Ke Aloha Aina, Volume II, Number 45, 7 November 1896 — Page 6

Page PDF (896.20 KB)

This text was transcribed by:  Danna Lyman
This work is dedicated to:  Kamehameha Class of 1962

KE ALOHA AINA

 

MOOLELO O KA AHA EKALESIA

O KA MOKUPUNI O KAUAI.

 

       Halawai ka aha ekalesia o @ puni o Kauai ma ka @ o Wa@, Okatoba 14, 1896, ma ka hora 12 a.m. i we@ ai na @ a ka @ ma keia kau Okatoba ma ke koho ana mai a ke kakauolelo mau a ka aha.  Himeni a me ka pule J. Kanoho a me J. B. Kahaleole.

       Hoomaopopoia na lala i hiki mai, eia na lala:

 

EKALESIA.        KAHU.                ELELE.

Waioli                   J. Kanoho, Kona  J. S. Kaeha

Koolau                                              J. K. Apolo

Kapaa                                                A. M. Moss

Lihue

Koloa

Hanapepe             J. B. Kahaleole     J. Maliekekau

Waimea                G. L. Kopa           S. Ekaula

 

Na lala mau S. R. Hapuku, O. H. Kulike a ma Lydgte.

Koho ka aha ia J. Kanoho i Lunahoomalu, hooholoia.

Noi o G. B. Meheula e lilo o S. Kaili, J. K. Kaawai a me na lala o ka Ahahui Kula Sabati, na lala o ka ahahui Opiopio i mau hoa kukakuka, hooholoia.

Noi mai o J. B. Kahaleole e hoopanee i keia aha a noho hou mai i ka hora o ka auina la, hooholoia.

Hoopaneeia ma ka pule a J. B. Kahaleole.

I ka auina la i noho ai ka ahe e like me ia i hoopaneeia, pule o G. L. Kopa.

Koho ka Lunahoomalu i na Komite,  1.  Komite Imi Kumuhana, O. H. Kulika, J. S. Kaeha a me J. K. Apolo.  2.  Komite o na Palapala Hoopii, O. H. Kulike, J. B. Kahaleole a me S. R. Hapuku.  3.  Komite Imi Haawina, J. B. Kahaleole, S. Ekaula, J. Maliekekai.

Hoike a ke Komite Imi Kumuhana.

1.    Hapalua Hora Haipule.

2.    Hoike Kihapai.

3.    Hoike a J. M. Lydgte.

4.    Hoike Komite.

5.    Na palapala Hoopii.

6.    Halepule a me Halekahu.

7.    Ke ola o na Kahu.

8.    Kihapai Kahu ole.

9.    Hooponopono Ekalesia.

10.  Oihana Kuwaho.

11.  Oihana Kuloko.

12.  Heluhelu Haawina.

13.  Hana ao i na Paahana.

14.  Koho ana i na Elele a me na Komite ma ka ahanui ma Honolulu.

15.  Ke ola o na Elele.

16.  Na Hana Hoeueu.

17.  Kahi a me ka manawa e noho ai keia aha, aponoia ka hoike a ke Komite.

 

Hapaia ke Kumuhana  2.  Hoike Kihapai.  Na J. Kanoho a me J. S. Kaeha i ka hoike kihapai o Waioli, aponoia ka hoike.

Na ke kakauolelo i ka hoike o Koolau i kokua pu ia mai e ka hoike a ka elele, aponoia ka hoike.

Na ke kakauolelo i ka hoike o Kapaa i kokuaia mai e ka elele a me ka haiolelo, aponoia ka hoike.

Na ke kakauolelo i ka hoike kihapai o Lihue.  Na J. B. Kahaleole i kana hoike.  G. L. Kopa i kana hoike i kokuaia mai e na elele.

Ma ke noi a J. K. Apolo e hoopanee keia aha, a noho hou mai i ka hora 9 o kekahi la ae, hooholoia.  Hoopanee me ka pule a o. H. Kulika.

 

LA HANA 2.

 

Halawai ka aha ma ke kakahiaka, hora o Oct. 15.  Na S. Kaili i malama [remainder of paragraph unreadable.

 

[paragraph unreadable]

 

Noi mai o O. H. Kulike a [remainder of paragraph unreadable]

 

Hapai ia ke kumuhana 4.  Hoike Komite.  Aole.

Kumuhana 5.  No Palapala Hoopii, eia na Palapala @.  1.  Palapala Kahoa Kahu @ S. Kaili mai ka ekalesia mai o Waioli.  2.  Palapala K@ Kahu ia I. K. Kaauwai mai ka ekalesia mai o Kapaa.  3.  Palapala Kahea Kahu ia G. L. Kopa mai ka ekalesia mai o Waimea.  Wai@ ia mai ka lima o ke Komite.

Kumuhana 4.  Na Halepule a me na Hale Kahu.  Ma ka olelo hooholo, G. B. Meheula.  E hoi aku ka elele a me ka haiolelo o Kapaa e paipai aku i ka ekalesia e k@ lakou i hale kahu, hooholoia ka olelo hooholo.  Ma ka moi a J. M. Lydgte o waiho ia ma ka l@ o ke Komite ka hooponopono ana o na Hale Kahu, Halepule a me na Kahua aina, hooholoia, eia na Komite:  J. M. Lydgte, S. Ekaula, J. K. Apolo.

Hoike a ke Komite o na Palapala Kahea Kahu, ua apono ke Komite i na Palapala Kahea Kahu, koe wale no ka uku makahiki o ka Palapala Kahea Kahu ma ka ekalesia mai o Waioli, lawe ka hale a noonoo i ka hoike a ke Komite, e pili ana i ka uku makahiki o S. Kaili.  Noi o Iosepa Maliekekai e waiho ia ma ka lima o S. Kaili ka palapala kahea, a nana e pane mai imua o keia aha, apono ia ke noi.

Pane koke o S. Kaili i ka palapala kahea kahu, ua ae no oia i ka palapala kahea kahu mai ka ekalesia mai o Waioli.

Noi o S. Kaili e lilo o G. B. Meheula i lala mau no keia aha, hooholoia.  Noi o J. B. Kahaleole e hoopanee i keia aha a noho hou mai i ka hora 1:30 hooholoia.  Hoopanee ia ma ka pule a A. Kaukau.

Ma ka auina la i noho hou ai ka aha himeni a me ka pule a ka Lunahoomalu.  Noi o J. B. Kahaleole, e lilo o S. Kaili i iaia no keia aha, hooholoia.

Koho ka Lunahoomalu i ke Komite Ni@: J. K. Kaauwai, O. H. Kulike, J. B. Kahaleole, H. R. Hapuku.

Koho ka Lunahoomalu i ke Komite hoonoho kahu ia S. Kaili no ka ekalesia o Waioli, J. Kanoho, G. L. Kopa, J. B. Kahaleole, komite poni a me ka noonoho kahu ana, ia J. K. Kaauwai no ka ekalesia o Kapaa, J. Kanoho, G. L. Kopa, S. Kaili, J. B. Kahaleole, komite hoonoho kahu ia G. L. Kopa no ka ekalesia o Waimea, J. Kanoho, S. Kaili, J. B. Kahaleole, J. K. Kaauwai.

Hapai ia ke Kumuhana 7.  Ke ola o na kahu, ua kamailio pu na lala o ka aha me ka Puuku 6 ka hui kokua kahu, J. K. Smith M.D., i ke ano o ka hanai ana, penei:  he hapa i ka ekalesia a he hapa no hoi i ka hui kokua kahu o ka uku makahiki, ua noonoo ka aha i ke noi a J. M. Kealoha, ma ia [remainder of paragraph unreadable.

 

[paragraph unreadable]

 

Ua me aku ka aha ke manawa no J. K. Smith M. D., e hoike mai ai i @ pilikia o na @ o ke ano o na mai @, [several lines unreadable] o J. K. Smith ma ka wa kula ma Lihue, hooholoia.

Hapai ia ke Kumuhana 8. Na kihapai kahu ole, ma ke noi a S. Kaili e lilo o J. M. Lydgte i komite paipai i ka ekalesia o Lihue a me Koloa, e i@i aku i kahu hooholoia.

Hapai ia ke Kumuhana 9.  Hooponopono ekalesia, ma ke noi a S. Kaili e lilo o J. M. Lydgte a me ke kahu ekalesia e hooponopono i ka buke inoa o na Hoahanau, hooholoia.

Hapai ia ke Kumuhana 10.  Oihana kuwaho, na O. H. Kulika i hookaka mai i na hana ma na aina Kihipati.

Hapai ia ke Kumuhana 11.  Oihana kuloko, noi mai o O. H. Kuleka na ke kakauolelo e hoolaha aku ma na ekalesia i ko lakou mau haawina dala kokua i ka oihana kuwaho, hooholoia.

Hapai ia ke Kumuhana 12.  Heluhelu Haawina, na J. B. Kahaleole i kana Haawina heluhelu.  He nui na manao wehewehe o na lala no keia Haawina.

Noi o J. K. Apolo e hoopanee i keia aha a noho mai i ka la apopo, hora 9 a.m., hooholoia, hoopanee ia me ka pule a G. B.  Meheula.

 

LA HANA 3.

 

Ma ke kakahiaka o ka hora 9 i malama hou ai ka aha i kona manawa Halawai, na ke kahunapule haole o Waimea nei i malama ka hapalua hora haipule.  Helehelu ia ka moolelo aponoia.

Hapai ia ke Kumuhana 13.  No G. L. Kopa i kana Haawina.

Hapai ia ke Kumuhana 14.  Koho ana i na elele a me na komite, no ka aha nui ma Honolulu eia na elele; S. Ekaula mai Waimea a hiki i Hanapepe, J. S. Kaeha no ka ekalesia o Hanalei, J. K. Apolo no ka ekalesia o Koolau, Komite o ka aha, S. Kaili, komite o na hoike kihapai, J. B. Kahaleole.

Hapai ia ke Kumuhana 15.  Ke ola o na elele, ua hooholoia he umi dala pakahi o na elele.

Hapai ia ke Kumuhana 16.  Na hana hoeueu, ua hooholoia na kela a me keia kahu e hoeueu i kona ekalesia iho.

Hoike a ke komite imi Haawina, S. Kaili, Ezekiela 36;13.  G. B. Meheula Hosea 10:1.  J. K. Kaauwai, Mat. 24:21 H. R. Hapuku, Ioa. 5:17.  G. L. Kopa, Iak. 3:28.  J. B. Kahaleole, Pehea i kuikahi ai ka Makua, ke Keiki a me ka Uhane Hemolele.

Hapai ia ke Kumuhana 17.  Kahi a me ka manawa e noho ai keia aha, ma ke noi a J. S. Kaeha e noho keia aha ma Hanalei ma ka Poakolu elua o Apeerila, 1897, hooholoia.

Lawe mai o G. B. Meheula he olelo hooholo, hooholoia.  Ke haawi aku nei na lala o keia aha i ka hoomaikai i na [remainder of paragraph unreadable.]

 

G. L. Kopa.

                                                                 @

 

NA MEA HOU O HILO TAONA.

 

       Eia ka hele mai he aina palepala

 

       Ua hala aku la o Rev. S. L. Desha, no ka poai ana la Z. M. Na@, i keia lapule @ la, Oct. 25 i k@ no na ekalesia @ @ o Kalapana a me Opihikao.  O na poe kahunapule me lakou e hooke ana ia hana, oia o Rev. S. L. Desha, Rev. I. N. Kamoku, Rev. W. Kamau, a me Rev. L. K. Kalawemalie.  Mamuli keia o ka hooholo ana a ka Ahahui K@lio Mokupuni o Hawaii nei, ma ko lakou halawai ma Paauhau, H@  i Sepetemaba 1 @.

       Elua mau @ pahaohao no keia kanaka e po@ @, a me kekahi o na hoa nana e p@.

       O keia ke kanaka i olelo ia e kekahi hoa o ka Aha @@lio o Hawaii nei ma kekahi ahahui @, “he lawaia no kai papau, he Poopaa ka i’a e loaa.”  Oia hoi, he kanaka i a’o ole ia ma na kula hoonaauao, a kula kahunapule hoi; aole kupono a @ i mea @ @ ma kekahi o na Ekalesia o keia Ahu.  A o ka hoa na ma ka olelo keahi, ua hoihoi mai ia mau olelo, a ua kokua i ka manao hookohu @, mamuli o ka ike ana, aia he ano i oi ae ka pono iloko ona, no ka oihana o ka Haku.

       O kekahi o keia mau kahunapule nana o po@i ia Z. M. Naa@, he hoohalahala ia e na @ o kela mau Ekalesia @, ke komo pu aku oia e lawelawe ia @; he kue lakou @ malalo o kekahi kumu i wawale ae a puai ke apana.  A @ e ulu mai ana he u@ no ia mea, alaila, aia no la malalo o ka hemahema a me ka pono ole o ka ka Ahahui hana ana.

       Ma ka awakea Lapule Sept. 27, ua hiki aku ma Puueo uka ka luna @ kanaka K. M. Koahou @ no ka helu ana i ko laila poe.  Aole he pepa i haawiia aku ia lakou, aka, ua @ maoli ia aku no lakou, a pane mai lakou e like me ka lakou i hoomaopopo ai.  Mamua nae o ka @ ana aku ia lakou, ua helehelu ia aku la na olelo Poo imua o lakou; a penei ka lakou mea i lohe pono ai.

       “Papa Helu Kanaka o ko Hawaii Pae Aina.”  Wahi a lakou, aole lakou i lohe i kekahi olelo e ae, o kela wale ae la no.  A oia ke kumu o ko lakou ae ana e pane mai i na ninau i haawina aku ia lakou, he 11 ko lakou nui.

       Ma ka Poakahi ae, la 28, iho mai lakou i ka@ nei, a lohe lakou, aole i like [rest of paragraph difficult to decipher]

       Ma keia hana ana pela, ua @ lakou e ninau i ka mea pono @@ ai lakou, no ko lakou hana  ka hoopunipuni e kela Luna @ o ka Repubalika.  Oiai, @ lakou i hai mai ai ia’u, ina lakou i kela mau huaolelo “Repubalika aole ka lakou e ae ana e pane @ aole no la o ka wa e helu ai; @ i loaa aku ia lakou ka Pepa Helu Kanaka, mamua ae o ka @ i hiki ai lakou ka hoomaopopo mea pono e hana aku ai.

       A ua like ka keia hana ia la@ ke no’i powa maoli.  Ua pane @ lakou penei:  E hoolaha aku @ mea iloko o na nupepa, i ka mea i hana ia aku ia oukou e kela Helu Kanaka o ka Repubalika, no ka lehulehu e ike mai ai i keia hana pono ole ia oukou.

       O ko lakou papa inoa, ua @ mai ia’u, he 11 ko lakou nui; o na poo ohana.  Aole he Pepa i la aku ia lakou, a i ke awakea @ hei ka helu ia ana o lakou.

 

HE OLELO HOALOHALOHA

 

MR. LUNAHOOPONOPONO:

       E oluolu mai kou ahonui e @ mama mai i na ipuka kolamu o @ pepa KE ALOHA AINA no ka @ mau hoalohaloha ana, oiai na ao @ makuma o ke kaumaha e hoopo@ iho ana maluna o ka aina me na hune ua lai pohina a ka @ e uhi @ ana maluna o ka piko o na kuahiwi @ hala ana aku la o Hon. Joseph Nawahiokalaniopuu ma ke alahele @ @ no na mea a pau.

 

IA MRS. EMMA AINA NAWAHI;

W alohia @

 

       Ua oluolu i na Mana Lani o ke @ hikolu Hemolele Loa, ka lawe ana  i ka hana ola hope loa o ka@ @ aloha nui ia, ka hoapili hoi o na la @ aku la, oiai na la opio o ke ku@ ulumahuehue e hoekepue ana malu@ ko olua mau kino me na kipono @ @ a ka manu, ka manaolana @ like, a hookuu mai la i keia ola @.  Ua nalo aku ia mai a oe aku; ua @ mai la i ka pili hooke-o ia loko.  A@ Luuluu wale:

 

       Luuluu Panaewa i ka uluwehi,

I ka hala pauku me ka lehua.

I lei kahiko no ke kanaka,

I ke one wali o ka Nukuokamanu.

 

No laila, eia makou a pau me na @ maka o ka ehaeha, ma ke komo ana aku me oe e ka wahine i hoo@ ia i ke kane ole a me na keiki hoi @ makua ole a me ka ohana a pau @ o na kaumaha no kau kane i aloha @ ia, ke noi nei ka makou mau leo @ @ ka hookuu ana iho o ko makou @ kuli i ka honua, e iho mai ka U@ ka Haku e hoomama ae i na kau@ na luuluu a me na hoop@ @ ke aloha kupouli mai ia oe ae, ka o@ na a me ka lahui.

O makou a pau iloko o ke kanaka.

 

MR. L. LONO,           B. MALULU,      MRS. KAMAKAUMAKA

Puuhaoa, Hana, Oct. 29, 1896.