Ke Aloha Aina, Volume III, Number 15, 10 April 1897 — Page 8

Page PDF (791.39 KB)

This text was transcribed by:  Kanani Kelekolio
This work is dedicated to:  Mae Klein

KE ALOHA AINA

POAONO, APERILA 10, 1897.

 

HE MOOLELO HOONANEA NO KE Keikialii Alabati. Ke kaeaea o Pelekane. A ME Ka Ui Madelina. Ke Kukui Uwila o Ainapo. Hoohenoia no KE ALOHA AINA

 Ma ka hora 12 ponoi o keia la, aia he ekolu mea e noho pu ana maluna o keia pakaukau aina, a o ua mea la, e hoopahaohao aku ana ia i kou manao e ke Keikialii.

 Na keia mau olelo a ke kilokilo i hoolilo ae i ka ono o ka ai i mea kanea a i ka hauoli hoi oia mau nanaina iho nei o kinohi, i mea pioloke.

 Ku ae la ke Keikialii mai kona noho a hele pololei aku la imua o ke kilokilo a m@kua hookama hoi o keia aina kamahao o ke kai, a pane hou aku la me keia hooia ana aku:

 A ina he ekolu oia anei ka mea a kuu uhane e aloha nei i ka welelau o makani, aole hoi ma ke ano kino e like me ko kaua i keia wa a kaua e kamakamailio nei?

 E ke keikialii, ka mea nona keia mau kapakai e hoopuni nei i keia aina kamahao, ka hooilina hoi o ko’u mau la kanikoo, a’u hoi i huli ai iwaena o na keiki o ka honua.

 He oiaio ka’u mau mea a pau e hoike aku nei ia oe, aole hoi he hoike wale no ma ka lehelehe, me ka hana pu ole o na lima.

 O ka mea a’u e hoike nei ia oe i keia hora a kaua e kamailio nei me ka moakaka, e hoea mai ana kona hopena he io, e hoopahaohao ia ai kou noonoo, au hoi i manao ai, aole e hiki ia’u ke hana pela a holopono.

 No laila, ke kauoha aku nei au ia oe mai hoao e haalele i na mea ai o luna o ko kaua papaaina, oiai, o ko ke kanaka hanu no ia e ikaika ai kona uhane ma keia ola ana.

 I ka wa i kuu iho ai na olelo kaukau a kona kahu hanai iaia, ua hiki no ke hoomaopopo koke ia aku na helehelena o ke Keikialii, aia na ao olina o ka hauoli iloko o kona umauma kahi i hekau ai, a pane ae la oia me keia mau olelo, e hooia aku ana imua o kona kahu hanai penei:

 Na ke aloha o kou uhane i hoopakele ae i kela kino lepo mailuna mai o na ale ahiu o ka moana, a mailoko mai hoi o ka h@ lipolipo o ka moana ina aole kou aloha, aole au he mea kino ola imua o kou mau maka i keia manawa.

 Nolaila, ke hooko nei au i kau mau olelo, me ka hoao ole e kue aku, oiai, he mea makehewa wale no, no kekahi kanaka i @ i ka oluolu o ka mea nana oia i hoopakele mai ke kue aku.

 A oia no hoi ka wa i noho hou iho ai o ke Keikialii i luna o kona noho, a lawe ae la i kona kulana o ka hoolohe i na olelo ao a kona kahu hanai.

 Ua hoolawa iho la laua i na @ keleke e a aka puuku@ a i ka piha ana, ua puka aku la @ a hoonanea hoi mawaho o ka @ o ko laua hale, me ka hoo@ ia ae o na manao hauoli iloko o ka @ ke @ mehe mea la, ua kokoke loa aku i ka pahu hopu o kona mau mea olana.

 Elike me ka lamalama o kona mau helehelena ma ka nana aku a kona kahu hanai, pela no hoi ka hooi mau ia ae o kona ui, i ike ole ia i na la mamua aku o kona pae olulo ano i ka aina.

 A me he mea la, i keia wa a laua e unoho pu nei, ua lika oia me ka hua ohia pala ai a ka manu, ke nana pono aku iaia.

 A oia hoi ka ke kilokilo i pane hou aku ai i ke Keikialii, i ka i ana aku:

 O na hooia ana o ka’u mau olelo i hoike aku nei ia oe, e hoea aku ana ia i ka pahu hopu o ka hekau ana o kou mau manaolana e kuu keiki, a ia wa kaua e hauoli pu ai.

 I ka hoea ana aku o laua nei i na minute kokoke loa i ka hora 12 o ke awahea, a oiai hoi laua a elua e luana ana malalo o ka malumalu o na lau laau o ke kihapai.

 Oia no ka wa i hoohikilele ia ae ai o ko ke Keikialii mau nanaina, mamuli o ka halawai koke ana mai o ka lena ike a kona mau maka me kekahi wahi kiko ao uuku o kekahi wahi moku e pua-pua mai ana iloko oka ehuehu kai o ka moana, me he manu Noio la i ka la ino.

 A oiai no nae oia e nana hoomau ana i kona puaiki mai iloko o na ale kawahawaha o ka moana, oia ka wa i huli ae ai o ke kilokilo a pane aku la i ke Keikialii penei:

 E kuu hanai aloha, ka mea hoi nana e huna iho i keia kino lepo ma keia mua aku, i hehi mua ole kona mau kapuai wawae iluna o ka leo o keia aina.

 E hai aku au ia oe me ka hooiaio pu aku, ke kokoke mai nei ka wa a’u i hoike aku ai ia oe, aia he ekolu mea kino e noho ana maluna o ko kaua papaaina i ka hora ia o keia awakea.

 E nana e kuu hanai aloha, eia ae ia ua kokoke loa mai imua o kou mau maka e kuu hanai aloha, wahi a ua kilokilo la i pane aku ai imua o kana hanai aloha.

 Oiai no nae laua e nana hoomau ana maluna o ka ili hualala o ka moana, oia no ka wa i ikepono ia aku ai na pea o ua wahi moku la, e po-ho pono ana i ka makani.

 A ua like hoi na ale e uhi ana maluna o kona kino, me he uhiwai la no ka uka o mana, ka mahelehele ma kela a me keia aoao o ka moku, me ka hiehie nui o ke kalana hookelakela.

 Me he mea la, e i mai ana i ke Keikialii:

 Eia mai au o ka Ehakoni, O ka mea hoonioni puuwai, Ke alo aku nei i ke ehuehu, mamuli o ka hana ake aloha.

 Kaulana pono mai la ka ihu i ua wahi moku nei no ka aina, a oia ka ke kilokilo i pane koke aku ai me ka hookaulua ole:

 Ano, e haalele iho kaua i keia kulana a kaua e nana nei, no ka mea, ua kokoke loa mai kou wa e hui kino ai me ka mea a kou naau i aloha ai.

 Ku ae la laua a hoi pololei aku la no loko o ka rumi hookipa o loko o ka halealii, kahi ho’ a kona kahu hanai i makemake ai, malaila laua e hoola ana mua loa la ai he mau opio i hoopaa ia ko laua mau mano aloha, kekahi i kekahi, malalo o na alakai ana a na akaku moeuhane.

 O ke Keikialii, aia no kona mau maka i ka moana kahi i nana ai, a e kona mau kapuai wawae nae, aia no ia imua kahi i hele ai, elike me ka makemake o ke kilokilo.

 Malalo o na lawelawe ana a kona Kapena e ku ana i ka hoe i kela wa, he mea oia i lehia ma na wahi a pau, kahi hohonu a papau paha, a ua hiki iaia ke hookele ma na wahi kupono e ku ai me ka maalahi.

 E ku ana oia mahope, a e paa kona mau lima i ke kumu o ka hoe, o ua wahi Nene aukai la o ka moana, a aia kona alo imua o na maka o na mea e nana aku ana.

 E paa ana hoi ma kona lima he wahi pahu aniani huinaha uuku, a aia iloko o ke poi o ua wahi pahu huinaha la, he mau mea hookalakupua ku i ke kamahao ke ike ia iho ana i na wa a pau.

 E ano pahaohao ana paha ko makou mau makamaka heluhelu, no ka mea nona keia wahi moku, e kaulona pono mai nei ka ihu i ka aina, a e ku nei hoi mahope o ke kuau o ka hoe me he mea la, ua lehia na ale o ka moana i kona noeau.

 ae o kakou pu no a pau iloko oia kulana, no ka mea, he malihini keia mea imua o na maka o ke Keikialii, aole hoi he olelo ana no kahi kilokilo, no ka mea, ua ahuwale na mea huna a pau i mua o kona mau maka noii.

 O keia no ka Ui Madelina o Ainapo a mamuli o na kono a ke aloha, nana i hookikina iaia e hele e huli i ka mea a kona naau i aloha ai, a oia hoi keia a kaua e ka mea heluhelu e ike ae la.

 Ua loaa like no keia haawina o ke aloha maeele i ke kino, i ka Ui Madelina, e like no hoi me ko ke Keikialii Alabati kauhola ia ana e ia ano ma’i hookahi.

 A he pinepine no hoi na manawa e ua kaikamahine la i hoao ai e pale ae i ke aloha e iniki ana iloko o ka houpo.

 Aka, e like me ka nui o kona hoao ana e pale ae, pela no ka nui o ka ikaika oia haawina e komo mau mai ana iloko o kona puuwai i na wa a pau.

 A i kekahi wa, ua hiki ole maoli iaia ke alo ae i na hana hoehaeha a ke aloha, a uwe maoli oia iloko o ka ehaeha nui, a oia iho paha keia la:

 Kahikina ana mai a ko aloha, hoopulu elo i ko’u lihilihi

 I kekahi ahiahi, oiai oia a me kona mau makua maloko o ka lakou rumi aina kahi i noho ai, aia hoi, ua hoopuiwa ia kona lunaikehala i ka ike ana aku i ke aka maalo o ka mea ana i aloha ai, i ke kaalo ana ae ma ka puka aniani.

 A oia no hoi ka wai i holo naaupo aku ai o ke kaikamahine alii mailoko aku o ka rumi aina, me ka manao, e hopu aku i ke aka kino wailua o ka mea ana i aloha ai

 Na keia hana pahaohao a ke kaikamahine alii imua o kona mau makua, nana i hoano e ae i ko laua noonoo, a holo aku la laua mahope o ke kaikamahine alii e nana ai.

 Ua loihi loa ka wa o ko lakou apuepue ana iloko o keia haawina hookupilikii i ka noonoo, a hiki i ka wai i akakuu iki mai ai o na manao uluahewa e hana ana i ka puuwai o ke kaikamahine alii.

 Hoi hou mai la oia iloko o ka lakou rumi paina, a noho iho la maluna o kona noho, me na waimaka e hiolo makawalu mai ana, mai kona mau lihilihi mai, e hoopulu ana hoi i kona papalina palupalu, me he mau kulu pakaua la no Kulanihakoi.

 Ae no hoi, aole no hoi ia he mea ano hou, @m o kakou, @ no kekahi i ike maoli iho i ka ehaeha maoli oia mea he aloha, a e kulu iho ai no hoi kou mau waimaka i kahi wa.

HE MAU WAIWAI HOU UA HIKI MAI AIA MA KAHI O L.B. KERR.

E Kuai Hoopauia aku ana a hiki i ka wa e hoike houia aku

Na Lole Kalakoa he 30 i-a i ke $1.00

Na Lole Hauliuli he 20 i-a i ke $1.00,

Na Lole Keokeo he 15 i-a no ke $1.00,

Na Kinamu he 16 i-a i ke $1.00,

Na Haliimoe 90 iniha laula he 18 keneta o kai-a,

Na Uhimoe he $1.00 ame $1.25 pakahi, Na Lole Falanela he 12 i-a i ke dala.

Ma hoopoi na i ke kipa mau mai i keia Halekuai i keia wa ka Halekuai emi hookahi wale no. L. B. Kerr. HONOLULU ALANUI MOIWAHINE.

 

MAU AINA KUAI!!

AIA ma ke alanui e pii la iuka o Kalihi mahope aku o ka Halekula o Kamehameha koke i ke Alanui Moi, he 40 Apana Aina 50x100 i makaukau no ke kuai aku i mau Pahale noho no ka poe e makemake ana. Aia pu no hoi malaila ka POHAKU KUAI. He hookahi hapakolu e hookaa mua ia, a o ke koena loko o 3 makahiki e hookaa ai. No ka poe ake ana e ike i ke kii oka aina e ninau ae ia N. Fernandez, keena hana e pili pu la me ko J. O. Carter, (Keo Kaaka.) Alanui Kalepa, a i ole ia Aberhama Fernandez. Telepona 280 Kalihi, Jan 18, 1897, jan 18 dly & wkly tf

 

David M. Kupihea

  1. He mea malama a hooponopono i ua Buke Helu Waiwai.
  2.  He mea hana i na Palapala kuai, moraki, aelike, Hoohui (Partnership, corporation, and etc.)
  3. He mea ike i na rula e maalahi ai ka lawelawe ana i na Oihana Kalepa o kela me kea ano.
  4. He me unuhi olelo.
  5. He mea kokua i na mea pili ana aina.
  6.  He mea wehewehe i na hihia like ole i pili i ke Kanawai.
  7. He mea Kuai aina. Dala ma ka Hoaie.

 

HAWAIIAN COMMERCIAL AGENT.

 He agena Kalepa i na Waiwai Hawaii o kela a me keia ano.

 E loaa no ke Kope, Uala, Pia, Kalo, Laiki, a pela aku.

 E loaa no na Bipi ame Puaa momona helu ekahi.

 HE AGENA KAUOHA I NA ANO WAIWAI O NA ANO A PAU MA NA AINA E,

 He oluolu no kuka ana, a he oluolu ka uku.

 E leta mai, a i ole, e kipa mai no, a e loaa no au ma ka Halekuai “KALAHIKI.” Alanui Moi, Honolulu.

WILLIAM KAMALI.

 HELU EKAHI me ke Pena Hale a pau. Kau Pepa, a Lu One paha, e like me ko oukou makemake. Ua hiki ia’u ke hoohinuhinu i na Umeke, Puniu, Moe, Pahu U@ pakaukau i hiki ole ke hoomaemae hou ia. Ina oukou e makemake e na makamaka a me na hoaloha e hoomaemae i Ko oukou mau @, a i ole o na pono hale paha, mai poina i ke kipa mua mai i o’u nei, a e loaa no na kuka oluolu ana, mamua o kekahi poe e ae. O na @ na Kuaaina mai, ua hiki ke hooko ia me ka eleu.

 KEENA HANA: Mauka iho o ke Keena o ka Makaainana, Helu@ Alanui Konia, maloko o ke Keena o S. K. @ @ Kapalama     @ 15 – dm dly

OLELO HOOLAHA

 Ke hoike nei au ma ke @ P. Peahi Napahi o Kipahulu, mokupuni o Maui, keiki a @ i make kauoha ole. Ke @ aku nei au me ka oiaio aole he kole@ piha , wahine mare a Na@ e @ aku ai ma ke kuai, ma @ i ka aina a pau nei ma ka @ o Napahi, ma A@ Kipahulu, Maui. A pela no hoi ka mea @ mau mea e kuai ana me L@ a moraki, a ano e paha, a @ hooponopono ka waiwai, o N@ i make kauoha ole. P. Peahi Napaki Kipahulu, Mal. @

KA LAAU HOOLA A KAMALENA.

 Ua makemake au e hoike aku i ka waiwai o ka Laau Kunu a Chamberlain ma na wahi a pau. Ua hoopakele mai oia ia’u mai kekahi kunu ikaika loa i loohia ia’u, iloko o 24 hora, a no ia kumu ke hoike aku nei au me ka oiaio aole au e hele wale me ka loaa ole oia Laau kaulana. O keia ka Laau helu ekahi iwaena o umi tausani. – O. R. DOWNEY, Lunahooponopono o Ka Democrat, Albion, Ind.

 Kuaiia e na poe hana laau a me ka poe kuai aku.

 Benson Smith & Co. Agena Nui. Honolulu, HI

 He oiaio no hoi, he haawina kiekie loa keia i loaa i na poe kalepa, i mea hoohoihoi aku i na poe kuai mau iloko o ko lakou mau halekuai, a i hoakea ia ae hoi mai ka Hui Kuai Laau o Meper a me Eshlman, Sterling, Ill., a i hooia ia ae hoi e Mr. Eshleman; “Iloko o 16 makahiki o ko’u lawelawe ana i ka hana kuai laau lapaau, aole loa au i ike a i ole i ka ai a i ole hoao i ka laau lapaau i haawi ia, i oi aku ka maikai, elike me ka Laau Kunu, Korela a me ka Laau HI a Kamalena.

 Ke kuai ia nei lakou maloko o na hale kaaka a me na wahi haawi laau.

 Benson smith & Co. Agena Nui. ma Honolulu         I

 Ma ke kakahiaka o ka la 20, Feb. 1896, ua loaa iho la au i ka ma’i rumatika a waiho iho la iluna o ka moe a hiki i Mei 21, ua loaa mai la he omole Laau Hoola a Chamberlain. I jo’u hoao mua ana, ua loaa mai la ia’u ka oluolu, a i ka lua o ka manawa o ko’u inu ana ua loaa iho la ia’u ke ola. A mahope koke he o keia ua ola loa ae la wau – A. T. Moreaue, Luverne, @

 Kuaiaia e ka poe kauka a me ka poe pa’ipa’i laau.

 Benson Smith & Co. Agena Nui, Honolulu; HI

 Aole e hiki i kekahi kanaka ke lilo i @ na no kekahi wahi, koe wale no ma ke koho lokahi ana a na hoa e noho pu ana, o Geo. W. Humphrey he kiaaina i ike nuiia no Swanto@, Ohio, a ma ka la 17 o Ian 18@6, ua kakau iho la oia penei Ma keia ke hoike aku nei au i ka mahalo i ka Laau Hoola Ko@ a Chamberlain. O ko’u ohana a me na makamaka ua hoao lakou, a me ike hoi he laau maikai loa no ke kunu a me ke anu. – GEORGE W. HUMPHREY.”           Benson Smith & Co. Agena Nui, Honolulu, H

 

S. KAAUMOANA.

 HE MEA KAHA KII HALE O  na ano a pau, a he Luna Nana hoi i ke ano o ka hana ia ana o ko oukou mau Hale. E waihoia no a kauoha ma ke Keena o KE ALOHA AINA.

 WAHI HAKA: Kula o Kamehameha.

             WAHI NOHO: Ma Pauoa

He oluolu ka @ hau na ke keiki ana.

           

            HOOLAHA HOOKAPU.

            Ke papa a ke hookapu loa nei ka mea nona ka inoa malalo nei, aole e @ wale na @ a pau maluna o @ @ @ @ @ @ @ , Waimalu, Ewa, @@@@@@@@. O keia ame kela mau e @ aku ana mahope o ka @ @@@@@@@@.

            DAVID M. KUPIHEA.

 

            NA APANA AINA HOME @ MA WAIKIKI-KAI.

 Aia he 107 mau Apana Aina ma ke @ ma Kona, Waikiki-Kai ma ka aina mauka o ka pae ana o ke @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@.

W. C. Aohi & CO.

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@