Ke Aloha Aina, Volume III, Number 25, 19 June 1897 — Page 5

Page PDF (807.56 KB)

This text was transcribed by:  Lai Fong Chang
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

POAONO, IUNE 19, 1897.

 

KE KUE MA HONDURAS

 

Nu Oliana, Mei 26, O Domberg, kehahi o na Amerika I komo pu ma ka haunaele o Honduras, ua hiki mai ‘nei oia I anei.  Ua olelo ae oia ua hoolala ia keia ‘mau hana maloko o ka Hotele Lousiana o keia kulanakauhale, a ua hoolakoia mai hoi ke dala mai kekahi kanaka waiwai o Hondura.

 

He elima haneri koa Hondura i ukuia no ka haalele ana i ke kakoo ana i ke aupuni, aka ua hoopalupalu ia mai lakou i na minute hope loa a haawi pio aku la.

 

O na poe Amerika a me na poe waiwai o Hondura waiwai i kakoo aku i keia haunaele, ua mahuka aku lakou maluna o na waapa no ka hoopakele ana i ko lakou mau ola a o kekahi poe ua paa i ka hopuia.

 

I ke ku ana mai o ka mokukaua Pelekane Interpid ma Puert Cortez, mahope iho o ka haunaele, ua noi aku la ke kapena o ua mokukaua la no ka hookuu ana mai i na pio malalo o ka kauoha, aka, ua hooleia mai la e ke aupuni, me ka olelo pu mai ne hookahi wale no kanaka Beritania iwaena o na paahao.

 

Ua kauoha ikaika hou aku la ke kapena e hookuu kokeia mai lakou iloko o na minute he 20, a i ka piha ana o na minute he 20, ua hookuuia mai lakou.

 

AOHE OPIUMA I LOAA.

 

Ua hululia ae i ka Halewai i ke kakahiaka Poakahi nei, he ekolu pahu lole, a me kekahi mau pahu lehulehu e ae, i manao ia he opiuma ka ukana o loko.  Ua pau na phu i ka wawahi ia me ke koilipi, a ma kahi i manao ia he opiuma, ma ia wahi, he mau omole samshu, a i ole, he rama Pake.

 

Ua kuekaa ia na pahu lole, ua ohinu ia na pahu sam-shu, a o ka hopena, aole loaa he hua opiuma i loaa aku moloko oia mau pahu, a nolaila, ua hoihoi hou ia aku keia mau pahu i ka Hui o Wing Wo Tai, e ku nei ma ke alanui Nuuanu.

 

O ke kumu i lawe ia ae ai keia mau pahu, mamuli no ia o ka Sam Macy mau hooia ana ua loaa mai iaia he lono malo mai Ewa mai, e pili ana no keia mau pahu, aia he opiuma oloko a pela iho la i hiki mai ai ka pahu eo ma ka aoao o na Pake, a hoaa iho la ka poe nana i hopu, a me he mea la, e hoea mai ana ka wa i hului ia ae ai o kekahi hoopii koi poho imua o ka Aha, a oia ka wa e mihi ai o ka poe nana i hopu keia hihia.

 

NA HANA O KA LA IUBILE

 

Eia na komite o na hana hohiwahiwa o ka Iubile o ka Moiwahine Victoria ke liuliu mai nei no na hana e ku ai i ka nani ke nana aku, a me he mea la o kekahi ia o na la oi akn o ka hauoli ma ke kulana-kauhale o Honolulu nei, i ike oleia mai kinohi mai, a oiai hoi, ua kukala ae nei ke aupuni he la kulaia ia no ka lehulehu, nolaila, e komo ana na mea a pau e hoomanao pu ma na mea e pili ana i ka inoa laahia o ua Moiwahine hookahi la, nana e paa la ke kulana hoomalu maluna o kona aina ponoi iho, a me kona mau panalaau lehulehu, nona ka huina o 200,000,000 a oi kanaka.

 

A n ka pomaikai o ko makou poe heluhelu, ke pahola aku nei makou i na hana ano nui oia la e hiki mai ana, a oia iho keia malalo iho:

 

NA HANA HEIMEI MOKU.

 

Ua kaa na hooponopono ana o keia mau heihei moku pea, waapa a me waa i na Komite oia hana, oia boi o A.G. M. Robikana, W.F. Love a me J. S. Walker.  A o na poe a pau e makemake ana e hookomo i ko lakou mau inoa, e biki ae lakou mamua o ke awakea Puaono, Iune 19, ma ke Keena Loio o Robikana, ma ke Alanui Kalepa, o ka heihei mua, e hoomaka ana ia ma ka bora 8 am.

 

1.       1-   Heihei moku pea.  Papa elua. Makana mua $50; makana elua $25 Pahu holo.  I Waikiki a huli hoi mai.

2.       2-   Heihei waapa 4 hoe.  Makana $50.  Pahu holo, ekolu hapaha mile, holo pololei.

3.       3-   Heihei waapa huelo boti o elima hoe, Makana mua $50; makana elua $20.  Pahu holo, Spar-boe a hoi hou mai.

4.       4-   Heihei waapa lana noho ana ume o eono hoe.  Makana $50.  Pahu holo Spar-boe a hoi hou mai.

5.       5-   Heihei waapa lana o 10 hoe.  Makana $50.  Pahu holo, Boe bele a hoi hou mai.

6.       6-   Heihei waa o 6 hoe.  Makana mua $20; makana elua $10.  Pahu holo mai ka hoomaka ana o ka moa a hiki i ke Can-boe a hoi hou mai.

 

KA KAMALII MAU HANA LEALEA.

 

E hoomaka ana ko Kapiolani Paka mau hana lealea ma ka hora 10 a.m., malalo o na hooponopono ana a na Komite o ka la, oia hoi o Thos. Wright Chas. Crozier a me Douglas Gollins. Eia iho malalo ka papa kuhikuhi no na lealea e malama ia ana:

 

1.       1-   Heihei kaa hehi wawae o 1 mile. (wehe ia no na mea a pau.)

2.       2-   Heihei kukini o 1 mile ka pahu holo

3.       3-   Heihei kukini o 100 1-a.

4.       4-   150 i-a, huila-baro.

5.       5-   Hapalua mile kaa hehi wawae, (weha ia).

6.       6-   130 i-a, heihei lele pa.

7.       7-   Hookahi mile, no na kaa hehi wawae (papa elua)

8.       8-   Heihei lele pa ma ke kiekie.

9.       9-   Heihei kaa hehi wawae 1 mile, (no ka poe hawawa akahi no a ao)

10.   10- Heihei ekolu wawae.

11.   11- Hapalua mile kaa hehi wawae, (papa elua)

12.   12- Heihei kupahu me ka laau.

13.   13- Kiloi poka o 16 paona ke kaumaha

14.   14- Heihei kaa hehi wawae o 1 mile ka pahu eo.

15.   15- Heihei holo o hapalua mile.

16.   16- Heihei holo kupahu.

17.   17- Heihei holo kukini wawae o, 440 i-a.

18.   18- Heihei eke.

19.   19- Heihei kaa hehi wawae o 2 mile (noa i na mea a pau.)

20.   20- Hakoko.

21.   21- Heihei lele pa o 100 i-a (no na keikikane malalo o 16 makahiki).

22.   22- Na heihei huikau, 1 mile ka pahu no na kaa hehi wawae, hele wawae a me holo kukini, makana, mai ka lokomaikai mai o ka poe mea dala

23.   23- Heihei kukini o 220 i-a.  Makana kuikawa, wati me na huapalapala i kakau ia a me ke kaula.

 

INO PUNI MA KAUAI.

 

Mai na leta mai a na makamaka o ka mokuouni kaili la o lalo, i loaa mai ai ia makou ka lono, no ke kipa ana ae o ka ino ma na kapakai o ua mokuouni la, a mai ke kupakako wai hoi kekahi o luna o ka Malulani, a oia iho hoi keia malalo iho:

 

He nui loa ka ino o ke kaikoo ma ka apana o Waimea a me Makaweli, a ua pahola ikaika ae hoi ka ino ma ka bema-hikina no ewalu la ka loihi o ke kuakea ana o ua nalu kakala me ka weliweli, a ua hiki ole ke pae aku iuka.

 

Aole i hoolele ia ko laila ukana a ka Malulani i lawe aku nei, pela hoi me ko Kekaha.  O na wabi mea wale no i lele aku iuka. oia he lapa papa, a o na ukana a e ae, ua hoihoi hoe ia mai no ia no Honolulu nei.

 

Aohe no hoi he wai e lawa ai ma ka uapo o waimea, no na waapa e pae aku ai iuka, o ke one keia, ua kaiehu ia aku e ke kai, a koe wahi huna one ole iho i kapakai.

 

O ke kulana ma Eleele, ua like no la me ko Waimea, ke kaipuni pa iloko o keia ino, a o kani laki wale no, aohe he mau olai poino.

 

Ua pihaku'i o NIihau i ka hulu hipa, a me he mea la, ma ka la 25 o keia mahina, e kii aku ai ka Malulani i ka waiwai o na keiki o Niihau.

 

Ua pau ka will ana o ke ke o Koloa a e hoomaka hou ana i Iune 14.

 

Ua manao wale ia, e pau ana keia ikioa o ka will aua o ke ko o Makaweli, i Iune la 17.

 

O ka nui o na eke kopaa i haalele ia aku e na mokuahi hole pili aina nia na hale hoahu kopaa ola mokuouai be 14,600 eke. Nui kela.

 

Ua neokobuia aku la u Mayward o Waainetona iI Kanikela Kenerala ma kabi o Mills.

 

Ma ka po Poaha nei i baawi ae ai ka Bana Lanui Hawaii he anaina puhi obe ma ka Hotele Hawaii. ua pihi a hookeke ke kahua me na poe makai-kai.

E malama ia ana i kekahi la o keiapule, he @ookolokolo koa mal@na o na koa ma@@@ i @@  ki@i i ka p@ i mahu@@ ai o Ritch@@, @@ haolo i hoopai ia no ka hewa @@@@mi.

 

KA LA 12 O IUNE.

 

O Kka Poaono iho nei, ka lua o na la heihei o ka Hui Heihei Lio o Kapiolani Paka, elike me na mea i hoolala mua ia no ka malama ana i mau la elua. O na heihei i malamaia ma keia mau la elua. ua hoike mai ia i ke kulana oi aku i ko na makaniki 1 hala, a ua emi iho hoi ka huina o ka la elua i ko ka la mua mau poe, makaikai.

 

Malaila ae no ka Bana o ka aupuni kahi i houheuhene ai, elike no me ko lakou ano i ka la mua. O na Luna Nui no o ka la mua, oia no ko keia la heihei, a penei iho na hana i malama ia:

 

AKAHI: Heihei Kaa Hehi Wawae. Hapalua mile ka pahu holo. Uku makana he $20.

Ka @oe i komo: - Sam Johnson, T. V. King, J. F. Murray J. Sylva.

 

Ua kaa ke alakai ana o keia heihei ia T. V. King i kinohi; aka, i ke kaa ana i ka 3/4 mile, ua haalele ia aku lakou a pau e. J. Slyva, iloko o ka manawa @o 1:07 1/2.

 

ELUA: Heihei Kaa Hehi Wawae. Hooka?i mile ka pahu holo. Uka makana o $30.

 

Na poe i komo: - D. G. Sylvester, Sam Johnson, J. Sylva, T. V. Kin, J. F. Murray. 

 

O keia ka heihei oi loa aku o ka nni a he hoike ana mai hoi i ke kaeaea maopopo o ka Puhi Olali o ka Ua Kuahine o Manoa, J. Sylva, oia hoi. ua haawi mau i-a he @o ia ia Sam Johnson, a he 45 i-a ia Sylvester a me King, a pela no hoi o Murray, a i ke kokoke ana i ka 3/4 mile, ua maopopo loa e kaa ana ke eo iaia, oia ka wa i oili mai ai o King mamua ona, a @@ wa pokolo ma@ope lbo, ua puka mai la ke Kaeaea o Manoa, e ahai ana i k@ lana kila o na heihei a elua ma kono aoao wale no, a o Sylvester ka helu elua, a o Sam Johnson ka helu ekolu. manawa holo he 2 minute, 29 1/2 sekona.

 

EKOLU: - Ke Eke a ka Hui Heihei Li@ Hawaii. Elima @apawa'u o ka mile ka pahu holo, no na Lio Hawaii wale no Eke $150.

 

Na Lio 1 komo: - Amethyst (Kealia Stables). Antidote (George Rodick), Confederate (Shen@@doa@ Stables), Bill C. (W. H. Cornwell).

 

Ua kaa ke eo ia Antidote, a ia amethyst ka helu elua. manawa holo he 1 minute 05 1 5 sekona.

 

EHA:- Eke a ka Hui Enterprise Brewing. Heihei kaa holo kiau, noa @ na mea a pau. Eke o $150, i bui ia me $50.

 

Na Lio i komo: Ralph (Wm Notten). Billy Button (T. S. Humburg), Gladys (Wm Cunningham)

 

  1. 1.         - I ka holo @@@ he @@@@@ @@ Ralph manawa @olo.
  2. 2.         - I ka @@@ @e @@@ 1/2 sekona
  3. 3.         - I ke kolu @@ 2:39 1/2 sekona. Nolaila, ua haa@i ia ke eo na Ralpo.

 

ELIMA: - Kiaba rosita o @@@@@ @ui @@. Heihei ho o hookahi mile ka pahu holo.

 

Na lio i komo - Amaranth (Kea@@ Stables), Sympathetic's L@@@ (Schumann), Miguel (Shenandoah Stables),

 

U@ @@@ ke eu ia Sympathetic's L@st ka helu e@ahi. a ia Amaranth @@ helu elua, a ia Magnet ka helu ekolu, manawa 1 minute 47 3/4 sekona.

 

EONO: - Heihei a ka poe Puupa@ He mile ka pahu holo, no na lio i komo mua ole i ka heihei mua. Eke $100

 

Na Lio i komo: - Mikado (Shenandoah Stables), Mikimiki (W. H. Cornwell).

 

Ua kaa ke eo o keia heihei ia Mikado.

 

EHIKU: - Heihei Kuikawa keia no na iio holo kaa kiauau mawaena o Directress o William Norton a me Watermelon Joe o Dr. Shaw he elua eo ana ia ekolu. O keia kekahi o na heihei nani ma ka nana aku, oiai ma keia heihei, ua maopopo ole ka mea nana ke eo.

 

I ka holo mua ana, ua kaa ke eo la Directress, manawa 2:31 1/2 sekona.  I ka holo elua ana, ua like a like, a i ka holo hope ana, ua ahai ae o Directress i ke eo, nona ka manawa @:31 1/2.

 

O ka panina pau keia o na hana heihei o ka la 11 a me 12 o Iune o keia makahiki, a ua hookuu ia no hoi na hana oia la me ka maikai.

 

Ua laulana ae na lono, mamuli o ka like ole o na manao o ka kapanui o na hoa o ka Hui Heihei Lio o Kapiolani Paka, ma na hana heihei o ka Poalima e waiho aku ina lakou i ko lakou noho lala ana no ka Hui mua, a e kukulu aku ana lakou he Hui hou, no ka hapalua mile ka pahu holo, a ua manaoia o Kewalo aku ana ko lakou kahka heihei ma keia @ua aku, a he hoopokole mai hoi i ko ke kaona nei @poe makahehi heihei, mamua o ka ume mau o na hapaumi iwaho o Waikiki.

 

KA HUKIHUKI KAULA O KA PO POAONO NEI.

 

O ka po Poaono iho nei kekahi o na po piha o ka hana hukihuki kaula, mawaena o na poe Hui i hookome i ka lakou mau inoa. no ka uku makana a me ke alualu i ka inoa moho ma ia hana, a iwaena hoi o keia maa Hui, ua ahai mau ae na kanaka Hawaii i na eo ana a pau iloko o ko lakou mau lima @@ @@ @oonele aku i na poe keiki o ke kai, @e ka loaa ole i hookahi wa@i eo ia lakou.

 

O ka mea mua i buki, oia o Waikiki a me Makani Hoeo, a iloko o 27 minute o ka hakoko ana mawaena o keia mau Hui o na kanaka Hawaii, ua ahai aku al ka makani Ol@uniu o Waikiki @ ke eo ma kona aoa@ ma o ka @@lo ana @@ lakou o @ kapuai.

O ka l@@, oia na keiki aukai o ka Ma@@ona a @e ko Pakaka @@e, a @@ @@@ ke eo ia Pakaka @@ @@ minute ka manawa.

 

A o ka hope, oia na keiki kui hao o ka Hale Hana Hao o Ulakoheo a m@ ko Puadeiapia, a ua kaa ke eo i ua poe keiki hoowali hao la no ka manawa o 55 minute.

 

O ka po o ka la apooo e hakihaki @o@ ai, mawaena o Waikiki a @@ ka Hale Hana Hao, Ma@@@@@ me ka Puadeiepia, Pakaka @@@ Makani H@@@.

 

E@ iho ke kulana o @@ Hui e ku @ei

 

H@@                               Eo        H@@ @@@                        @@@@@@@@

 

Hale Hana Hao                3                      3                                  @@@@

@@@@@@                   @                    2         

Pakaka                              @                    3                                    @@@

Waikiki                             @                    3                                    @@@

P@@@@@@@            @                    3

@@@@@ @@@@      @                    @                                  @@@