Ke Aloha Aina, Volume II, Number 8, 22 February 1896 — Page 7

Page PDF (885.38 KB)

This text was transcribed by:  Lori Fitzwilliams
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA, POAONO, FEBERUARI 22, 1896

 

@ NO KA 1896.

@ Ianuari @ Manao o @ Aloha @ e ole @ pule @ Aupuni o ke @ kona ano @ ma ke @ Ke hoo a nei @ mea i ho@ na kou poe @ iho ai @ 1896, oia @ makahiki ke @ ana a na @ Ierusalema e @ ka A. D. @ keia ma ka @ Gibbon hoike @ Roma.  @ makahiki @ Armenia @ hoea mai @ iwaena @ a ko @ mai la ka @ e olelo @ ana ke kulana @ ka poe o @ A @ ke ho@ 1,260 na la @ ka noho @ kokua @ ia na poe @ lakou hanaino @ a ke @ kuhikuhi @ mau hoike @ elua, o @ o na @ Kau e luku @ Ekalesia, e like @ o ka Pauku 7, @ e luku aku ia @ mainoino loa.  @ ana o ka lakou @ alaila, o ka @ lua po, e pii @ kaua kue ia la@ maluna @ o la@ lakou, a o na @ Alii a me na ka@ aku no lakou, aia @ make iloko o na la @ la.  @ nui o na makahi@ nui o na la i @ nei no ka mea @ ma ka @ oia i ke kula@ ka manawa @ i hoemi ia @ me ka wa@ mokuna 4 @ ke kulana @uhale hoi @ a o na @ e like me ka he@ mea a na poe Lo@o @ hopena maikai @ e paa ana i ka lima.  @ no kou &c.,

                                                D. W. YOUNG.

 

KA MEA LELE BALUNA

 

  Ma ke ku ana mai nei a ka mokuahi Mioweia mai Auseteralia mai, i ka a@wina la Sabati nei, ua kau mai nei maluna ona he haole lele baluna K@ oia o Profesa Price, no Kikane mai, he Amerika oia ma ka hanau ana, i Springfield ma Illinois, a iloko o eo@o makahiki i hala ae nei, ua kaahele oia, a ua ike aku ia mau wahi koe wale no o Chiegmai ma Burmah.

  He mau mahina i hala ae nei, ma Johanesburg a me Transvaals oia.  Ilaila oia i hookuukuu iho ai oia iaia iho iloko o kekahi lokowai, a o ka wa mua loa ia ana i hiki ole ai ke kuu iho iluna o ka aina palahalaha.

  He hiki ia Profesa Price ke lawe pu i kona mamalu lele i ka lewa, a lele mai kahi kiekie mai.  E lele ana oia malalo ae nei o Ewa i keia auina la Poaono, nona ke kiekie he 5000 kapuai mai ka honua ae, i ka hora 3:45 e lele ai oia.

  Ua haiki loa ka aina mawaena konu o na mauna a me kahakai, a o ka lele ana ae, he mea ano paakiki no ia.  Aka, ua manao ua Profesa nei, e hiki ana no iaia ke haule oluolu iho.

  E hoomanao ko Honolulu nei, ua haule aku iloko o ka moana kekahi haole kaulana i ka lele baluna, a ua manao ia ua pau oia i ka ai ia e na mano o ke kai.  Alaila, ina hoi keia e haule aku ana ia wahi no alaila e pau ana no oia i ka ai ia e na mano.

 

KA PUALIKAUA O TUREKE.

 

    O keia Puali, he puali Imeperial Trade no ia i hoopukaia, a i hoomaamaaia me ka apono ana mai o na Manakaua o Tureke.  O Macedonia a me ka hapa-komohana o ka an@moku o ka Balkan, ua hoonohoia he Wahi Hoolulu Koa, i hoohuiia he 61 bataliona, he he 35 squadron, a he 51 batari a no loko mai o laila, he 10 batariona, a 5 squadron no ka pualikoa Helu 1 o Konatinopela a he 11 batariona, a me 12 batari no ka puali Helu 5 o Syria, ma Damaseko.

  O keia mau pualikaua a pau loa, he hiki no i keia wa ke hoohuiia iloko o ka Pualikoa Helu 3, a o kona wahi noho oihana, aia no ia ma Salonica.

  E hoohuiia ana he eha mau mahele-kaua o 17 bataliona pakahi, a he 61 ka huina pau o na batariona, a e maheleia ana penei:

  He hookahi mahele, ma ka palena o Helene, a hookahi mahele ma Montenegrin a me Bosnia, a hookahi mahele, ma kahi e pili ana me Bulgaria, a hookahi hoi mahele ma kahi kokoke ia Bulagaria ma Salonica.

  O ka huina nui o ko Tureke pualikoa, ua kokoke ia he ekolu hapa-miliona kanaka kaua, i hoomaopopoia penei.

  A@ he an@an@ 600,000 kanaka, ma na puali pualu, i hoonoho ia iloko o 648 bataliona, ua oi aku hoi maluna o 200 squadron kaua lio, nona na poe ikaika, he 50,000 a oia aku, o ka puali pukaa, oia like pu ana no, kokoke 1,400 pu-kuniahi nui, a he 7,400 poe eneginia, i hoolakoia iloko o 39 mau puali, mai loko ae o ke a poe hope loa he 4 puali telegarapa, a he 4 puali topido.

 

He Moolelo

NO

MASELANA.

Ka @ Opio Noho Waoakua o Inia Komohana.

A ME

LEDE MEDI

KE

Kaikamahine Puuwai Eleele o ka Lokoino nui wale.

KA @UA O NA MOEUHANE MA KA MOANA ME KA PAKELE ANA O MASELANA

 

  Ano, e ku@ kaikamahine p@hele ka mea a ku@ puuwai i aloha ai, i hele mai nei a@ e hai aku ia oe i kekahi mea, oia hoi keia.  Mai kou hoomaka ana e nalowale a hiki i keia wa a kaua e kamailio pu nei, ua kuahaua ae maua, o ka mea a mau mea paha oe nana e hoopakele ae mai ka poino ae, e loaa no iaia ka uku makana kiekie o $1000 @ kane ka mea oe nana e hoopakele, e @a@ oe iaia, a ma hoi he wahine e @ oe iaia i aikane maikai loa @au a hiki i kou hoi ana iloko o ka @ o ka honua, wahi a ka uhane o kona makuahine a nalowale aku ia oia.

  Nana aku la ka uhane o ke kaikamahine ma o a maanei o ua wahi mokupuni la, aohe ana wahi mea i ike aku, aka, o ka pa o na aheaha makani, me ka aleale mai hoi o ke kai o ka moana wai akea ka mea a kona mau maka e ike ana ia manawa, a e lohe pu aku ana oia i ka leo halulu o ka @alu e poi ana ma kona mau kapa kahakai.

  Hoomau aku la no oia i ka nana ana, a aole i hulia mahope iho, aia hoi, ike alu ia oia i kekahi mea kino kanaka e ani peahi mai ana iaia me ka hainaka, a hoomaka aku la kona kino wailua e hele no kahi a ka hinaka e kilepaliepa mai na i ka makani.

  I ko ia nei hiki ana aku ma kahi o ka hainaka i peahi mai ai iaia i ka wa mamua aku, @ia @oi, aole oia ma ia wahi, a ike hou la oia ma kahi mamao @ aku @a mea la ana i ike ai me ka hamaka e alualu mai ana iaia me ka paa no o ka pahi hou puuwai ma kona @, a he mau helehelena ku hoi i ka @eli kona ke nana aku.

  Me ka hoohakalia ole iho, hoomaka iho la kona uhane e holo me ka maopopo ole iaia o kana wahi e holo aku nei, a ku ana oia ma ke kae o kekahi pali kiekie.

  Nana ae la kona uhane mahope i ka mea e alualu mai ana iaia, ike aku ia oia, ua kokoke loa oia e hiki mai ma kahi ana e ku ana.

  Naka haalulu ae la kona kino i ka piha i ka maka'u, a uwe ae la oia me ka leo nui.  E mama, wahi a kona uhane i namunamu iho ai, lapuwale maoli no kau hana ia'u au i haalele iho nei, e kuhi ana paha au o oe kela i peahi mai nei ia'u e hele aku ma o ae nei, eia ka aole.

  Ha!  Ha!  E keia kaikamahine, ma kena awawa oe e hoolei ia aku ai e a'u a hoi pololei aku oe iloko o ka opu o ka honua, wahi a ua mea la i pane mai ai me ka leo okalakala.

  Huli ino ae la ke kaikamahine a ike ae la oia i ua kanaka la e ku ana ma kona aoao, a ike ae la oia i ke ani ana ae o kona lima, a hulali ae la hoi ka oi o ka maka o kana pani i na kukuna olinolino o ka la, a hoomaka iho la e uhau i kana pahi maluna o ke kaikamahine, aka, me ka mama i loaa iaia ia manawa, lele iki ae la oia, a haule koke iho la ka pahi a ua kanaka la ma kahi ana i ku mua ai.

  Pii ae la ka hoonaukiuki o ua kanaka la, a hoomaka aku la oia e lalau i ke kaikamahine a oia no ke wa o ke kaikamahine, a aumeume iho la laua, a haule ike aku la laua ilalo o ka pali, a puoho ino ae la oia, eia ka he mo@uhane @ no keia mau mea.

 

HE MOOLELO KAAO

NO

ANADAREA.

A ME

TIDORA

A I OLEIA, NO

HILARIA

KA UI NOHEA

NAIPO ELUA I KE ALOHA HOOKAHI.

MOKUNA XIV.

KA PAKELE ANA O HILARIA A ME KA MAKE ANA O TIDORA.

 

  I ka hooki ana iho o ke kauwa i komo mai ai me na helehelena pihoihoi i kana kamailio ana ua naka haalulu ae la o Ebala me ka piha makau, a @olo aku ia no ka hoopakele ana i kona oia, no ka mea, ua maopopo e no ia a he make wale no kona uku hoopai ke loaa aku i na enemi, oiai, ua maopopo i na enemi kana mau hana puuwai eleele i hana ai.

  Kahea aku la o Tidora iaia me ka leo nui me ka hoopuka ana aku i na huaolelo hailiili no kona hohe wale, aka, aole nae he hoolohe mai o Ebala i kona leo kahea, e uwalo aku ana iaia e hoi mai e pepehi ia Hilaria.

  I kona nalo ana aku huli ae la o Tidora, a nana aku ia i kona punalua iloko o ka holowaa.  A pane iho la: Aole au e hoolohilohi hou ana i ka lawe ana i ke ola o keia wahi kaikamahine.

  A i keia manawa no i lohe aku ai o Tidora i ke kokoke loa mai o ka halulu kapoai wawae mawaho o ka puka o ua rumi la.

  Me ka mama i loaa iaia holo aku la oia a kaomi iho la i ka laau kaomi o ka holowaa me ka ikaika a pau i loaa aia, me ka manao ana e @pa a palohe i kona punalua i ke sekona hookahi, aka, ua poho nae ia manaolana ona, no ka mea, aohe umu ae o la holowaa ia Hilaria.

  Hoopuka ae la oia i na olelo ino no Ebala, no ke kuhikuhi m@a ole aku iaia i ke ano o ka hoohana i ua holowaa pepehi kanaka la.

  No kekahi mao sekona keia puano ana ona i ua holowaa, ua ike iho la oia, aole e hiki iaia ke hoohana, a ke pahupahu mai la no hoi na kap@ai wawae ma ka ipuka o ua rumi la.

  Nolaila, me ka paau pihoihoi o ka makau i awili pu ia me ka inaina, unuhi ae la oia i kekahi pahi poniada, a hapai ae la a kiekie me ka ma@ o ana e lumai aku iloko o ka puuwai o Hilaria.

  Aka, mamua nae o ka hooko ia ana o kona @, ua hopu mai la o Anadarea i ka pahi a kaili aku la mai iaia aku.

  A me ka leo nui i kauoha ae ai o Anadarea i kona mau kanaka e hopu pio ia Tidora, a ua hooko aku la no hoi na kanaka e like me ka leo kauoha o ko lakou alakai.

  A i kona wa i ike aku ai ia Hilaria e waiho mai ana iloko o ka holowaa ua pili kona mau maka, ua hoopuanuanu ia ae la kona mau aa koko me ka menemene lua ole no na mea i hana ia maluna o kana mea hookahi i aloha ai ma keia ili honua.

  A me na waimaka e hiolo ana ma kona mau papalina, holo aku la oia a muki iho la ma na papalina nohea o kana aloha, a na kona mau waimaka i hoopulu iho i na papalina o kana aloha i hoohanini mai i kona waimaka, aka, aole nae i owaka ae kona mau lihilihi maka.

  Holoi ae la o Anadarea i na waimaka e kiheahea ana maluna o na papalina o Hilaria a hapai ae la iaia mailoko ae o ka holowaa me ka malie.

  Nolaila, me ka ikaika i loaa iaia hopu aku la oia i kekahi koi oki poo e waiho ana iluna o ka paepae oki poo, a me ia mea oia i wawahi aku ai i ua holowaa la.

  Aka, i keia wa ana i hoao ae a@ e hapai ia Hilaria, ua uwe ae la o Hilaria me ka ehaeha no ka mea ua oi loa ka eha i loaa iaia, mamuli o keia hoao ia ana e hoopakele.  A aole no hoi he nee iki ae o Hilaria mailoko o ka holowaa, oiai ua paa kona mau aoao i ka um@ e ka holowaa.

  A i na hauna koi a pau a Anadarea e uhau aku ai i ka holowaa e ike mau aku ana oia i ke kulu mai o ka waimaka o Hilaria, a na ia mau haawina kaumaha e hekau nei maluna o kana aloha i hooi pa umi ae i kona inaina no Tidora.

  No kekahi mau minute keia wawahi ana i ua holowaa la, ua @ahaha ae la oia, a waiho molale ae la ke kino o ka ui Hilaria i ka maka o ka opua.

  Kukuli iho la o Anadarea ma ka aoao o ka holowaa, a muki hou iho la ma na papalina o kana aloha, a hooluliluli ae la ma ke poo o Hilaria, aka, aole nae he he kaakaa iki ae o kona mau maka.

  A me na waimaka e hiolo makawalu ana ma kona mau papalina, haha iho la oia i kona pana, a ike iho la @ ik@ ika ana no ka pana, a hoopau loa ae la hoi kona mau manao kuhihewa ua kokoke o Hilaria ma kona lua kupapau.

  No Tidora hoi, aia kona mau make ke kaulona pono la maluna o Anadarea, a i na wa a pau ana e ike aku ai ia Anadarea e muki ana i na papalina o Hilaria, e nau ana kona mau ku'i a e like me kekahi kui e houhou ia ana iloko o kona puuwai pela ka nui o kona ehaeha i ka ike aku i kana mea i aloha ai e kuwili mai ana me kona enemi.

  No kekahi mau minute keia moe malie ana a Hilaria, ua onioni ae la oia a @kaa iki ae la o a mau maka, a i kona ike ana ae ia Anadarea, e kulou iho ana ma kona aoao, ua haawi ae la oia he mau minoaka ana, a pili hou hou iho la kona mau lihilihi maka.

  E ala ae e kuu aloha, no ka mea eia kakou iloko o ka ehuehu o ka hookahe koko, pehea ua eha anei oe?

  Ia wa kaakaa hou ae la na maka o Hilaria, a ninau ae la me ka leo nawaliwali:

  Ua ehahea anei au?

  Nana iho la o Anadarea i kona aahu aole nae, he mau hoa@ona o ke koko maluna o kona aahu.

  E ala ae e kuu Hilaria, e hoao e ku iluna, hopu aku la ol@ i kona mau lima a hoala mai la iaia.

 

  O keia ka po hope loa o ke keaka lio no Honolulu nei a holo aku no Tokohama.

 

  Ma keia Poaono iho e lele ai o Price ma Ewa me kona baluna, nona ke kiekie he 5000 kapuai a hoi iho oia no ka honua.

 

  Ma ka hora o a.m. o ka @ 11 o Feberuari 1896 ma Ulupalakua, Ho@, Maui, @ h@nau mai o Mary Ellen N@, he kaikamahine mohaha maikai, o ka elua iho la keia o kana mau kaikamahine, a he hookahi a na keikikane.  Ke nonoi ae nei makou i na Mana Lani e hooloihiia na la o na kamalei opio.