Ke Aloha Aina, Volume II, Number 23, 6 June 1896 — Page 5

Page PDF (799.55 KB)

This text was transcribed by:  Linda Ching-ikiri
This work is dedicated to:  Kuana Torres Kahele, "Na Vaqueros"

KE ALOHA AINA, POAONO, JUNE 6, 1896

 

@ [Left edge, 1st column is unreadable]

 

@ea Pahaohao o ke Ao Nei.

@ E HOOLUOLU IA AI NA MANAO.

 

@ ALOHA AINA.

 

      @ me@ waiwai nui, a he @ lua ole, ke loaa @ ko ke kanaka manawa @ ana, i kahi e ho @uia @i kona mau manao. @ poe kaahele makaikai @wi, a @ komo aku iloko o @ hele hihipea o na ululaau @wehiwehi, a ke loaa ia la-@ wahi auwai mapuna e @palanehe malie ana mala-@ luhiehu lipolipo o na @ hele, alaila, e k@lou ana @ a hoopiha iho i na @ wai, a hapai ae la iluna, @ mu@ ae o ko lakou in@ @, @ @ana ae ana lokou@ @ ke Akua no @ nani ia makou." @ @ana aku ai i kahi @ maluna aku o na ulu @, ike aku la lakou i @ l@a ole o ka nani @me @ hiona i hoikeia @ Daniela, a ma @ ke ana a Ionane. O ka @ he la he malamalama @ ka La i uhiia iho @ ao aka, ma ke ano ma-@ maoli ai, ua like no @ malamalama o ka Ma-@ hiki ahiahi mai.

      @ila lakou i ike aku ai i @ me na mauna a @ ano e loa, aia na @ la malalo o @ ike @ lakou i na @ (@ulu) o na ano @ a @ muliwai a me @ malie, ua piha @ lilia me na pua o @. Aia na manu ke @mai @ @una o na ululaa@ @ o na loko a me na mu-@ ka heluna o na miliona @. Ke ike aku la lakou @m@ loa he mau @ malalo o ka @ na laau, a iluna hoi o @ pal nihinihi loa. @ nana ana no ia @ aia hoi @ he auna nui @ o na manu o ka Pa-@ lele ana me ko lakou @ nani a me he walaau @ ka leo kanaka ko la-@ ana.

      @wehe ae ai ke ao @ i ka La, aia hoi, ua @ mea a pau loa i mau @olino nui, no ka mea, @ la na kukuna o ka @ o na kulu hau e kau @na o na lau nahele o @au, a lilo ae la he mau @ alohilohi ana mai o aina holookoa.

      @okahi wale no a lakou @ @ui aku ai, aia he @ Hale Alii la, e ku @ apa o ka muliwai nani @ e na laau o na wai@ ole. He Hale Ma-@kukulu ia ma ke ano @. He nani i hoo-@ mea a pau loa i ike @ ke ao a puni.

      O ka mea hope loa a lakou i ake ai e ike aku ina paha he ohana, a lahui paha kekahi o ke ano kanaka e noho ana i keia aina nani kupaianaha. Ua loihi loa ko lakou kali ana, aia hoi ua pohai nui mai la na manu Paredaiso maluna o kekahi wahi lokowai, e kokoke ana i kahi a lakou i noho ai, a ia lakou e pohai ana maluna ae, aia hoi, o we ana ka wai, a ia wa, ike aku la lakou, aia hoi, he mea kino wahine kai hoea ae mai loko ae o ka lokowai, me na eheu o ka manu.

      Nana mai la oia ia makou, alaila, lele pu aku la me na manu no kahi o ka Hale Mabela e ku ana.

      Ia makou e hoomaopopo aku ana i kahi ana i lele  @ku ai, ua ike aku makou i kona helehelena, he helehelena ia o ka wahine ui, aole he lua ma ke ao nei.

      He mea o ke kulana Anela, a he mea ola hoi no kela ao mai. Ke pii ae nei ka La iluna, aka, ke pii ae nei ke ola ana, ka nee ana, a me ke ano e ana o na mea a pau loa, a ua lilo ia i mea hoopahaohao nui ia makou mamua o ko makou wahi paina ana iho.

      Ke olelo nei makou, ua loaa ia makou ka oluolu nui o ka manao me ka hauoli, a me ka ike ana ina mea kupaianaha loa.

      Aia he mau minute pokole mahope iho o ka makou ai ana, ia wa, he olai ikaika a me ka uwila e olapa ana, ia wa ua pii ae la keia aina me na kuahiwi, @a ululaau a me na muliwai, iloko o ka mahu a me ka ohu, a ia wa ua pouli iho la ka La, a i ke poha hou ana mai o ka La, aia hoi, eia no ka makou i ka honua nei kahi i noho ai, a o ua aina nani la, ua nalo aku la oia me ke pahaohao nui, a hoi aku la makou no ko makou wahi.

 

KA PANE A KUHINA COOPER.

 

      Mai ka manawa mai o ka hookumuia ana o keia Aupuni o ka elua iho la keia o na Kuhina o ke Aupuni i pane hoole mai, i na ninau a na hoa o ka Ahaolelo i waiho aku ai.

      O ka mua, oia o Sam. M. Damon ma ke noi a McCandless e pili ana i na auhau o na poe Hui i hookaa ai. Hoole ke Kuhina aole oia i manao he mea pono ia ma ke akea. Aka, mahope mai, ua h@ai pau loa ia ae ua mea la i hooleia ai, a ua ike na mea a pau.

      Eia hoi ka elua o na hana hoohoka hou. Oiai, i ka wa a Senetoa Waterhouse i waiho aku ai i kana mau ninau i ka la 28 o Mei aku nei, penei:

      1.   Ina paha he mau koipoho mai ne ka kekahi mau Aupuni no na mea e pili ana i ka hoopaa ia ana o ko lakou mau kupa ma ka haunaele o 1895?

      2.   Ina pela, alaila, heaha la ka nui o na koi a kela a me keia?

      3.   Ina paha he mau kuka ana kekahi e pili ana i na hoopau ana ia mau koi?

 

Ka Pane a ke Kuhina Cooper.

 

      O ka pane a ke Kuhina Cooper ma ka la 29 ae o Mei, oia keia. Ke @onoi aku nei au e ae ia mai au e hoole aku i ka pane ana aku i na ninau e koiia mai nei.

      Nani keia pane ana! Ina i ka wa o ke Aupuni Moi o Hawaii, ua lele liil@ ka lehu o kapuahi i keia wahi haole o San Diego mai, a ua kipaku koke ia mai oia mai kona kulana mai oiai, he kauwa wale no oia na ka lehulehu, aole hoi oia he mea nui, a he mea e hiki ai ke olelo ole aku. Aka, i keia wa ua hiki no ia pela.

      Eia ka mea maopopo loa he mau koipoho ka na Aupun@ o waho mai i keia Aupuni. A oia maoli no ka mea e hoole nei, o lohe ia ae e ka lahui, a he mea hilahila no ia. Aka, nawai e uku ia mau hana lalau ana? Aole na Mr. Cooper, aka, na ka lahui no.

      Na ke au o ka manawa e hue pau ae a waiho wale na iwi o Hua i ka La, alaila, aole e hiki i u@ wahi haole la ke hoole mai, aole he makemake e hoike mai i ka lahui. Nana aku mahope.

 

HE LIKE ME KE KAMILIONA

 

      Pela ke ano hana a na Kuhina o keia au e hana nei. I kekahi la he okoa ka manao, a i kekahi la aku la, ua ano e aku la ua manao nei a me ka hana ana.

      E like me ka loli mau o ka waihooluu o ka moo Kamiliona ina wa like ole o ka la, pela ka loli mau o na ano waihoolu@ o na Kuhina i keia wa.

      He mea haohao loa no makou ke lawe mai i na olelo a ke Kuhina Damon e pili ana no kana bila aie dala mua i lawe mai ai iloko o na la mua o keia Kau Aha@lelo a me na olelo hope iho nei e pili ana no ka bila hope iho nei. Ano e no hoi a pili ole ka mua o ka olelo ana me keia e kamailio nei.

      Malaila e maopopo ai ke ano o ke Kuhina e hana ponoi maoli ana no ka pono o ka Lahui a me ka mea e imi maoli ana i kona pomaikai ponoi iho.

      Me he mea la, ua hakilo aku no makou a ua ike lihi aku no, aia he mau olelo palapala ua hoopaa mua ia, nolaila ke kumu o ka hooikaika loa i kekahi, a hoopalaleha mai la i kekahi.

      Haohao makou ina hoao ikaika nui ana e haawi i ka mana i ke Kuhina Waiwai e kukulu i Banako a mau Banako paha iloko o ka Oihana Waiwai! He mea i maopopo loa, aole mea kanalua, no ka loli mau ana o na hana a me na limahana iloko o ka Waihona Lahui no ka pono o kela moo Kamiliona ano e!

      Nui na poe i puni ina ano ili o ka moo Kamiliona, aka, aole oia he lehulehu wale, he hookahi wale iho no oia ina wa a pau. Pela no na hana a keia poe.

 

NUHOU KUWAHO.

 

      Ma ke ku ana mai nei o ka mokuahi Australia i ke kakahiaka, Mei 29, ua loaa mai na mea hou no ekolu la ka makamaka hou, a hiki i ka la 23 nei o Mei, a oia ka makou e pane aku nei imua o ko makou poe heluhelu.

KA POINO O KA BILA ALAWAI.

 

AOLE AE O KA HAPA-UUKU E WAIHO MAI I HOIKE, AKA, UA K@E I KA HOOHOLO ANA IA MEA.

 

      Wasinetona, Mei 22. O ka hoike a ke Komite o na Moku Kuloko a Kalepa o na Aina E, ma ka Bila Alawai o Nicaragua, aole ia i holopono loa. O ke Komite kokua i waihoia aku ai ka hana, a o Lunamakaainana Sherman o Nu Ioka ka Lunahoomalu, ua manaoia e pau ana na pepa hoike i ka makaukau pono iloko e hookahi a elua paha mau la. Ua manaoioia, o ka hapanui o ke Komite e waiho mai ana he hoike, aka, o kekahi o ko lakou mau hoa, ua kue loa ka manao ana, he mea pono ia lakou e noho mumule wale no, aole hoi e kakauinoa i ka hoike e apono ana i ka Bila Kanawai Alawai.

NA HIKIMUA MA DONGOLA.

 

NA PUALIKAUA MA AIGUPITA MALALO O NA ALAKAI BERITANIA.

 

      O ke kukulu hou a me ka hoopaa pono ana i ke alanui hao o ke Khedive ma Sarras, ma hai o ka aoao o ka muliwai o Nile, maluna aku hoi o Wady Halfe, he mea kokua nui loa ia i ka lawe ana mai i na pualikoa i kahi hoolulu, e hoopokole ana i na pilikia a me na poino no ka hookele ana i na moku ma ka muliwai ma ia wahi, kahi o na pali pohaku a me na pahihi ua-ua o ka wai i kapaia, "Ka elua o na pali kahako wailele," e keakea ana i ka holo malie ana, ina no he wahi waapa pananai loa, a he mea nui loa ka hooponopono i kona pakele ma ka muliwai.

      I keia wa, ua komo loa aku nei ka hele ana o na koa iloko loa o ka waoakua o Nubia, me na lako pualikaua e kukulu ai i na wahi papu palekaua.

      Ma na wahi i hiki aku ai o na poe koa Aigupita, aole loa he poe Davis a poe Mahdist i keakea mai @a lakou, a no ia mea, ua hiki aku la lae@u i @ palena o waho loa kahi a lakou e ku iho ai a paa ia Dongola, a ia Berber, a ia Khartoum.

      O ka hakaka mua loa i hooukaia ua kokoke aku no ia I Akasaeh kahi hoolulu hala loa i ka hema, i paaia e Sir. H. Kitchener, ua lawelaweia ma ka Poalima nei, Mei 1, i ka wa i lele mai ai he puali kaualio o 250 ka nui a me na poe holo kamelo, me 1000 poe kanaka helewawae a i hookokoke mai he 4 mile ka mamao mai keia wahi aku. Ua kue ikaika ia aku lakou e Mekia Burn Murd@ck me ekolu mahele o na pualikoa kaualio. Ua lele mai ka mahele 11 o ha Bataliona Sukan@ e kokua.

      He hahana ka @akaka ana, oiai, he 116° ka wela o ka mea ana wela ma kahi malu, a he 150° mawaho o ke kula, e hulilili ana ka wela o ka La. Ua auhee aku na enemi a nolowale aku la me ka make nui loa. Ua eha malani mai o Kapena H. C. Fiton a he 6 a 7 paha o na poe koa Aigupita i eha, aka, aole mea i make.

 

KA HEIHEI MOKU O ENELANI.

 

EO I KA MOKU BERATANIA.

 

      Ladana, Enelani, Mei 22. O ka heihei hookuku o ka Royal Thames Yacht Club, ua hoomakaia ma Gravesend i keia la. He 50 mile ka loihi o ka pahu heihei o na moku o ka Papa Ekahi, a he 45 mile ka loihi o ka pahu heihei o na moku o ka Papa Elua.

      Ua hoomaka ka puka ana o ka poe moku liilii mai ka Niagara, ke Saint, a me ka Penitent. I ka holo ana o ka moku Beritania Satanita a me Ailsa ua ano maloeloe ko lakou mau pea.

      I ka pau ana o ka heihei, na ka moku Beritania ke eo, he 1 minute me 18 sekona, a o ka Ailsa hoi, he 1 minute me 40 sekona mahope o Satanita.

 

KA ULUAOA ME NA IAPANA.

 

UA ALA MAI NA POE LIMAHANA MAI GUADALOUPE E KIPI I NA POE MAHIKO.

 

      Nu Ioka, Mei 22. He palapala ka i loaa ae i ka nupepa World mai Basse Terre, kekahi o na mokupuni o Guadaloupe ma Inia Komohana, mai Kingston, Iamaika mai, e olelo ana. O na poe limahana Iapana, ua ala mai lakou e kipi. O ke ala ana mai, ua lilo ia i mea weliweli nui ia, a e lilo ai i @ kumu e hookaumaha loa ia ai na poe kanuko. O ke Aupuni Panalaau, ua ae mai i kekahi mau kumu e hoopauia ai ke ala kaua ana mai me ka nana@ ole ae i na kum aelike ma ke Kuikahi.