Ke Aloha Aina, Volume II, Number 12, 21 March 1896 — Page 5

Page PDF (777.56 KB)

This text was transcribed by:  Dorothy Stocking
This work is dedicated to:  To the People of Hawaii

KE ALOHA AINA

POAONO, MARAKI 31, 189@

            @ O Beritania Nui, ma @ @ he mea e noho @ p@ ana maluna o ka @ makou, ua lilo pau loa @ po@ a pau loa i pili ina @ @ana i hoolilo mai.)

            Mahope mai o 1796, @ palahalaha aku o Beritania @ i kona noho ana, a ua @ a aku i kona mana ma-@ka @na punalaau i ku-@ @mua loa ia e na poe @me au pono a pau loa i @ lahui i loaa na pono @ au ma na aina Teretori.  @k @.  Aole loa o @a @ no hoi o Venezu-@ @h@ @h@ o kona kukala @ @ keokoa, i loaa he @ @a @ a i ole ia, noho @ @ kekahi manawa.  @ @ e hoopaapaa @.

            @ @ O Beritania @ @ hoomau ana i @h@ ke he-@anao oluolu @makemake @ @ @no @ @ @ @pili@ ana i@ @.

            O ke koi @ @ @ n@aia loa aku @ @ @ mu@w@ na ino @ @ @i ike mao@i a @ hoi ke hoapono @ @h@a kupono a @ @ @.

            @ @ i ko keia ae ia @ @ @ na koi ana, i @ @ li@ @ Beritania Nui @ @ pili paa, e hiki @ @ hona ka pono @ @ @ mo@ ana a @ l@, e komo pu ana @ waiwai o Essequibo, @ @ruana, Pomaroon.  @ @ me Barima.

            @ @ku palapala aina hoo@mo pu ia me keia @ um@ hoakaka i mea e hoo @ i @ ina wahi i olelo ia @e ke lakou mau palena i @i a me na palapala kii e @ @ike m@ keia i hoakakaia @o ike nei.

            Ka Palapala-aina a ka @luni@ Company i hana ia @ a 16@5.

            @ Ka Palapala-aina a @u@ no Guiana i hanaia i @40.

            Ka Palapala-aina Oiha-@ @ke Komite Enelani no ke @ a me ka mahiai, i hana @ a 1733.

            O ka Dr. Anvillo Palapala-aina no ko Amerique Me@, @li, hanaia i ka 1748.

            He Palapala-aina kii aina @ Luna Hooko Nui o na @h@ i hanaia i ka 1749.

            Ka Palapala-aina kuhi-@a Thomson e pili ana no @ @apa kahakai o Guiana i @ ia i ka 1783.

            He palapala-aina hooko-@u na Bonehenroeder no ka noho panalaau ana o Essequibo a me Demerara, i hanaia i ka 1693.

8.  A me ka palapala kii a Depon i kakauia i ka 1804.

O keia na kumu pale palapala aina i hoomakaukauia e lawelawe pu ia me na kumu koi maoli no ka pono o Beritania Nui.

 

KO KA MOIWAHINE VICTORIA MAU KULEANA E NOHO HOOMALU NEI.

            O ka Moiwahine Victoria hookahi ka mea i noho hoomalu iho maluna o hookahi Ainapuniole (oia o Australia) a me 100 mau Anemoku, 500 mau Lae Aina Kiekie, 1,000 mau Lokowai, 2,000 mau Muliwai a 10,000 mau mokupuni mawaena o na moana a pau o ka honua nei, a e noho hoomalu ana hoi maluna o 345,000,000 kanaka.

 

NO LONO OOLOKU MA ITALIA.

Lukuia na P@ali oi e ka Poe Abysinia me @a W@weh@

Ua Haalele aka ka @ha Kuhi@a o Italia o Lakou N@ @a.

            Roma, Italia, Mar. 5, @ Ua H@o@ka @ ka @ E@i lo Italian he Ma@ e hoike @ i ka h@ie poino ana oina p@a Italia penei.

            Hoko o ke kaui ana, aia he heia@a nui o na poe e hoohana ana, a he mea hiki ole ke ike e ia aku, ina no ke poe i ike hiehie maoli ma ka nooaoo ana aku i na mea e hoohanaia ana.  Maluna o ia mau kumu, ua pono ia makou e hiw@ mai maluna o makou iho i na kaumaha a pau loa o ke kaua ana, ina no e hakaka maoli ana malalo o na kauoha i hoakakaia, ka mea i poino ai ko makou pualikaua.  In makou e lanakila ana, alaila, ua pono.  Aka, ina makou e haule ana, alaila, pehea la?  Ma ko makou aoao he 26,000 kanaka, e kue aku ana ia 70,000 kanaka, ma ka aoao mai o na enemi.

            Ma ke kulana o ka poino ana he mea kupono anei i ko makou pualikoa ke hoomaha a hoolulu ae maloko o na pakaua Adigrat Adingri, Halay a me Sanganetti?  He mea poino loa ke onou aku imua, o keia haule ana o ko kakou pualikaua he mea no ia e hooko pono ia ai ko kakou pualikaua me na hana hoouluaoa ole ia.

            He mea na kakou e ike ai i ka haule holookoa o ko kakou pualikaua iloko o na lima o na poe Abisinia.  Ma ia ano no, he mea kupono ia kakou ke hoomakaukau hou i ka elua o na huakai, e oi aku kona nui i ka mua.

            I ka wa e hooulu ai na kanaka i ke kaua, ua hoolako lakou ia lakou iho me na lako no ka hele ana e hooko ma ke ano lanakila imua o na enemi.  O keia nae ka mea a kakou i hana ole ai.

            Hoko o na hana hou aku, he mea pono e hana koke ia me ka awiwi loa, e hoouna aku i 40,000 kanaka, 100 Elepani, he 10,000 Kamelo, a e haawiia i 200,000,000 lira i dala e hoolawa ai i ke kaua ana.

 

HAALELE O KUHINA NUI CRISPI.

            Roma, Italia, Maraki 5.  He nui na hoike mai na kulanakauhale mai a puni o Italia, i ulupuni i neia mau lono, e pili ana no ka haule ana o na pualikaua o Italia iloko o ka lima o na poe Abisinia.

            Ua konoia aku o Kuhina Nui Crispi e kekahi mau hoa e ae o ka Aha Kuhina, e waiho koke mai i ka Oihana.  Pela no na olelo i hoopukaia ae maloko o ke Keena o ia Ahaolelo i kela la.  O ke kulana ma Roma, he mea oi loa aku ia o ka @a@, @a ma ia mea, ua @o koala na koi ma ka @a @k@a, no ka makaukau ana e hooaialu keke i na haunaele e @a mai ana.

            No keia poino i ili mai maluna o ka pualikaia o halia, ua manao o Crispi e waiho aku i ka noho p@o ana no ka Aha Kuhina.

            Ua hookohuia aku o Marquis de Redini i Kuhina Nui no Italia, e wae ai i ka Aha Kuhina hou.

 

E HOOMAUIA AKU ANA KE KAUA O ITALIA ME ABISINIA.

AOLE NO E HOOPAUIA KE KUIKAKI PAKOLU ME ENULANI A ME GERMANIA.

            Roma, Maraki 9.  Ua hoole ae ka nupepa Tribune i keia la i ka oiaio ole o ka manao hoike akea o ka Moi Humbert o Italia no kona haalele ana i ka nohoalii.  Ua lawe laulaha ia ae na lono, mamuli o ko ka Moi olelo ana:  “O ka’u keiki ke huikuka pu aku ana me ka Negus, aka, aole loa au e hana ana pela.”

            Ladana, Maraki 10.  He hoike kai loaa ae mai Cairo mai, ma Aigupita, e olelo ana, “ua haalele iho o Osman Digna ia Omdurman no Kassala, ma Abisinia, e lilo i alakai no na poe Dervishes.”

            A he hoike no hoi kekahi i loaa mai Roma ma Italia mai, e olelo ana, ua hoounaia aku la o Generala Baldissera he pualikoa i Kassala.

            He palapala mai Roma mai, e olelo ana, “o ka Marquis de Rudini, mahope iho o kona lawe ana ae i ki Noho Kuhina Nui ana, ua hoike ae oia i kona manao, e kokua ana ma ka hoopau loa ana mai i na pualikoa Italia ma Aferika A o Generala Riccotli, ke Kuhina Kaua, ua hoole ae oia i na hoolala ana ho ka hoemi ana i na pualikaua.”

            He hoike pili Aupuni hoi kai loaa mai, mai ke kahuakaua mai o ka la @ o Maraki, mawaena o na Italia a me na poe Abisinia ma Adowah, e hooiaio ana i na hoike mamua aku, no na poino i loaa i na aoao a elua.  O ko na poe Abisinia aku nae ka oi loa.

            Ladana, Maraki 10.  He hoike mai Roma mai i ka nupepa Daily News, e olelo ana:  “Ua hoole ke Aupuni i na haawina hoaie dala i ae ia mai e na banako o Ladana a me Berlin.  Ua ae na poe mea banako dala o Italia e haawi i ke dala i na wa a pau loa i makemake ia ai.

 

KE KUIKAHI PAKOLU.

O KO GEREMANIA MANAO E KOKUA ANA MAHOPE O ITALIA.

            Berlin, Maraki 8.  Ua kukala ae ka nupepa Nord Deutsche Allgomeine Zeitung, o kela hauie kaua ana ma Aferika aole loa ia he mea e hoomalielie loa ai i ke kulana o Italia, no ke kipaku ana aku i na enemi, a ua hoopu-a ae ke ka nupepa i na olelo:--“E rula aku e like me ka Emepera Williams a me Francis Joseph”—Aole e kali i kekahi manawa oiai e liuliu ana e hoao ikaika no ka hapai ana i ka ninau ina e mau ana ke aloha i ka aina.

 

NA POE ITALIA ALOHA AINA.

UA MAKEMAKE NA HUI MA KIKAKO E HAKAKA ME NA POE ABISINIA.

            Kikako, Maraki 9.  He 40 mau hoa o ka Hui Italia, i haawi aku ia lakou iho, no ka hookauwa ana no ka aina o lakou i hanauia ai, i ka po nei.

            Ua piha ke keena me na leo hooho e kahea ana Vivat Red!  Vivat Crispi!! –Ua hukiia ae la ka hae Italia o na waihooluu ulaula, keokeo a me ke omaomao iluna o ka lewa, a ia wa, ua kakauinoa iho la na hoa o ka Hui i ko lakou ae ana e hookauwa aku na ko lakou Moi.  Ua kakauinoa iho la lakou he palapala memorial i ke Kuhina Kaua Italia, e hoike ana i ko lakou ae maoli ana, e haalele i ko lakou aina hookama (Amerika) e like me ka makemake o ka Moi, a e holo aku i Roma kahi a lakou e huipu ai iloko o ka pualikaua o Italia, a e hele imua no ke kahua kaua ma Abisinia ma Aferika.

            O ka mua loa keia o na mea i hanaia mahope iho o ka loaa ana aku o na lono no na poino o na pualikoa Italia.  O ke Kanikela Italia, oia hoi o Kauna Raswadonesky, ua telegarapa koke aku oia i keia mau huaolelo penei:

            “O J. Zangrando, ua hoopaa iho oia he papa-inoa o kekahi puali o 40 mau hoa o ka hui Italia; ke poe i haawi mai i ko lakou mau kokua ana i ke Aupuni ma ka Oihanakoa no Abisinia, a i ole ia ma ka manao ana o ke Kuhina Kaua.  E hoi aku ana lakou i Roma ma ko lakou mau lilo ponoi iho, e aeia mai ko lakou puali i hoohui iho nei.”

            Ua hooholo pu hoi ka hui e hooholo i ko ke Aupuni Italia noho panalaau ana, a e hoapono ana ina hana a Kuhina Crispi.  Ua hoouna koke ia aku ka olelo hooholo ma ka uwea i ke Aupuni o Italia me ke kali ole.

 

EIA LAKOU LA KE HOOKOKOKE MAI NEI.

KAUOHA IA NA MOKUKAUA BERITANIA NO HONOLULU NEI.

            Victoria B.C., Maraki 9.  He mau kauoha i ike mua ole ia kai loaa mai i ka moku H. M. B. S. Comus a me ka Pheasant ma ka La Sabati iho nei.  Eia ke Comus iloko o kahi hoomaloo moku, e hoomaemae ia ana.  Ke onou ia nei na hana me ka awiwi nui no ka hoopaa pono ana.  Ua manao wale ia, o keia mau moku holomama a elua, e hoomaka ana laua e holo ma ka Poaono (i hala aku la) no Honolulu.

            O ke kumu o ko laua hana e holo la ia awa, aole loa mea i ike, koe wale iho no ka Adimarala, ka mea i hoounaia mai ai o ke kauoha ma ka uwea moana ma ka La Sabati, a ma ia mea i hoopuka koke ia ai na hana i manao ia ai.  Ua hoopu-a ia ae nae, o na hana a na moku, oia no ka malama pono ana i na pono o na Beritania iloko aku nei o kela hooulu haunele ana aku nei.  O ka mokukaua Pheasant nae e manao ana ia e holo i ke kai o Belina no ka manawa pokole loa.

 

NA HOOMAKAUKAU KAUA O SEPANIA.

            Nu loka, Mar. 9.  E olelo ana ka lono uwea i ka Herald o Havana, penei:

            He hoike palapala mai Madrid, Sepania mai, i ka nupepa La Ludha, ma ka halawai ana o ka Ahakukamalu o na Kuhina i nehinei, (la 9) i noho hoomaluia e ka Moiwahine, ua aponoia ke kumuhana a Kuhina Nui Canovas e ka Aha Kuhina, iloko o ka wa e ulu mai ai ke kaua me Amerika, aka, ua pakuiia mai no nae kona manao paulele iluna o ko Peresidena Cleveland manao hoaloha hoopono, i hoike mua ia mai.  He mau hoike e ae kekahi mai Madrid mai, e hoike ana, “ua malamaia ae he halawai makaainaua ma Oviedo, i hoomaluia e ka Bihopa o ia kulanakauhale.  He mau ka kauinoa ana no ka ohi ana i na kokua malaila, ina e ulu mai ana ke kaua me Amerika.”