Ke Aloha Aina, Volume III, Number 36, 4 September 1897 — Page 1

Page PDF (676.69 KB)

This text was transcribed by:  Marchia Morey
This work is dedicated to:  Momilani Palimeri

KE ALOHA AINA

 

HILO BAY, HAWAII

UA MAU KE EA O KA AINA I KA PONO

HOOKUMUIA I MEI 20. 1895

BUKE III                         HONOLULU POAONO, SEPATEMABA 4 1897.              36

 

KE ALOHA AINA

  E hooopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Poalima o na pule a pau o kela me keia mahina.

  Ka Uku Pepa, he 20 keneta o @ pule.  No ke kope hookahi, he 5 keneta.

  E loaa no ka pepa mai ke Keena aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.

  E pai ia no na Olelo Hoolaha, na Kanikau me na Mele Inoa, me ke Dela kuik@.  Aole pupepa ma ka owili pakahi e hoounaia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa.

  E hoouna pololei mai i na Nuhou na Kumumanao, na Olelo Hoola ha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.

  Aole loa e hoopukaia a hoolahaia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hoike mai i ka Lunahooponopono i kona inoa ponoi.

Ka Nupepa Puka Pule

 

@ ALOHA . AINA

Hookahi Makahiki      $2.00

Eono Mahina               1.00

Ekolu mahina                .50

Hookahi Mahina           .20

ANNA A. NAWAHI

Puuku o

ALOHA . AINA

EDWARD L. LIKE

Lunahooponopono a Hope Puuku

S. P. KANOA,

Hope Lunahooponopono

  O na kauoha Nupepa me n@ hookaa Dala, e hooana pololei mai i ka Puuku ma Honolulu.

 

NUHOU KUWAHO

  Ma ke ku ana mai a ka mokuahi Peru i kela kakahiaka Poalua, i loaa mai ai na nu hou like ole o na aina mamao, a no ka pomaikai o ko makou mau poe heluhelu, ke panee aku nei makou me ka hakalia ole penei:

 

PAKELE KE OLA O KA PEN@SIDE- NA FAURE

  Parisa, Aug. 18.  O ka haalele ana iho o ka Peresidena Faure no ke kipa ana aku e ike i ke Czar o Rusia ma Sana Peterebuga, ua nana ia aku ia me ke pihoihoi nui me ma lono o na ano like ole e pahola ana.  Mahope o kona hala ana aku, ua pa hu ke la kekahi poka pahu ma ke alahele no a ka Peresidena @ hole mai ai aka ao le nae he poo@hoehaia ua hao kikilele ia nae na mea a pau.  He umi minute o ka hala ana aku o ka Peresidena, a i ka wa hoi a na mea a pau e hoi ana oia ka wa i pa-hu ae ai o keia poka.  Ma ka nei pono ia na, ua ike ia iho la, ua uhi ia owaho o ua mea pa-hu la me kekahi pepa melemele, a me he mea la, he giana pauda ka mea i hookomoia iloko me kekahi mau poo kui nunui, a ua manaoia na ka poe hui powa Anaki keia mau hana.

 

HOOPAHUIA KE KULANAKAUHALE O KONATINOPELA.

  Ladana, Aug. 18.  He lono kai hoea mai Konatinopela, e olelo ana, ua pa-hu ae kekahi poka pa-hu ma kahi e kokoke ana i ka Porte.  A ia wa hookahi no, ua hopu ia aku la kekahi kanaka Aramehia, oiai oia e hoopahu i ka Banako Ottoman.

  Ua loaa hou mai nei he lono e olelo ana, ua pahu ae la kekahi poka pahu iloko o ke keena oihana o ka Luna Kiekie o Tureke, he elua rumi i hoopoino ia, me hookahi elele Tureke i make, me eha poe e ae i hoeha ia maloko o ua rumi la.

  Ua nui ka poe i hoopuiwa ia i ka wa i pahola ae ai o kela lono.  Ua hoao ae na poe Luna Aupuni e imi i ka mea nana keia, hana, aka, aole nae i hookoia.  Ua hopuia he mau poe i hoohuoi wale ia, na lakou i hana i keia mau hana.

  O ka inoa o ke kanaka nana i hoao e hoopahu i ka Banako Ottoman, oia no o Garabet. Mai hookoia no na manao o keia kanaka, ina aole ka makaala o kekahi kiai i kona wa i ike mai ai e hoao ana oia e kiola i kekahi puolo, i ikeia hoi mahope iho he poka pahu.  Ua lele mai ke kiai maluna o Garabet, a hopu mai la i ua mea pahu la mamua o ke kiola ia ana.

  Ma ka auina la iho ua hoao ae kekahi Aramenia e hoopahu i kekahi poe @ mamua o ka Ha@e Oihana o na Makai, o ka manao hoi oia ka luku ana i na kiai.  Aka, i kona wa l hoomaopopo ai, ua ike ia oia, oia kona wa i haalele iho ai i ua wahi la a holo aku la.  Ua hahai aku na kiai mahope ona, ua unuhi ae oia he pu panapana, a ke mai la he eha manawa ia lakou.  Mahope koke iho no ua paa oia i ka hopu ia.

  Ua pani koke ia na hale oihana, mamuli o ka manaoia e hoea io mai ana he haunaele nui, a ke kiai la hoi lakou me ka makaala i ko lakou mau waiwai.  Ua hoomahuahua ia ae na koa e kiai la i ke kulanakauhale.

 

UA HOEHAIA KE KEIKIALII HENERI.

  Parisa, Aug. 15.  Ua mala ma ia ae ka hakaka lua me na Pahikaua mawaena o ke Kau na o Turina a me ke Keikialii Heneri o Orleans, i ka hora 5 o keia kakahiaka ma Bois de Mareschaux Vancressen.  Ua koheia o H. Leontieff no ka nana ana i ka pololei o ka laua hakaka ana.  He 26 minute o ko laua hakaka ana iloko o elima manawa, a he elua hoi i halahu loa.

  He elua wahi o Heneri i hoeha ia ae, he hookahi ma kona poohiwi akau, a he hookahi maka aoao akau o kona opu.  Ua hoeha ia ke Kauaa ma kena lima akau, a mahope o ke laualuluima ana ua hoihoi ia aku la ke Keikialii Heneri no ka home o ke Duc de Chartres, no ka lapaau ia ana.

 

HE WAHI LUAPELE UUKU.

  Thomasville, Aug. 23.  O na kanaka e noko nei ma keia kulanakauhaie a maloke hoi o keia apana aina, ua hoohikile le loa ia lakou, mamuli o ka hoea ana ae o kekahi mea a lakou i manao wale ai he ahi pele maloko o kekahi mahiko i kokoke maanei.  He iwakalua-kumamalima kapuai kuea ka nui o ua wahi luapele nei.  He lehuiehu hoi na wahi a ka uwahi e pu ka mai ana, a ua enu iho hoi ka aina malaila ne elua kapuai.

  Ma ka huli pono ia ana, ua ike ia iho la, na puka mai keia mau uwahi mai ka puu lehu mai.  O kahi o ke ahi i hookumu mai ai, aia no ia malalo ponoi o ka hale a kekahi kanaka mahiai e noho ana, aole e hiki ke hoomaopopo ia kahi i hoea mai ai o keia uwahi, aka, ua manaoia ua hoea mai keia, mai kekahi maina e a ia ana e ke ahi, a oiai aole he maina kokoke ma ia wahi, nolaila, aole e hiki ke koho pono ia.

 

AIA NA AFRIDIS MA KE ALAHELE O KA HAKAKA.

  Ladana, Aug. 23.  He lono pili aupuni kai hoea mai, mai Peshawur mai, e hoike ana, ua lele kaua aku na poe Afridis i ka Papu kaua o Ali Musjid i keia kakahiaka, a ua lohe hou ia mai, aia lakou ke lele kaua ala i ka papu kaua o Fort Maude i ka hora 11 o keia kakahiaka.

  O ka loihi o ka laina o na enemi, he hookahi mile me ka hapa.  O kekahi hapa o na kolamu o ka poe Afridis, aia lakou ke nee ala no Kadani.  Ua oleloia ae, ua komo pau ae la na po Afridis ma keia hooulu haunaele.  Ua lilo keia nu hou i mea ano nui, a ua koho wale ia, he hoouka kaua hahana kai malamaia.

  Simla, Aug. 23.  He pualikoa nui o na poe Afridis kai lohe ia mai la, ala ke nee ala ilalo o Khyberpass, a o ke kahuna i kapaia he “Mad Molah,” aia oia ke hookonokono la ina ka naka o ia wahi no ke kue ana mai i na poe Pelekane, a ua olelo ia ua loaa iaia he pualikoa no ka lele kaua ana aku maluna o Michni a me Shab.

  Ua hala aku la no Kohat ka Regimana Royal Irish a me kekahi puahkoa oia aina, malalo o ka hooko kaucha.

  Ala he hakaka i hoike ia mai ia, ke ulele la mawaena o na poe Afridis a me na poe o ka papu kaua o na Beritania ma Murjede.

 

  Ma Kawaiahao, ua hanau mai ia mai ka puhaka o Mrs. Koolau Kukainahao@, he keikikane nui kepunepa, no na @ he @.  Ma ka hora 11:30 o ka la S@, Aug @ mai ai kou ma@hua@ hou ae ke au hoo@ lahui o Kala@.  @i hou ae?

 

UA HOOHUI IO IA AE NO.

  Ua hoohui ia ae iloko o ka berita hemolele o ka mare, o Miss Alvina Keick, o Kauai o M @k@lanipo, a i naho kumukula, mai nei hoi i ke Ehukai o Puaena, Waialua; me S. L. Kekumano, o ka Hale Leta Nui o Honolulu, ma kahi noho o Kimo Holo ma Kapalama, i ka auina la Poakahi nei.

  Ua akoakoa aku no ka poai o na makamaka a me na hoaloha.  O na paa mare, ua hala aku laua ma ke kaa ahi o ka hora 5 iho, no ka Makani Kaiaulu o Waianae, no ka hoau ana @ ka mura a me ka libana o ko laua noho ohana ana.

  Ua makana ae na limahana e loko o ka Hale Leta he kapuahi hao, a me kona mau lako a pau, he makana aloha na lakou no ia piahana-ahonui a ka lehulehu, ke kalokalo ae nei makou, e hahai ia ko olua mau la e na pomaikai he @ni, a e hoohua ae hoi i ka aina me na kawowo mai ko olua m@u puhaka mai.

 

UA HOPUIA HE KAHUNA.

  Ma ka poo ka Poaha nei, ua hop@ia o Kuli, he kahuna, a hoopaa ia iho ia no ka aeahaukae, i loaa aku maloko o ka hale o kekahi kanaka, nana hoi ke kaikamahine i manao ia e mare ana me keia kanaka.  O Kuli, he kanaka oia i hoopaa ia no ke aihue ma Kawa, no hookahi makahiki.

  I kona wa i hemo mai ai mai ka halepaahao mai, ua hele aku oia mauka o Kauhi, me ka olelo ana, ua hiki iaia ke pule a make ke kanaka, a ua hiki hoi iaia ke hoola i ua ma’i a pau.  Me kekahi aahu ano e, ui hoea aku ia oia maka aoao o ka moe o kekahi wahine ma’i, me ka huluhulu awa me ke ko aki, aka, ua hoo@ loa la ka ma’i o ka wahine.  Ua mapaoio na poe o loko oia wahi iaia, a ua uku ia hookena luhi o keia mau haoa hoopunipuni ana.

  Mamua koke aku nei, ua lohe iho la oia ei@ o Kaapa ke hookolo nei mahope o kona meheu, nolaila ua haalele iho ia oia ia Kaihi a hele aku la no lal@ o Puuloa me @a hoomau hou aku hoi i kana mau hana hoopunipuni i aa kanaka ma ia mau wahi.

  Ua noonoo iho o Kaapa i kana hana pono e ahe’e ai ia Kuli, no ka hoi @oe ana mai i ke kukaakauihale nei.  Ua hui aku oia me ka makuakane o ke kaikamahine a Kuli i makemake @ a kau oha aku ia iaia @ hoouna aku i ke kahuna @ ka @ ana mai @upa @nei.  E hoike pu aku ana hoi iaia, @a he makemake kona i  ke kaikamahine e loaa no mai ke noi.  Ua pu koke mai e Kuli a paa iho la hoi i ka @oo@ ia.