Ke Aloha Aina, Volume III, Number 34, 21 August 1897 — Page 1

Page PDF (691.91 KB)

This text was transcribed by:  L. A. Marchildon
This work is dedicated to:  Any Canadians calling Hawaii home...I'm so envious !!

KE ALOHA AINA

 

HOOKUMUIA I MEI 20, 1895

 

BUKE III       HONOLULU POAONO, AUGATE 21 1897.         HELU 34

 

KE ALOHA AINA

 

E hooopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Poalima o na pule a pau o kela me keia mahina.

Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pule.  No ke kope hookahi, he 5 keneta.

E loaa no ka pepa mai ke Keena aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.

E pai ia no na Olelo Hoolaha, na Kanikau me na Mele Inoa, me ke Dala kuike.  Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoounaia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa.

E hoouna pololei mai i na Nuhou na Kumumanao, na Olelo Hoola ha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.

Aole loa e hoopukaia a hoolahaia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hoike mai i ka Lunahooponopono i kona inoa ponoi.

 

Ka Nupepa Puka Pule

E          -           ALOHA          -           AINA

Hookahi Makahiki      $2.00

Eono Mahina               1.00

Ekolu mahina              .50

Hookahi Mahina         .20

 

EMMA A. NAWAHI

Puuku o

@ ALOHA @ AINA

EDWARD L. LIKE

Lunakooponopono a Hope Puuku

S. P. KANOA,

Hope Lunahooponopono

O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoouna pololei mai i ka Puuku @ Honolulu.

 

NUHOU KUWAHO

@A HOAO E HOOHAAHAA I KE AUPUNI O AMERIKA HUIPUIA.

            Wasinetona, Iulai 29.  Ua loaa mai he mau olelo hoakaka mai a Adimarala McNair mai, i ke Keena Kaua, ke alakai nui maluna o ka mokuka@a lawe hae Olympia e ku la ma lokohama, Iapana, aole he hookahi o na moku he lehulehu wale o na Iapana @ ku ana ma ke awa i hoohiwahiwa ae iaia iho ma ka la 4 o Iulai, oiai nae ka mokukaua Pelekane a me ka mokukaua laew hae Farani, @a ike @ke mai laua ia la

            Ua hooia ia mai, o keia mau hana i ha@ Amerika, ka ike ole ia o kona la kula@ au puni, he hana hoohaahaa loa ia a na Iapana i ke aupuni o Amerika Huipuia.   Aole i hai ia maloko oia hoike he mau mokukaua Iapana kekahi malaila i keia wa e kamailio ia nei.

HE EKOLU TAUSANI I MAKE.

            Nu Ioka, Aug 5.  He lono kai hoea mai i ka nupepa Herald mai Rio de Janeiro mai, ma o Buenos Ayres e olelo ana  O na hoike pili aupuni hope i loaa mai Conudos mai, e olelo ana ia, he 2,000 mau koa aupuni i make ma kekahi hoouka kaua nui i malama ia malaila.  He 1,000 koa hoi o na poe kipi i make ma ia kaua ana.

            Aole he hiki ke hoomaopopo ia ka huina o na poe i hoeha ia, aka, ua hoouna ia aku nae he mau puali koa no ka huli ana ia lakou maloko o na ululaau, a ma na pupupu hale, i hoonele ia i ka ai a me ka wai.

HAKAKA NA IAPANA A ME NA AMERIKA.

            Victoria, (B.C.), Aug. 1.  Ua hoea mai nei ka mokuahi Olympia i keia auina la mai Iapana mai, me na nuhou like ole.  O na luina o na mokukaua Amerika Yorktown a me Bosetona, ua ala mau ae na kuee ana me na Iapana ma Kobe, me ke komo pu mai no o na makai e kue i na luina Amerika.

            O James Mullen, he luina no luna o ka mokukaua Bosetona, ua @akii ia kona mau wawae a kaualako ia aku @a iluna o ka uwapo ku moku, a mahope iho ua hopu ia iho la oia e ka makai a lawe ia aku la no ka halepaahao.  A mamua aku, ua hailuku ia kekahi mau luina i ka pohaku.

            Aia ka luapele Mayon, e ku la ma ka aoao hema o ka mokupuni Luzon, ke a la me ka ikaika mai ka la 26 mai o Iune ka hoomaka ana, a o na kula nakauhae o Lib@g, B@cacay a me Malipot, aia lakou iloko o ke kulana kupilikii loa o ka hoopoinoia mai e keia ahi pele  He kanalimakumamaono kino make i loaa aku, aole nae he mea i maopopo i ko lakou kumu i make ai.

            Ua ulu ae he hakaka ma Ningpo mawaena o na poe po wa a me kekahi mokukaua o Kina, no kekahi mau hora ko lakou hakaka ana, ua piholo iho la na moku powa, a pau aku la na powa i ka holo no luna o na puu,  Ua hopu pioia he kanawalu o lakou, a he heluna nui hoi i make.

OIA MAU KO ENELANI NEE MUA MA KE KUKULU MOKUKAUA.

            Ladana, Iulai 27.  Iloko o ke Komite Hoolako o ka Hale o na Makaainana i keia la, o George J. Goschen, ka Haku o na Adimarala, ua noi ae i £500,000 no ke kukulu ana i mau mokukaua hou no Enelani

            Ua manaoia, o ka huina ae la maluna no ke kapili koke ana aku ia i eha mau mokukaua holomama o 11,850 tona, i noolako pono ia hoi me na mea kaua, e hiki ai ke komo pu me na mokukaua hakaka a ke kokua pu i na laina mokukaua.

            E huipu ia ana he  £60,000 no ka hoolilo ana aku no ke kukulu ana i mau moku topido wawahi moku hou.

HE MAU HANERI I MAKE I KA LUAI PELA.

            Kikako, Aug. 3.  Ua loaa mai he lono i ka nupepa Karonikala mai Tacoma, Wasinetona mai, e olelo ana:  He elima poe i hoike ia ua make ma ka la 1 o Iulai, mamuli o ka puka hou ana o ka pele ma Mayon, ma ka mokupuni o Suzon, kekahi o na mokupuni o Pilipine.

            Ma ka po o ka la 26 o Iune ua hoomaka ka pele e kiola i kona mau pohaha me ka lehu, me ka ikaika nui, nona ke kie kie o 100 kapuai.  A me kekahi la ae, ua loaa aku he 56 kino ma kekahi wahi mama@ loa, o na lono hope loa i hoea aku i Hongkong ma ka la 8 o Iulai, aole i emi malalo o 500 poe make i ka luai pele.

LUKUIA NA POE HIKEOKEO.

            Vanekoua, Aug. 1.  Ma ke ku ana mai a ka Miowera i ke ia la mai Sidane mai, ma ke ahiahi o ka la 10 o Iulai, i haalele aku ai o la Sidane, a holo mai la hoi ma kekahi manawa holo loa i loaa ole i kekahi mau mokuahi e ae o ka laina mokuahi Canadiana.

            Ua hoea hou mai no he lono no kekahi luku weliweli ma Sidane.  Mamua koke aku nei no ua haalele iho la kekahi poe ilikeokeo he lehulehu wale ia Auseteralia, mamuli o ka lohia ana mai ua hu ae ke gula ma Papua a me kekahi mau wahi e ae o loko o Nu Guinea, ua hoemi mau ia ko lakou heluna, mamuli o ka pepehi wale ia ana, make pololi, a me ka ma'i fiva.  A o ka mea nae nana i hooi loa aku i ka weliweli iloko o na ilikeokeo, oia no ka hoolilo ana o na kanaka o ia wahi i na haole i moe puu na ka lakou mau koi pohaku.

            O ke koena iho o na poe ilikeokeo, ua hele aku lakou no Vanapa no ka huli waiwai ana.  Ua pau ka lakou mau mea ai a no kekahi mau mahina ko lakou ai pakiko ana.  Ua hoike na kanaka ua hanaino ke aupuni ia lakou, a i mea hoi e a'o ia ai ke aupuni e lukuia no na ilikeokeo a pau e loaa aku ana.

            Ua haowaleia na poe ilikeokeo ma ka op me ka pepe hiia ana e na kanaka me ka lakou mau koi pahoa.  Mahope o kekahi mau hoehaehaia ana, ua make aku la lakou.  He nui wale na wahi ae i luku waleia ai o na ilikeokeo, aka, aole nae ke aupuni i hopu i na poe pepehikanaka.

            Ua loaa mai he mau lono no kekahi luku nui ma kahi he kanawalukumamalima mile mai Port Morsbey aku.  O na ilikeokeo a me na poe kamaaina ua lukuia lakou e kekahi poe kanaka hihio.

 

UA EO I KA REGIMENA EKAHI.

 

            Ma ka auina la Poaono nei i ulelo hou ae ai na Hui Kinipo p@ Sana Lui a me ka Regi mena Ekahi, no ko laua wa hope loa e paani ai.  He eleo like no na aoao a i elua ma keia hookuku ana, a oiai hoi ka lehulehu e ake aku ana e ike, owai la o laua ke @ ana i ka lanakila, ma ke ano he moi no ke kahua kinipopo ma ia @

            Ua ike ia ka olohio like ana o na popo a na aoao a i elua, e holo ana imua, a e hoi ana ihope, a he ulia laki wale iho no ka loaa ana i ka Regimana Ekahi ka lanakila, he hookahi a lakou ai puni oi imua o kona hoa paio, oia hoi he 8 a lakou, a he 7 a ke Sana Lui, he kemu no hoi keia i akalekele ka mea lanakila, aka, aole nae he mea kue i keia.

 

PALEKANA KAHI KAAKA.

 

            Mamuli o ka hooikaika pauaho ole ana a Loio Macdonald, ua loaa mai la na apono ia ana o Oscar Jenson, he koa manuwa no luna o ka mokkaua Piledelepia, i hili ia ai e Lutanela Bara@ me kana pahikaua makai ae nei o ka uapo o Pakaka, he mau mahina i @ ae nei.

            Ua hookolokoloia oia malalo o ke @ nawai, ua kau mua kona hoopai @ makahiki hoopaahao, aka, mamuli @ manao o ka Adimarala Beardslee, @ hoemi ia mai kona hoopai i 6 mah@

            Aka, aole nae i pau ka manao h@ ikaika o ka loio o ka mea i hoopa@ nolaila, ua hoeuna loa @ku oia i k@ mau olelo pale imua o ka Peresid@ Makinile, e hoakaka pano ana i na @ mu kupono e hiki ai ke hookuu ia me ka loaa ole he wahi kikokohu i hewa ana i hana ai.

            He oiaio, ua hook@ ia ka manao loio a ua aponoia hoi ke noi, e h@ hou ia ana oia ma kona kulana m@ kanaka lanakila e hana ana malalo aupuni A@ o Amerika.  A i ke no oia ke hana hou nei maluna mokukaua Piledelepia.  Lak@ n@ kaaka.

 

HE PUU DALA MAHUAHI HOOLILOIA.

            Wahi a ka nupepa Ca@ ua k@ la o Claus Spreckels i kekahi aina ma ka Makeke Montgome@ ke alanui Makeke, ma ka la @ no $10,000.  He wahi apana @ kapuai he 100 kap@ loa a me 50 kapuai ka laula i loaa @ kekahi @ nona ke @ elua @.  wawahi ia aku ia ma keia mua iho, no ke kukulu hale nui o keia @ hou.