Ke Aloha Aina, Volume II, Number 32, 8 August 1896 — Page 4

Page PDF (923.46 KB)

This text was transcribed by:  Kyla Kariger
This work is dedicated to:  Aunty Mapu

KE ALOHA AINA

 

KE ALOHA AINA POANA, MEI  2, 1896

KE - ALOHA - AINA

Hoopukaia no ka Panaihai o ha Lahalou, a he Nupepa n ak aLahui Hawaii.

I. NAWAHI, LUNA HOOPONO

pono a Puuku.

E. L. Like, Hope-puuku.

Honolulu, Mei 2, 1896.

KA AIE LANUI O HAWAII NEI.

            Ma ka hoomaopopo ana i na olelo wehewehe a ka poe ae e aie hou o $1,000,000 a me ka poe e kaua ana; e kali ka aie ana a mahop aku, Ua loaa no ia makou he manao a he kumu e kamailio ai, a e ninau ai, a e hookaka aku ai maluna a keia kumuhana Ka Aie Lakui hou.

             Mamua o ko makou komo ana aku i‘loko o na ninau lehulehu , e pili ana i keia Aie hou, ua makemake makou e hoakaka aku i na mea alalai i keia i hoikeia malalo iho hou. A oia keia mea he aie hou. A oia keia mea he aie hou. A oia keia i hoikeia malalo iho nei penei:

 

            1. Ina aole e hiki i ke Aupuni e loaa iloko o ke kau o 1 a 2 paha makahiki e hoea mai ana he puu dala kaokoa i hookaawale ia no ka hookaawale ia no ka hookaa ana aku i kekahi hapa, a mahele paha o ka Aie Lahui; alalaia ke olelo nei makou, he makehewa loa ka aie hou ana,

            2. Ina i hapai hou ia he Aie Lahui hou. A hiki ole ke ike ia kahi e oi loa aku ai @ @@ kou mai mamua o na hool@@@@ ia aie: Alaila, he makehewa loa ka aie ana.

            Ina aole i hookaaia kekahi mahele o ka aie mua,ma ka 6 pa-keneta ukupanee iloko o na makahiki he aneane 10 i hala. alaila, ua aneane hiki ole no ke hookaaia kekahi aie hou i plua iho kona kumuaie m aka 6 pa-keneta, alaila, ua hiki oa ke ikeia, e hiki no ke hookaaia aku ka aie hou a me kona mau ukupanee ma keia mua aku.

 

            O ka manao nui o kekahi poe, e aie aku i dala hou , i mea e hiki ai ke hapai i na hana hou. Aka, ina nae, e hooko ia ia manao ana, alaila, ua hiki ole ke hookaa ia ka Aie Lahui.

Ka Manao o Kekahi Poe.

            O ka manao o kekahi poe aole no ke ake e ikeia na hana hou e kukalu ia ana, aole hoi no ka manao hookaa i ka aie o ka lahui, aka, no ke ake e loaa mai ke dala i mea na lakou e lu ai i o a i anaei nei, a mahope aku ua pau ae la keia puu dlal aie, a koi hou no e aie. Whahi a lakou e olelo oe ai Owai aku auanei ka kukou w nan aku ai? Na ka poe hope mai, e naku mai mahope, a na lakou e hookaa aku ia aie. He pono no ka kakou i ka ai, ke ka ku a hele aku aku me na ekeeke i loaa iho la.

Ko Makou Manao Ihe.

            Ma ka 1886, na loaa ia kakou he Aie Lahui ma Enelani, no ka huina he $2,000,000 ma ka 6 pa- keneta. A ina kakou e hoao ana e aie hou aku 1 $1,000,000 ma ka  5 pa-keneta uku panee, alaila, hoonee mai kela $2,000,000 aie mua ma ka 5 pa-keneta ukupanee i ka makahiki hookahi.

            Ina kakou i hoomau ma ke ano aie mua alaila, e uku ana kakou he $120,000 i ka makahiki hookahi. Aka hoi, no ko kakou aie hou ana i $1,ooo,ooo hou , a hoohui me kela $2,000,000 mua, ua loaa ka $3,000,000, a o ka ukupnaee a kakou e uku ai i ka makahiki hookahi ne $150,000 no ia.

            Maanei e ike ai kakou (1) ua hoomahuahua aku kakou i ko kakou aiwa kumupaa i ka $3,000,000 a (2) ua hoomahuahua hou aku kakou i ka uku panee, a p@@ ka $150,000 @@

@@@@@@@@@@@@@@@

            Ina aole he dlal loaa e ae mana@@@@mai e kakoua ai no ka hu@@@@ ana i ka aie, alaila, o ka hoemi aie wale no e oleoloia ma keia ano, oia no ka $10,000 i loaa mai ma ka 1 pa-keneta like ole mawaena o 5 a me 6 pa-keneta uku panee.

            Ina maluna wale iho la no o keia wahi hoemi a 1 pa- keneta ka kou hookaa e hilinai ai, alaila, ke hoike aku nei KE ALOHA AINA me ka oiaio loa, aole loa he wa e hiki ai ke hoopauia ka Aie Lahui o hawaii nei, a hulihia ke ao nei!!!

            Haohao ka poe i ike hapa, a i hoomaopopo ole i ka makou inea e olelo nei. Ke konoia nei na poe ike mea helu o na poe opiepio i hoonaauaoia, e komo mai e kaana maluna o ka makou mea e olelo nei, a e hoomaopopo i ka pololei o ko makou manao hoole.

Ka Ninau Aie Lahui.

            He Aie Lahui ko ke Aupuni Hawaii ia Enelani he 2 miliona dala ma ka 6 pa-keneta ukupanee i ka makahiki i keia la, a i keia la no. Aie hou aku la ke AUpuni Hawaii ia Enelani i 1 miliona dala hou ma ka 5 pa-keneta ukupanee i ka  makhiki a ma ia wa hookahi no ua ae ia ka hoololi ana i ka aie mua no ka 5 pa-keneta ukupanee i ka makahiki - A ina aole @@ @@@ ae a ke AUpuni e @@@ ae ai no ia Aia Lahui ho 3 miliona me ka ukupanee pu o 5 pa-keneta i ka makahiki hookahi, aliala , ehia makahiki a ke Aupuni Repubalika a Hawaii e hookaa ai a pau ia aie ma ka 1 pa-ketneta o ke kumupaa e hookaa ai?

            Ua makomakeia na poe naauno o ka Kahui Hawaii e hoouna mai i ka lakou mau haina i ka nupepa KE ALOHA AINA nei -Ua haumama kona mau kolamu i na mea a pau loa.

            E hoomuaa mai i ka haina a me ka wehewehw ana.

NA NINAU AIE LAHUI.

            E ka Nupepa KE ALOHA AINA,

Aloha oe:-

            Ma kou Helu 83 o ‘ka nupepa puka la o Aperila 27,1896, i ike iho ai au, ke kono mai nei oe i na poe opi a pau, e hoakaka aku i ka ninau Aie Lahui.

            Ma ke ano o ke kulana AUpuni, ua like no ia me ke kue ia ana o ke kanaka imi waiwai; he mea maopopo loa i ka wa e kupilikii ai o ke kulana o ke kanaka imi waiwai, hookahi ao ala maopopo e loaa ai iaia ke kulana holomua, oia hoi, e loaa iaia no hoaloha e haawi hou mai ai iaia i dlal i mea e hi@@@@ iaia je hooholomua i @@@@@, a i nele oia i na hoa@@@@ oaa hou mai ai ke dlal. e poho ana ua kanaka la, a lilo i knaka ilihune.

            Penei paha: ina he aie ko kekahi kanaka he ekolu paha miliona, ma ka eono pa-keneta ukupanee i ka makahiki hookahi. alaila, ina ua holomua ole kana mau hana, a ano kupilikii kona kulnan, aohe hana e ae e pakele ai oia, hookahi wale no ala, e imi hou aku oia i mau hoaloha e hiki ai ke aie hou aku i hokahi miliona dlal, ma na ukupanee haahaa mai, ina paha he elima e ena paha pa-keneta o ka makahiki. Alaila mamuli o ia loaa hou ana mai o ke dala; a ina e akamai na hookele ana, aohe mea e nele ai kona palekana mai kona mau aie mai, a lilo oia i kanaka waiwai.

            Ina e hoomaopopoia ke kulana o na kanaka waiwai a koikoi iloko o ka aina i keia la, e like paha me James Campbell ka haku o Cecil BRown , e kue neii ka aie hou ana. Sam. C. Allen a me kekahi poe waiwai e ae;e ike ia no keia mea, ua hana lakou i ka lakou mau hahune aka. mamuli o ka loaa ana o ko lakou mau hoaloha hou nana i kokua mai ia lakou i ke nan i kokua mai ia lakou i ke  dala, oia ka mea nana i alakai ia lakou a lilo i poe waiwa i keia wa; aka, ina i makau lakou i ka aie  hou ana, ina keia la aole lakou e @@@@ @@@@@@@@@@@

ona miliona  @@@@ o @@ aina @@@@

            Pela a‘o, i na e nana ia @@@ @@@@@@

moolelo o Rotchild mui @@@@ @@@

oia hoi ka mua o hela  @@ @@@@@

daio waiwa loa i ke ia nei @@@@

o ka ohana hoi a uohe oia @

nei maluna o ka  @@@@ @@@@

ke ao nei e ikeia no keia na @

ua hookumuia ke lakou waiwai m

mamui o ka aiw aila o keia

Rothchild nusa loa i dala mai

kona haku mai.

                                                           

@@@@@ o ka  ukupanee

@@@@@@@ hookahi, he $2000,000

@@@@@@@@ $40,000 ka puka @@@

@@@@@puni ma ka ukupaneee

@@@@@@ ka makahiki hook@@@

@@@@@@@@@ hou ana i ke A@@

@@@@ @@ hookahi miliona dala

@@@@@ hou,  e like me @@

@@@@@@ ana i na uapo na al@@@

@@@ @@ hoohohonua ana i k@@

@@@ @@ awaape, na halekul@

@ me @  hana Aupuni e ae.

            ELa hou: ina e hoole loa

ana , keia Bila Aie, alaila, @@

mea maopopo loa e aie hou ao

@@-@@ AUpuni i 750,000  i ol@@

@ hookahi miliona dala i mea

@@@@ ai e hana hou ia na alan@

@ @@ na alahaka a mea

a nie na alahaka a me na mea

ae a ka lehulehu e kau nui @

 nei alaila. e aneane ana no

            Elima miliona ka Aie Lahui

ma ka eona pakeneta, ua like i@

$300,000 k aukupanee i k@

$100,999 ka oi o ka ukup@@

ke hoohoooia ke kanawai A@@

iloko o ka makahiki, oia l@

keia, ina e kokua ana ka lehu-

lehu e ku i ke kanawai

A@@hou, ua like no ia me ko

 lakou ae ana e poho wale i

$100,000 i ka makahi hookahi, @

ka ukupanee wale no.

            Ina e laweia kela mau dala

oi o ka ukupanee he $100,000

a hookaawaleia ma ke an@

(Sinking Fund) waihona ku@

kaawale a hoohanaia paha a

ke kuai ana ina Bona Aupuni

Amerika, a hoopaa maikai ai

paha i kela a me keia makkai

Alaila, i ka hala ana o  na makahiki

he 50, ua lawa ke dala @

uku ai i ko kakou AIe Lahui

me ka helu ole ia o ka puka

loaa mai ana mai loko mai o @

mau dala ukupnanee la i hoe

kaawaleia.

            E huli ae hoi kakou a @@@

hou i ak pomaikai e loaa ma

ana i ka lehulehu mam@

o ke kulana ke hooholoia ke

kanawai.

            Ina e loaa ana i ke Aupuni Elima miliona dala ma @

aie hou ana, alaila, e ukuia @

he Elua milion dala ina @ ma Ladana, a koe Ekolu m@

ona, e laweia mai ana iloko o k@

aina e ukuia ana ina poe a

Aupuni i aie ai iloko nei o @

ainea na dlal he aneane el@

miliona, a e koe nan no hau

hou o ke Aupuni, he hookala miliona, alaila, ua akaka loa, @

 nui ana ke dlal iloko o ka aina

 a e nui mai ana ka ukupanee

ke dala i ka poe e makemake anan e aie dlal i mau mea e hoa holomua ai i ka lakou mae

hana iho,  a aole no auanei @

nele ka loaa o ka hana ina ke

mana, na poe pena, na poe ma

hiai, a me na poe no pau

lawelawe hana ana, a he mau

mea hoohoihoi  hoi ia i ka manao

o ke kanaka e manao ana

e holomua oia.

            Me keia mau hoakak poku

le maluna ae, ke olelo nei au @