Ke Aloha Aina, Volume III, Number 20, 15 May 1897 — HE MOOLELO HOONANEA -NO KE- Keikialii Alabati. Ke Kaeaea o Pelekane. -A ME- Ka Ui Madelina. Ke Kukui Uwila o Ainapo. Hoohenoia no KE ALOHA AINA [ARTICLE]

HE MOOLELO HOONANEA -NO KE- Keikialii Alabati. Ke Kaeaea o Pelekane. -A ME- Ka Ui Madelina. Ke Kukui Uwila o Ainapo. Hoohenoia no KE ALOHA AINA

O kou hoike wale mai no ka hoi la i ka manawa maopopo, ua lawa ia no keia mau kulu waimaka e kihe?.hc? ne i ka papalina o kou hoahele o keia waThi makamaka ole, hookahi no makamaka, o ke aloha o kekahi me kekahi. O keia mau olelo maemae a ku i ke aioha a ka Ui Madelina, ka Ipukukui Uiia hoi o Ainapo, oia ka ua kauwa wahme la » pane mai ai »e keia matf hopuna olelo: Ae, o ka manawa o ka la e hiki aku ai oe i ua ama la a ke aloha i noho ai, oia no ka manawa e kupoiio ai ka I2 i ke kikowaena o ka Meridiana, oia hoi ka hera 12 o ke awakea o ka la apopo, aia kakou 1 ka aina o ke aloha kahī i noho ai. Nolaila, o na manao uluku i kau iho «aluna ou t na !a 1 hala ae e wehe loa la aku ana la a kaawale mai la oe aku. 0 keia mau olelo a kana kilokilo i pane aku ai, ua iilo ia mau mea i oaea ■a ka neonoo e li'a mau ai i na wa a pau. 1 ke kaoi ana mai o ka bele 0 ka ama ahiahi, ua akoakoa aku la na mea -> pau, a oia hoi ka wa a ke kaikamahi.e alii i ku ae st il«na, a pane aku la nua o na mea a pau o !una 0 ka moku ie na ieo o ka haku aloha i kana mau auwa: Ellke me ka īle 1 loaa i kekahi o ko akou hoaloha o keia au aaa nai la, 11 boikt niai oia, o ka la apopo ko kai ®u wa e hiki aku ai i ka aina o ka nea 3 u i aloha ai. Nolaila, ke hoike aku nei au i ka'u 0 elo oaa, o na poe a pau i holo pu mai r.t:i me a'u tna keia huakai, be poe hoa •r ake wale n« lakou a pau no'u, a 0 . u'm atau hoahanau a kaikunane ponoi 1 oi ia s»a keia alaheie meaaa • ka au «i.a mai neu 1 na e halawai kakou me na ulia 0 k o oukou a pau ka e kuleana ia mau mea, aole hoi ewau ile no, rka, o kafeou no a pau lo?, Nolaila, ke hooiaio net au 1 na olelo a 1 ka mea nana i hoike mai ia'u. o,? ko'u hoahanau ms ke kino, a ua kuleana hoi oia 1 ko'u tnau mea a pau ma ke kino. I ka psu ana ae e> ke ana a ke kaikamaMne ahi, oia hoi ka w» a na nie» a s !n*e ae si 1 ka lakou waa mea 8) no ka ana i ka !ua o ka maina euke me ke an.o mau, 1 ka pau ana o ka lakou paina ahiahi ua hoi pololei aku la oia maloko o keea ru»)i moe, me kona mau hoa noho, t iualai ana hoi no ka manawa 0 m hora o ke kuluaumoe, i hala a* ai ktHiihi msjv! ti loku o iia pe. Hr me* Qi*io no hoi, m ■hainho'o ~ nk. a , .1 'ul ke kanj an* o k# hv ,j i 1 ka *aiwi*o oia hoi ki Wi , ? t k > ' e A 1 at ! ka }e> t K.k 4 11 e, »na ae, he au , . . I A 1 »10. Ak«, e k,. me* nana : kahea pe*a' ) L'i kuluhewa u o>a. a o;« no b«n ki wa'

i ala mai ai o na mea a pau, a b*alele aku 1» i ke lakou mau wahi a holo mai la 00 kahi a ka mea e kahea nei me ka leo nui. O ke kaikamahine alii' kekahi mea i lioea mua mai ma ia w.hi, a me kona eleu nui, unuhi ae la oia i kana ohenan«, a kau pono akti la ma kahi a ke kaoaka i koho hewa ai, a pane aku la me keia mau o'ēlo: Ua kuhihewaloaiaoe e kuu hoaloba, no ka mea, o kela mea au i ike aku )a, aole ia he aina. Aka, me he mea la no nae, he ao aina, aka, o kahi ano e waie no o keia, aole ona ku malie i kahi hookahi, aka, e nea maa ana oia i na wa a pau, elike Ae ka uaakani ma kona alahele. Elike me ka loihi • ke kau ana o ka ohenana'ma na maka o ke kaikamahine ahi, pela ao hoi ka nee awiwl ana ■ aku * ua mea pouliuli nti mai ka maka aku • ke kaikamahine a!u. A oia kana i kaukau wale ae ai ne me keia neau olalo: Kai no hoi paha o ka lohe ana ae nei i keia leo, a he lto Ia hoi no kawaiwai, i keia kakahiaka no la hoi, auau wahi wai ana kakou iuka o ka aina, a ike aku 1 na maka • na kamaaina oia wahi. Eia ka hoi, he pulelehua wale no keia mau mea a pau, aka nae hoi, aole no ia he mea e poahewa ia ai kou ike ana ia mau mea a pau. no ka mea, o kau hana no ia i hoohana ia ai ma la wahi. Hookuu iho la oia i kana ohe ilalo, a kauoha koke aku la oia, e lawe koki a N3ai i nau mea ai na iakon a pau eia kskahiaka, maluna o ka «neki, kahi ana e holoholo nei, a e ai pu hoi me na ka nak« a pau o luna o ka moku, me ; ka hookae ole ia o kekahi mea mahope aku, elike me kona ano maa mau. 0 keia leo kaaoha 0 ke kaikamahiae alii, ua hooko koke Ia mai la ta e na kuene ne ka hikiwawe ua makaukau hoi iloko ® aa miaute helu wa!e no. Lalau iho la na lima 0 ua kaikamahine alii ala, a paaee mai la me ka leo oluolu 0 ka mea i piha i ka makee kanaka, me k« keoa ana mai tn lakou a I»u e af. A oia hoi ka kela a me keia mea 1 hooko aku ai, e hahao ana ko waho aku nei la loko, a hiki i k« lakou maona ana. 1 ka wa i hoomaha ae ai ka pauma ana no na mea e pili ana 1 k« lakou waihona ai, ua hookuu īa ae la na mea a pau e hele elike me ka mea ana e ike ai he pono nona iho, malalo o ua rula m fl a m«u no ka hoomaha a holoholo •na o ka oneki, 0 ke kaikahme aīti, aoke ona uiau noonoo maikai, oiaī na manao haiukoi • paio mau ana iloko ooa i na wi a pau Hci« aku 1» ota a manaua !oa o k*J iaa> ihu, a noho iho la oia malail), a oia no hoi ka *a i hele ma< ai o kaua mau kauwi laweiawe a noho pu iho !a lakou ma kahi heokahi, Naoa aku la lakou maiwna 4 k« * ana akea, a»le io* hf ho«k*hi i»ea i lakou 1 »ke «ku, aole hoi h« moku a nx e ae « holo »ai maluitt o ke hanupanupa a lakou e h#io aku nei me ka «ehe ai*iie, m« he m«htui*hi la ne ke kai o Puaen*. 1 k»sa wta ko kaikamah oe a'i a ive k»na »w*u ktuw« lawekwe e loho aua malai-la, o ka hcr* 11 sa manawo, Uia »0 hei ka wa t h*ob« nai ai 0 ;ke ks,:«ka e 'Lai 0 k* mi kf, he auia': eia ma«K 1 0 ko Ukou a'4. »

O keia leo hooho 0 ke kanaka klai o luna o kaki kiekie, oia ka ke kaikamahme alii 1 huli ae ai a nana aku 1a i kana kauwa wahine, ka mea hoi nana na olelo wan»na mamua aku, o ka ht ra ix eia la, oia ko 1-ke.i- ■*•;■■ nehi ai i ka lepo o ka aina a ke - i uoho ai. A oia ka ua kauwa ?e la i pane mai ai me ka maepopo Ae, o kft aina ia a ko aloha i noho al, a o ka mea hoi a kakou a p. u e kau aku nei na maka o ka hiki aku 1U1I», palekana a kuu no hoi ka luhi . O keia kā wa oi loa aku oka hol< o ka mokuahi, no ka mea, ua kuupau ia na miha, a mamua o ka hala ana he hapalua hora, aia hoi, ua ahuwale mai la na kuahiwi o ua aina la a ke aloha i lualai ai. Oia ka ua kaikamahine ; iii la i ku ae ai iluni, a me kana wahi ohenana pokole, kau pololei aku 1a oia luka o ka aina, me ka nana hoomau ana, a oia no hoi kona wn i hoemaopopo koke aku ai, h» ftina keia ua piha i na holoholona weliweli. A ke tke aku nei eia i ko lakou holoholo ana i o a lanei, me he mea tft, 0 ke a*o o ka hkou ku kiai anft, e heihei anft lakou me ka makani, ka puahi a me ka hikiwawe ke nalo aku iloko o ka wa pokole a hoea hou mai no. O kana wale »0 e ake ala īloko oia mau mioute • ka manawa, oia kona ike aku 1 kekahi kanaka, a mau kanaka paha, a i ole, o kona ike koke aku no i ka mea a koni puiiwai i aloha ai, e holoholo msi ana tuka o k\ ama, He mau minute wale no koe, kani ae ka hora 12 o ke awakea, aia hoi, ua ahuwale na kapakai o uka, a ike pu aku ia lakou t kekahi hale nani e ka kilakila mai ana me kona kulana kamahao « n»nl hoi ma k« nana aku s ka »akft. Aia hoi ka maka o na mea a pau ke haka pono ala, ma kahi a ke kaikamahme alii e nana nai, «ble wftt« hoi 0» ka lakou mea e nana nei, aka, 0 na hokho'ona pu hoi kekahi, na kamaaina oia wahi, e hakilo mai ftnft lakou naaluna o kahi moku hookalakupua.