Ke Aloha Aina, Volume III, Number 18, 1 May 1897 — UA ILI KA MOKUAHI LIKELIKE. [ARTICLE]

UA ILI KA MOKUAHI LIKELIKE.

O ka mokuahi Likelike o ka Hui Mokuahi o Waila Ma, ua tli a nahaha oia ma kahi kokoke i Honoipu, a he 5 mile hoi mai Mahukona aku, O keia nuhou, aa laweia aai i» e ka moku kuaa K& Moi, mat Hawaii mai i ka po la Sabati nei, a ua puni koke hoi ke kaona nēi iloko o ka wa pokole no keia lonu o ka piH!;ts, i kau aku njaluna o kekahi mokuahi nana i hehihehiku na ale kawahawaha o Pailoio a me Alenuihaha. A o kekahi poe hoi, ua ano hoomaloka no lakou i keia lono aka, o ke kapena o ka moku ikuna Ka Moi, ua hooia ae oia ua loaa ae keia lono o ka Ui ana o ka Likelike, ma ke tek*pona mai Mahukona ae i Ko Jholalele, oiai koria moku e hoo'ili kopaa ana ma ia awa, no [Honolulu nei, a oia kana i hoike maī ai. ' Ma ka hora 10 o ke kakahiaka Poaono, ua loaa mai la ia makou ka !ohe mai Mahukeni mai, e hoike mai ana, o' ka Mokti»ht Ukellke o ka Hui 0 \Vaita Ma, ur Vhiu »ku !a la t ku!a a nahaha, ma kōkoKe 1 Honoipu, ma kahi o R R Hind. Aole i hoike *a ke kumu o keia ĪH ana iluiia o na »-a o keīa wahi. a ua nahaha koke

no oia Hoko o ka manawa pokole, ika wa i lohe kokeia ai keia lono o ka' piiikia, e ku ana ka mokuahi Kilauea Hou ma Kukaiau, ua haalele koke aku oia ia awa no ka holo ana mai e hoopakele i na ukana oka Likelike mai kaht mai o ka ipoino." Ua haalele iho ka Llkelike t ke awa o Kou nei, ma Poaha c ka puīe i hala, mahope īho o ka hora 5 o ke ahiahi inalalo o ka noho aKimoku kie kie ana o Kapena a o Hale Pmao hoi ka Malamamoku. Mamull o kei=» uluaoa haunaele mawaena o Kapena Fitzgera!d ame na se!a o luna o ka moku Helene, ke kumu hoi i hoonee ia aeai o Kapena Freeman a me na se!a kahiko o ka Likelike no luna o ka Helene, a pela i w«e ia at na se!a ao luna oia moku, a ua wae hou ia he mau se)a hou no luna o ka Likelike ma kela holo ana aku nei, a kau «ku !a i kula. Ua kapali ia oia e na hoahanau D.ckey o Kapalakiko, a ua lawe ia mai hoi no Honolulu nei. i ka malama o Atig-ate, 1877, ma!aloo ka noho Aiiimoku Kiekie ana o Kapena Balaama, (oia hoi o Marchant) a hooholo ia iho !a no na kapakai o Hawaii nei, e holo haaheo ana malalo o hae nani o Hawaii, ka aina ana 1 hookauwa al no ka pono o na Ona nona \a waiwai. 0 Likelike ka mokuahl nui hookahi, i hoōholo ia ma ko ! Hawaii he? ros\3 awa i kinohl, 'mawaena o Honolulu nei a me na awa o na mokupuni mawa. ■ho aku o Oahu, a ua hoopiha i3 hoi kona manawa me na ulia lakl o ka pomaikai no kona ma» Orsa a hiki f kona nahana ana aku la ma Honoipu, ■ 1 ka hiki ana mai o ka Llkelike ia ne», m kaa kona hookele ia ana nalalo o Kapena 1 Shepherd, no ka manawa 011 miikahik?, a 1 kā wa ! lilo il o! Shepherti i pailaka m Hono j !vi!u ua k.*s ko»a ho<*eleia!

■ m . : : : — • ana malaīo o Kapena King, ka mea i noho loihi no elima makahiki. Mahope aai o kona waiho āna ia Likelike, ua kaa aku kona hookele ia ana malalo o na Kapena e ae he lehulehu, a pela iho la hoi i keia Kapena hou iho la a kau aku la ī kula. O Hawaii a rae Maui, na aina i kamaaina mau i kona maalo ana, a hiki wale no i. kona nahaha ana aku la, ahe hookahi wale no wa i hoololi ia ai o kona wa holo mau no ka moMipuni o Kauai, oia hoi ka la 2 o 1879, ka wa i hoololi ia ae ai kona wa hplo no ka mokupuni kaili la o Kauai, no ke kaapuni ana ia mokupuni i piha i ka momona 0 aa mea ulū a {ne na hua ai. Ua paa oia malaio o na Hui Panihakahaka piha, e hiki ai ke kapili hou ia I moku nui 01 aeoka nani mamua ona, a i hiki hoi ke lawelawt ia na hana no ka hoopuipui hou ana ae i nt moku o īa Hui, Ua hoomaopopoia, o keia lono Ka Moi i lawe mai ai he mea ta e hoike mai ana aohe ukana !a?e o L ; kc!ike, e la«i ka inoino o ke kai, a me ke kupono ole o kahi l iii ai. Ke pau aku nei ka hapanui oko kakou mau mokuahi kahiko ika ili a nahaha, & panipani hou ia mai nei mena mokuahi nunui a oi aeo ka nani mamua o na waa apulu kahiko. Me he mea Ia t o ka mokumikhu Helene aku ana Kt* pani ma ko Likc!jk< wah» ma jkeia mua aku, he moku i oī :aku ka paa i ko Likenke i na,ha,ha aku ta, Aloha oo ka Li kelike, ke amwahine auka? o oa kai ewalu, Hc nuikaī no \e e-U M* kt iu *&* m*i a Pwm- i m*» *«, u* iho k.* >04 o m%* % M«»oU poki «* i * 4r* ris\ f i* *1u s 4n* k* <" * \I? i* Wii*R*e i h l) \ r* witl *ku,