Ke Aloha Aina, Volume I, Number 32, 28 December 1895 — Page 7

Page PDF (881.47 KB)

This text was transcribed by:  Kekai Robinson
This work is dedicated to:  Paul Kalani Robinson

KE ALOHA AINA

 

KE ALOHA AINA, POAONO, DEKEMABA 28, 1895.

 

@ MAI HOI

            @ ohumu ana e @ mea e pepehiia @ KE ALOHA AINA @ hoopuka hou ia @ nupepa hou @opukaia nei o ka @.  Oiaio me ka @ no ka ma@ hopohopo o KE @ no he hoo@ nupepa hou e hoo@ manao @ o ka nupepa, oia @ nui ia, he @ kumukuai @ na manao @ nupepa.

            @ a me ke pe@ o na kalai ma@ hoowahawaha @ ka poe lawe nu@

            @ inoino, ua @ ma ke kumukuai @ kekahi wa, na kiola @ kumukuai @

            @ makemake o @ Nupepa KE ALOHA AINA @ hiki i keia wa, a mau @ a pau.

 

@ Palapala

            @ hoihoi o na @ i hoopukaia @ no ia maluna o @

 

@ a Kauikeaouli.

@ AKU NO KAKOU E @ HAWAII

 

            @  ka ole iho, i ka @ haina e like ai, me @ ia ai ka wai @ o Nuuanu e kahe ma ke @ pau loa ae la no ia, @ kino eepa o keia ano @ a ke kulana hale @ aku la e ai kalo, i @ a noho iho ke ko@ a lepo a iliwai like, @ oluolu kela he aoao @

            @ aina ka Ekalesia i ka ma@ o ka aina, a he nui @ eepa o keia ma'i, nawai ole @

            @ he hoakua aloha ia, e @ na mea a pau i hoakua e @ iho, e aloha, e ike, e kipa @ mai, a e uwe ae ke @, e aloha iho ka makua @

            @ pomaikai ka hiapo, e ko@ pokii, e like me Karisto @ i ke ola, a e hoolaha @ e kii aku.  Hoikeana 22:17.  @ ola me ke kahe ana o ka @ Pela hoi ka leo o ka powa i @ ia Karisto ka Haku a ona @ a me ka Honua nei.

            @ Karisto i Kona Aupuni e @ mai iaia, a ua ae koke mai @ la no," a pela no keia leo @

            @ kakou hoakanaka, o kipa hewa anei aloha i ka ilio i ka mea lohe ole.

            O ka Lahui keia e uwe aku nei i ka Moiwahine Liliuokalani i Hoalii ia ae ia e Iehova.  E ike mua mai ia lakou, (Lahui ponoi, koko a ewe ponoi) e hookipa mai i ka Lahui, e aloha hoi i ko lepo makaainana, mamua o ko ike hou ana ae i ka poe nana i hoakua, hoilio, hoikeole, hoopanea, hoaikola, hoowahawaha, a ka poe a na Alii i mailani ai a kepa iho la no.

            Ina e pau ka Iehowa hooponopono pololei ana, hoi ae o Liliuokalani i ke Kalaunu Ou e Hawaii Imiloa, e like me ka pule a na Haipule e pule nei, a eia ke kahuahoa no ka Moiwahine:

HE INOA NO LILIUOKALANI

            Mahalo nui ia ke Kuini,

            Ke Aliiwahine o Hawaii,

            O Liliulani ku i ka Moku,

            O ka Wohi ku i ke Kalaunu,

            E noho ana i ke ehuehu,

            Na hana a ke aloha ole,

            Noho mai oe i ka nahenahe,

            Me ka puuwai lana malie,

            Lilo a i ole na enemi,

            Na kipi kaili Aupuni,

            Na hana pakaha limanui,

            Aihue aina punikoko,

            Maka-keleawe hilahila ole,

            I ka nani Ou e Hawaii.

            Lana ka manao me ka lokahi,

            Mai Hawaii a Kauai,

            Aupuni Moi ku mau,

            Hoohuaina make loa,

            E ku e Kalani Hanohano,

            Paa i ka Pono o ka Lahui,

            Hele pela na Pi Gi,

            Na mamo mai o Bosetona,

            Eia Hawaii ua ao,

            Paa lia i ka poho o ka lima,

            Haina Kalani i Wehiia,

            Noho hou o Liliu i ke Kapu.

            He nui wale i hala iho la o keia mau pule leo a ka lehulehu, oia no ka leo o ke Akua.

 

Nu Hou Kuloko

            O Welcome a me Maile na hui kinipopo e paaui i keia Poaono iho mawaho Makiki.

            Ua lilo ke kii bebe makana a N. S. Sachs i ke kaikamahine a Kanikela F. A. Scheafer mamuli o ka loaa ana iaia ka heluna kiekie loa o na tikiki, he 1588.

            Ma ka hookuku kinipopo ma ka la Karikimaka iho nei mawaena o Hearts a me Maile, ua lilo ka lanakila i ka inoa hope.

            Ma Poakolu nei i ku mai ai ka moku ahi Robsina, he 21 la mai Yokohama mai, ua halawai oia me na makani hele uluulu o ka moana no eha la, ua pau kekahi o kona mau rikini i ka mokumoku, ua holo aku oia no Potalana i ke awakea Poaha nei.

            Ma ka la Karikimaka nei, ua hehi ia e ka lio huki kaa pipi a Wala o Kalu na o ka hale banako o Bihopa, a mamuli o kekahi ulia laki ua pakele oia mai ka pii ia ana e na huila o ke kaa, mamuli o ka nana pono ole o ke kalaiwa kaa i loaa ai keia ulia poino.

            Ma ka la Karisimaka nei i hoohuiia ai ma ka berita maemae o ka mare o Mr. Keone Waimea me Miss Maikai imua o Rev. Kelemeneke ma Marie-o-ka-Malu.  Mahope iho o ka pau ana o ka mare ana ua kono aku na paamare i ko laua mau hoaloha a me na makamaka e hoino ko laua home mauka o Kapalama a malaila hoi i panee ia mai ai he papaaina i piha me na ono a ka Hawaii, a ua malamaia no hoi he mau lealea kupono, a hiki i ka uhi ana mai o na eheu o ka po.  He maikai ka mare no na mea a pau.

 

He Moolelo

NO

ANADAREA

A ME

TIDORA

A I OLEIA, NO

HILARIA

KA UI NOHEA

NA IPO ELUA I KE ALOHA HOOKAHI.

MOKUNA XI.

KE ALOHA A ME KE ALOHA OLE.

            Me ka naau i piha i ka weliweli o Hilaria i ku iho ai me ka maopopo ole iaia owai la keia wahine e ku mai nei me na maka i piha i ka huhu nona.

            O oe anei o Hilaria ke kaikamahine a Rebino? wahi ana i ninau hou mai ai me ka leo okalakala.

            Ae owau no ia, a owai oe, heaha ka manao o keia kauohuluhulu ia ana mai nei o'u ia nei?

            Kukuli ia oe, aohe ou kuleana e ninau mai ia'u, owau ka ninau aku ia oe a e paue mai ho, oe me ka pololei.

            Me na maka i piha i ka inaina lua ole nana mai la o Tidora i kona punalua e ku aku ana, me na helehelena i haiamu ia e ka nani, a na ia ui o Hilaria i hooi paomi ae i ka inaina iloko o ka puuwai o Tidora, a nau iho la kona papa auwae me ka lili nui.

            Ua maopopo anei ia oe owai au?

            Aole.

            Owau no kou moiwahine Tidora.

            Kunou haahaa aku la o Hilaria imua ona, me ka pii ana o ka lia maele i kona puuwai i ka manawa i lohe ai oia ka moa Tidora, no ka mea, ua lohe oia i kona limakoko a me kona hana na hana puuwai eleele loa.

            A owau no hoi ka wahine e aumeume nei me oe i ke aloha o Anadarea.

            Mae iho la koona mau hiohiona ui, a pahola ae la na helehelena hoikea mai kona mau papalina, a hiolo mai la kona mau waimaka, i ka ike ana he punalua kona, e kaunu like nei i ka ulua hookahi.

            Ua maopopo anei ia oe ka'u mea e hana hou aku ai?  E hahai aku anei au ia oe?  E noho like ana maua me Anadarea ma ka nohoalii, he mea huna keia, aka, e hoike aku no au ia oe.  Ua maopopo aku la anei oe? i pane aku ai oia me ke ano hoohaehae.

            O ka'u mea e hoomaopopo nei he aha la ka'u mea i hana ai i inaina makawelawela loa ai oe ia'u?

            Aole au i makawelawela ia oe, aka, ua hoowahawaha aku maua me kuu Anadarea ia oe.

            Aole e hiki ia'u ke hilinai i kau mea e kamailio mai nei, ua aloha ole paha oia ia'u, aka, aole nae oia i hoowahawaha mai ia'u,

            Aole i hoowahawaha ia oe? i hoomau mai ai o Tidora; pehea oe i manao kuhihewa ai?  Ua aloha ole ia'u ma na ano a pau, ua hala loa aku ka mole o kona aloha no'u ilalo loa o ka papaku o kona puuwai, a ua aloha no hoi au iaia me ke aloha oiaio e mokuhia ole ai e na waikahe he nui, aole anei maua i kohu pono?

            Aole au e kua aku ana i kou kuleana iaia, a e haalele mai no hoi oia ia'u e like me kona makemake me ko'u keakea ole, ua hemolele kuu puuwai e hookuu aku nau e lei i ke aloha a kaua, a nolaila, e hookuu mai ia'u e hoi i ko'u home.

            E hoi no kou home?  Aole loa! hookomo aku ana ia oe iloko o kekahi rumi pouli a malaila oe e kuko ai ia Anadarea, a hiki i ka haalele ana o ka hanu ola i kou kino, e hookaawale loa aku ana au ia oe mai kahi e lohe ai oe i na eo hauwalaau o na kanaka, a malaila e noho ai a pau na la o kou ola ana.

            Kulou iho la o Hilaria me na waimaka e hiolo makawalu ana ma kona papalina e moni ana hoi i na hoomewaewa a kona punalua lokoino.

            Ua makemake anei oe e lawe mai au ia Anadarea iloko o keia rumi, a hoikeike aku imua ou i ka nui o kona aloha no'u?

            Aole no i na iho ka huhu o ua Tidora nei, no ka mea, mahope iho o keia mau kukai kamailio ana, ua holo akula oia a umii ae la ia Hilaria ma ka pua-i, a kulai aku la ilalo o ka papahele.

            E Ebala e lawe aku i keia wahi kaikamahine uuku ai waiu no loko o ka rumi, a malaila o ia e noho ai a hiki i kona wa e make ai.

            Ia wa koke no komo mai la o Ebala a hele aku la e hooko i kona kauoha, me na helehelena hauoli.

            I ko Hilaria ike ana ia Ebala me na lima i makaukau no ka hooko ana i ke kauoha a kona haku, e hele pololei mai ana imua ona.

            Holo aku oia a mamua o ke alo o Tidora, kukuli iho la oia imua ona, a pane mai la me ka leo i hoopiha ia me ka ehaeha:

            E kuu moiwahine, no keaha la oe i hoomewaewa mai ai ia'u e like me keia ina au i mahui mua o oe ke aloha a Anadarea aole loa no la hoi au e puni hei i hana mau hoowalewale ana.  O! e Tidora e aloha mai ia'u, e hookuu mai ia'u, a i ole e pepehi mai ia'u a make i keia wa ano, i pau koke ai hoi ko'u ike ana i na inea o ka noho ana iloko o ka rumi pouli.

            Ua hiki no ia oe ke noi mai ma na ano a pau, aka, ina o kou manawa keia a'u i makemake ai e hoopaa aku ia oe iloko o ka rumi pouli, aole he mea nou e pakele ai.  E hooko aku e Ebala e like me ka'u kauoha ia oe, a ina ua lawa ole kou ikaika no ka hapai ana iaia, alaila, e kii hou aku i mau kokua nou, a o ko'u makemake oia kau e hooko e Ebala.

            Ua hoao la o Ebala e hapai ia Hilaria aole nae he neeu ae, nolaila, hemo aku la o Ebala e kii hou i mau kokua nona, a o Hilaria hoi ke kukuli hoomau la me ke noi ana e hookuu ia oia, aka, o na akaaka hoohenehene oia ka Tidora e haawi mau mai ana iaia.

            Aole i @ mahope iho ua komo hou mau ia o Ebala me elua mau kanaka kokua, a hapai ae la iaia, a lawe ia aku la oia no loko o ka rumi oi loa o ka pouli a me ka polopolona o ka ea, a maloko oia rumi i hoopaa ia ai oia.

            Komo hou mai la o Ebala a hoike mai la, mahope o ka hoopaa ia ana o Hilaria: He hookahi wale no wahi e nalo ai keia mea a kaua i hana iho nei, o ia ka pepehi ana a make kela wahine opio.

            Aole e waiho malie aku iaia pela i ike ai oia i na ehaeha, o kona hoao ana e kaili i ka'u mea i aloha ai mai a'u aku, a ua manao au o kona uku hoopai kupono ia.

           

MOKUNA XII.

NO EHA LA.

            I ka manawa i hiki aku ai o Ipita, i kauhale, mahope o kona ike ana ia Ebala e auamo ana i kekahi manele, ua hoike mai la o Orida i ka mai o Anadarea.

            Ua hala aku anei o Hilaria ilaila?

            Ae.

            Iloko anei o kekahi manele e auamo ia ana e kekahi mau kana he elua?

            Ae.

            Ia wa uwe iho la oia me ka naau'au luu no kona haku wahine, a alualu aku la mahope ona, aka, aole nae i loaa iaia ka meheu o kahi i lawe ia ai o kona haku wahine e na kanaka, a hoomanao ae la oia mamuli o ka wikiwiki o ka hele ana a na kanaka i nalowale koke ai lakou.

 

HUI KAA PIO O KAOPUAUA

            Kihi o na Alanui Nuuanu a me Beritania.  E loaa no na Kaa i na hora a pau o ka po a me ke ao.  He oluolu ka auhau ke kuka like nae.  E hookani mai i ke Telepona Helu 705, o na kauoha a pau e hookoi no i ka wa pokole loa.  137-1m dly*

 

JAS. K. KAULIA.

LOIO!  LOIO!!

            Loio a he Kokua ma ke Kanawai Imua o na Aha a pau o keia Pae Aina.  He oluolu ka aku loio mamul o na kuka ana.  E hookoia no na kauoha pili oihana ma no Aha mawaho aku o Honolulu nei me ka eleu a me ka hikiwawe loa.

            Aia kona Keena Oihana kokoke ma ke kihi o na Alanui Moiwahine me Nuuanu, ma kekahi keena maluna o ka hale o Mr. Damon, ma Honolulu.  Na hora hana o ka la.  Mai ka hora 9 a. m. a 4 p. m.  my20 dly

 

Ka Laauhoola a Kamalena.

O SIMOM S. HARTMAN O

            Funnelton, Vereginia Komohana, ua loaa ia oia i ke nahu ma ka opu, he hookahi wa i ka makahiki, alaila, kiiia ke Kauka, a ua hoomanawanui i ka eha no na hora he umikumamalua, e like me he mea la ua make.  Ua loaa hou no oia e like no me ia mahope koke iho, a manao iho la e hoao i ka Chamberlain Laaunahu Kolera a Laauhi.  Olelo mai oia, "ua hoao au he hookahi kuluo ia mea, a ua hoola mai ia ia'u ilko o elima minute.  Ua oi loa aku keia mamua o na mea e ae i hanaia mai ai no'u."  Ke kuai ia nei ma kahi kuai laau o Benson Smith & Co., Agena Nui, Honolulu,  H. I.

 

            O MR. D. WILEY LUNALETA i pau o Black Creek, New York, ua loaa ia i ka rumatika ikaika loa, a o ke kaukoo wale no maluna o na kookoo ka mea e hiki ai, a e loaa ana no me iaia ka eha.  A mahope iho o ka hoao ana i ka Chamberlain Laau Hamo Eha, ua loaa koke iaia ka oluolu, a haalele koke oia i kona mau kookoo.  Ua olelo oia o keia Laau Hamo, ua liko he mea pono loa nona, i oi loa aku mamua o na laau a me na lapaau ana ke huipuia.  E kuai ia no he 50 keneta o ka omole e Benson Smith & Co., Agena Nui, Honolulu H. I.

 

            O KE KAIKAMAHINE LIILII a Mr. Fred. Webb o Holland, Mass., ua loaa ia i ke anu ino loa, a me ke kunu ka mea hiki ole ke hoola ia me kekahi mea.  Ua haawi aku au iaia, he omole o ka Chamberlain Laauhooia Kunu.  Wahi a W. P. Holden, he kanaka kalepa a Lunaleta ma Brimfield Komohana, a i kekahi wa mai, ua lilo i mea hoolealea.  O keia Laauhoola, na manaoia no na eha ma ka puu a me na mai ma ke ake, e like me ke anu, eha ma ka a-i, a kunu kalea, a he mea hoola kaulana keia.  Aohe poino o ia mea i ka haawi ana aku i na kamalii, no ka mea, aole mea hoopoino maloko o laila.  E kuai ia no e Benson Smith & Co., Agena Nui, ma Honolulu, H. I.

 

            Ua ulu nui ae ko kakou lahui ma ka nana ana i ke ano iloko o - no na mea hoa loa a maikai loa o na mea a pau ma ke kulana laau lapaau.  Ke aku nei lakou i na Laau Kunu a Chamberlain, i kaulana no koona hoola ana, no na anu, eha o ka puu a-i, a me ke kunu kalea.  A i ka wa e makemake ia ai o keia ano laau, e haawi aku e hoao ia ke ola, a e hauoli nui loa ana oe me ka pono o ia mea. E loaa no ma kahi o Benson Smith & Co., Agena Nui, Honolulu, H. I.