Ke Aloha Aina, Volume II, Number 52, 26 December 1896 — Page 3

Page PDF (863.63 KB)

This text was transcribed by:  Toni Lynne Kaefferlein
This work is dedicated to:  Thomas Sherman Allyn Happy Birthday

KE ALOHA AINA

 

POAONO,  DEKEMABA 26, 1896.

 

@ LIMA NA LIMA O ESAU, KA LEO KA LEO NO O IAKOBA.

 

@@hou ia no "KE ALOHA AINA," @@ He mea pahaohao na ka mea @@Aloha Aina@ e ninau iho ai, a he @@ea kupa@naha hoi ka ike ana @@a aku, o ke kino he "Aloha Aina Oiaio," a o ka leo, o ka @@ o kahi kiu nana i haawi ae @@kekahi mau olelo hoike imiha-@@a Ilamuku Hikikoki i ahewa @@ai na poe Aloha Aina o ke @@a ma Leahi, a he mea hoi @@oohiki i keia Aupuni Repubalika, oia nae ke kanaka nana @@kakau a haawi mai nei ina @@elo, e a o mai ana i ka lahui @@ Aloha Aina, maloko o ka Nupepa "Aloha Aina Oiaio," i @@ho Lunahooponopono ia e @@makou hoaloha R. W. Wilikoki@.

 Oia ano anei ia o ke Aloha Aina Oiaio?  O ka ae a haawi @@i ka uli ana o ka hoe o ka @@hui Aloha Aina i ke kiu o ka @@no Hoohui Aina, i oli ia ae @@ka hoe a hooili ia ke kupaa @@me ka lokahi o ka poe Aloha@@Aina iluna o ka pukoa o ka @@hui Aina, a ili a nahaha @@ kupaa o ke Aloha @@Aina i noho hoomanawanui @@ina makahiki loihi: hala ae @@i.

  He maka no ko ka lahui @@Aloha Aina e kaulona aku ana @@ka pono o na poe i hoao ae @@ooiilo ia lakou iho i alakai @@ ka lahui, a ke ahuwale mai @@a heiehelena o ke Kahuhipa @@anao, ua nalo i kona aahu @@huhipa, aka, he naau Hoohui @@ina maloko.

 Aole no e ae a puni wale ka @@hui Aloha Aina, ina alakai o @@ano, a e molia ia ai ko lakou @@ho hoomanawanui ana, me @@ kupaa mahope o ke Aloha Aina, Aloha Lahui a makee @@ii, e lilo i moepuu no ka @@ak@ake Hoohui Aina o ka @@a kakau o ua nupepa la, a @@hoolohe aku hoi ina ae ana a @@ kanaka i kumakaia ia oe e @@Hawaii, a i lilo oia ka mea @@aina e alakai a e ao mai ia oe i @@ ano o kou aloha ana i @@ aina?

 Aole anei he mea ia nau e @@onoo iho ai he Aloha Aina @@okamani keia; oia ka mea i @@lo ia ma ke poo o keia ma- @@o, "Na lima, na lima no o @@ Aloha Aina Oiaio, ka leo, @@ leo no o ka Hoohui Aina, a @@makaia i ka lahui.

 O R. W. Wilikoki kekahi @@kai o ka poe Aloha Aina ma @@ kaua i Leahi, a o ka mea @@kau o ke Aloha Aina Oiaio @@ mea nana i kaulai ae iaia @@ne ka poe Aloha Aina i ka @@muku Hikikoki, oia ka poe @@Aloha Aina i hele ia kaua ana.

@@ Kupaianaha ka noho pu ana @@ka Liona me ke Keiki Hipa @@mea hiki ole loa ke kuikahi, @@laila, he maka no ko ka ia- @@i e nana mai ana i keia mau hana pukalua, a mai puni wale i kana mau ao ana.  E waiho aku iaia me ka maikai i kiu na ke Aupuni Repubalika, a o kona kuleana no ia, a @ai poina e ka lahui Aloha Aina no kana mau hana.

 

A I HOOWALEWALE MAI KA MEA HEWA IA OE, MAI AE AKU OE.

 

Kakau ia no "KE ALOHA AINA."

 He ekolu ae nei makahiki a me 11 mahina mai ka la i hookahuli ia ai ke Aupuni Moi o Hawaii a i ka 8@ makahiki a me 11 mahina o ke kupaa a lokahi ana o ka lahu, aloha aina, malalo o na ao a me na alakai ana a ke koa o Hawaii J. Nawahi, a i na la i muli nei, akahi no a kukuluia ae he Hui Aloha Aina Oiaio,  ke ninau nei kou mea kakau, heaha na kumu i kali ia ai a hele kino ke Alii ka Moiwahine i Amerika, alaila, hoala ia ae i Hui no ka poe "aloha aina oiaio!  Heaha hoi na kumu i hoala ole ia ai i ka M. H. 1893, ka manawa i hookahuhia ai ke aupuni kumu o na Hawaii?

 He ninau keia aole na ke kanaka Hawaii hookahi, aka, na ka lahui Aloha Aina e pane ai, i hea ke opumalomalo o keia Hui ahi i huna ai i ko lakou aloha aina oiaio?  A o ka piha ae no ia o na makahiki eha ke kupaa ana o ka lahui i na ao ana a J. Nawahi, ka wahaolelo wiwo ole nei o ka lahui, akahi no a hoea ae keia Hui, i alakai ia e ke kanaka i hoohiki pau Pele pau Mano, e hoohui ia Hawaii me Amerika, oia anei ke Aloha Aina Oiaio?  O J. Nawahi ka mea nana i kukulu ka Halau @ ka poe i aloha i ka aina, malalo o ka Hui Aloha Aina, ke kumu, ka mole, ke aa i kolo ai ke aloha o ka lahui i ka aina a me kona Alii.

 A ke hoala ia mai nei he wahi Hui i makemake e kailiku ae i ke kupaa o ka lahui a J. Nawahi i alakai ai, a lilo aku i ua wahi Hui kamehai nei.

 Nolaila, ke ao aku nei kou mea kakau i ka lahui, mai hoolohe i na olelo e i mai ana eia maanei ke ola, aia mao ke ola, a owau ka Mesia, a pela aku, mai puni wale aku, a haalele i kou kahua i kupaa ai no aneane eha makahiki, a mai hoomaunauna wale i kou luhi o ka noho ana inea o na makahiki i hala ae nei, a haalele iho i kou makuahine i noho pu ai iloko o ka nele, a me ka pololi a ka ai, oiai, kokoke loa e ohi i na hopena pomaikai oia hoomanawanui ana:  E hele naauao, mamua o ka poe mawaho, no ka mea, he mau la ino keia.

 

 I ka hora 5 o keia auina la e holo aku ai ka mokuahi Kina.

 

 Ua lilo mai nei ka eo o ka hakaka kuikui puupuu mawaena o Fitzsimmon a me Sharkey i ka inoa hope.

 

(Mai ka aoao ekahi mai.)

 

 Aka, aole i maliu ia aku keia mau hoohiluhilu ana, oiai, ua hihia oia mahope o ke aloha ia Furtado Silverfoot, ka opio haaheo o San Leandro, a hele mai imua a noi aku l@i ka oluolu o ka opuu rose o Edena a nana hoi i oki ae a hookaawale aku i kona mau manao no kahi mea okoa aku.

 O Mr. Silverfoot, he Ona oia no kekahi mau lio heihei holo loa oia Taona, a ua kalaiwa mai hoi oia no ka home o ka mea ana i aloha ai maluna o kekahi paa lio nani loa, i loaa ole i kekahi poe o ia Apana.

 Ua hoomaopopo ia ko laua wa e hoohui ia ai ma ka mare, ma ka hora 3 o ka wanaao la Sabati aku nei, i ka hiki ana i kela manawa, ua hoopaa iho la oia he mau @bine maluna o kona mau paa lio, ma kona mau kaula kaohi, a hole pololei aku la no kahi o ke aloha i noho ai.

 Ua hoopakalaki ia keia huakai e ka piha loa ina hoaloha o ka mea ana i lia ai, nolaila, ua hoopanee hou ia aku la i kahi po okoa aku.

 I ka hoea ana mai o ka lua o ka po, ua makaukau o Victor@ a ua puhalahiu aku la laua mai ke alo aku o ka makuakane o Miss Victor, iloko o ka pouli o ka po, o ka makuakane, ua hoopu-a-a ia oia mamuli o ka hana a kana kaikamahine, ua hiki aku ua kaikamahine mahuka nei me kana aloha ma kahi o kona mau hoaloha ma Okalana, a ua mare koke ia laua.

 Ua hoike ae o Mr. Victor, ua mahuka kana kaikamahine me Silverfoot, aole nae i loaa iaia a hiki i keia la.

 

KA POE HOOHAUNAELE MA KA HANA.

 

 Kansas City, Dec@  He lono kuikaw kekahi i loaa ae i ka nupepa Journal mai Lexington ae Mo., wahi ana.

 Ma ka hora 1 o keia wanao, aia he haunaele e poha ae ana ma kahi A ana kuaaina mahiai o Ray ka inoa, a ua poha ae la hoi ia a palahalaha iloko o ka halepaahao o keia wahi apana kuaaina, i alakai ia e Jesse Winner a me James Nelson, a hopu ia no ka pepehi ana ia Mrs. Winner.

 Ua hoomaka mua ae ka poe hoohaunaele e hoala i keia hana iloko o ka halepaahao, malalo o kekahi wahi kumu uuku loa, ma o ka like ole la, ma o kekahi kumu kue la e pili ana no ka hoopai mawaho aku o ka mea kupono.

 O ka halepaahao, aole he nui o kona mau kiai nana e malama i ka maluhia i ka wa e ulu mai ai o ka haunaele, aole no hoi he mau ao ana i hoonaauao ia aku ina mana Aupuni e noho ana ma Rikemona, no ka wa e ulu ai o ka haunaele.

 

 O ka poe hoohaunae e i hiki ke hoomaopopoia, he 150 ko lakou heluna, a o lakou a pau, he poe hiki ole ke hoomalie ia, a o lakou no hoi a pau, he poe i piha me na olelo pakike, a uahoa hoi, aka, he poe no nae i hoike mai, he alahele malaelae ko lakou ma na mea pili i ke kalepa.

 He malu loa na mea i hoolalaia no keia haunaele iloko o ka halepaahao, a aole loa hookahi mea i ike, a aole no hoi he mea i maopopo, ua hui a ua kuka mua ia kekahi haunaele nui mamua o kona hana ia ana.

 Ua lele aku lakou maluna o ka Luna halepaahao James Goode, me ka hoopupu ole iho i ko lakou mau manao uahoa, me ke noi ikaika e haawi ia mai na ki o ka rumi pouli i hoopaa ia ai o Nelson a me Winner.

 O Mr. Goode, ua huna oia i ke ki ma kekahi wahi okoa, a oia hoi ka wa o kekahi o kekahi o na poe hoohaunaele i kamailio aku ai:

 Aohe ou alanui e ae au e hana ai, i wahi e pakeie ai o kou ola, o kou haawi wale mai no i kela poe ki ia makou?  O keia ka wa i pane aku ai o ka Luna paahao me ka piha i ka haalulu.

 Aole hiki ia oukou ke hana pela a hiki i ko'u lilo ana i luahi na oukou, a oia ka wa e hiki ai ia oukou ke lawe ae ia mau mea mai ia'u aku, ano e ki mai ia'u, ina oukou makemake e hana pela.

 Mamuli o keia mau olelo a a ka Luna paahao, ua pane koke aku ia ke alakai o ka poe hoohaunaele, aia no me lakou he lehulehu wale o na mea kamana, a pela aku, e hiki ai ia lakou ke loaa na mea a lako@ i makemake ai, oia hoi ke dainamaita, a me kekahi mau mea hana e ae.

 Aole e hiki ia Luna Paahao Jailer ke kupaa nona iho, oiai, aole i lawa ka ikaika nona e pale aku ai i ka poe hoohaunaele, o ai hoi ka poe hoohaunaele e hele ana i o a ianei me ke akaka ole o ka hopena o ko lakou alahele.

 O kekahi poe paahao, ua olelo ae lakou, aole lakou e hana ana no ko lakou lanakila a noho ana kuokoa; aka, o ko lakou makemake wale no, e kue aku ana lakou i ka poe e hana ino mai ana ana ia lakou.

 O keia na wa o lakou i paluku aku ai ina pani puka o ka halepaahao, a hiki i kona hiolo ana ilalo, a o ka wa no ia o na paahao i puka aku ai iwaho, ua hoohuihui ia.

 O kekahi o keia poe, ua kohoia i Kapena, a nana i ao aku mai kipu aku, e like ka loihi me ka manawa o lakou ma ka halepaahao.

 

 O ka wawahi ana ina pani@ puka, ua hana ia e lakou me ka eleu i ka wa pokole, a o kela ka wa o na paahao o $4 ka huina a wawahi aku la ina pani puka o ka rumi pouli, i hoopaa ia ai o elua mau mea pepehi kanaka, a hookomo pu mai la ia laua iloko o ko lakou mau pu-a.

 Aohe mea i hana ia, a hiki i ka wa i kaa ai ke alakai ana malalo o kekahi mau kanaka elua, a hiki i ka puka ana iwaho o ke alanui.

 O Winner, aia he mau helehelena kona i piha i ka maka'u, a o Nelson hoi, he mau hiona ulumahiehie mau kona, aole nae he huaolelo hookahi i puka aku mai kona mau lehelehe aku.

 O ke Kapena o ua poe nei, ua hiki aku ia lakou ma kahi o ka muliwai, o keia ka wa ana i ninau ae ai, ina malaila e li ia ai na mea i hookolokolo ia ai a ahewa ia no ka hoopai o ka make, a ua loaa koke mai ka pane, aole e hana pela mamua o ko lakou au ana aku ma ka muliwai, a hele aku no kahi apana o Ray.

 Mahope iho o ko laulaha ana ae o keia lono no keia haunaele, i ka hora o ka wanaao, ua hoouna koke ia aku na pualikoa e alualu mahope o na paahao mahuka, he elua wale no mea i loaa aku, oia o Nelson a me Winner, a ma ka Poaono mai i kau ai ka hoopai o ka make maluna o laua, ma ka lawe ia ana o ko laua mau ola maluna o ka laau Amana, he uku panai no ua hana ino.

 

HE HUI HOU.

 

 Ua lilo ae nei na pono, a me na pomaikai a pau o ka Hale Kuai Rama nona ka inoa i kamaaina ia kakou, oia hoi o Lovejoy ma, ina poe ekolu nona keia mau inoa, Gus Manner, D. H. Lewis a me John D. Holt, no ke ku mukuai o $12,000.

 O Mr. W. M. Cunningham, ka mea e paa nei i ke kulana Luna Nui no ka Hale Inu Rama Heleuma, no ka manawa o elima makahiki ka loihi a i waiho aku hoi i ka hana me ka maikai.

 Eia ka Hale Ina Rama Heleuma malalo o ka noho Luna ana o P. F. Ryan a me kona hope, A. W. Neely, he mea i kamaaina i ka hana ma ka Hotele Hawaii no ka manawa loihi, a me he mea la, e hahai ia ka lana hena me ka hana holomua.  Pela hoi me na ona hou nana i kuai ae la i ka Hui Kuai Rama holookoa o Lovejoy ma.

 

 E halawai kuikawa ana ka Ahahui Euanelio Mokupuni o Oahu, ke hiki aku i ka la 28 o keia mahina, oia ka Poakahi hope o keia mahina, ma ke Keena Kuai Buke o ka Papa Hawaii, ma ka auipa ia hora a.  Ke konoia nei na hoa oia Aha, e akoakoa pau mai ma ia halawai; no ka noonoo ana i kekahi kumuhana ano nui.

 Ma Pikohao, Kalia, Dekemaba 23, 1896, ma kahi o Napua (w), ua hemo@ mai, mai ka puhaka mai o Roka, he keikikane nui ohaha maikai.  Ma ia hale hookahi no, ua oili hou mai la no mai ka puhaka mai o Malie Kiliona, he kaikamahine nui puipui i ka la ao o keia mahina no.  Ua ola ka lahui i he ia mau makuahine o ke aloha aina.