Ke Aloha Aina, Volume II, Number 46, 14 November 1896 — Na Palapala [ARTICLE]

Na Palapala

Aole e ili maluna o makou ke koikoi o ka ahewa ana no keia mau manao i hoopukaia malalo o keia poo, aka,e ili no ia maluna o na poe na lakou i kakau mai.

OWAI E LILO I ALAKAI ?

Mamuli o ko'u ike ana iho ma na kolamu ou e KE ALOHA AINA, i ke kuahaua a James K. Kaulia ke kakauolelo Nui o na Ahahui Aloha Aina o ka Paeaina, no ke koho ana i na Elele mai waena mai o ka lahui, i alakai, a Peresidena Nui no na Ahahui Aloha Aina, e noho ana ma Honolulu nei i Nov. 28, 1896.

Nolaila, ua kono ia mai ka lahui aloha aina e wae ae mailoko ae o na tausani o ka lahui i hookahi kanaka, a e lilo ia i alakai no ka lahui maluna o ke kahua mokomoko, no ka paio ana no ka pono o kona lahui i houneleia me na pomaikai kumu mai na kupuna mai, a mai kahiko loa mai no, a maluna oia kahua, no ka pono o ka aina, kona Alii a me kona lahui, e kukulu aku ai ka lahui i alakai nana e hookele i ka lahui a hiki i ka lanakila ana, a ma ia ano, ua kono ia mai au, ma ko'u ano aloha aina, a koa hoi e kakoo pu ana maluna o ke kahua koi kuleana lahui, e wae a e hoakaka i o'u mau hoa lahui ma ka wae ana i Kenerala, mailoko ae o ka lahui, a no ka lahui, "Owai e lilo i Alakai ?" He ninau keia na ka lahui e pane, a oia ka'u e hoomanao ae nei i na hopuna olelo hope loa, a ko kakou alakai mua Hon. J. Nawahi, i ka i ana ae i kona mama aloha, i na huaolelo e makia paa ia ai ma ka puuwai o kona lahui: "E aloha i kuu Moiwahine a me ka lahui a'u i aloha nui ai." O keia na huaolelo walohia i hoopukaia e ko kakou alakai i kupaa me ka wiwo ole iloko o na ehaeha a me na ino o kona noho alakai ana no ka lahui. A maluna iho o ka lepo o ka aina o na enemi i kona lahui i hookuu mai ai oia i ka hopena o kona noho alakai ana ia kakou ka lahui.

Ke hoike mai la kela mau mamala olelo, aia no he koena koe o ka hana a ka lahui i pau ole i ka hanaia, a oia koena hana i koe e kaa aku ia maluna o na kipoohiwi o ke alakai a ka lahui e wae, a e koho aku ai, a ina he koena koe o ka hana i pau ole, owai iloko o ka lahui i keia la, i ike i ua mau iliili la o ka papa konane i koe, a i hoonee ole ia ? O ka'u e pane nei o ka Lutanela i hele pu, hana pu, a komo pu ana me ua Kenerala la o ka lahui, oia wale iho la no ke kanaka i ike i na iliili i koe o ka papa konane i hoonee ole ia, a o ua kanaka la iloko o ka lahui i keia la, owai ia ? O Jas. K Kaulia, ke Kakau olelo Nui o na Ahahui Aloha Aina a puni ka Paeaina; ke hoomanao nei au, mai ka hookumu ana o na Ahahui Aloha Aina mai 1893 mai, a hiki i keia la, ma na hoopii, na noi, a me na hana a pau i lawelaweia maluna o ke kahua mokomoko no ka pono o ka aina, ke 'Lii a me ka lahui hoounaia aku i Amerika a me na hana nui a pau i lawelaweia e ka Peresidena mua e ike mau ana au maloko o na nupepa i na inoa o Ka Peresidena Joseph Nawahi a me Jas. K. Kaulia, ke Kakauolelo Nui, Aole anei ia he hoike no ka'u mea e olelo nei ma keia kukulu manao ana. owai i īke i ke koena o na iliili i hoonee oleia ? O ka u pane, o Jas. K. Kaulia. Owai e lilo i alakai no ka lahui ? O ka'u e pane nei o Jas. K. Kaulia. O Jas. K. Kaulia, ma ko'u hoomaopopo ana, he Lutanela koa a wiwo ole oia, e like me kona Kenerala, oiai laua e paio ana no ka pono o ko laua lahui, ka aina a me ke 'Lii, no na makahiki eha i hala ae nei, a ua kamaaina kona inoa iloko o ka lahui i keia la, ma ke ano Lutanela no ka lahui, a he kulana hoi kona i wae ia mailoko ae o ka papa o na lahui iloko o ka aina i keia la, oia hoi, he Loio a he Loea ma ke kanawai, a o na kanaka oia ano oia ke alakai kupono no ka lahui.

A ke olelo hou ae nei au, oiai ka puali iloko o ke kahua mokomoko no ka paio ana no ko kakou, a ina e haule ke Kenerala, he mea pono e pani ia kona makalua e kona Lutanela, a aole hoi e kekahi koa auamo pu, e luhi hou aku ai ka lahui i ka hoouna i ke kula e ao mai ai i loaa kona makaukau no ke kulana ana i lawe ai, he kalaiaina hemahema loa ia, nolaila mai kuapo i ka lio iloko o ka muliwai, a mai haalele i ka manu i paa i ka poli. Owai e lilo i alakai ? O Jas. K. Kaulia ke koa, a o Jas. K. Kaulia, ka Hae. ALOHA AINA. Kona Akau, Nov. 2, 1896.