana hoi e James Kerr ke Kakauolelo o ka Hale Makaainana.

            O na mea a pau loa maloko oia mau hale a elua, e kali ana lakou o ke kani ae o ka hora 12.

            He hmikumamalima mau Senatoa hou loa i komo i ka hale maluna, a he pa ono a pa walu paha ka nui o na poe hou Ioa iloko o ka hale o lalo (oia ka Hale Makaainana.)

            O kekahi o na mea ano hou loa i ka weheia ana o ka Hale o na Lunakaainana, oia no ka nui hewahewa launa ole mai o na poe hou opiopio loa i ikeia aku.

            Ma na kulana makahiki, o keia Hale Ahaolelo, oia ka piha loa me na poe opiopio loa ma ka moolelo Ahaolelo o Amerika Huipuia.

            Na ke Kiaaina o Ohio i waiho mai i ka inoa o T. B. Reed i Lunahoomalu no ka Hale; na Sayers hoi o Texas i waiho mai i ka inoa o ka Lunahoomalu mua Crisp, alaila, na Kem o Nebraska i waiho mai i ka inoa o John C. Bell o Colorado.

            Ua koho na poe Prebubalika a pau loa ia Mr. Reed, a o na poe Demokarata a pau ia Crisp a o na poe Papulika hoi a pau loa ia Mr. Bell a koe hookahi, a oia mea i koe aku, oia no o Mr. Crain o Texas, ka mea i

 

[column 5, right edge unreadable]  

 

koho aku ia Luna Ah@@@ Culberson o ia Mokuaina@@

            I ka wa i hoike ia mai @@ hopena o ke koho ana, ua @@ ia Mr. Reed na balota @@ he 132, a ia wa, ua piha loa @@ ia oluna o ka Hale @@@ pinai o ka hauoli no keia @@ kila ana he loihi loa keia ka uluku pia ha@@@@ mua ae o ka lawe@@@@@ Mr. Reed iloko o ke @@@@ Ahaolelo i kuikuiia @@@ ka Lunahoomalo mua, @@@ liia mai e Mr. Bell, keka@@@ i kohoia i komi@@ hoohan@@ no ka hoonoho ana aku @@ nahoomalu hou Mr. Reed @@.

            Mahope o keia, ua ku @@ o Mr. Reed a hoopuka @@ olelo mahalo i ka lokahi @@ hoa no ke koho ana ia@@ pahoomalu hou no ka Ah@@@ alaila, ua hoopuka mai @@ olelo pili i na mea i mam@@ no ke Kau Ahaolelo h@@@ welawe aku ai.

__________

 

NU HOU KUL@@@@

            O ka mokuahi Lehua kai @@ aku ma ka Poakahi nei, no @@@ ka Mokolii e holoholo nei, ua @@@ oia no ke pahonohono @@@@@ wahi i poino.

            Ua haalele aku ka Adimana@ ter ia Yokohama ma ka @@@@ ma@a no Amerika no ka @@ wahine ke kumu o kona hoi @@ ana no Amerika.

            Ma ka la Sabati nei i hal@@@ Australia me ke K@lanakua@@ kina, he 50 mile a oi ka @@ ka aina aku nei aole nae @@ e hoike mai ana @@@@@ Australia.

            E haawi ia ana @@@@ o ka lluakini o Ka@@@@@@ maikai o na poe n@@@@@ ana na kaikai@@@@@ waihao ma ka hime@@ ana @@@ ahamele.

            Ma ka po Poalima o ka @@@ hora 7 ua hanau mai @@@@ aumoana he keikikane @@@ ma ia po hookahi @@@@ hanau iho la ka wahine a @@ he keikikane no. O ka ma@@@@@ kalo ae nei e hoolo@@@@@ ma keia ola an@.

            Ma po la Sabati @@@@@@@he ia ka hale hana wai @@@ Hollister ma, ua wawahi @@@ ho dela eia nae aohe dala @@@ ume, ua inu ia he mau @@@ mona a ua lawe ia pa paka @@@ iho ana maloko o on ha@@@@ loaa ke kolohe a hiki i keia @@@

__________________________

            HOOLAHA HA@@@

            E ike auanei na kanaka @@@@@ mai lakou i keia. O mak@@@ ke kuleana kupono mal@ko @@@ mea ma ka apana o Waialua @@@ Oahu, ko Hawaii Pa@  Ai@@@ papa loa ia aku nei, alole @@@@ iho o ua aina la o Waimea, @@@ aku he ae i ma@ ia mak@@@@

                        D. SA@@@

            Peresidena @@@

                        LEVI @@@

            Kaka@@@@

nov 12 1m-@lly wkly

__________

W. H. WINCH@@@

* * * @@@

Mea Hana Ili Kaa ***

ho Lio em ***

_____

            O ko makou Mo@@@@@ wanaui i na luhi, a e h@@@@@@@

            E kuai ia no na L@@ N@@ uhi pu ana i na Noho Lio.

            >KEENA HANA  He@@@@ tela, mawaena Alanui N@@@@

                        @@@@@@