Ke Aloha Aina, Volume II, Number 40, 3 October 1896 — Page 6

Page PDF (910.56 KB)

This text was transcribed by:  Rie Desta
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

(Koena mai ka aoao e m@@)

la, a ua pau hoi na kuka ana me ia ma keia noho kino ana.

E Hamakua i ke ala ulili, eia mai ko hiialo ke hoi loa aku la no ma ke alahele loa, me kona kipa ole e hoaumoe pu me oe. Ae, ua hiki hoi paha, no ka mea, he kamaaina no na Pali hula@na o Waipio.

E ka Lae o Makahana loa, i ke kaikuono o Hilo, ke one wali o Ohele, a me Kauakanilohua, eia mai ko lei lehua hoonuanu i ka a-i, ka mea nona ke aloha i hikii paa ia, mai ka mea kiekie loa e noho ana i kaupoku o Hanalei, a hiki aku i ke anuu olalo. ka poe no lakou na waimaka e kiheahea nei maluna o ka ili o ka honua.

E Homelani, ke Kakela o ua kuhikuhi Puuone kaulana la o ka Pakipika, aole loa e loaa he kokoolua nou ma keia hope aku, a ehia la iwaena o na umi tausani kanaka Hawaii i like aku me kau hanai hookahi wale no e Hilo Hanakahi.

E @ iho me ke kaumaha, no ke kanaka au i papahi mau ai me na manao kupaa o ke aloha aina, aole hoi o oe wale no ke puili iho me ia hanohano, aka, o Puna i ka paia ala i ka hale kekahi, ka mea nona ke ke kukui a ina wa a pau. ua pau kou kuleana me ia ma ke kino, aka, o kou inoa ma ona la, ua puni ka moku nui o Keawe, ua ne-i nakolo aku la iua kukulu o Kahiki, no kona kunewalani ana aku la ma ke alahele loa, aole kokoolua.

E kanikau iho e Hawaii moku o Keawe, a pela hoi na mokupuni e ae, no ka laahia o ka inoa o ka mea a kakou i aloha ai. Walohia wale! Aloha no-e!!

 

 

NA PALAPALA HOOMAIKAI.

Ma ka inoa o ka Ahahui Aloha Aina a me ka Hui Kalaiaina ma o ke Ko@ne. Hooko la, ke haawi aku nei ia i na hoomaikai he nui i ke Aupuni Repubalika Hawaii, na Ahahui Pukiki Manawalea, na Hui Kau Lei, na lede a me na keonimana, a me na poe a pau i haawi mai i na @okua aloha ana, a me na poe i komo pu ae ma ke anama haipule a me ka huakai hoolewa o Joseph Kahooluhi Nawahi Kaianiopuu, i malamala ma Mauna Kamale, Kapal@ma. Honolulu, Sept. 30, 1896

JAS K.. KAULIA.

Lunahoomalu o ke Ko@ne Hooko

Honolulu , Oct. @, 1896

 

 

Ma ka aoao o ka wahinekane make, na keiki a me ka ohana o Joseph Kahooluhi Nawahi, ke haawi aku nei au i ke aloha @ me na hoomaikai poha he nui, i ke Aupuni Repubalika Hawaii, na Ahahui Alona Ama, Kane a wahine, Hui Kalalaina, Hui Pukiki Manawalea, Hui Kau Lei, na L de a me na keonimana a me ka lehulehu a pau i komo pa ae i ka malamala ana o ke anaina haipule a me ka huakai hoolewa o ka’u kane Joseph Kahooluhi Nawahiokalaniopuu i malamaia ma Mauna Kamala, Kapalama, Honolulu, Sept. 30, 1896

O makou iho no me ka walohia,

E. A. NAWAHI.

 

 

HE HOALOHALOHA NO IOSEPA.

KAHOOLUHI NAWAHIOKALANIOPUU.

I Hilo aku nui makou,

A @@ki i Ho@@@hai,

E huli ia Nawa@nokalaolopuu,

Me ka manao eia no i ka Home,

O ka pua ia a Kamehameha,

Ka Pohakahauoli o Hawaii nei,

Pip@ka wale ka noko ana,

Aohe makamaka o ka hale,

Ua anu makou a haihai,

Aohe waki a mehaoa ai,

Ua lawa ka Makea Mana Loa,

I Kona k@le@@@ o ka Uhane,

O ka liko oe a ka Lahai,

Mai Hawaii a Niihau.

 

 

Ia Mrs. Emma Joseph Nawahiokalani opau, na Keiki a me ka Poku kaikuaana ole.

Aloha oukou:

Me ke kaumaha, l@uluo a mokumek@ahua o ka maa@ @ae ka piha i ke aloha me ka wa@maka pu, makou e hoike aku nei, no ka haalele ana mai i keia ola ana o Joseph Kahooluhi Nawa@@kalaniopuu, ka mea a ke Akua i poni mai ai @ Alakai a @ Kuhikuhi Puuone nou e ai ka Aina, ka Moi a me ka Lahui iloko o ma pilikia e nee nei.

Oia mau kuhikuhi ana no ka pono o ka Aina, ua sila ia a paa iloko o kela a me keia puuwai pakahi i aloha oiaio i ka Aina, mai Hawaii a Niihau.

He io, he iwi, he koko poaoi makou no Nawahiokalaniopuu, he pu@wai ko makou i hilioai i kau mau ao a alakai ana, no ke aloha i ka Aina ka Moi a me ka Lahui, a oia mau ao ana, ke kukui@ malamalama ia iloko o ko makou mau puuwai pakahi, uo ka wa mau loa, me ke aloha o ka Makua Mana Loa.

Me ka manaolana a hiki mai ka la e oo ai na mea kanu, ilaila kakou e ai pu ai me ia, i ka luhi a me ka hou o ka iae, ana i hoomanawanui ai me ka pauahe ole, eia ka e haalele mai ana.

O kona leo hope loa no ka Lahui ana i aloha ai, “E houmau i ke kupaa no ke aloha i ka Aina,” ke apo aloha aku nei makou ia leo me ka walohia, i kia hoomanao iloko o ko makou mau puuwai a kau aku i ka makou mau mamo, a nolaila;

E hooholoia:-O makou a pau, na kane a me na wahine e @oho nei ma ka Halemai Moiwahine, iloko o na pilikia na ehaeha i loaa ia makou pakahi ma ke kino, ke komo pu aku nei makou iloko o ke kumakena pu ana me oe e ka Wahine kane make, na keiki i hoonele ia i ka makua ole a me ka Pokii i hoonele ia i ke kaikuaana, ka ohana a me ka lehulehu o ka mea i hale aku  Ke noi ae nei makou i ke Akua Mana Loa, e hoomama mai i ke kaumaha a me ka luuluu o ka Wahine kane make, na keiki a me kona poku, ka ohana a me kakou no a pau.

O ke aloha o ke Akua Mana Loa me kakou a pau. Amene.

Ma o ko makou mau Komite;

Komite:

WM. K. KALEIHUIA,

D. LOKANA,

HARRY ANEKO,

CHAS. KALUA,

GEO. ELIA,

SAM KALUHI,

FRED WENNER.

Haiemai Moiwahine, Honolulu, Sept 30. 1896.

 

 

LEI LA IOSEPA NAWAHI.

M@mali o ka olul@@ i ke A@na M@@@ Loa, ka lawe ana aku i ka hano ola o Lo@@pa Nawahi, ka hoaloha oialo o na Kini o ka Aina Kuiaiwi, Nole @a:

Ke komo pu aku aei makou me ka wahine kane make a @@e na Kama i @oo@ele ia i ka makua ole, a me ka ohana @@, a pau iloko o aa Haawe kap@aka Kahohonu o ka a, ke kumakena me ka walohina kulipolipo i awaiauia ia @ ke Aloha Makolukola no ko@@ ma@ehe ana mai i ka pih@a o ka noho l@ea @na ma keia ao mauleule. Ua kuu ka lohi, ua maha, a he Kiahooma @@o i makia ia me ka poina ole, kana mau he@a akahele wiwo ole a me ke kaulike @oke o ka Aloha Onipaa no ke Alii, ka Ai@ahanau a me ka Lahui a pae.

A ke uwalo ae nei ka makou @lono ana i ka Mana Lani e hoomama mai i kou lauluu e Mrs. Emma Aima Nawahi ka hoaloha i hooko o ia ka hoapili he kane, a e mawehe ae hoi ina ke-kau ana o ka ehaeha me ka pilihua.

A ma keiki h@@ e haawi mai i ka maha me ka manaolana poina ole, e uhai iaa Keehina a ka Makua i holo ai a io aku a i koo hoi no ka Lahui.

A ina Pokii a me ka Ohana a pau, e hooluolu mai i ko oukou mau naau i kipona@ e ka ehaeha.

A e hoomaikai ia ke Akua, no ka mea, Nana no i haawi mai a Nana no i lawe aku.

O makou iho no ka Hui Kau Lei ma o ko makou mau Komite la.

Komite:

LULIA WAIANUMEA,

E@@KRR BAKER,

KEALOHA,

KAULUAL@,

MARY KEALAKAI,

KAAIONONI.

Honolulu , Sepatemaba 30, 1896

 

 

OLELO HOALOHALOHA.

IA MRS. EMMA A. NAWAHI:

Me ka Walohia:

Mamuli o ka oluolu o ke Akua Mana Loa, ua lawe aku Oia i ke ola makamae o kau alii kane Mr. Joseph Nawahi, Pohakuhauoli, ke kuhikuhi Puuone kaulana, ka Pou-hana o ke Aupuni Hawaii, ke Kaiai olelo naauao nana i kaohi i ka holomoku ana o ka Lahui iloko o ka imu enaena o ka hoohui-aina; Nolaila:

Hooholoia :- makou o na lala o ka Hui Aloha Aina o Laie, Oahu, ma o ko makou mau Komite la, ke hui pu aku nei makou me o e auamo pu iloko o kou kaumaha luuluu, me ke kanikau kumakena i ke aloha no ka hala ana aku la o kou kokoolua ma kela aoao o ka lua ko u puanuanu a ke aloha ole, a haalele hookahi iho la oe ka aina ma@hini, me na waimaka hole lei; Noloila:

Hooholoia ; -Ke komo pu aku nei makou me oe me na naau ehaeha, i kiheahea ne na waihooluu a k@ aloha i ka oiua m@u K@m@lei, Abert Kahiwahiwaakalahui Nawahi me Al@x Kaeeokalani Nawahi na kama i hoon@le i iho ia i ka Papa, e noho @ @oko o ko iaua mau ia opiopio, me na hooman o ae i ka aina hanau nona Kauakahilehu@;

Hooholoia : -Ke awaiaulu pu aku nei mako@ me oe, kou m@u kaikuaana a me ou mau pokii e puili p@ iloko o na hoomanao ana no ka hoonele ia o ha La@@@ i ka mea @@ @@@@@@@@@ @e

@@@ @ ka, aohu @ane @@@@@@@@@@@@@ aap@pii nea Nohaila:

Hooholoia :-K@ @@@ @@ a@a@@ @@ @ai mak@e @@ oe a @@ ka L@@@ @@ @o@ i kap@@ ke aloha i ka aina, a @oe aa A@@ hanau e ka @@@ e @@a@@o @@ @ ka kak@i a @@ hooma@@o a@a @@ @@ kana mae hana k@@ i ka pupo ka a@@lo a me ke aloham a na @@@ @@ aku la ae eia aae kana @@ololo, me ka popalp@ane hoonoh@@ @ko o kana mau hena koa a wi@@ oia a w@ho  @@o la i ka@@ mau k@@a poo@ula i @@@@@@@a@ aa kako@ e hiipai aku wa ka@@ @@; Nola@a:

Hooholoia; -A e@@ @@ Hok@ o @@ kipona ehaoha aupoeli i ke ai@@@@ no kau kana, a ola ka makou e kalokalo ae nei naa ka ino@ o na Ma@@ e kalokalo ae nei naa ka ino@ o na Maaa Kahikoha Kiekie Loa, me na leo pulo @oko a @@ lokahi, e hoopaa ae, a e hoomama ae i kou mau manae kaumaha i hele a piliaiku i ke aloha, a Nana no aeanei e hoaahu mai ia oe @ ka ‘”aahu apoo o ka manaeie a me ka pale umauma o la manaola@a,” a e holo aku no auanei na ao hakumakum@ o he kaumaha mai @ oe ak@, e nohoalil iho maluna o@ a me ka Lahai mai @a o o ko Hawaii Paeaiaa, ka hanoli no ka nee ana imua a hiki i ka pahahope no ke aloha i ka aina, oia ka makou pule iloko o ka mea e leau Ka@@@o. Amene.

Komite:

LYONS B. NAINOA,

MRS. E K. NAINOA,

J. A. KAHIONA,

N. K. HIOPOOLE,

M. K. KOU,

H. K. KANIHONUI,

JOS. K. APUAKEHAU.

Laiewai, Koolauloa, Oahu, Sept. 28, ‘96

 

 

OLELO HOALOHALOHA

Ia Mrs. Emma Aima Nawahi, ka Wahine Kanemake; a me na keiki makua ole, Albert Kahiwahiwaakalahul Nawahi a me Alexander Kaoeokalani a me ka ohana.

W@lina Oukou:

Me ka walohia, a no ka mea, ua oluolu i ka Mea Maea Loa ka hookaawale ane aku, mai keia noho ma pilihua a me ka hoiloli pu ana i ma inea o keia ao, oia ka Mea Hanohano

JOSEPH KAHOOLUHI NAWAHI. OKALANIOPUU.

ko makou hoaloha nui a maikai, he kanaka i awaiauluia ka puuwai o ka la hui, no kulana hoopono kuio a kupea mahope o kona lahui, kona Alil, a me kona Aina Hanau i na makahiki lehulehu i nohe ai oia he waha-olelo a he pouhana hoi n@ kona lahui; a he laeole o ka manaopaa e l@@@@a @na i kona puuwai no kona one hanau.

A mamuli o kona kolina hilinai nui ia e ka lahui, ua kohoia oia i Pereside na ka Ahahui Aina Nui, a ma la kulana oia i paa iho ia a hiki i kona haalele ana nia@ la ia kakou, e hoomau aku hoi i ka hin@ a-na i hoomanawauui ai a hiki i ka lanakila ana. Nola@la, e

Hooholoia: O makou o ka Ahahui Aloha Aina Makua ma oke Komite Hooko la, ke h@ke aku n@ i ko mako @au manao @ nunamina, ka@maha, a walohia no k@ hala ana aku la o kekahi k@koo ikaika o ka lahui, a kakou no a pau e hoomanao nei me na manao aloha a poina ole, no kana mau hana kilohana a pookeia i paio a kupaa ai, no ka poao kaulike o kona mau hoa lahui a me k@n@ home kulaiwi.

Hooholoia: Ke komo pu a makou me oukou ma ke @umake @na no kona haia ana aku la, a ke @@lo ae nei makou i na Mana @ @@@maha mai i ko oukou noho a @@@@, a kaumaha.

O makou iho no,

JAS. K. KAULIA.

Lunahoomalu,

J. M. KANEAKUA.

L. W. P. KANE@LI

ENOCH JOHNSON,

J. W. BIBIKANE,

J. HELELUHB,

G. W. HOLOLA,

K. KAPOE,

ASA KAULIA,

C. B. MAILE,

W. H. KAILIMAI,

R. K. PAE.

Ho@oluu, Sept. 30, 1896.

 

 

MR. K. L. LIKE

H@PE LUNAHOOPUKA O KE AI@ AINA:

Aloha oe:

Ke huipu nei ko’u aloha a me kaumaha me oukou a pau ka oha@ ka mea i make, J@s Naw@hi E h@ oe i ko’u aloha ia Mrs. Nawahi a na keiki, ke uwe neikakou @ ka ho ha aiaio, a ma o na la ke uwe nei kou a pau i ka aina o Hawaii nei Hwaii Poni, a mo ko kakou Moe hine.

E haawi ke Akua i ko makou @ loha i ka maha n@au.

Me ke aloha nui.

BONIPAKE,

Kahunaoule Katolike

 

 

NOU KEIA KANAENAE WAL@ HIA E. J. KAHOOLUHI NA WAHIOKALANIOPUU.

“Ua kiekie ka lani @iuna,

Ua olu ka noho’na,

Ke heke nei ka he o na moku,

I ka lohe ana mai,

Ua nia@ kololani aku la,

Ka hele ana a ke alo ha

Aloha ia oe e ke hoa ke he@e nea”

E Puna paia ala i ka haia, kahi o kuakoko nana i haawi mai i nu@mili ka lahui Hawaii nei a me na Lani Al ua kii mai la na Manakahik@@u @

He alo Puna he keiki na ke ala,

He hiapo na ka la i Haehae,

Ke o ae la i Hanakauiu a,

Ke k@kuua a ka La i Kum kahi,

Hookahi au, i lua i ke aloha,

He kame ia na’u

He p@ku alai makani,

He @okoolua no ka la pilikia,

He hoa hooponopono no ke Aupuni,

Kome ke anu ia’@ ua hei@ oe,

K ka makoli pua i Makanoni, ko in@@

Aole oe e poina e “L@@@ Lehua Hopoe,” i kou mau kulu waimaka i @@ ka@ikau ana nona.

E Hilo e, -“I lokua e Kauakanile @ua.” E Home Lani, Paumako wa@ kou ike ana iho i ke k@@wa@@a o k@ kanaka au i hilini nui ai, e hoihoi aku la e ke aliiwahine au ka Kinau m@ ka luuluu, ua hina aku la ka Lalakam@ hole o ka Lahui e hiamoe me Niolopu@ ua hiki mua mai ka elele kamahao @ oe e Hilo, ua hala ka pu@ena aia @ Hilo-one ka pua o Kina, ua @@ hounaue ana a ke olai.

E. Kauakan@ehua a @@@ @@ @@@a o Mokaulele-Aole oia @ hou ana la oe.

E na ualu aloha o H@@@ @@@ kawili, aole e pehi hou ana @@@@ a @@na kai maluna ona.

E Kaipalaoa a me H@@ @@wa ao le e nehe hou ana kona @@ @ @@@@a oe. –E Waianuenue, a@@ @@@auau hou ana i kou mau nu@@ @ @@@a

E ka leo o ka hele o @ @@ a@e e hana hou ana kou leo@@@@ @@upe p@@ao. Ua peu oia me oe @a @@ @ino ak@, aia @oko o kou o@@@ai @@ J. K. Nawahi Kalaniopuo @ k@@@@@@wai hou @@kou me la ma ke@@ @@ a ke pua@a ae nei au i kana @@@@@@ku @i no ka Mui W. C. Luna@@ @ M @@. 187@, @ ka la 24 o @@

Kua@lio ka Moi,

O Hawaii nei,

Hulo aa kuahiwi,

Pau pu me na kai

Hawaii mau loa.

MOSE MANE.