Ke Aloha Aina, Volume III, Number 25, 19 June 1897 — Page 1

Page PDF (678.40 KB)

This text was transcribed by:  Kealii Sagum
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

E hoopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Poalima o na pule a pau o kela me keia mahina

Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pule, No ke kope hookahi, he 5 keneta.

E loaa no ka pepa mai ke Keena aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.

E pai ia no na Olelo Hoolaha, na Kanikau me na Mele Inoa, me ke Dala kuike. Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoounaia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa.

E hoouna pololei mai i na Nuhou na Kmumanao, na Oleo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.

Aole loa e hoopukaia a hoolahaia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hoike mai i ka Lunahooponopono i kona inoa ponoi.

Ka Nupepa Puka Pule

E ALOHA AINA

 

Hookahi Makahiki…$2.00

Eono Mahina…1.00

Ekolu mahina… .50

Hookahi Mahina… .20

 

EMMA A. NAWAHI

Puuku o

KE ALOHA AINA

EDWARD. L. LIKE

Lunahooponopono a Hope Puuku

S. P. KANOA

Hope Lunahooponopono

O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoouna pololei mai i ka Puuku ma Honolulu.

 

NUHOU KUWAHO

 

            Ma ka Peru o keia kakahiaka Poalua, i loaa mai ai na mea hou a hiki i ka la 7 o Iune nei, a no ka pomaikai o ko makou mau makamaka, ke makana aku nei makou i keia mau mea hou like ole malalo iho:

 

            MAKE O FRANK HASTING.

           

            Mamuli o keia ma ʻ i lolkaa i loaa ai iaia ma kekahi anaina ike, i hoomahuahua loa ia mai ai kona ma ʻ i a hiki i kona make ana aku la i ka la 29 o Mei, He Kakauolelo kona kulana o ka hoi ana aku nei a anee paa ma ke alo o Wasinetona, na Kakina, ke Kuhina mua o keia ao hou o ka noho hooponopono aupuni ana.

            A i ka wa i kipaku ia mai ai o Kakina o ka Aha Kuhina o Kal@@lana, o ke@@ Kakauolelo ka mea nana i noho lawelawe a hiki i ka hoea ana aku o Kakela, a aohe no i liuliu a hoi mai no keia Kuhina hou, a pani ia aku nei e Haki, a malalo o kona malu i noho lawelawe ai oia a make aku la.

 

NA PIO O KE KAUA.

 

            Kikako, Iune 7. Ua hoike ae ka mea kakau o ka nupepa Tribune, ma Hawana, Cuba, o Iune 2, e olelo ana: Eia o Sepania ke paa ne ii na rula hoomau maluna o ka lahuikanaka o Cuba, ma ke ano he poe pio iloko o ke kahua hoomoana. He like ole kana malama ana me ko na lahui e ae, i loaa ka pono ma ke kanawai, oia hoi o na pio ma ke kaua, aole o lakou hanai ai ia.

            Eia no hoi kekahi, aole hahai pololei ia mai o ka huina oiaio maoli o ka poe e noho hoomalu ia nei malalo o ko lakou malu.

            Eia ke Kanikela Amerika Lee ke huli pono nei me ka hooikaika ana e loaa ka huina pololei maoli, a ua hoike ae oia ma kana koho ana, aia no ia mawaena o ka heluna o 190,000 a i ole, ka 200,000 paha.

            Ua hoike mai kekahi aliikoa Sepania ia ʻ u, o ka huina ana i koho wale ai, aia no ia ma kahi o ka 150,000 a o ka hapanui o lakou, he poe kuaaina wale no ka hapanui. O ka mea pololei nae, oia no kela huina o 190,000, a i ole, o 200,000.

            Aole keia o ka huina pau ma kela a me keia wahi, oiai, o kekahi poe, ua paa ma na hana uwea pa, a pela aku.

 

UA HAKAKA AE KEKAHI MAU KANAKA AMERIKA ME NA SEPANIA

 

            Nu Ioka, Iune 7. Ua hoike ae ka mea kakau o ka Ahailono Kulanakauhale o Mekiko ma ke telegarapa. Ua malama ia ae he hakaka kaua moana ma Vera Cruz, mawaena o na koa marina o ka moukaua Sepania Nueva Espena a me Joseph Long a me Charles Holbrook o Tekasa.

            O na kanaka Tekasa ua hoohana lakou i ka lakou mau mea kaua, oia hoi na pahi, a o na marina hoi, me ka lakou mau elau. O na poe Mekiko, aohe a lakou mau mea kaua, aka, hahai aku lakou mahope o na poe Amerika.

            Ua ulu mai ka haunaele, a o ka hopena, ua hoopau koke ia ma ka hoea koke ana mai o na kaa a me na makai. O ke kumu i ulu mai ai o keia hakaka ana mawaena o na Sepania a me na Amerika, oia no ke kahea ana o keia poe marina Sepania me keia mau olelo, "Vina Cuba Espanola," ma na alanui o ke kulanakauhale. Oia hoi, "e kuokoa o Cub," wahi a na poe Amerika.

 

HE OIA MAU NO KE KUPAA O NA CUBA.

 

            Havana, Iune 7. Eia na Cuba ke ku makaukau nei ma ka apana aina o Pinar del Rio, eia pu ke loaa liilii mau nei na lako kaua mai Amerika Huipuia a me Mekiko ma ka hoopae malu ia ana, nolaila, pela i mau ai ka hakaka ana. He 100 poka a kela a me keia koa Cuba e hoomoana la ma Pinar del Rio.

            O ka bataliona o na Sepania ma La Reina, ua hoauhee liilii ia aku lakou ma Laguna Colorada, e na poe Cuba malalo o ke alakai ana a Ducasse. Ua lele kaua aku na Sepania maluna o na Cuba e pee ana mahope o na ahua lepo i hoopuupuu ia me ka manao e hoauhee aku ia lakou.

            Ua nee mai na Sepania imua me ka wiwoole me ka lakou mau elelau pu i makukau no ka hoohana, aka, ua hookuemi mau ia aku nae lakou ihope no ekolu manawa, a i ka wa a na Sepania i lele kaua hope loa mai ai, ua hoea mai la lakou ma kahi he umi wale no kapuai ka mamao mai na ahua lepo aku.

            Ua hooauheeia mai la lakou e na poe Cuba, a haalele aku la i na poe make he nui iluna o ke kahua kaua, ua oi aku mamua o 150 p@ i hoehaia o na Sepania i lawe pu ia aku e na koa Sepania i do lakou wa e auhee nei.

            Ma Alonzo Rojas, Pinar del Rio, ua lele kaua ae na sepania ma kekahi halema’i nui o na poe Cuba, a ua pau i ka pepehiia na poe ma’i a me na poe i hoehaia e waiho ana maloko olaila.

            O na wahine a me na poe opiopio i loaa aku maloko o na halema’i la, aole he hookahi o lakou i hoopakeleia.

            Ua hoopuka ae o Weyler he kauoha e hookapu ana i na poe kuai bipi, koe wale no na poe i loaa aku na laikini mai iaia aku. O na bipi e laweia mai ai no kek uai ana, he mau bipi ia i aihueia mai e na puali koa Sepania mai na wahi hanai holoholona mai. Ma keia mau hana ke hoomaka mai la ka pahola ana a ka wi.

 

HAKAKA KUIKUI PUUPUU MAWAENA O SHARKEY A ME MAHER

 

            Ma ke ku ana mai a ka mokuahi Peru i keia kakahiaka Poalua i loheia mai ai ma ka po o ka Poakolu, Iune 9 e malamaia ai ka hakaka kuikui puupuu mawaena o Sharkey a me Peter Maher, ma Nu Ioka.

            He nui na poe e kakoo ikaika la ia Maher, a ke pili la i ka lakou mau dala mahope o Maher me ke kanalua ole.

            Ma ka Australia e ku mai ai i keia pule ae, e loaa mai ai na lono no keia hakaka.

 

KA HOTELE OCCIDENTAL

 

            O keia hotele hou e ku nei ma kela inoa, aia ia ma ke kihi o na Alanui Moi a me Alakea, malalo o na hooponopono ana a C. Wolter a me A. Schmedon na Ona. He hale ano hou keia ma ka nana ana aku i kona kulana, a he ano molemole pu hoi ma kona helehelena, me he bipi kiwi ole la.

            O ka makamua keia o na hotele o keia ano i kukuluia ma ko kakou mau kaiaulu, i kulike ole me ko ka Hotele Hawaii a me ka Arlington. E ulu ana maluna o kona kaupoku omolemole ano huinaha, he mau kumu laau, na laau niu, ka Papaia, a me na mea ulu e ae. E lilo aku ana ia he wahi ma keia mua aku, a me he mea la, aole no paha e nele ka hoopomaikai ia o na Ona nona keia hotele.

 

AOHE MAKEMAKE O IAPANA E HOOHUI IA HAWAII NEI.

 

            Montreal, Mei 26. Ma ka ninaninau ia ana o ka Makuisa Ito i keia la, ua olelo ae oia o na kamailioia ana maloko o Amerika Huipuia no ka makemake o Iapana e hoohui aku ia Hawaii he hupo loa ia. “Aole o Iapana e lawe ia Hawaii,” wahi ana, “ina no ia e noi ia mai ana.”

 

NA ULIA POINO.

 

            Ua loaa mai ia makou na palapala he lehulheu, mai na mokupuni mai, e hoike mai ana, i ka nui o na ulia poino ma o na kaa ahi hali ukana la o na mahiko a penei kekahi lono oia ani:

            Ma ka mahiko o Honokaa, Hamakua, ma ka Poakolu o ka pule aku nei @@ala, ua pii ia kekahi Iapana limahana o@ mahiko, e ke kaa ahi halihali ko, a @@ hope iho o kona @@@ a kuu mai la kona aho no ka wa hope loa ma keia ao mauleule.

 

            Ma ka mahiko ae nei hoi o Heeia, Koolaupoko ae nei, ua kau ae la kekahi Iapana limahana oia mahiko maluna o ka lio, no ka hele holoholo ana ma kekahi wahi, aka, iaia nae i kau ae ai, ua hoomaka ae la oia e puiwa, a hoomaka akula oia e owala, me ke peku pu ana, a i kona wa i haule ai ilalo, ua loaa pono mai la oia i ke peku, a haki elua niho, a mahele pu ia kekahi mau iwi o kona kino, malalo iho o ka iho. O ke kanaka @@ @@ hoihoi ia aku oia no kona wahi ponoi me na pa@@ i loaa iaia, a ua lawelawe koke ia na kokua no ka hoopakele ana i kona ola.

            Ua hope ia o Lieu Hoy, he @ pake no ka aihue i ka Poakahi nei.

            O s@@ Lui a me @@ Hoku na hui kinipopo e p@@ ana i keia Poaono.

            Ma ka Poalua nei i k@ mai ai ka moku@@ @@@ he @@@ holo mai @@@ mai he manawa holo @@@ oleia mamua.