Ke Aloha Aina, Volume II, Number 52, 26 December 1896 — Page 4

Page PDF (916.00 KB)

This text was transcribed by:  Lynne Minamishin
This work is dedicated to:  MINAMISHIN 'Ohana

KE ALOHA AINA, POAONO, DEKEMABA @@, @@@@

 

KE ALOHA AINA

Hoopukaia no ka Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nupepa na @@ Lahui Hawaii.

 

EDWARD L. LIKE, Lunahooponopono.

E. A. NAWAHI, Puuku KE ALOHA AINA.

 

HONOLULU, DEC. 16, 1896.

 

HE LAU OLIVIA MAI KE KAI MAI.

            Elike me ka Uhiwai o Mana, e kahiko iho ana ma ke alo o Waimea, pela na nune olelo @ ko makou mau hoaloha a me na makamaka i kipa mai ai ma ko makou nei Keena Hana, no ka ninau ana mai, no na mea e pili ana i ka huakai aumoana a ke Alii Aimoku o Hawaii, a hiki i Kona pae ana aku iuka o ka aina maloo.

            Ua hoike aku makou ma ke kakahiaka Poaha nei, ua hoike aku no makou i na mea e pili ana Nona, koe ka loaa ana mai o kekahi leta e hooia ana i ka oiaio oia mau lono.

            Aka, mahope iho o ko makou puka ana aku ia ahiahi, ua loaa mai la kekahi leta, e hoike ana i ke ano o ko lakou holo ana me Kona mau hoahele, a no ka pomaikai o na makamaka heluhelu o KE ALOHA AINA, a puni ka Paeaina, e heluhelu ia iho kekahi leta malalo iho penei:

            CALIFORNIA HOTEL,

            Kapalakiko, Dec. 10, 1896

 

            Aloha oe:

            Eia ke ike nei i ka houhou a ke anu i ka ili, a ke ho manao ae ne, no i ke aloha o ka aina.

 

            I ka hora 7 o keia kakahiaka @ ku ai ka moku o makou iwaho, a no ka piha loa i na moku, ua hiki koke ole ia makou ke lele koke aku iuka o ka aina, a na ka mokuahi liilii i alo-alo ia makoiu a @@@ @@@@.

            He oluolu maikai Ko'u ola kino a me Ko'u mau hoa.

 

            Aia a pau ae kahi luhi a po@@ea moku o keia hele ana mai nei o keia loa, alaila, hele aku e makaikai i ke Golden Gate Park a me ke Califf House, a malia, i kahi o keia mau @a, e kamoe loa aku ai ka makou kua ai no ka hikina, a malia no hoi o loaa wahi leta hou aku nau.

 

            Na ka Haku e hoohalawai hou ia kakou.

            Me ke aloha nui.         

            KA HAKU O KA I.

            O keia ae la ka leta pololei i loaa mai ia mak@u ma ka Alameda o ka Poaha nei, a he ku no hoi i ka eehia a anoano na olelo o ka palapala, a ma ko KE ALOHA AINA aoao, ke kakoo mau nei kana mau leo pule i ka paepae kapu o ka noho alii o ka Mea Mana Loa, e kiai a malama Iaia, oiai Oia he mau tausani mile ka ma@@@@ mai kona aina na@a@ aku. Aloha Oe e Kalani

 

HE LEO NO KE ALOHA.

Mai ke Kama'@@@ Kalulani Mai.

La Chaire,

Rozel Jersey.

Mrs. Nawahi,

Aloha oe:

            He mau wahi laina pokole keia A'u e hoouna aku nei, a malia, ua lohi paha ia no ka hoike ana aku ia oe no ka ehaeha i loaa Ia'u, mamuli o Ko'u lohe ana mai no kou kaumaha.

            O Hawaii a me kona lahui, he mea maopopo aia iloko o ke kanikau ana no kau kane, kekahi o na hoaloha oiaio i hilinai nui ia, a he kakaikahi hoi o na kanaka i like me kona ano.

            Aole Au ilaila, aka nae, o ka ehaeha i loaa, i Ko'u puuwai, ua like @oia me he mea'la aia no Au i Hawaii a e hui pu ana me Ko'u lahui iloko o ko lakou mau kaumaha a me ka luuluu, no ka haule ana o kekahi kanaka i hilinai nui ia e ka lahui.

            Ma keia wahi kanaenae, e oluolu e komo pu aku Au me oe a me kou ohana iloko oia kaumaha a me ke aloha.

KAIULANI.

Novemaba, 1896.

 

            UA manao makou, he mea no ka lahui e hauoli ai ka ike ana iho, aia no ka @e Kama'lii wahine opio, a hooilina Alii hoi o Hawaii, ke noho maila i ka aina mamao mai kona aina hanau aku. Aka nae, ke hoike maila no Kona puuwai Alii i ke aloha kanaka, i ke aloha lahui ame ke aloha aina, ma o Kona hoomanao ana mai, e komo pu me Kona lahui iloko o ke kaumaha no ke kanaka i ku a kakoo mahope o ka aina, ka luhi hoi a kona mau kupaa i eha ai ka ili i ka ihe laumeki.

            Aloha no ka wohi o Hawaii o ka hoomanao ana mai.

            O ka makou e kalokalo ae nei. E ola mau loa ke Kamaliiwahine Victoria Kaiulani Kawekiulani Lunalilo Kalaninuiahilapala@a i ke Akua, a hiki i ka hehi hou ana a Kona mau kapuai Alii i ka aina hanau.

 

            HE lalau loa keia mau olelo a ke Kuokoa a e kamailio aku ana makou i ko makou manao no na mea e pili ana no ia mea. No ka mea, oia hoohiki ana, he hoohiki ia no ka la o ka make, mamuli o keia mau manao hookonokono o kela palapala i kakau ia ai, a lakou hoi e olelo nei, aohe wahi e kolo hou aku ai.

 

HE KANAENAE NO LILIUOKALANI.

            O Liliu, o Loloku i ke kapu,

            O ka lamaku o ka noeau,

            O ka waihona o ke akamai,

            O ke aniani o ka pololei,

            E imi ana i ka makemake,

            I ke ola nui o ka lahui,

            Ola Hawaii nui o Keawe,

            A kau i ka pua aneane,

            E ola ka pua i poniia,

            O Liliuokalani he inoa,

            Aia o Loloku i Maleka,

            I ka piko la i Wakinekoaa,

            Haku ia, kui ia ka wehi,

            Ko Hae Kalaunu e Kalani.

            I kahiko nou e Liliu,

            No ko la nui hanohano,

            I ola na Makaainana,

            A kau i ka pua aneane,

            E ola ka pu i poniia,

            O Liliuokalani he inoa,

            Ei ae o ka Lanikiekie,

            Me ka pono @@i o ka lahui,

            Pono Hawaii nui o Keawe,

            Ola Molokai nui a Hina,

            Oia pu o Maui o Kama,

            Oahu o Kakuhihewa,

            Kaui o Mano o Kalani,

            Niihau i ka mole o Lehua,

            E ola ka pua i poniia,

            A kau i ka pua aneane,

            Ko wehi Kalaunu i ke kapu,

            O Liliuokalani he inoa.

            Hakuia e ke

            KILO A KA LAHUI.

 

E HOOLANA I KO KAKOU MANAO.

            Ina aole i ikeia na hopena i loaa mua i ka poe noho hoomanawanui, a ina aole he Akua e ola nei e hooko ana i ka haawina pomaikai no ka poe hohmanawanui, a ina o ka uku o ka h@na hewa, he pomaikai ia, alaila ua makehewa loa ka makou a'o ana aku i ka lahui Hawaii, e noho me ka hoomanawanui.

            Aka, aole kakou e hookuu i ka manaolana a ke Akua e hoa-a mau nei iloko o ko kakou mau puuwai aloha aina.

            Ua ike ko makou uhane i ka hopena o ka pono a mo ka hoomanawanui; aole no e hoolo@iia ae ko makou kaulono ana iluna oia kiko hoailona. E hiki mai auanei ka pono no Hawaii! E ike maka auanei o Hawaii i ko ke Akua hoihoi hou ana mai iaia iloko o kona noho ana lanakila!

 

EIA ke Kuokoa, ke lolelole hou mai nei i ka palapala kakoo Aupuni Repubalika a ka Moiwahine Liliuokalani i hana ai a makou no hoi i hoike aku ai mamua aku nei, e lilo ana kela palapala i hana ia ai e ka Loio akamai a lakou i kaena ai. "aohe ona puka e kolo hou aku ai," a ua hiki ole iaia ke lawe aku a waiho aku i Kana hoohalaha i kekahi mana aupuni e aku, elike paha me Amerika, Enelani. Farani a me kekahi mau mana aupuni e ae, malalo ka o kona hoohalahala ole ana i keia aupuni e ku nei, i kona wa i kala piha ia aku ai e lakou nei.

 

@-unreadable

            I ko makou @-unreadable

nana, @-unreadable

maoli ana uku, @-unreadable

@-unreadable

ka Lahui Hawaii @-unreadable

o ko lakou uhune @-unreadable

la nana e alakai ana, oia ke Akua.

            A o @e @upaa ana o ke kanaka, a o ka lahui paha iloko o ka wa popilikia, @@ ka h@l@wai pu ana me na poino na huoe o ka nele a @@ ka make maoli, he hoike oi aku ia o ka maopopo, aole na ko ke kanaka ike i ao, a i alakai i ka manao kupaa o ke kanaka, a o ka lahui paha e hoomau i ke kupaa ana @o ke aloha ana i kona aina hanau iho.

            Ua nui no na olelo ao i hoike ia aku iwaena o ka lahui, e hoohuli ana, a e olelo aku ana, eia ka pono, ke ola, ka lako, a me ka pomaikai no oukou e ka Lahui Hawaii ahonui, aka, ua ku no nae ka lahui a nana, a makaikai, a hoole loa aku la.

            Ina keia mau ao ana @a ke kanaka, he kuhikuhi, a he alakai ana hoi mamuli o ka mana o ka ike kanaka, alaila, i keia la, ua hiki no ke hoohiolo, a hoopau loa ia me ka palanehe loa.

            No ke aha i kupaa mau ai keia Lahui Hawaii pela? No ke aha lakoiu i puni ole aku ai i na olelo ao, e loaa ai ka lako a me ke kuonoona? No keaha hoi i hoomau loa ai lakou i ke kupaa ana me he mea la, oia ko lakou pono nui loa. No ka mea, ua oi ko lakou paulele a me ke aloha i ko lakou aina hanau mamua o na momi makamae o keia noho kino ana.

            Pela no makou e ike nei i keia mea kamahao loa iwaena o ka lahui Hawaii. Ua hoole mai no lakou i na pono a me pomaikai o keia noho kino ana ke onou ia aku, e panai i uku no ka haalele i ke aloha i ka aina.

            E haalele io anei kakou i ke aloha o ka aina hanau? E hoomaewaew oku nei kakou i kona pipili ana iloko o ka kakou puuwai?

            Aole loa, e hoomau i ke kupaa ana, no a mea, ke hooko oke mai nei ke kiai puka ma kona wahi, no ka hoomalamalama ana i na mea pohihihi a pau o na la i @ala.

 

            NOKEAHA? No ka mea, ua loaa iaia kea palekana, a heaha ke kumu e hiki ole ai ke hoohalahala, oiai, o ka hoike e pa-i ia mai nei e ke Kuokoa, aole ia naka Moiwahine i makemake, aka, na Kuokoa ma no, malalo o ko lakou poai, aohe na ka poe okoa aku.

 

UA KIPA AKU E IKE IA O@NE @-unreadable

O KUHINA HAKI A ME KUPA@-unreadable

            Wasinetona, Dec. @. A@-unreadable

@@ elua mau Luna Aupun@-unreadable

kulana kiekie o Hawaii @-unreadable

@@@@ ae i koonei Keena Aupu@-unreadable

@@ i keia la. O Mr. Haki @-unreadable

Kuhina Hawaii e noho @-unreadable

maanei, a me Mr. Kupa, Ku@-unreadable

hi@a o ko na Aina E o Ha@-unreadable

waii. He mau kukai olelo po@-unreadable

kole loa ka laua me Kuhin@-unreadable

Nui Olney, a ua hoike ia @-unreadable

hoi, o keia launa ana, aohe @-unreadable

he mau mea pili Aupuni an@-unreadable

nui i kuka ia mawaho aku @-unreadable

ke ano ike pili Aupuni ma@-unreadable

mau, a pela i ake ai ke Kuhina Nui o Hawaii e kipa ak@-unreadable

e p@hola i kona mau hoomaikai i ka mea e noho ana m@ke poo o ke Keena o ka @-unreadable

Aina E oia Aupuni, a e hoomaopopo pu hoi ina e hiki ana he wa kupono e loaa ai on@-unreadable

anaina ike me ka Peresidena Kalivalana, a ua hoike pu ia a@-unreadable

no hoi, aohe mea i noonooia @-unreadable

ka Ninau Hoohuiaina, a he kumuhana hoi ia i kapae loa ia aku la ma kulakula no kahi @-unreadable

ai no paha la na na mana hooponopono Aupuni o keia mu@-unreadable

aku e hiki mai ana, e noonoo @-unreadable

akahele aku noia mea, oiai @-unreadable

ia, he kumuhana moewaa @-unreadable

nei kau.

 

UA HALA MA KEIA AO.

            Me ka luuluu a lihaliha makou i lohe mai ai, ua kipa @-unreadable

la ka Anela o ka make @-unreadable

ka home noho o George Kamaa o Kapuukolo ae nei, mamuli o ka hoomailo loihi ana @-unreadable

ka mai maluna o kona kino @-unreadable

me ka hoomau no i ka hana @-unreadable

ma ka hora 11 o ke aumoe Poaha nei, Dec 17.

            He mea lawe pepa kahiko @-unreadable

no oia no KE ALOHA AINA @-unreadable

a he makuakane ALOHA AINA @-unreadable

oiaio hoi no kana mau keiki @-unreadable

me kona ohana a pua, a @-unreadable

kakoo ikaika hoi oia mahop@-unreadable

oia haawina makamae a hiki @-unreadable

kona hooluolu ana aku la @-unreadable

ke ala koiula a Kane.

            Aia paha kona mau m ka @-unreadable

hiki mawaena o ke 50 a me @-unreadable

60. Ua noho hana loihi @-unreadable

me ka Hui o Poka Ma, ma @-unreadable

ano he me kau paona nanah@-unreadable

no ia Hui a hiki aku la i kona @-unreadable

make ana.

            Ke komo pu aku nei K@-unreadable

ALOHA AINA i na manewanew@-unreadable

pu ana me ka ohana o ka @-unreadable

i make. Aloha wale.

 

HE HOOMAIKAI.

            K@ haawi aku nei au i ko'u hooma@-unreadable

kai a me ko'u mahalo piha i na hoa@-unreadable

ka Hui Hana Lanahu o Poka@@ma, @-unreadable

ke kokua p@ ana mai ma ka hu@-unreadable

hoolewa o ka'u kane i aloha nui @-unreadable

George Kamaa.

            MRS. MARIA GEORGE KAMAA.